task 3: amalan terbaik dalam pembangunan sosial

1. MASJID MERUPAKAN AMALAN TERBAIK DALAM
PEMBANGUNAN SOSIAL

2. DEFINISI MASJID
Masjid (‫مسجد‬) adalah perkataan bahasa Arab yang bermaksud tempat sujud.
Masjid ialah tempat beribadat yang khusus, seperti solat dan iktikaf, bagi
orang Islam. Bangunan ini juga merupakan pusat kebudayaan, muamalat, dan
perkembangan dakwah Islamiah, serta pusat aktiviti umat Islam. Masjid tidak
mempunyai rupa bentuk yang tetap, tetapi bergantung kepada budaya masyarakat
Islam setempat. Dari sudut bahasa, "masjid" bermaksud tempat bersujud.

3. Sejarah telah menunjukkan bahawa multi-fungsi masjid telah berabad lamanya, bermula dari zaman Rasulullah
SAW. Menyelusuri sirah Islam, kita dapati bahawa Nabi Muhammad SAW bukan sahaja menjadikan Masjid Nabawi sebagai
pusat ibadah, malah juga sebagai pusat pemerintahan dan pentadbiran Negara Islam Madinah. Masjid Nabawi menjadi nadi
pergerakan Islam, penggerak aktiviti masyarakat, malah tempat rakyat untuk menuntut hak dan keadilan. Masjid Nabawi juga
turut berperanan sebagai pusat kebajikan, gedung ilmu serta pusat hubungan dengan Allah dan manusia sesama manusia.
Dengan fungsi-fungsi tersebut, terbukti Rasulullah SAW telah berjaya menggambarkan kesempurnaan dan keindahan Islam
sebagai al-Deen (cara hidup) melalui fungsi-fungsi komprehensif yang dijana oleh institusi masjid. Perkara ini jelas
menunjukkan bahawa masjid bukan sahaja tempat untuk menunaikan solat, bahkan mempunyai peranan yang lebih luas dan
boleh dikembangkan sebagai satu tempat untuk menyebarkan dakwah Islamiyah dari segenap aspek dan sudut kerohanian
kepada masyarakat. Firman Allah SWT :
“Dan hendaklah takut (kepada Allah daripada melakukan aniaya kepada anak yatim oleh) orang-orang (penjaganya), yang
seandainya meninggalkan di belakang mereka anak-anak yang daif (lemah), yang mereka khuwatir terhadap (kesejahteraan)
mereka. Oleh itu, hendaklah mereka bertaqwa kepada Allah dan hendaklah mengucapkan perkataan yang benar.” ( Surah al-
Nisa’, 4: 9 (

4. 1. PUSAT PEMBANGUNAN ISLAM:
Institusi masjid haruslah dijadikan sebagai sebuah pusat perkembangan dan pembangunan Islam, di mana segala-
galanya bermula dan berkembang dari masjid.
2. MASJID SEBAGAI LAMBANG KEAGUNGAN ISLAM
Sebagai lambang kesyumulan Islam, maka setiap projek bandar baru, kawasan perumahan, perhotelan dan
kompleks perniagaan haruslah dimulakan dengan pembinaan masjid atau jika kawasan itu adalah kawasan lama, maka
kawasan itu haruslah mempunyai masjid untuk menarik lebih ramai orang Islam bertumpu ke tempat itu.

5. 3. PUSAT PERTAMBAHAN ILMU DAN BUAH FIKIRAN:
Institusi masjid haruslah dijadikan tempat pertambahan ilmu, dimana masjid haruslah mempunyai
perpustakaan yang lengkap bukan sahaja membekalkan buku-buku agama, tetapi juga buku yang berkaitan
dengan ibadah dan muamalah. Begitu juga buku mengenai ilmu sosial, ekonomi, politik dan sebagainya
haruslah diletakkan di dalam perpustakaan masjid. Buku-buku ini boleh didapati secara mudah dan murah
sekiranya pemimpin masjid itu meminta sumbangan dari badan-badan tertentu seperti Dewan Bahasa dan
Pustaka, syarikat percetakan dan sebagainya. Selain itu, jawatankuasa kariah masjid juga memainkan peranan
yang penting untuk memohon sumbangan dalam bentuk buku daripada penduduk mukim atau daerah
berkenaan. Ini boleh menarik minat masyarakat Muslim dan tidak Muslim untuk mendapatkan bahan rujukan
di masjid di samping dapat memupuk semangat membaca dikalangan penduduk setempat.
Di samping itu, organisasi masjid juga boleh mengadakan program dialog, ceramah, seminar, forum dan
sebagainya untuk membuka minda masyarakat. Kumpulan-kumpulan kecil juga boleh ditubuhkan untuk
menjadikan masjid sebagai tempat untuk mempertingkatkan pemikiran dan menajamkan akal.

6. 4. PUSAT BELAJAR AL-QURAN DAN TAFSIRNYA (ULUM AL-QURAN)
Kebanyakan masjid telah digunakan sebagai pusat pembelajaran Al-Quran . Amalan ini haruslah
diteruskan tetapi ada baiknya jika kita menambah amalan yang bukan sahaja setakat mengajar Al-Quran kepada
anak-anak, tetapi juga menerangkan maknanya atau diberi tafsiran Al-Quran kepada mereka supaya sendiri
membaca ayat-ayat suci.
5. MASJID SEBAGAI TAMAN
Masjid haruslah mempunyai kawasan lapang di sekeliling dan dipenuhi dengan kawasan hijau untuk
membolehkan para jemaah mendapat udara yang bersih sebelum atau selepas sembahyang. Konsep ini belum
banyak dilakukan mungkin kerana ketiadaan tanah atau kebanyakan masjid terletak di kawasan sempit.Tetapi
sekiranya masjid baru hendak dibina, maka kawasan tempat masjid itu dibina hendak dibina hendaklah
mempunyai pandangan yang cukup cantik dan dihiasi pula dengan taman yang indah. Ini dapat menarik minat
jemaah dari kalangan remaja untuk mengimarahkan masjid di samping dapat beriadah dan bersukan.

7. 6. PUSAT TAMADUN ISLAM
Institusi masjid haruslah dijadikan sebagai pusat tamadun Islam, maka roh Islam di zaman kegemilangan dan
keagungan Islam boleh dikembalikan dan dikekalkan untuk diwarisi oleh generasi terkemudian. Masjid haruslah
mempunyai satu ruang yang mencukupi untuk melambangkan keagungan, kemegahan tamadun Islam di zaman
lampau terutama sekali dalam pencapaian Ilmu Perubatan, sains, Astronomi, matematik, falsafah dan sebagainya.
Justeru, haruslah dibuat satu ruang pameran yang memaparkan gambar-gambar dan sejarah hidup sejarawan dan ahli
falsafah Islam seperti Ibnu Sina, Al-Jabir, Imam Ghazali dan sebagainya.

8. Peranan masjid sangat besar dalam pembangunan sosial terhadap masyarakat Islam. Diharap
dapat menarik lebih ramai lagi umat untuk mengimarahkan masjid sebagai platform penyatuan ummah
dan ekonomi umat Islam. Setiap masjid mestilah mempunyai satu sistem organisasi yang kukuh dan
mantap untuk menjadikan masjid sebagai satu pusat pembangunan ummah sejagat.

9. Wallahua’lam
sekian, terima kasih