Afroamerikarren historia

1. AFROAMERIKARRAK
Nahia Santibáñez, Olaia Pérez, Itsasne García eta
Irune Barrenechea

2. aurkibidea
● Sarrera
● Sortu zaizkigun galderak
● Afroamerikarrak
● Esklaboak eta merkatua
● Arrazismoa eta xenofobia
● MIgrazio beltza
● Independentzia gerra
● Sezesio gerra
● Segregazioa
● Ku Klux Klan (KKK)
● XIX. mendea
● Arrazismoa eta Obama
● Pertsonaiak
○ Emakumeak
○ Gizonak
● Artista afroamerikarrak
● Konklusioa
● Amaiera

3. SORTU ZAIZKIGUN GALDERAK:
Nondik dator
arrazismoa?
Zergatik beltzak
zurien menpekoak
izan dira?
Zein
ezberdintasun
dago lehen zegoen
arrazismoa eta
gaur egungoaren
artean?
Ba al dago
esklabotza
gaur egun?
Zer egin zuten
afroamerikarrak haien
eskubideak lortzeko?
Nortzuk izan ziren
emakume eta gizon
garrantzitsuenak?
Nola bizi ziren
afroamerikar beltzak?

4. AFROAMERIKARRAK
● “Afroamerikar” terminoa afrikarren ondorengoak
adierazteko erabiltzen da. Haien aurrekoak, Afrikatik
Amerikara eramanak izan ziren esklabo bezala.
● Afroamerikar esklaboen bizitza:
○ Produktuen truke salduak.
○ Garraioan itsasontzietan metatuak.
○ Haien jaunak gogor lan egitea eskatu. (lurrak
landu, erizainak, zurginak, lorezainak, emaginak)
○ Bizitza hobetzeko esperantza txikia.
○ Gehienak haien bizitza onartu baina batzuk
esklabotzaren kontra altxatu.

5. ESKLABOAK ETA BERE MERKATUA
● Oso antzinatik esklaboak egon: Antzinako Egipton,
Antzinako Grezian …
● Afrikan esklabotza ezezaguna zen inperialismoa sortu
arte.
● Europarrek kolonietako esklabo beltzak hartu eta
beste lekuetara esportatu Atlantikoan zehar.
● Teorian: esklaboak tratu onak izan
Errealitatean: beltzen jaiotza-tasa oso baxua eta
heriotza-tasa oso altua.
● Heriotzaren arrazoia: explotazioa.
beltzekin subasta
baten iragarketa

7. ARRAZISMOA ETA XENOFOBIA
Arrazismoa:
Arraza gizabanakoen ezaugarriak baldintzatu edo-eta
determinatzen dituela baieztatzen duen jarrera nahiz
pentsamoldea da.
Xenofobia:
Atzerritarrei, beste talde etnikoei edota kultura arrotzeko
pertsonei mesfidantza, gorrotoa, arbuioa eta fobia
eragiten duen aurreiritzi bat da

8. MIGRAZIO BELTZA
1. MIGRAZIO BELTZA:
● 1915-1930
● 1,75 milioi afroamerikar
2. MIGRAZIO BELTZA:
● 1941-1970
● 5 milioi afroamerikar
● AEBetako biztanleria gehiena beltza bihurtu
zen

9. INDEPENDENTZIA GERRA
● Ipar Amerikako ekialdeko kostaldean, Britainia
Handiko koroaren jabetzako 13 kolonia zeuden.
● Lehenengo errepublika sortu.
● Gobernua konstituzio baten bidez araututa gelditu.
● XVIII. mendearen erdialdetik, Britainia
Handiarekiko menpekotasun gogorraren aurkako
iritzia zabaldu.
● Beltz Patriotak: amerikarren alde (Crispus Attucks).
● Beltz Lealistak: britainiarren alde.

10. SEZESIO GERRA
● Hegoaldeko eta Iparraldeko estatuek burututako
gerra izan zen, gerra hau 1861etik 1865era arte
gertatu zen.
● Iparraldeko eta Hegoaldeko kolonien arteko
desberdintasun erradikala, bai ekonomikoki bai
horietako bakoitza izateko modua.
● Iparraldea:
Askatasunaren eta berdintasunaren aldekoak ziren
eta, beraz, esklabotzaren etsai mingotzaileak.
● Hegoaldea:
Aristokratez eta katolikoz kolonizatuta, Koloniaren lehen
garaietatik Afrikatik ekarritako esklabo beltzek beren
lurralde zabalak lantzen dituzte.

11. SEGREGAZIOA
● Banaketa edo marjinazioa deritzo.
● Sezesio gerra eta gero:
○ eskoletara ate desberdinetatik
○ igerilekuetara ate desberdinetatik
○ iturri desberdinetatik ura edan
○ autobusen atzekaldean bidaiatu
○ hospitalak zurientzat eta hospitalak
beltzentzat
○ beltzek ezin zuten bozkatu
○ zonalde jakin batzuetan beltzak ezin ziren bizi
edo lan egin
○ Ghettoetan bizi eta delinkuentzia sustatu
○ Ku Klux Klan-a zegoen

12. KU KLUX KLAN (KKK) ● XIX. mendean, Sezesio gerra ostean.
● Eskuin muturreko organizazioa arrazista,
xenofoboa, homofoboa, misoginoa, antikomunista,
terrorista…
● Printzipioa: zurien gorentasuna.
● Terrorismoa eta indarkeria erabili.
● Hasieran: 250 hildako (gehienak beltzak)
● 60-70 urteetan: 4.000 hildako (gehienak beltzak eta
judutarrak).
● 1870: Ulysses S. Grantek KKKrekin bukatu akta
baten bidez.
● Oraindik daude KKK defendatzen dituzten ideiak.

13. XXI. MENDEA
● CNA kadena inbestigazio bat egin du, nola
inmigranteak sekuestratzen dituzte Europara
joaterakoan.
● XXI. mendean esklaboak oraindik egoten dira
eta 400 libretan saltzen dituzte zarama balira
bezala.
● Bideoan ikusten da nola jendea nekatu egin da
eta kalera irten da

14. ARRAZISMOA ETA OBAMA
● Asko lortu bera presidente atera ahal izateko.
● Baina pentsaera arrazistak oso zaila dira kentzeko
jendearen burutik.
● 2016an krisi arraziala egon zen AEBn:
○ Polizia nazionalak 2 gazte afroamerikar hil.
Grabatu egin zuten eta telebistan ikusi zen.
○ Manifestazioak egin zituzten.
○ Tiroketak egon ziren eta 5 polizia hil,
zeintzuk manifestazio bat babesten ari
ziren.
● Obamak polizien enterruetara joan zen.
● Hitzaldi filosofiko eta politikoa eman
arrazismoaren egoera larriaz kontzientziatzeko.

15. emakumeak
Sojourner Truth
Angela Davis
Rosa ParksHarriet Tubman

16. “¿SOY UNA MUJER?”
● Abolizionista eta emakumeen eskubideen aldeko
ekintzailea
● Esklabotzan jaio zen
● Am I a woman?
● Emakumeen Eskubideen Konbentzioan
● Bere argazkia saltzen zuen esaldi honekin:
Itzala saltzen dut sustantzia mantentzeko
● Argazkiaren jabea izatea lortu zuen copyrighta dela
eta.
Sojourner Truth

17. “EL FEMINISMO SERÁ ANTIRRACISTA O NO SERÁ”
● Angela Davis emakume afroamerikar, filosofo,
politikari marxista, anti-arrazista eta feminista da.
● Beltzen eta emakumeen eskubide zibilen aldeko
borrokan dihardu
● Angela, “Panteras Negras” mugimenduarekin
erlazionatuta egon zen.
● “Panteras Negras” arrazismoaren kontra sortu zen
organizazio bat da.
● Obra batzuk idatzi zituen, haien artean Emakumeak,
arraza eta klasea
Angela Davis
https://goo.gl/CNxN5q (Panteras Negras bideoa)

18. → EMAKUMEAK, ARRAZA ETA KLASEA
● Titulu originala: Women, race and class.
● 13 kapitulu
● Azaltzen diren kontzeptuak: bortxaketak, etxeko lanak,
abortoak, esklabotza sistema...
● Davisen helburuak liburu honekin:
○ bere ideiak adieraztea.
○ mugimendu feminista sufragistak historian zehar bilatzea
eta idaztea.
○ arrazismoa berdintasunaren aldeko mugimenduetan
oztopatu duela jakinaraztea.
○ emakume beltzen bizi-baldintzak historian zehar
azaltzea.

19. rosa parks
● Pertsona garrantzitsua Estatu Batuetako
eskubide zibilentzako mugimenduetan
● Autobus batean, gizon zuri bat bere lekua
nahi eta Rosa Parks ez mugitu: beltzak zuriei
lekua eman eta autobuseko atzeko partera
joan behar (segregazioa)
● Kartzelara joan hau egiteagatik.
● Esklabo afroamerikarren askatasunaren
borrokalaria.
● Esklabotzatik ihes egin eta 70 esklabo gutxi
gorabehera askatu.
● NOLA? lurpeko trenbidearen bidez.
○ trenbide hau esklabo afroamerikarrak
askatzeko modu klandestinoa
harriet tubman

20. GIZONAK
Martin Luther King
Nelson Mandela
Malcolm X
Donald Trump

21. Islam Erlijioa
● Estatubatuar hizlaria, erlijio
ministroa eta ekintzailea izan zen.
● Atxilotzaileek arrazakeria eta
indarkeria predikatzea leporatu
zioten.
● Kartzelan, Malcolm X Islamaren
Nazioko kidea bilakatu zen.
● Hilketa
Malcolm X

22. “Detesto el racismo, porque lo veo como algo barbárico, venga
de un hombre negro o un hombre blanco.”
● Apartheid-en aurkako mugimenduak gidatu zituen
Hegoafrikako ekintzaile eta politikariak.
● Nelson Mandela 2013an hil zen (95 urte )biriketako
infekzio batengatik. 6 hilabete zeraman biriketako
arazoekin.
Nelson Mandela

23. “Tengo un sueño, un solo sueño, seguir soñando.”
● Amerikar artzain baptista, eskubide zibilen
defendatzailea izan zen.
● Amerikar beltzen eskubide osoak lortzeko 1955az
geroztik izandako borroka luzeak bizkortu egin
zuen.
● Lau urte geroago, Frankotiratzaile batek tiroz hil
zuen buruan bere jarraitzaileek Lorraine motelaren
balkoitik agurtzen zuen bitartean.
Martin luther King

24. “HACER AMÉRICA GRANDE DE NUEVO”
● Donald John Trump Estatu Batuetako 45. presidentea
da 2017ko urtarrilaren 20az geroztik.
● Politikan sartu aurretik, enpresaburua eta
telebistako nortasuna zen.
Donald Trump
“Gente con un montón de problemas, que traen
drogas, crimen y son violadores”

25. ARTISTA AFROAMERIKARRAK
● Lehenengoak esklabuak ziren.
● Narrazioak haien baldintza txarrak adierazteko.
● Poesian:
○ Lucy Terry
● Musikan:
○ Fisk Jubilee Singers (kantu espiritualen
taldea)
○ Jazz-a sortu
■ Danny Barker
● Margolanetan:
○ Joshua Johnson (1. margolari beltza)
○ G. W. Hobbs (pastel teknika)
○ Scipio Moorhead (grabaketak)
○ Patrick Henry Reason (litografia)
Lucy
Terry
Danny Barker
Fisk Jubilee Singers

26. KONKLUSIOAK
● Duela urte asko egon ziren borrokak etorkizunerako onak izan
dira.
● Pertsona hauei esker arrazakeria eta esklabutza gainbehera joan
dira.
● Zoritzarrez oraindik geratzen dira pertsonak, arrazistak,
xenofobia dutenak eta hori oso zaila izango da aldatzea.
● Esklabotza oso antzinatik dator eta oraindik dago, nahiz eta ez
ikusi.
● Emakumeen papera oso garrantzitsua izan da ere.

27. BIBLIOGRAFIA
● https://news.un.org/es/story/2019/06/1457821
● https://elpais.com/internacional/2019/10/31/america/1572548042_020834.html
● https://www.abc.es/historia/abci-vende-negra-sin-defectos-impune-venta-esclavos-prensa-espanola-siglo-
201903140155_noticia.html
● https://www.unidosporlosderechoshumanos.es/voices-for-human-rights/martin-luther-king-jr.htm
●
● http://es.youthforhumanrights.org/voices-for-human-rights/champions/nelson-mandela.html
● https://www.youtube.com/watch?v=lyColz5Zvmo
● https://www.elsaltodiario.com/nueva-revolucion/el-origen-de-la-segregacion-racial-en-los-estados-unidos
● https://eu.wikipedia.org/wiki/Ameriketako_Estatu_Batuen_Independentzia_Gerra

28. amaiera