Despite Integrity & Codes of Conduct; large companies extend terms of payment

1. 2 Inhetnieuws maandag11november2013|HetFinancieeleDagblad
Debiteur
U houdt het geld op
de rekening-courant tegen 0,25%
machtspositie groot- versus kleinbedrijf
Wettenencodesleggenhetaf
tegenrechtvandesterkste
Jeroen Piersma
Amsterdam
De crisis van de afgelopen jaren heeft
zijn sporen nagelaten in de omgang tus-
sen bedrijven. Het eenzijdig verlengen
van de betalingstermijn, zoals in het ge-
val van DE master Blenders, past in een
patroon. ‘De retailers zijn begonnen met
het oprekken van de betalingstermijnen
van dertig naar negentig dagen. Andere
grote bedrijven zijn gevolgd’, zegt een
consultant in de voedingssector.
De trend is bovendien breder dan
alleen het verlengen van de betalingster-
mijnen. Grote bedrijven hebben de
afgelopen jaren ook op andere punten
de contractvoorwaarden eenzijdig aan-
gepast. Een bekend voorbeeld is Albert
Heijn dat vorig jaar per brief een grotere
korting eiste bij zijn leveranciers. Een
ander bekend geval is KPN Corporate
market dat zijn leveranciers in december
in een brief sommeerde hun tarieven
met 20% te verlagen.
Het patroon is telkens dat een groot
bedrijf met een machtspositie een slik-
ken-of-stikkenboodschap afgeeft aan
zijn leveranciers. De leveranciers moeten
toegeven of ze kunnen hun opdracht-
gever kwijtraken. In een aantal gevallen
speelt mee dat bedrijven die hun leveran-
Bedrijven passen nog steeds eenzijdig contracten aan
ciers onder druk zetten, eigendom zijn
van private equity. met zo’n aandeelhou-
der aan het roer worden niet alleen de
interne, maar ook de externe verhoudin-
gen nog wel eens op scherp gezet.
Op de vraag of de situatie het afge-
lopen jaar verbeterd of verslechterd is,
lopen de antwoorden uiteen. Sommigen
zien een kentering. Charles Staats, di-
recteur van rechtsbijstandverzekeraar
DAS, constateert verbeteringen in het
gedrag van grote bedrijven. ‘Er ligt meer
nadruk op maatschappelijk verantwoord
ondernemen. Dat strookt niet met het
fors opschroeven van betalingstermij-
nen.’ Anderen wijzen op de hardnek-
kigheid van een bepaalde cultuur en
op de aanhoudende crisis. ‘Er zijn nog
steeds slechte voorbeelden, bedrijven
die in reactie op de crisis de traditionele
trukendoos opentrekken’, zegt John van
Veen, lid van de Commissie Ethiek bij
inkopersvereniging Nevi.
Dat de praktijk schadelijk is, daar is
iedereen het wel over eens. Leveran-
ciers stellen investeringen uit of doen
ze helemaal niet meer. Daar heeft de
afnemer op termijn ook last van. Verder
zou uit onderzoek blijken dat een groot
percentage van de faillissementen aan
het oprekken van betalingstermijnen te
wijten is.
Een consultant in de voedingssector
wijst erop dat de praktijk uiteindelijk
ook voor de sector als geheel duurder uit-
pakt. ‘Grote retailers lenen tegen een la-
gere rente dan hun leveranciers. Na ver-
loop van tijd berekenen de leveranciers
de hogere rente door in hun tarieven. De
sector maakt dus geen gebruik van de
laagste rentes.’
Grote bedrijven hebben moeite om
hun gedrag aan te passen, zegt oud-be-
stuurder van ABN Amro Jan Peter
Schmittmann. Hij heeft eerder dit jaar
onder de slogan ‘Groot helpt klein’ een
initiatief genomen om grote bedrijven
ertoe aan te zetten hun leveranciers eer-
der te betalen. ‘Grote bedrijven zijn toch
Patroon
Onder invloed van de crisis
passen bedrijven
contracten eenzijdig aan
Schade
Uiteindelijk heeft ook
afnemer last van
doorschuiven
financieringslasten
Voor wie is het voordeel?
Betalen met vertraging
Voorbeeld:
Er staat nog een rekening open van
€1.000.000 €625en er wordt 3 maanden
te laat betaald
is uw rentevoordeel
3InhetnieuwsHetFinancieeleDagblad|maandag11november2013
bang dat wanneer zij betaaltermijnen
verkorten dat een negatieve invloed heeft
op hun beurskoers.’
Hij wijst erop dat de kwestie bij ceo’s
niet hoog op de agenda staat. Tegelijk
is de cfo vooral bezig met het optimali-
seren van de betaalstromen. ‘Cfo’s zijn
trots op lange betaaltermijnen. Het laat
zien dat ze “muscle” hebben.’ Schmitt-
mann probeert nu een aantal ceo’s over
te halen om naar voren te stappen en het
goede voorbeeld te geven.
Ook de wettelijke regeling over be-
talingstermijnen, die sinds begin dit
jaar van kracht is, heeft het tij nog niet
doen keren. De wet stelt een norm, maar
uiteindelijk mogen klant en leverancier
nog steeds onderling afspraken maken.
Daarbij spelen de machtsverhoudingen
in de sector een belangrijke rol. Laurens
van der Starre, vestigingsdirecteur van
factoringbedrijf Svea: ‘Je kan alles in het
wetboek opschrijven, maar uiteindelijk
geldt het recht van de sterkste.’
Naast de wet zijn er ook nog de ge-
dragscodes. Inkopersvereniging Nevi
heeft een jaar geleden een gedragscode
voor haar achterban opgesteld. John van
Veen: ‘Kernwaarde daarin is zakelijk fat-
soen. Het eenzijdig aanpassen van con-
tractvoorwaarden past daar niet bij.’
De voedingssector heeft onlangs op
Europees niveau een gedragscode op-
gesteld. De grote Nederlandse retailers
hebben zich daaraan gecommitteerd,
zegt Philip den Ouden, directeur bij de
koepel van voedselfabrikanten FNLI. De
sleutel lig nu bij de handhaving van de
code. ‘Wij zijn nu in gesprek met markt-
partijen hoe wij de “compliance” kun-
nen afdwingen.’
Tegelijk zijn er ook nog steeds bedrij-
ven die zich wel aan de normen houden.
Van der Starre van Svea pakt er zijn admi-
nistratie bij. Nestlé, Aviko en Tetra Pak
betalen binnen dertig dagen. melkpoe-
derproducent Navobi en Smilde Bakery
doen het zelfs in veertien dagen.
B2B Overheid
Sinds maart
van dit jaar
geldt in
Nederland
een wet die
normen stelt
voor betalingstermij-
nen. De overheid moet
vrijwel altijd binnen
dertig dagen betalen.
Bij bedrijven onderling
is er ruimte voor afwij-
ken van die norm. Als
er contractueel niets
geregeld is, geldt de
termijn van dertig da-
gen. Maar bedrijven
kunnen ook een langere
betalingstermijn van
maximaal zestig dagen
afspreken. Een langere
betalingstermijn dan
zestig dagen is alleen
toegestaan als aange-
toond kan worden dat
dit voor geen van beide
partijen nadelig is.
Crediteur
U moet drie maanden wachten voor
u uw krediet van 5% kunt aflossen
€ 12.500is uw rentenadeel
Heeftutipsof
aanvullingen
mailderedactie
tips@fd.nl
Foto’s: thinkstoCk
Bron: FD reseArCh