1. એકમપાઠ આયોજન: સંકલ્પના
પ્રશ્ન- પાઠ આયોજન એટલે શં? પાઠ આયોજનની સંકલ્પના સ્પષ્ટ કરો.
Dr Jignesh Gohil Asst Professor
Smt M M Shah college of education SurendranagarGujarat
2. પાઠ આયોજન એ પાઠની પૂર્વતૈયારીની એક રૂપરેખા છે
વર્ષયાાંગ શીખર્ર્ાની કાયવ પદ્ધવતની સાંકવિત, શાવદિક
રૂપરેખા એટિે પાઠ આયોજન
અન્ય નામ- તાસઆયોજન, િૈવનક આયોજન ,
વ્યવિગત આયોજન
ર્ગવવશક્ષણ પહેિાાંની વશક્ષક દ્વારા થતી આ વિયાત્મક
અર્સ્થા છે
3. વ્યાખ્યા-
પાઠ આયોજન એટિે શૈક્ષવણક હેતુઓની પ્રાવિ માટે વશક્ષક
જે વિયાનુાં આયોજન કરે તેનો આિેખપત્ર -બોવસાંગ
જે હેતુઓને વ્યાખ્યાવયત કરર્ા, પાઠ્યર્સ્તુની પસાંિગી અને
તેની િમબદ્ધ ગોઠર્ણી કરર્ી તથા પાઠ્યર્સ્તુની રજૂઆત
માટેની પદ્ધવત અને પ્રવિયાઓ નક્કી કરર્ી એટિે પાઠ
આયોજન. - વર્વનાંગ અને વર્વનાંગ
4. વ્યાખ્યા-
પાઠ આયોજન એ વશક્ષક દ્વારા થતુાં, ર્ગવ વ્યર્હારને
અમિમાાં મૂકર્ા માટેના કાયવિમ રૂપ પૂર્વિશવનની રૂપરેખા
હોય છે. - ભાવટયા અને અરોરા
પાઠ આયોજન એ ર્ગવમાાં કાયવ કરર્ાની, માનવસક અને
સાાંર્ેવગક રીતે વર્ઘાથીઓને તે અનુભર્ો પૂરા પાડર્ાની
વશક્ષકની યોજના છે.- િેસ્ટર સ્ટેન્ડ
5. પાઠ આયોજન એ હકીકતમાં કારીયોજના છે જેથી તેમાં
શશક્ષકનં શિયાકૌશલ્યનં, તેનં તાશવિક જ્ઞાન, તેનં શિદ્યાથી
સંબંશિત જ્ઞાન, શશક્ષણના લક્ષ સંબંશિત જ્ઞાન, શશક્ષણ
સંબંિી સામગ્રીનં જ્ઞાન તથા પ્રભાિશાળી પ્રશિશિ, પદ્ધશતના
શિશનયોગની એની યોગ્યતા પણ સમાયેલી છે.
6. ટંકમાં, પાઠ આયોજન એટલે...
આર્ા પ્રશ્નો અાંગે વશક્ષકે સૂઝપૂર્વક કરેિી તાવકવક અને પૂર્વ વર્ચારણા
કોને, ક્યારે, ક્યાાં, કેટિા સમયમાાં, શુાં શીખર્ર્ાનુાં છે ? શા માટે, શી રીતે, ક્યાાં સાધનો, કઈ
પદ્ધવતઓ કે પ્રર્ૃવિઓ, અવભગમોથી શીખર્ર્ાનુાં છે ?
ક્યા અને કેર્ા પ્રશ્નો દ્વારા, કયા ઉિીપકો દ્વારા શીખર્ર્ાનુાં છે ? કયા પ્રકારની પ્રર્ૃવિઓ કરર્ાની
છે ? કયા અધ્યયન અનુભર્ો પૂરા પાડર્ાના છે ?
મૂલયાાંકન અને સ્ર્ાધ્યાય માટે કઈ પ્રવર્વધ-પ્રયુવિ ઉપયોગમાાં િેર્ાની છે?
ચોકબોડવ સ્ર્રૂપ કેર્ુાં રાખર્ાનુાં છે ?
