2. Շուկայական տնտեսության հիմնական
բնութագրիչները.
•Ազատ ձեռնարկատիրության իրավունք,
•Արտադրության միջոցների նկատմամբ սեփականության բազմազանություն,
•Շուկայական գնագոյացում՝ պահանջարկի և առաջարկի հիման վրա,
•Տնտեսվարող սուբյեկտների միջև պայմանագրային հարաբերություններ,
•Պետության նվազագույն միջամտություն տնտեսությանը:
3. Շուկայական տնտեսության
հիմնական առավելությունները.
•Ռեսուրսների արդյունավետ օգտագործում,
•Գործունեության ճկունություն,
•Գիտատեխնիկական առաջընթացի խթանում,
•Ապրանքների որակի բարձրացման խթանում:
4. Շուկայական տնտեսության հիմնական թերությունները.
•Արտաքին ազդեցությունների նկատմամբ խոցելիությունը,
•Հանրային ծառայությունների բացակայություն,
•Տեղեկատվության ձեռքբերման անհամաչափություն,
•Սոցիալական հիմնախնդիրների առկայություն,
•Մենաշնորհների (մոնոպոլիաների) առկայություն:
5. Շուկայական տնտեսության թերություններից
բխող հիմնախնդիրները.
•Գործազրկություն,
•Բարձր գնաճ,
•Ցածր տնտեսական աճ,
•Սոցիալական բևեռացում և աղքատություն,
•Ներքին արտադրության փոքր ծավալներ,
•Գլոբալ հիմնախնդիրներ
•և այլն:
6. Տնտեսական ներկա հինախնդիրները ՀՀ -ում .
•Գործազրկության բարձր մակարդակ . ըստ ՀՀ Աշխատանքի և սոցիալական
հարցերի նախարարության տվյալների գործազրկությունը կազմել է 18,64:
Այս ցուցանիշը իրականում ավելի բարձր է , քանի որ պետական
վիճակագրությունը ներկայացվում է միայն գրանցված գործազուրկների
քանակը :
•Գնաճը պետության կողմից կառավարելի չէ ,
•Տնտեսական աճի տեմպերը ցածր են . մինչճգնաժամային (մինչև
2008թ .) մակարդակի համեմատ ՀՆԱ -ի աճի տեմպերը կրկնակի ցածր են :
•Արտահանման և ներմուծման բացասական սալդոն .Ներմուծումը 3 անգամ
գերազանցում է արտահանմանը ,
• Մենաշնորհների դերը տնտեսությունում բաձր է ,
•Աղքատների և ծայրահեղ աղքատները կազմում են ընդհանուր բնակչության
շուրջ 30%-ը , իսկ մեկ շնչի հաշվով ՀՆԱ -ն շատ ցածր է :
7. Պետության հիմնական տնտեսական գործառույթները.
•Հանրային ծառայությունների (հասարակական բարիքների) ապահովում,
•Արտաքին ազդեցությունների նկատմամբ տնտեսության խոցելիության
նվազում և դրական ազդեցությունների խթանում,
•Տեղեկատվության անհամաչափության հաղթահարում,
•Եկամուտների վերաբաշխում,
•Հիմնական հետազոտությունների իրականացում:
8. Տնտեսության պետական կարգավորման հիմնական ուղղությունները.
• Հարկաբյուջետային քաղաքականություն. այս քաղաքականությունը կառավարության
կողմից ձեռնարկված միջոցառումներն են՝ կապված պետական ծախսերի, հարկային
քաղաքականության և պետական բյուջեի հաշվեկշռի (պակասորդ, հավելուրդ)
փոփոխության հետ՝ նպատակ հետապնդելով տնտեսությունում ապահովել լրիվ
զբաղվածություն և բարձր տնտեսական աճ,
•Դրամավարկային քաղաքականություն. այս քաղաքականությունը միջոցառումների
ամբողջություն է ուղղված երկրում փող քանակի, տնտեսության վարկավորման
հնարավորությունների և տոկոսադրույքների կարգավոմանը՝ որոշակի
մակրոտնտեսական նպատակների հասնելու համար:
9. Իմ կարծիքով...
Իմ կարծիքով, եթե ՏՊԿ-ն (Տնտեսության պետական կարգավորում) ապա շուկայական
տնտեսությունը կկործանվեր, այսինքն գները շատ-շատ բարձր կլիներ, իսկ հիմա որոշ
չափով ՏՊԿ-ն կարողանում է վերահսկել, բայց միևնույն է մեծ բիզնեսներին չէն
կարողանում կագնեցնել: Ինչքան շատ լինի ընտրությունը այդքան մեծ կլինի
տնտեսական շուկան և գները մեկը մյուսից ավելի էժան և որակով: Հայաստանի
Էկոնոմիկայի նախարարությունը եթե ժամանակին չլուծի մեր խնդիրների գոնե 50%-ը
ապա մի քանի տարի հետո կվերածվի մոնոպոլիայի: ՀՀ-ում ՏՊԿ-ն չի կարողանում
գործել ինչպես, որ հարկն է, բայց պետք է գոհ լինենք, որ մի քիչ գործում է:
Հայաստանի Հանրապետությունում օրեց օր գները թանկանում են, որակը վատեցնում
են: Օրինակ՝ առաջ հացը արժեր 100 դրամ, բայց հիմա 130 դրամից էժան հաց ես դեռ
չէմ հանդիպել, օճառը մի քանի հարյուր դրամով թանկացել է և շատ ու շատ այլ
ապրանքներ:
