2. հունական դասական փիլիսոփայության
խոշորագույն ներկայացուցիչներից
մեկըֈ Պլատոնի փիլիսոփայության նման՝
Արիստոտելի փիլիսոփայությունը խորը և
անջնջելի հետք է թողել հետագա դարերի
փիլիսոփայական մտքի զարգացման վրաֈ

3. Մ.թ.ա 369 թվականին մահացան
Արիստոտելի ծնողներըֈ Երիտասարդ
փիլիսոփայի նկատմամբ
խնամակալությունը ստանձնեց
Պրոկսենը, ում նկատմամբ հարգանքն ու
սերը Արիստոտելի կողմից այնքան մեծ
էր, որ վերջինիս մահից հետո, ինքը՝
Արիստոտելը որդեգրեց Պրոկսենի միակ
որդուն՝ Նիկատորինֈ Արիստոտելն
ունևոր ընտանիքից էր և հորից
ժառանգել էր էական հարստություն, որը
թույլ էր տալիս ոչ միայն ապրել, այլև
ապահովել սեփական
կրթությունըֈ Մ.թ.ա. 347 թվականին
Արիստոտելն ամուսնացավ Պեֆիադայի
հետ, ումից ունեցել է մեկ աղջիկֈ
Վերջինիս կնքել էին մոր անունով՝
Պեֆիադաֈ Արիստոտելի թե կինը, թե
միակ աղջիկը մահացել են ավելի շուտ,
քան ինքը՝ Արիստոտելը։

4. Արիստոտելի փիլիսոփայական ուսմունքը
հիմնականում շարադրված է
«Մետաֆիզիկա» և «Հոգու մասին»,
տրամաբանության տեսությունը՝
«Կատեգորիաներ», «Անալիտիկա»
(«Վերլուծականք»), «Տոպիկա», սոցիալ-
քաղաքական և բարոյագիտական
հայացքները՝ «Պոլիտիկա», «Էթիկա»,
արվեստի փիլիսոփայությունը՝
«Պոետիկա» և այլ երկերում: Պահպանվել
են նաև նրա մի շարք բնագիտական
աշխատություններ՝ «Ֆիզիկա»,
«Կենդանիների մասին» և այլն:

5. Արիստոտելն անդրադարձել է նաև բժշկության
հարցերի, հայտնաբերել որոշ
հիվանդությունների բուժման նոր միջոցներ:
Խոսելով մանկավարժական խնդիրների մասին՝
նա համարել է, որ զարգացման շարժիչ ուժերը
մարդու ունակությունն ու բանականությունն
են, որոնց վրա հիմնված է
դաստիարակությունը: Լինելով մեծ փիլիսոփա՝
նա ստեղծել է պետության բնույթի, մարդու
նպատակների մասին իր ուսմունքը:

6. Արիստոտելի «Մետաֆիզիկա», «Հոգու
մասին», «Կատեգորիաներ» և այլ երկեր
տարածվել են նաև Հայաստանում, մեծապես
ազդել հայ միջնադարյան փիլիսոփայության ու
հոգևոր մշակույթի զարգացման վրա: Այդ
երկերի հայերեն թարգմանությունները
հնագույններից են աշխարհում և աչքի են
ընկնում մեծ ճշգրտությամբ: Դավիթ Անհաղթը
(V–VI դարեր) հատուկ աշխատություններ է
նվիրել Արիստոտելի գործերին, իսկ իր
հիմնական «Սահմանք իմաստասիրության»
երկում մեկնաբանել նրա փիլիսոփայությունը:

7. Անանիա Շիրակացին (VII դար) լուսաբանել է
բնության և Տիեզերքի մասին Արիստոտելի
ուսմունքը: Միջնադարում հայ փիլիսոփաներից
նրա գիտական հայացքներին անդրադարձել են
Գրիգոր Մագիստրոսը (XI դար), Հովհաննես
Սարկավագը (XI–XII դարեր), Վահրամ Րաբունին
(XII դար), Հովհան Որոտնեցին (XIV դար),
Գրիգոր Տաթևացին (XIV–XV դարեր), իսկ
Ստեփանոս Լեհացին (XVII դար) լատիներենից
հայերեն է թարգմանել «Մետաֆիզիկան»: