SlideShare a Scribd company logo
1 of 16
1 
BSJ 3063 
APLIKASI JAWI DLAM KOMPUTER 
KUMPULAN UPSI 06 
TAJUK 
SEJARAH PANJANG PERKEMBANGAN KOMPUTER 
NAMA 
NAZMI BIN CHE OMAR 
ID PELAJAR 
D20012056094 
PENSYARAH 
DR MAKMUR
2 
ايسيكندوڠن 
نو. كندوڠن موكسورت 
2- 1.0 ڤڠنلن 3 
4- 2.0 سجاره ڤنچيڤتأن كومڤوتر 5 
6- 3.0 ڤرمولأن ايرا كومڤوتر 14 
4.0 كسيمڤولن 15 
5.0 بيبليوڬرافي 16
3 
1.0 ڤڠنلن 
كومڤوتر مروڤاكن ساتو ميسين يڠ منريما داتا ﴿اينڤوت﴾ دان كمودينڽ 
ممڤروسيسڽ منجادي معلومت برڬونا دان دسيمڤن دالم ستورن سكوندر اونتوق 
كڬونأن ماس هادڤن اتاو دكلواركن ملالوءي ڤرينتر دان لاين-لاين ﴿اوتڤوت﴾. 
كومڤوتر سبنرڽ برأصل دري بهاس لاتين’چومڤوتري‘يڠ برمعنى مڠهيتوڠ كران 
لواسڽ بيدڠ ڬاراڤن علمو كومڤوتر، ڤارا ڤاكر دان ڤنليتي سديكيت بربيذا دالم 
مندفينسيكن ترمينينولوڬي كومڤوتر . 
كومڤوتر اداله سبواه ميسين ايليكترونيك يڠ امت برڬونا كڤد مأنسي سمنجق 
اياڽ دڤركنلكن ڤد زمان دهولو سهيڠڬ ك هاري اين. كومڤوتر داڤت ممودهكن دان 
مريڠنكن كرجا سهارين مأنسي، ممبنتو مڽلساءيكن توڬس-توڬس مأنسي دڠن چڤت 
دان تڤت. كومڤوتر اداله سبواه ميسين يڠ بوليه دڤروڬرمكن اونتوق كڤلباڬايان ڬونا. 
كومڤوتر داڤت منريما داتا منته، راجه دان اكن ممڤروسيسڽ كمودين ممانيڤولاسيكن 
اونتوق دجاديكن معلومت يڠ برڬونا. 
كومڤوتر جوڬ دڤروڬرام اونتوق منريما اينڤوت، لالو ممڤروسيس اونتوق 
مڠلواركن اوتڤوت سڤرتي يڠ دكهندقي دان اي جوڬ بروڤايا مڽيمڤن معلومت 
ترسبوت اونتوق كڬونأن ڤد ماس اكن داتڠ. كومڤوتر تله منجادي سباهاڬين درڤد 
كهيدوڤن مأنسي كران اي ممڤوڽاءي كلاجوان دالم مڠاك سايس معلومت ، 
كبوليهڤرچيأن ، كاوڤايان مڽيمڤن داتا دان معلومت، ڤرودوقتيۏيتي ، ممبوات 
كڤوتوسن دان داڤت مڠورڠكن كوس .
كومڤوتر تله ملالوءي برباڬاي اينوۏاسي مڠيكوت ڤرايدرن زمان يڠ ماكين هاري 
سماكين چڠڬيه. اوليه ايت، برمولا دڠن سبواه ميسين ڬرڬسي سواتو كتيك دهولو 
سهيڠڬ وجودڽ كومڤوتر ريبا اداله مروڤاكن اينوۏاسي چيڤتأن مأنسي يڠ دتريما 
اوليه ستياڤ لاڤيسن مشاركت. ڤركمبڠن تيكنولوڬي كومڤوتر ممبري ايمڤق دالم 
سسبواه ڤركمباڬن تيكنولوڬي معلومت ڤد هاري اين. سچارا تيدق لڠسوڠ، حال اين 
ممبري كسن كڤد مأنسي دالم مڠواساءي دنيا ات يڠ تنڤا سمڤادن. 
4 
2.0 سجاره ڤنچيڤتأن كومڤوتر 
سجاره ڤنچيڤتأن كومڤوتر برمولا دڠن ترچيڤتاڽ الت-الت ڤرنياڬان، 
سڤرتي’اباكوس‘ يڠ سكارڠ اين دلاكوكن اوليه كومڤوتر. ڤد زمان دهولو ڤڠيرأن 
دلاكوكن دڠن مڠڬوناكن جاري، مانيق، كايو دان كوليت كراڠ. دڠن ترچيڤتاڽ 
اباكوس 0555 تاهون يڠ لالو تله ممودهكن اهلي ڤرنياڬان دالم ڤروسيس ڤڠيرأن 
اساس چمڤور، تولق دان ضرب.اي تله دڬوناكن سچارا ملواس اوليه اهلي ڤرنياڬان 
چينا، تركيا دان يوناني. 
بلاءيسي ڤسچل مروڤاكن سأورڠ اهلي ساءينتيس دان ماتماتيك ڤرانچيس يڠ د 
لاهيركن ڤد تاهون 3261 . ڤد تاهون 3266 ، بلياو تله مريك چيڤتا ساتو ميسين 
ڤڠيرأن ميكانيكال يڠ ڤرتام مڠيكوت ڤرينسيڤ ڤرسڤولوهن. 
- ڬيورڬي بوولي اداله سأورڠ اهلي ماتماتيك ايڠڬريس ڤد تاهون 3130 
3126 . بلياو تله مڠمبڠكن كونسيڤ لوڬيق الڬيبرا ترواي/فالس. بلياو جوڬ تله
ممڤركنلكن سيمبول ماتماتيك دان اساس كڤد ڤڠڬونان دالم مريك بنتوق ليتر لوڬيق 
دالم كومڤوتر. 
چرليس بابباڬي دلاهيركن ڤد 3976 ، مروڤاكن سأورڠ اهلي ماتماتيك دان 
ڤركاچيڤتا. بلياو تله ممبينا “تيه ضيففيرينچ اڠيناي“ يڠ بوليه مڽلساءيكن ڤڠيرأن 
سيفير ماتماتيك. كمودين بلياو تله مميكيركن ساتو ڤنچيڤتأن ميسين لاين ايايت 
“اناليتيچل اڠيناي“ يڠ دهارڤكن داڤت ملقساناكن ڤڠيرأن يڠ ڤلباڬاي. مالڠڽ ميسين 
ترسبوت تيدق سمڤت دبينا سماس هيدوڤڽ. “اناليتيچل اڠيناي“ ممڤوڽاءي چيري- 
چيري كومڤوتر ڤد ماس سكارڠ ايايت ممڤوڽاءي ڤرانتي اينڤوت، سچوندري 
ستوراڬ، ڤروچسسور، اونيت كاولن دان ڤرانتي اوتڤوت. 
اڬوسا اد بيرون ممبنتو چرليس بابباڬي دالم ممبينا ارهن-ارهن ڤڠيرأن باڬي 
ميسين “اناليتيچل اڠيناي“. بلياو مروڤاكن ڤڠاتورچاراان كومڤوتر يڠ ڤرتام دڠن 
مڠڬوناكن “اناليتيچل اڠيناي“. بهاس ڤڠاتورچاراان ‘اد' دأمبيل سمڤنا نامڽ. بلياو 
جوڬ تله منربيتكن نوتا يڠ مڠڬالقن اهلي ساءين س سوڤاي مڽمڤورناكن اڤ يڠ 
چرليس بابباڬي تيدق سمڤت لاكوكن. 
هيرمن هولليريث تله ممباڠونكن ساتو ڤرانتي اوتومت يڠ بوليه ممڤروسيس 
ڤڠيرأن بنچي. ميسين ترسبوت داڤت مڽياڤكن ڤڠيرأن بنچي دالم ماس دوا تاهون. ڤد 
تاهون 3115 ، بنچي ڤندودوق اميريك شريكت دكتاهوي كڤوتوسنڽ. ڤربيذأن دانتارا 
ميسين هولليريث دان بابباڬي اياله ميسين هولليريث مڠڬوناكن كواس ايليكتريق 
مانكالا ميسين بابباڬي مڠڬوناكن كواس ميكانيكال. 
5
6 
3.0 ڤرمولأن ايرا كومڤوتر. 
دري زمان دهولو هيڠڬ سكارڠ سوده وجود 6 ڬينراسي. اي برلاكو دالم ماس لبيه 
كورڠ 65 تاهون. 
﴾3707 - ڬينراسي ڤرتام ﴿ 3765 
3711 دوكتور جوهن ۏ.اتنساوفف دان ڤمبنتوڽ چليففورد - ڤد تاهون 3719 
برري تله مريكچيڤتا دان ممبينا كومڤوتر ايليكترونيك ديڬيتل يڠ ڤرتام. كومڤوتر 
اتنساوفف-برري كومڤوتر﴾. مانكالا جوهن و.ماوچهلي دان ﴿ ABC ترسبوت دڬلر 
ايليچترونيچ نوميريچل اينتڬراتور اند ﴿ ENIAC ج.ڤريسڤير ايككرت تله منچيڤتا 
چلچولتاور﴾ ڤد تاهون 3760 . اي مڠمبيل كلواسن سباڽق 365 ميتر ڤرسڬي، برت 
يڠ منچاڤأي 15 تون، 315 كيلووات تناڬ دان مڠڬوناكن 31555 اونيت تيوب 
ۏاكوم. اي ممڤوڽاءي كاوڤايان ملاكوكن 0555 ڤنچمڤوران دان 155 ڤندارابن 
سسات مڠاتسي كومڤوتر-كومڤوتر لاين ﴿انالوڬ﴾. اي ممڤوڽاءي ايڠتن يڠ دسيمڤن 
دلوار كومڤوتر دڠن مڠڬوناكن سواس دان واير. انياچ هاڽ دڬوناكن اوليه اهلي 
ساءين س دان جوروترا ترلاتيه سهاج. انياچ بوليه ملاكوكن 0555 ڤرچامڤوران 
دان 155 ڤندارابن ستياڤ ساعت. 
ستله همڤير 6 تاهون كمودين مريك تله منوبوهكن شريكت يڠ ديناماكن 
1 ﴿اونيۏرسل اوتوماتيچ چومڤوتر﴾ UNIVAC سڤيري رنددان ستروسڽ مڠلواركن 
مروڤاكن كومڤوتر ڤرتام يڠ دڬوناكن اونتوق UNIVAC 1 . دالم تاهون 3703
ممڤروسيس داتا ڤرنياڬان. اي دڬوناكن سچارا ملواس اوليه بيرو بنچي ڤندودوق 
برفوڠسي مڠڬوناكن تيوب ۏاكوم/همڤاڬس سباڬاي UNIVAC اميريك شريكت. 1 
كومڤنن دالمن كومڤوتر اونتوق ممڤروسيس دان مڽيمڤن معلومت. اي مڠڬوناكن تناڬ 
ايليكتريق، برساءيز بسر دان برت. كومڤوتر اين جوڬ امت سوسه اونتوق د 
سلڠڬاراكن دان سلالو سهاج روسق. ڤڠاتورچاراان دلاكوكن دالم بهاس ميسين ايايت 
3 ﴿بهاس ڤريڠكت رنده﴾. كاوڤايان ستورن كومڤوتر ڤد ڬينراسي ڤرتام اين & 5 
اداله دانتارا 1555 هيڠڬ 65555 اكسارا. مانكالا، ڤڠيرأنڽ ڤولا دلقسانكن دالم 
“ميكروسچوندس.“ 
ايليچترونيچ ديلاي ستوراڬ اوتومشين چلچولتاور﴾ تله مڠڬوناكن ﴿ EDSAC 
رقسا يڠ دماسوقكن د دالم تيوب باڬي مڠڬنتيكن تيوب ۏاكوم اونتوق ڤنڽيمڤنن ايڠتن. 
دماجوكن اوليه چمبريدڬي EDSAC . اي لبيه ايكونومي نامون ترلالو مهل 
اونيۏرسيتي، اڠلند. اي اداله كومڤوتر ڤرتام يڠ مڠڬوناكن كونسيڤ اتورچارا 
ترسيمڤن. 
دوكتور جوهن ماوچهلي دان ڤريسڤير ايككرت جوڬ تله ممبنتو ڤمبينأن 
ايليچترونيچ ديثكريت ۏاريابلي اوتوماتيچ چومڤوتر﴾. اي لبيه ﴿ EDVAC كومڤوتر 
مڠڬوناكن ADVAC . دان مڠورڠكن ڤڠڬوناان تيوب ۏاكوم ENIAC چكڤ دري 
اونيۏرسل ﴿UNIVAC سيستم نومبور بينري دان كونسيڤ اتورچارا ترسيمڤن. 1 
اوتوماتيچ چلچولتاور﴾ يڠ جوڬ چيڤتأن دوكتور جوهن ماوچهلي دان ڤريسڤير 
ايككرت تله دكلواركن اونتوق ممڤروسيس داتا ڤرنياڬان ڤد تاهون 3703 باڬي 
مڠڬنتيكن كومڤوتر-كومڤوتر يڠ سبلوم اين هاڽ دڬوناكن باڬي توجوان ڤڠيرأن. اي 
7
مڠڬوناكن رقسا اونتوق ستورن دان دڬوناكن اوليه بيرو بنچي ڤندودوق، اميريك 
شريكت. 
ڤڽيمڤنن ايڠتن د دالم كومڤوتر اتاو لبيه دكنلي سباڬاي كونسيڤ اتورچارا 
ترسيمڤن ﴿ستوريد ڤروڬرام چونچڤت﴾ تله دچادڠكن اوليه جوهن ۏون نيومنن يڠ 
مڠڬوناكن نومبور بينري ﴿ 5 دان 3﴾ باڬي ملاكوكن توڬس ڤمڤروسيسن دان ستورن . 
8 
﴾3723 - ڬينراسي كدوا ﴿ 3707 
كومڤوتر ڬينراسي اين مڠڬوناكن ترنسيستور دان ديود ايايت ڤرانتي كچيل يڠ 
مميندهكن سيڬنل ايليكتريق ملالوءي ريسيستور باڬي مڠڬنتيكن تيوب-تيوب 
ۏاكوم/همڤاڬس. . ترس مڬنيتيق دڤركنلكن اونتوق توجوان مڽيمڤن ايڠتن. ترس 
مڬنيتيق مڠڬوناكن بسي-بسي هالوس يڠ دليليت اوليه ليتارن ايليكتريق. كاوڤايان 
ڤمڤروسيسن سرتا ساءيز ايڠتن اوتام كومڤوتر جوڬ برتمبه بسر. اين منجاديكن 
كومڤوتر لبيه ڤانتس منجالنكن ارهن. ترنسيستور اداله سيڠكتن باڬي’ترنسفير 
IBM ،9575 IBM ،DEC PDP ريسيستو‘ . چونتوه كومڤوتر يڠ دچيڤتا اياله 8 
9576 دان لاين-لاين لاڬي . 
كلبيهن ترنسيستور اي داڤت برفوڠسي لبيه باءيق درڤد كومڤوتر ڬينراسي 
ڤرتام.يڠ مڠڬوناكن تيوب همڤاڬس. كومڤوتر ڬينراسي اين برساءيز لبيه كچيل، 
ريڠن، چڤت دان موره سرتا تيدق ڤرلو ورم-اڤ تيمي. ڤڠڬوناان تناڬ ايليكتريق يڠ 
كورڠ جك دبنديڠكن دڠن كومڤوتر ڬينراسي ڤرتام. ڤڠاتورچاراان دلاكوكن دالم 
.﴾3707﴿ COBAL 3706 ﴾ دان ﴿ FORTRAN بهاس ڤريڠكت تيڠڬي ايايت
مانكالا كاوڤايان ستورنڽ تروس منيڠكت ايايت 32555 هيڠڬ 26555 اكسارا دان 
اي مڠڬوناكن بكس چاكرا يڠ بوليه ديڬرقكن. ڤڠيرأنڽ دلقسانكن دالم 
“ميكروسچوندس.“ 
دڤركنلكن باڬي COBAL دان FOTRAN بهاس ڤريڠكت تيڠڬي ايايت 
مڠڬنتيكن ڤڠاتورچاراان دالم بهاس ميسين يڠ سوكر. اي منجاديكن ڤڠندالين كومڤوتر 
لبيه موده. ڤرمينتأن كومڤوتر باڬي توجوان ڤمڤروسيسن داتا دالم بيدڠ ڤرنياڬان مولا 
منيڠكت. مشاركت مولا منريما كومڤوتر دان كرجاي دالم بيدڠ كومڤوتر مولا 
منداڤت تمڤت. اونيۏرسيتي مولا ممڤركنلكن ڤڠاجين ساءين س كومڤوتر اونتوق 
ملاتيه كاكيتاڠن ماهير. 
فاميلي كدوا تربسر دالم كاتڬوري كومڤوتر ايايت مينيكومڤوتر مولا 
دحاصيلكن. هرڬڽ لبيه موره بربنديڠ دڠن كراڠك اوتام ﴿ماءينفرام﴾. اي مڠڬالقكن 
اداله كومڤوتر ميني DEC PDP لاڬي ڤڠڬوناان كومڤوتر دالم بيدڠ ڤرنياڬان. دچ 8 
دڠن IBM يڠ ڤرتام دحاصيلكن دالم تاهون 3726 يڠ كمودينڽ دتوروتي اوليه 
9 
. كومڤوتر ميني مريك، 9575 دان 9576 
﴾3795 - ڬينراسي كتيڬ ﴿ 3720 
كومڤوتر ڤد ڬينراسي اين ڤولا تله مڠڬوناكن ليتر برسڤادو ايايت ليتر 
ايليكتريق يڠ مڠاندوڠي چيڤ سيليكون يڠ ساڠت كچيل باڬي مڠڬنتيكن ترنسيستور. 
هرڬ چيڤ يڠ موره مڽببكن ڤركمبڠن الت ايليكترونيك يڠ ڤسات دان كجاتوهن هرڬ
الت ترسبوت. كومڤوتر اين برچيريكن ليتر برسڤادو ايايت ليتر ايليكتريق يڠ 
مڠاندوڠ چيڤ سيليكون ينف ساڠت كچيل ترديري درڤد بريبو-ريبو ترنسيستور. 
چيڤ اين لبيه موره، ڤدت دان لبيه دڤرچايأي. چونتوه كومڤوتر يڠ دچيڤتا اياله 
ابم ڤچ، سينچلاير دان لاين- ،APPLE 125 دان ميكروكومڤوتر سڤرتي 2 IBM 
1 لبيه كچيل درڤد كومڤوتر ڬينراسي ڤرتام. / لاين لاڬي .ساءيز كومڤوتر منجادي 3 
اي جوڬ بوليه مڠمالكن كونسيڤ مولتيڤروڬرامميڠ دان مولتيڤروچسسيڠ ايايت 
ببراڤ اتورچارا بوليه دلاريقان دڠن سرنتق دان بركوڠسي سومبر يڠ سام دان اين 
منيڠكتكن كبركسانن كومڤوتر. ڤروسيس ڤڠيرأنڽ دلقسانكن دالم “نانوسچوندس“. 
ڤمڤروسيسن انتراكتيف دڤركنلكن د مان ڤڠڬونا برهوبوڠ تروس دڠن كومڤوتر. 
قاعده ڤنچڤاين اين مڽببكن ايندوستري ڤرخدمتن ڤلڠڬن بركمبڠ. مينيكومڤوتر 
دڤركنلكن د مان فوڠسيڽ سام سڤرتي "فولل سيزي شستيم" تتاڤي اي لبيه كچيل، 
ڤرلاهن دان لبيه موره. 
ابم ممولاكن ايۏولوسي ڬينراسي اين دڠن مڠحاصيلكن سبواه كراڠك اوتام 
ايايت شستيم/ 125 . اي مڠاندوڠي سڬالا ڤرالاتن باڬي توجوان ڤڠاتورچاراان. اي 
داڤت دڬونا دالم ڤلباڬاي توجوان سامادا ساءين س، ڤرنياڬان اتاو لاين-لاين. 
شستيم/ 125 اين IBM . مولا ممونوڤولي ايندوستري ڤمبواتن كومڤوتر IBM 
ممڤركنلكن باڽق چيري-چيري بارو ترماسوقله ڤڠڬوناان سيستم ڤڠوڤرسيان 
﴿اوڤراتيڠ شستيم﴾. اي جوڬ مڠاندوڠي ستيسين-ستيسين سچارا براسيڠن دان دكاول 
اوليه سيستم ايندوق. اي جوڬ ممڤركنلكن سيستم ڤركوڠسين ماس ﴿تيمي شريڠ﴾. 
ملالوءي سيستم اين، كسموا ستيسين-ستيسين ممڤو ملاكوكن ڤروسيس سرنتق. 
10
ميكروكومڤوتر، جنيس تركچيل دالم فاميلي كومڤوتر مولا مونچول. اي چڤت 
ڤوڤولر كران ساءيزڽ يڠ كچيل، هرڬ يڠ موره دان كبوليهنڽ بروڤرسي سچارا 
سنديرين. اي ممڤو مڠاتسي انياچ د دالم سسواتو توڬس. انتارا جنام-جناماڽ تركنل 
سڤرتي اڤڤلي اا، ابم ڤچ، نچ ڤچ دان سينچلاير. اي مولا دڬوناكن دالم ڤمڤروسيسن 
داتا ڤرنياڬان يڠ كچيل. باڽق لاڬي بهاس ڤڠاتورچاراان مونچول سڤرتي باسيچ، 
11 
. ڤسچل، چ، لوڬو دان ڤل/ 3 
ميكروكومڤوتر دبكلكن دڠن چيڤ روم ﴿رياد اونلي ميموري﴾ سچارا بينا-دالم 
﴿بويلت ين﴾ باڬي ممبوليهكن بهاس باسيچ دڬوناكن. باسيچ مولا ڤوڤولر سباڬاي 
بهاس ڤڠاتورچاراان. ڤرايسين-ڤرايسين ڤڠڬوناان بينا-سياڤ ﴿ريادي ماد﴾ مولا 
دڬوناكن باڬي مڽلساءيكن سسواتو ماساله. بيدڠ ڤڠاتورچاراان مولا منجادي انتارا 
بيدڠ ڤكرجأن يڠ مناوركن ڬاجي يڠ امت تيڠڬي. 
ڬينراسي كامڤت ﴿ 3793 - سكارڠ﴾ 
سمنجق تاهون 3795 -ان كومڤوتر برتمبه لاجو دان بوليه دڤرچايأي. 
ڬينراسي كامڤت اين مروڤاكن لنجوتن درڤد ڬينراسي كتيڬ د مان ڤد ڬينراسي كتيڬ 
چيڤ-چيڤ دڬوناكن اونتوق ممبينا ايڠتن دان ليڬيق كومڤوتر. كيت دكاتاكن سداڠ 
برادا د دالم زمان ڤراليهن دري ڬينراسي كتيڬ كڤد ڬينراسي كامڤت. د دالم ڬينراسي 
اين، چيڤ ماسيه لاڬي دڬوناكن سباڬاي تمڤت ڤنڽيمڤنن ايڠتن . كسموا چيڤ دسيمڤن 
اونتوق ممباڠونكن تيكنولوڬي يڠ ستروسڽ ايايت ڬينرال-ڤورڤوسي-اون-ا-چيڤ يڠ
دڬلر ميكروڤيمڤروسيس ﴿ميكروڤروچسسور﴾. ميكروڤيمڤروسيس مڠنتيكن ليتر 
برسڤادو. ميكروڤيمڤروسيس جوڬ بوليه دداڤتي ڤد جم ديڬيتل، ميسين كيرا، دان 
ڤلباڬاي ميسين د ڤجابت دان د رومه . 
ميكروڤيمڤروسيس مولا دجوال ڤد تاهون 3793 . چونتوه كومڤوتر يڠ ترداڤت 
يڠ مڠڬوناكن چيڤ اينتل 15612 ، چيڤ اينتل IBM ڤد ڬينراسي اين اداله دري 
15112 ، چيڤ اينتل 15612 ﴿مڠاندوڠي 3.6 جوت ترنسيستور يڠ بروكورن 
5.6 " ايك س 5.0 " دان بروڤايا ملقساناكن 30 جوت ارهن ڤر ساعت﴾. چيڤ اينتل 
ڤنتياوم ﴿مڠاندوڠي 1.3 جوت ترنسيستور يڠ بروڤايا ملقساناكن 336 جوت ارهن 
ڤر ساعت﴾. چيڤ اينتل ڤنتياوم ڤرو ﴿مڠاندوڠي 0.0 جوت ترنسيستور يڠ بروڤايا 
ملقساناكن 605 جوت ارهن ڤر ساعت﴾. چيڤ اينتل ڤنتياوم ڤرو ممايك س، چيريايك 
دان لاين-لاين لاڬي. انتارا چيري-چيري يڠ ترداڤت PENTUIM 2 ،AMD ، س 
ڤد كومڤوتر ڬينراسي اين اياله ساءيزڽ يڠ لبيه كچيل، ڤڠڬوناان تناڬ ايليكتريق يڠ 
مينيموم. اي بوليه دڬوناكن برسام دڠن ببراڤ بهاس ڤڠاتورچاراان. كاوڤايان 
ستورنڽ تروس منيڠكت ك 3 جوت هيڠڬ 05 جوت اكسارا دان ڤڠيرأن دلقسانكن 
دالم “ڤيچوسچوندس“ ساءيز كومڤوتر سكارڠ اداله 355 كالي لبيه كچيل درڤد 
.ENIAC ساءيز كومڤوتر ڬينراسي ڤرتام دان ساتو چيڤ اداله لبيه بركواس درڤد 
ميكروكومڤوتر جوڬ منجادي لبيه ماجو دڠن ممڤوڽاءي كاوڤايان ايڠتن 
سهيڠڬ 26 جوت بايت. اي جوڬ تله ملاهيركن ببراڤ جنيس ميكروكومڤوتر يڠ 
لبيه كچيل سڤرتي كومڤوتر بوكو ﴿لڤتوڤ اتاو نوتيبووق﴾ يڠ مان ساءيزڽ همڤير سام 
دڠن سبواه بوكو رجوكن. ميكروكومڤوتر يڠ لبيه كچيل دري ايت جوڬ تله 
12
دلاهيركن ايايت كومڤوتر تاڠن ﴿ڤلمتوڤ﴾. كڤانتسنڽ جوڬ تله برتمبه دري ماس ك 
سماس . 
ميكروكومڤوتر جوڬ تله دلڠكڤكن دڠن ڤرالاتن ءمولتيميديء يڠ ممڤو منايڠكن 
فيليم دان بوڽي. ستورن سكوندر يڠ ممڤوڽاءي كاڤسيتي يڠ لبيه بسر دڤرلوكن باڬي 
منمڤوڠ جومله سيمڤنن داتا يڠ ماكين برتمبه. كومڤوتر جوڬ تله منجادي سسواتو يڠ 
بياسا دڬوناكن د ڤجابت اتاوڤون درومه باڬي كرجا-كرجا سهارين. سيستم راڠكين 
كاوسن ستيمڤت ﴿لوچل اريا نيتوورق﴾، سيستم راڠكين كاوسن لواس ﴿ويدي اريا 
نيتوورق﴾ دان سيستم راڠكين انتارابڠسا ﴿انترناتياونل نيتوورق﴾ جوڬ تله 
دحاصيلكن. اي تله منجاديكن كومونيكاسي دالم كومڤوتر لبيه چڠڬيه د مان كيت 
بوليه ماسوق ك هوبوڠن انتارابڠسا هاڽ دري كومڤوتر د رومه. 
13 
ڬينراسي كليم 
كومڤوتر ڬينراسي كليم ايايت كومڤوتر باڬي ڬينراسي اكن داتڠ اين ماسيه 
بلوم دڤركنلكن سچارا ملواس. نامون اوسها كارح ترسبوت تله دمولاكن اوليه ببراڤ 
نڬارا ماجو. اياڽ جوڬ ماسيه ددالم ڤريڠكت ڤڽليديقن، دمان نڬارا جيڤون مروڤاكن 
نڬارا يڠ ڤاليڠ باڽق ممبوات ڤڽليديقن. متلامت مريك اداله اونتوق ممبينا كومڤوتر يڠ 
لبيه بركواس دان كڤينترن بواتن ﴿ارتيفيچيال اينتلليڬينچ﴾، سيستم ڤاكر ﴿ايايك س 
ڤيرت سيستم﴾، روبوتيق دان سباڬايڽ. . سيستم ڤينتر اين اكن مڠمبيل اليه توڬس- 
توڬس يڠ يڠ ممبهاياكن اتاو ممرلوكن كتڤتن يڠ لبيه دري مأنسي. ساءيز ڤركاكسن
اكن تروس منجادي لبيه كچيل سمنتارا داي ايڠتن دالمنڽ تروس منيڠكت دڠن 
ڤسات. 
والاوڤون بڬيتو، ڤروجيك-ڤروجيك ڤرينتيس اونتوق جڠك ڤنجڠ تلهڤون 
دمولاكن سڤرتي ڤروجيك بندر ڤينتر اتاو لبيه دكنلي سباڬاي مولتيميدي سوڤر 
اوليه مليسيا. كومڤوتر دجڠككن لبيه كومڤليك س دڠن ساءيز (MSC) چورريدور 
ميسين اكن تروس منجادي لبيه كچيل سمنتارا داي ايڠتن دالمنڽ تروس منيڠكت 
برليڤت كالي ڬندا. 
جابتن كتنترأن اميريك شريكت جوڬ تله مولا مرنچڠ ڤڠڬوناان روبوت د دالم 
ڤڤراڠن، ڤروجيك اين دكنلي دڠن نام ءستار ورسء اي جوڬ مڠڬوناكن سڤنوهڽ 
ڤڠڬوناان ساتليت. روبوت-روبوت جوڬ دجڠك مڠڬنتيكن مأنسي دالم كرجا-كرجا 
ڤڠيلڠن سڤرتي ايندوستري ڤمبواتن كريتا. كاد-كاد ڤينتر جوڬ اكن مڠڬنتيكن سموا 
دوكومن-دوكومن اتاو اكاءون بڠك ڤڠڬونا. د دالمڽ مڠاندوڠي ڤلباڬاي اينفورماسي 
تنتڠ ڤڠڬونا ترسبوت. 
14
15 
4.0 كسيمڤولن 
كسيمڤولنڽ، كومڤوتر اكن برتمبه ماجو ڤد ماس اكن داتڠ. اي اكن منجادي لبيه 
كچيل تتاڤي لڠكڤ دڠن چيري-چيري يڠ لبيه باءيق دان برڬونا. كومڤوتر ماس دڤن 
بوليه منااكول، برفيكير، ممبوات كڤوتوسن دان بلاجر دري كسالهن. اي جوڬ لبيه 
ڤانتس دان بركواس سرتا ممڤوڽاءي كاڤسيتي ايڠتن يڠ لبيه. نامون اي موده دڬوناكن 
دان لبيه ڤركتيكل. تمبهن كومڤوتر ماس هادڤن اكن ممبوات لبيه باڽق توڬس سرنتق . 
اوليه ايت، اي اكن منجيمتكن ماس دان لبيه راماي اورڠ يڠ اكن مڠڬوناكنڽ 
دالم منجالنكن توڬس هارين. اڤ يڠ ڤرلو باڬي كيت اياله بيجق مڠڬوناكنڽ دان 
سنتياس برسديا دان بروسڤادا ڤد ايمڤليكسي يڠ موڠكين اكن تيمبول تنڤا ددوڬ.
16 
5.0 بيبليوڬرافي 
1. http://ms.wikipedia.org/wiki/Komputer 
2. Asa Briggs dan Peter Burge, (2006), Sejarah Sosial Media, Yayasan Obar, Jakarta, 
Indonesia. 
3. Melwin syafrizal, (2005), Pengantar Jaringan Komputer, Andi Offset, Yokyakarta, 
Indonesia.

More Related Content

Similar to Assg jawi 2014

أنصحك بشراء السجائر الإلكترونية
أنصحك بشراء السجائر الإلكترونيةأنصحك بشراء السجائر الإلكترونية
أنصحك بشراء السجائر الإلكترونيةVapenSave
 
chapter 4 PROGRAMMING
chapter 4 PROGRAMMINGchapter 4 PROGRAMMING
chapter 4 PROGRAMMINGOM Soso
 
الحلول المرورية الذكية لخدمة التنمية المستدامة
الحلول المرورية الذكية لخدمة التنمية المستدامةالحلول المرورية الذكية لخدمة التنمية المستدامة
الحلول المرورية الذكية لخدمة التنمية المستدامةAboul Ella Hassanien
 
نموذج شرائح عرض برنامج الامن الرقمي
نموذج شرائح عرض برنامج الامن الرقمينموذج شرائح عرض برنامج الامن الرقمي
نموذج شرائح عرض برنامج الامن الرقميebtkartraining
 
Know free software series
Know free software seriesKnow free software series
Know free software seriesFahad Al-Saidi
 
نحو إطار عام لتطبيق استخدام منظومة التوقيع الالكتروني في مؤسسات المعلومات درا...
نحو إطار عام لتطبيق استخدام منظومة التوقيع الالكتروني في مؤسسات المعلومات درا...نحو إطار عام لتطبيق استخدام منظومة التوقيع الالكتروني في مؤسسات المعلومات درا...
نحو إطار عام لتطبيق استخدام منظومة التوقيع الالكتروني في مؤسسات المعلومات درا...Dr. Ahmed Farag
 
التقرير النهائي للحوسبة السحابية
التقرير النهائي للحوسبة السحابيةالتقرير النهائي للحوسبة السحابية
التقرير النهائي للحوسبة السحابيةmaalifaisal
 
الشركات متعددة الجنسيات و التخطيط الاستراتيجي
 الشركات متعددة الجنسيات و التخطيط الاستراتيجي الشركات متعددة الجنسيات و التخطيط الاستراتيجي
الشركات متعددة الجنسيات و التخطيط الاستراتيجيsomia Djalm
 
New microsoft office power point presentation copy
New microsoft office power point presentation   copyNew microsoft office power point presentation   copy
New microsoft office power point presentation copysafaa assem
 
تقنيات التحكم الرقمي والروبوت
تقنيات التحكم الرقمي والروبوتتقنيات التحكم الرقمي والروبوت
تقنيات التحكم الرقمي والروبوتw90f
 
مواقف حياتية ومصطلحات ومفاهيم
مواقف حياتية ومصطلحات ومفاهيممواقف حياتية ومصطلحات ومفاهيم
مواقف حياتية ومصطلحات ومفاهيمmohamed-elgabry
 
تطبيق مركز البيانات الافتراضي في المؤسسات الصغيرة
تطبيق مركز البيانات الافتراضي في المؤسسات الصغيرة تطبيق مركز البيانات الافتراضي في المؤسسات الصغيرة
تطبيق مركز البيانات الافتراضي في المؤسسات الصغيرة Mohamed Elagnaf
 
دليل+الاختبارات+الالكتروني+النهائي
دليل+الاختبارات+الالكتروني+النهائيدليل+الاختبارات+الالكتروني+النهائي
دليل+الاختبارات+الالكتروني+النهائيHABHOBA2000
 

Similar to Assg jawi 2014 (20)

أنصحك بشراء السجائر الإلكترونية
أنصحك بشراء السجائر الإلكترونيةأنصحك بشراء السجائر الإلكترونية
أنصحك بشراء السجائر الإلكترونية
 
الانترنت
الانترنتالانترنت
الانترنت
 
chapter 4 PROGRAMMING
chapter 4 PROGRAMMINGchapter 4 PROGRAMMING
chapter 4 PROGRAMMING
 
الحلول المرورية الذكية لخدمة التنمية المستدامة
الحلول المرورية الذكية لخدمة التنمية المستدامةالحلول المرورية الذكية لخدمة التنمية المستدامة
الحلول المرورية الذكية لخدمة التنمية المستدامة
 
شبكة الانترنت 2
شبكة الانترنت 2شبكة الانترنت 2
شبكة الانترنت 2
 
نموذج شرائح عرض برنامج الامن الرقمي
نموذج شرائح عرض برنامج الامن الرقمينموذج شرائح عرض برنامج الامن الرقمي
نموذج شرائح عرض برنامج الامن الرقمي
 
Know free software series
Know free software seriesKnow free software series
Know free software series
 
نحو إطار عام لتطبيق استخدام منظومة التوقيع الالكتروني في مؤسسات المعلومات درا...
نحو إطار عام لتطبيق استخدام منظومة التوقيع الالكتروني في مؤسسات المعلومات درا...نحو إطار عام لتطبيق استخدام منظومة التوقيع الالكتروني في مؤسسات المعلومات درا...
نحو إطار عام لتطبيق استخدام منظومة التوقيع الالكتروني في مؤسسات المعلومات درا...
 
التقرير النهائي للحوسبة السحابية
التقرير النهائي للحوسبة السحابيةالتقرير النهائي للحوسبة السحابية
التقرير النهائي للحوسبة السحابية
 
الشركات متعددة الجنسيات و التخطيط الاستراتيجي
 الشركات متعددة الجنسيات و التخطيط الاستراتيجي الشركات متعددة الجنسيات و التخطيط الاستراتيجي
الشركات متعددة الجنسيات و التخطيط الاستراتيجي
 
New microsoft office power point presentation copy
New microsoft office power point presentation   copyNew microsoft office power point presentation   copy
New microsoft office power point presentation copy
 
تقنيات التحكم الرقمي والروبوت
تقنيات التحكم الرقمي والروبوتتقنيات التحكم الرقمي والروبوت
تقنيات التحكم الرقمي والروبوت
 
Les bases du pc
Les bases du pcLes bases du pc
Les bases du pc
 
مواقف حياتية ومصطلحات ومفاهيم
مواقف حياتية ومصطلحات ومفاهيممواقف حياتية ومصطلحات ومفاهيم
مواقف حياتية ومصطلحات ومفاهيم
 
صيانة وتجميع الحاسب الآلي
صيانة وتجميع الحاسب الآليصيانة وتجميع الحاسب الآلي
صيانة وتجميع الحاسب الآلي
 
تطبيق مركز البيانات الافتراضي في المؤسسات الصغيرة
تطبيق مركز البيانات الافتراضي في المؤسسات الصغيرة تطبيق مركز البيانات الافتراضي في المؤسسات الصغيرة
تطبيق مركز البيانات الافتراضي في المؤسسات الصغيرة
 
دليل البث المباشر للعتاد
دليل البث المباشر للعتاددليل البث المباشر للعتاد
دليل البث المباشر للعتاد
 
دليل+الاختبارات+الالكتروني+النهائي
دليل+الاختبارات+الالكتروني+النهائيدليل+الاختبارات+الالكتروني+النهائي
دليل+الاختبارات+الالكتروني+النهائي
 
اعداد معلم الروبوت
اعداد معلم الروبوت اعداد معلم الروبوت
اعداد معلم الروبوت
 
آي مندوب
آي مندوبآي مندوب
آي مندوب
 

Recently uploaded

﴿ فَاسْتَجَبْنَا لَهُ ﴾ دعاء مستجاب.pdf
﴿ فَاسْتَجَبْنَا لَهُ ﴾ دعاء  مستجاب.pdf﴿ فَاسْتَجَبْنَا لَهُ ﴾ دعاء  مستجاب.pdf
﴿ فَاسْتَجَبْنَا لَهُ ﴾ دعاء مستجاب.pdfEmysplanet
 
نظريات العمارة (AR334 )- محاضرة 01-الجزء الثاني.pdf
نظريات العمارة (AR334 )- محاضرة 01-الجزء الثاني.pdfنظريات العمارة (AR334 )- محاضرة 01-الجزء الثاني.pdf
نظريات العمارة (AR334 )- محاضرة 01-الجزء الثاني.pdfHatem Hadia
 
عرض حول اخراج التلاميذ المشاغبين من القسم
عرض حول اخراج التلاميذ المشاغبين من القسمعرض حول اخراج التلاميذ المشاغبين من القسم
عرض حول اخراج التلاميذ المشاغبين من القسمouhdidaa
 
سياسات اليابان وتطورها وتاريخها وثقافتها ونظامها ومهارتها
سياسات اليابان وتطورها وتاريخها وثقافتها ونظامها ومهارتهاسياسات اليابان وتطورها وتاريخها وثقافتها ونظامها ومهارتها
سياسات اليابان وتطورها وتاريخها وثقافتها ونظامها ومهارتهاdoaaapotahon05
 
IntegratedMulti TrophicAquaculture Systems Aquaculture experts Forum.pdf
IntegratedMulti TrophicAquaculture Systems Aquaculture experts Forum.pdfIntegratedMulti TrophicAquaculture Systems Aquaculture experts Forum.pdf
IntegratedMulti TrophicAquaculture Systems Aquaculture experts Forum.pdfAbd El-Rahman Khattaby
 
الكامل في أسانيد وتصحيح حديث لا صلاة لجار المسجد إلا في المسجد وقول النبي لرج...
الكامل في أسانيد وتصحيح حديث لا صلاة لجار المسجد إلا في المسجد وقول النبي لرج...الكامل في أسانيد وتصحيح حديث لا صلاة لجار المسجد إلا في المسجد وقول النبي لرج...
الكامل في أسانيد وتصحيح حديث لا صلاة لجار المسجد إلا في المسجد وقول النبي لرج...MaymonSalim
 
GHASSOUB _Seance 6_ measurement and evaluation in education.pptx
GHASSOUB _Seance 6_ measurement and evaluation in education.pptxGHASSOUB _Seance 6_ measurement and evaluation in education.pptx
GHASSOUB _Seance 6_ measurement and evaluation in education.pptxAbderrahim GHASSOUB
 
ظواهر كونية الدرس الأول الوحدة الأولى pptx
ظواهر كونية الدرس الأول الوحدة الأولى pptxظواهر كونية الدرس الأول الوحدة الأولى pptx
ظواهر كونية الدرس الأول الوحدة الأولى pptxhnanalnjarabrahym
 
GHASSOUB _Seance 2_ measurement and evaluation in education.pptx
GHASSOUB _Seance 2_ measurement and evaluation in education.pptxGHASSOUB _Seance 2_ measurement and evaluation in education.pptx
GHASSOUB _Seance 2_ measurement and evaluation in education.pptxAbderrahim GHASSOUB
 

Recently uploaded (9)

﴿ فَاسْتَجَبْنَا لَهُ ﴾ دعاء مستجاب.pdf
﴿ فَاسْتَجَبْنَا لَهُ ﴾ دعاء  مستجاب.pdf﴿ فَاسْتَجَبْنَا لَهُ ﴾ دعاء  مستجاب.pdf
﴿ فَاسْتَجَبْنَا لَهُ ﴾ دعاء مستجاب.pdf
 
نظريات العمارة (AR334 )- محاضرة 01-الجزء الثاني.pdf
نظريات العمارة (AR334 )- محاضرة 01-الجزء الثاني.pdfنظريات العمارة (AR334 )- محاضرة 01-الجزء الثاني.pdf
نظريات العمارة (AR334 )- محاضرة 01-الجزء الثاني.pdf
 
عرض حول اخراج التلاميذ المشاغبين من القسم
عرض حول اخراج التلاميذ المشاغبين من القسمعرض حول اخراج التلاميذ المشاغبين من القسم
عرض حول اخراج التلاميذ المشاغبين من القسم
 
سياسات اليابان وتطورها وتاريخها وثقافتها ونظامها ومهارتها
سياسات اليابان وتطورها وتاريخها وثقافتها ونظامها ومهارتهاسياسات اليابان وتطورها وتاريخها وثقافتها ونظامها ومهارتها
سياسات اليابان وتطورها وتاريخها وثقافتها ونظامها ومهارتها
 
IntegratedMulti TrophicAquaculture Systems Aquaculture experts Forum.pdf
IntegratedMulti TrophicAquaculture Systems Aquaculture experts Forum.pdfIntegratedMulti TrophicAquaculture Systems Aquaculture experts Forum.pdf
IntegratedMulti TrophicAquaculture Systems Aquaculture experts Forum.pdf
 
الكامل في أسانيد وتصحيح حديث لا صلاة لجار المسجد إلا في المسجد وقول النبي لرج...
الكامل في أسانيد وتصحيح حديث لا صلاة لجار المسجد إلا في المسجد وقول النبي لرج...الكامل في أسانيد وتصحيح حديث لا صلاة لجار المسجد إلا في المسجد وقول النبي لرج...
الكامل في أسانيد وتصحيح حديث لا صلاة لجار المسجد إلا في المسجد وقول النبي لرج...
 
GHASSOUB _Seance 6_ measurement and evaluation in education.pptx
GHASSOUB _Seance 6_ measurement and evaluation in education.pptxGHASSOUB _Seance 6_ measurement and evaluation in education.pptx
GHASSOUB _Seance 6_ measurement and evaluation in education.pptx
 
ظواهر كونية الدرس الأول الوحدة الأولى pptx
ظواهر كونية الدرس الأول الوحدة الأولى pptxظواهر كونية الدرس الأول الوحدة الأولى pptx
ظواهر كونية الدرس الأول الوحدة الأولى pptx
 
GHASSOUB _Seance 2_ measurement and evaluation in education.pptx
GHASSOUB _Seance 2_ measurement and evaluation in education.pptxGHASSOUB _Seance 2_ measurement and evaluation in education.pptx
GHASSOUB _Seance 2_ measurement and evaluation in education.pptx
 

Assg jawi 2014

  • 1. 1 BSJ 3063 APLIKASI JAWI DLAM KOMPUTER KUMPULAN UPSI 06 TAJUK SEJARAH PANJANG PERKEMBANGAN KOMPUTER NAMA NAZMI BIN CHE OMAR ID PELAJAR D20012056094 PENSYARAH DR MAKMUR
  • 2. 2 ايسيكندوڠن نو. كندوڠن موكسورت 2- 1.0 ڤڠنلن 3 4- 2.0 سجاره ڤنچيڤتأن كومڤوتر 5 6- 3.0 ڤرمولأن ايرا كومڤوتر 14 4.0 كسيمڤولن 15 5.0 بيبليوڬرافي 16
  • 3. 3 1.0 ڤڠنلن كومڤوتر مروڤاكن ساتو ميسين يڠ منريما داتا ﴿اينڤوت﴾ دان كمودينڽ ممڤروسيسڽ منجادي معلومت برڬونا دان دسيمڤن دالم ستورن سكوندر اونتوق كڬونأن ماس هادڤن اتاو دكلواركن ملالوءي ڤرينتر دان لاين-لاين ﴿اوتڤوت﴾. كومڤوتر سبنرڽ برأصل دري بهاس لاتين’چومڤوتري‘يڠ برمعنى مڠهيتوڠ كران لواسڽ بيدڠ ڬاراڤن علمو كومڤوتر، ڤارا ڤاكر دان ڤنليتي سديكيت بربيذا دالم مندفينسيكن ترمينينولوڬي كومڤوتر . كومڤوتر اداله سبواه ميسين ايليكترونيك يڠ امت برڬونا كڤد مأنسي سمنجق اياڽ دڤركنلكن ڤد زمان دهولو سهيڠڬ ك هاري اين. كومڤوتر داڤت ممودهكن دان مريڠنكن كرجا سهارين مأنسي، ممبنتو مڽلساءيكن توڬس-توڬس مأنسي دڠن چڤت دان تڤت. كومڤوتر اداله سبواه ميسين يڠ بوليه دڤروڬرمكن اونتوق كڤلباڬايان ڬونا. كومڤوتر داڤت منريما داتا منته، راجه دان اكن ممڤروسيسڽ كمودين ممانيڤولاسيكن اونتوق دجاديكن معلومت يڠ برڬونا. كومڤوتر جوڬ دڤروڬرام اونتوق منريما اينڤوت، لالو ممڤروسيس اونتوق مڠلواركن اوتڤوت سڤرتي يڠ دكهندقي دان اي جوڬ بروڤايا مڽيمڤن معلومت ترسبوت اونتوق كڬونأن ڤد ماس اكن داتڠ. كومڤوتر تله منجادي سباهاڬين درڤد كهيدوڤن مأنسي كران اي ممڤوڽاءي كلاجوان دالم مڠاك سايس معلومت ، كبوليهڤرچيأن ، كاوڤايان مڽيمڤن داتا دان معلومت، ڤرودوقتيۏيتي ، ممبوات كڤوتوسن دان داڤت مڠورڠكن كوس .
  • 4. كومڤوتر تله ملالوءي برباڬاي اينوۏاسي مڠيكوت ڤرايدرن زمان يڠ ماكين هاري سماكين چڠڬيه. اوليه ايت، برمولا دڠن سبواه ميسين ڬرڬسي سواتو كتيك دهولو سهيڠڬ وجودڽ كومڤوتر ريبا اداله مروڤاكن اينوۏاسي چيڤتأن مأنسي يڠ دتريما اوليه ستياڤ لاڤيسن مشاركت. ڤركمبڠن تيكنولوڬي كومڤوتر ممبري ايمڤق دالم سسبواه ڤركمباڬن تيكنولوڬي معلومت ڤد هاري اين. سچارا تيدق لڠسوڠ، حال اين ممبري كسن كڤد مأنسي دالم مڠواساءي دنيا ات يڠ تنڤا سمڤادن. 4 2.0 سجاره ڤنچيڤتأن كومڤوتر سجاره ڤنچيڤتأن كومڤوتر برمولا دڠن ترچيڤتاڽ الت-الت ڤرنياڬان، سڤرتي’اباكوس‘ يڠ سكارڠ اين دلاكوكن اوليه كومڤوتر. ڤد زمان دهولو ڤڠيرأن دلاكوكن دڠن مڠڬوناكن جاري، مانيق، كايو دان كوليت كراڠ. دڠن ترچيڤتاڽ اباكوس 0555 تاهون يڠ لالو تله ممودهكن اهلي ڤرنياڬان دالم ڤروسيس ڤڠيرأن اساس چمڤور، تولق دان ضرب.اي تله دڬوناكن سچارا ملواس اوليه اهلي ڤرنياڬان چينا، تركيا دان يوناني. بلاءيسي ڤسچل مروڤاكن سأورڠ اهلي ساءينتيس دان ماتماتيك ڤرانچيس يڠ د لاهيركن ڤد تاهون 3261 . ڤد تاهون 3266 ، بلياو تله مريك چيڤتا ساتو ميسين ڤڠيرأن ميكانيكال يڠ ڤرتام مڠيكوت ڤرينسيڤ ڤرسڤولوهن. - ڬيورڬي بوولي اداله سأورڠ اهلي ماتماتيك ايڠڬريس ڤد تاهون 3130 3126 . بلياو تله مڠمبڠكن كونسيڤ لوڬيق الڬيبرا ترواي/فالس. بلياو جوڬ تله
  • 5. ممڤركنلكن سيمبول ماتماتيك دان اساس كڤد ڤڠڬونان دالم مريك بنتوق ليتر لوڬيق دالم كومڤوتر. چرليس بابباڬي دلاهيركن ڤد 3976 ، مروڤاكن سأورڠ اهلي ماتماتيك دان ڤركاچيڤتا. بلياو تله ممبينا “تيه ضيففيرينچ اڠيناي“ يڠ بوليه مڽلساءيكن ڤڠيرأن سيفير ماتماتيك. كمودين بلياو تله مميكيركن ساتو ڤنچيڤتأن ميسين لاين ايايت “اناليتيچل اڠيناي“ يڠ دهارڤكن داڤت ملقساناكن ڤڠيرأن يڠ ڤلباڬاي. مالڠڽ ميسين ترسبوت تيدق سمڤت دبينا سماس هيدوڤڽ. “اناليتيچل اڠيناي“ ممڤوڽاءي چيري- چيري كومڤوتر ڤد ماس سكارڠ ايايت ممڤوڽاءي ڤرانتي اينڤوت، سچوندري ستوراڬ، ڤروچسسور، اونيت كاولن دان ڤرانتي اوتڤوت. اڬوسا اد بيرون ممبنتو چرليس بابباڬي دالم ممبينا ارهن-ارهن ڤڠيرأن باڬي ميسين “اناليتيچل اڠيناي“. بلياو مروڤاكن ڤڠاتورچاراان كومڤوتر يڠ ڤرتام دڠن مڠڬوناكن “اناليتيچل اڠيناي“. بهاس ڤڠاتورچاراان ‘اد' دأمبيل سمڤنا نامڽ. بلياو جوڬ تله منربيتكن نوتا يڠ مڠڬالقن اهلي ساءين س سوڤاي مڽمڤورناكن اڤ يڠ چرليس بابباڬي تيدق سمڤت لاكوكن. هيرمن هولليريث تله ممباڠونكن ساتو ڤرانتي اوتومت يڠ بوليه ممڤروسيس ڤڠيرأن بنچي. ميسين ترسبوت داڤت مڽياڤكن ڤڠيرأن بنچي دالم ماس دوا تاهون. ڤد تاهون 3115 ، بنچي ڤندودوق اميريك شريكت دكتاهوي كڤوتوسنڽ. ڤربيذأن دانتارا ميسين هولليريث دان بابباڬي اياله ميسين هولليريث مڠڬوناكن كواس ايليكتريق مانكالا ميسين بابباڬي مڠڬوناكن كواس ميكانيكال. 5
  • 6. 6 3.0 ڤرمولأن ايرا كومڤوتر. دري زمان دهولو هيڠڬ سكارڠ سوده وجود 6 ڬينراسي. اي برلاكو دالم ماس لبيه كورڠ 65 تاهون. ﴾3707 - ڬينراسي ڤرتام ﴿ 3765 3711 دوكتور جوهن ۏ.اتنساوفف دان ڤمبنتوڽ چليففورد - ڤد تاهون 3719 برري تله مريكچيڤتا دان ممبينا كومڤوتر ايليكترونيك ديڬيتل يڠ ڤرتام. كومڤوتر اتنساوفف-برري كومڤوتر﴾. مانكالا جوهن و.ماوچهلي دان ﴿ ABC ترسبوت دڬلر ايليچترونيچ نوميريچل اينتڬراتور اند ﴿ ENIAC ج.ڤريسڤير ايككرت تله منچيڤتا چلچولتاور﴾ ڤد تاهون 3760 . اي مڠمبيل كلواسن سباڽق 365 ميتر ڤرسڬي، برت يڠ منچاڤأي 15 تون، 315 كيلووات تناڬ دان مڠڬوناكن 31555 اونيت تيوب ۏاكوم. اي ممڤوڽاءي كاوڤايان ملاكوكن 0555 ڤنچمڤوران دان 155 ڤندارابن سسات مڠاتسي كومڤوتر-كومڤوتر لاين ﴿انالوڬ﴾. اي ممڤوڽاءي ايڠتن يڠ دسيمڤن دلوار كومڤوتر دڠن مڠڬوناكن سواس دان واير. انياچ هاڽ دڬوناكن اوليه اهلي ساءين س دان جوروترا ترلاتيه سهاج. انياچ بوليه ملاكوكن 0555 ڤرچامڤوران دان 155 ڤندارابن ستياڤ ساعت. ستله همڤير 6 تاهون كمودين مريك تله منوبوهكن شريكت يڠ ديناماكن 1 ﴿اونيۏرسل اوتوماتيچ چومڤوتر﴾ UNIVAC سڤيري رنددان ستروسڽ مڠلواركن مروڤاكن كومڤوتر ڤرتام يڠ دڬوناكن اونتوق UNIVAC 1 . دالم تاهون 3703
  • 7. ممڤروسيس داتا ڤرنياڬان. اي دڬوناكن سچارا ملواس اوليه بيرو بنچي ڤندودوق برفوڠسي مڠڬوناكن تيوب ۏاكوم/همڤاڬس سباڬاي UNIVAC اميريك شريكت. 1 كومڤنن دالمن كومڤوتر اونتوق ممڤروسيس دان مڽيمڤن معلومت. اي مڠڬوناكن تناڬ ايليكتريق، برساءيز بسر دان برت. كومڤوتر اين جوڬ امت سوسه اونتوق د سلڠڬاراكن دان سلالو سهاج روسق. ڤڠاتورچاراان دلاكوكن دالم بهاس ميسين ايايت 3 ﴿بهاس ڤريڠكت رنده﴾. كاوڤايان ستورن كومڤوتر ڤد ڬينراسي ڤرتام اين & 5 اداله دانتارا 1555 هيڠڬ 65555 اكسارا. مانكالا، ڤڠيرأنڽ ڤولا دلقسانكن دالم “ميكروسچوندس.“ ايليچترونيچ ديلاي ستوراڬ اوتومشين چلچولتاور﴾ تله مڠڬوناكن ﴿ EDSAC رقسا يڠ دماسوقكن د دالم تيوب باڬي مڠڬنتيكن تيوب ۏاكوم اونتوق ڤنڽيمڤنن ايڠتن. دماجوكن اوليه چمبريدڬي EDSAC . اي لبيه ايكونومي نامون ترلالو مهل اونيۏرسيتي، اڠلند. اي اداله كومڤوتر ڤرتام يڠ مڠڬوناكن كونسيڤ اتورچارا ترسيمڤن. دوكتور جوهن ماوچهلي دان ڤريسڤير ايككرت جوڬ تله ممبنتو ڤمبينأن ايليچترونيچ ديثكريت ۏاريابلي اوتوماتيچ چومڤوتر﴾. اي لبيه ﴿ EDVAC كومڤوتر مڠڬوناكن ADVAC . دان مڠورڠكن ڤڠڬوناان تيوب ۏاكوم ENIAC چكڤ دري اونيۏرسل ﴿UNIVAC سيستم نومبور بينري دان كونسيڤ اتورچارا ترسيمڤن. 1 اوتوماتيچ چلچولتاور﴾ يڠ جوڬ چيڤتأن دوكتور جوهن ماوچهلي دان ڤريسڤير ايككرت تله دكلواركن اونتوق ممڤروسيس داتا ڤرنياڬان ڤد تاهون 3703 باڬي مڠڬنتيكن كومڤوتر-كومڤوتر يڠ سبلوم اين هاڽ دڬوناكن باڬي توجوان ڤڠيرأن. اي 7
  • 8. مڠڬوناكن رقسا اونتوق ستورن دان دڬوناكن اوليه بيرو بنچي ڤندودوق، اميريك شريكت. ڤڽيمڤنن ايڠتن د دالم كومڤوتر اتاو لبيه دكنلي سباڬاي كونسيڤ اتورچارا ترسيمڤن ﴿ستوريد ڤروڬرام چونچڤت﴾ تله دچادڠكن اوليه جوهن ۏون نيومنن يڠ مڠڬوناكن نومبور بينري ﴿ 5 دان 3﴾ باڬي ملاكوكن توڬس ڤمڤروسيسن دان ستورن . 8 ﴾3723 - ڬينراسي كدوا ﴿ 3707 كومڤوتر ڬينراسي اين مڠڬوناكن ترنسيستور دان ديود ايايت ڤرانتي كچيل يڠ مميندهكن سيڬنل ايليكتريق ملالوءي ريسيستور باڬي مڠڬنتيكن تيوب-تيوب ۏاكوم/همڤاڬس. . ترس مڬنيتيق دڤركنلكن اونتوق توجوان مڽيمڤن ايڠتن. ترس مڬنيتيق مڠڬوناكن بسي-بسي هالوس يڠ دليليت اوليه ليتارن ايليكتريق. كاوڤايان ڤمڤروسيسن سرتا ساءيز ايڠتن اوتام كومڤوتر جوڬ برتمبه بسر. اين منجاديكن كومڤوتر لبيه ڤانتس منجالنكن ارهن. ترنسيستور اداله سيڠكتن باڬي’ترنسفير IBM ،9575 IBM ،DEC PDP ريسيستو‘ . چونتوه كومڤوتر يڠ دچيڤتا اياله 8 9576 دان لاين-لاين لاڬي . كلبيهن ترنسيستور اي داڤت برفوڠسي لبيه باءيق درڤد كومڤوتر ڬينراسي ڤرتام.يڠ مڠڬوناكن تيوب همڤاڬس. كومڤوتر ڬينراسي اين برساءيز لبيه كچيل، ريڠن، چڤت دان موره سرتا تيدق ڤرلو ورم-اڤ تيمي. ڤڠڬوناان تناڬ ايليكتريق يڠ كورڠ جك دبنديڠكن دڠن كومڤوتر ڬينراسي ڤرتام. ڤڠاتورچاراان دلاكوكن دالم .﴾3707﴿ COBAL 3706 ﴾ دان ﴿ FORTRAN بهاس ڤريڠكت تيڠڬي ايايت
  • 9. مانكالا كاوڤايان ستورنڽ تروس منيڠكت ايايت 32555 هيڠڬ 26555 اكسارا دان اي مڠڬوناكن بكس چاكرا يڠ بوليه ديڬرقكن. ڤڠيرأنڽ دلقسانكن دالم “ميكروسچوندس.“ دڤركنلكن باڬي COBAL دان FOTRAN بهاس ڤريڠكت تيڠڬي ايايت مڠڬنتيكن ڤڠاتورچاراان دالم بهاس ميسين يڠ سوكر. اي منجاديكن ڤڠندالين كومڤوتر لبيه موده. ڤرمينتأن كومڤوتر باڬي توجوان ڤمڤروسيسن داتا دالم بيدڠ ڤرنياڬان مولا منيڠكت. مشاركت مولا منريما كومڤوتر دان كرجاي دالم بيدڠ كومڤوتر مولا منداڤت تمڤت. اونيۏرسيتي مولا ممڤركنلكن ڤڠاجين ساءين س كومڤوتر اونتوق ملاتيه كاكيتاڠن ماهير. فاميلي كدوا تربسر دالم كاتڬوري كومڤوتر ايايت مينيكومڤوتر مولا دحاصيلكن. هرڬڽ لبيه موره بربنديڠ دڠن كراڠك اوتام ﴿ماءينفرام﴾. اي مڠڬالقكن اداله كومڤوتر ميني DEC PDP لاڬي ڤڠڬوناان كومڤوتر دالم بيدڠ ڤرنياڬان. دچ 8 دڠن IBM يڠ ڤرتام دحاصيلكن دالم تاهون 3726 يڠ كمودينڽ دتوروتي اوليه 9 . كومڤوتر ميني مريك، 9575 دان 9576 ﴾3795 - ڬينراسي كتيڬ ﴿ 3720 كومڤوتر ڤد ڬينراسي اين ڤولا تله مڠڬوناكن ليتر برسڤادو ايايت ليتر ايليكتريق يڠ مڠاندوڠي چيڤ سيليكون يڠ ساڠت كچيل باڬي مڠڬنتيكن ترنسيستور. هرڬ چيڤ يڠ موره مڽببكن ڤركمبڠن الت ايليكترونيك يڠ ڤسات دان كجاتوهن هرڬ
  • 10. الت ترسبوت. كومڤوتر اين برچيريكن ليتر برسڤادو ايايت ليتر ايليكتريق يڠ مڠاندوڠ چيڤ سيليكون ينف ساڠت كچيل ترديري درڤد بريبو-ريبو ترنسيستور. چيڤ اين لبيه موره، ڤدت دان لبيه دڤرچايأي. چونتوه كومڤوتر يڠ دچيڤتا اياله ابم ڤچ، سينچلاير دان لاين- ،APPLE 125 دان ميكروكومڤوتر سڤرتي 2 IBM 1 لبيه كچيل درڤد كومڤوتر ڬينراسي ڤرتام. / لاين لاڬي .ساءيز كومڤوتر منجادي 3 اي جوڬ بوليه مڠمالكن كونسيڤ مولتيڤروڬرامميڠ دان مولتيڤروچسسيڠ ايايت ببراڤ اتورچارا بوليه دلاريقان دڠن سرنتق دان بركوڠسي سومبر يڠ سام دان اين منيڠكتكن كبركسانن كومڤوتر. ڤروسيس ڤڠيرأنڽ دلقسانكن دالم “نانوسچوندس“. ڤمڤروسيسن انتراكتيف دڤركنلكن د مان ڤڠڬونا برهوبوڠ تروس دڠن كومڤوتر. قاعده ڤنچڤاين اين مڽببكن ايندوستري ڤرخدمتن ڤلڠڬن بركمبڠ. مينيكومڤوتر دڤركنلكن د مان فوڠسيڽ سام سڤرتي "فولل سيزي شستيم" تتاڤي اي لبيه كچيل، ڤرلاهن دان لبيه موره. ابم ممولاكن ايۏولوسي ڬينراسي اين دڠن مڠحاصيلكن سبواه كراڠك اوتام ايايت شستيم/ 125 . اي مڠاندوڠي سڬالا ڤرالاتن باڬي توجوان ڤڠاتورچاراان. اي داڤت دڬونا دالم ڤلباڬاي توجوان سامادا ساءين س، ڤرنياڬان اتاو لاين-لاين. شستيم/ 125 اين IBM . مولا ممونوڤولي ايندوستري ڤمبواتن كومڤوتر IBM ممڤركنلكن باڽق چيري-چيري بارو ترماسوقله ڤڠڬوناان سيستم ڤڠوڤرسيان ﴿اوڤراتيڠ شستيم﴾. اي جوڬ مڠاندوڠي ستيسين-ستيسين سچارا براسيڠن دان دكاول اوليه سيستم ايندوق. اي جوڬ ممڤركنلكن سيستم ڤركوڠسين ماس ﴿تيمي شريڠ﴾. ملالوءي سيستم اين، كسموا ستيسين-ستيسين ممڤو ملاكوكن ڤروسيس سرنتق. 10
  • 11. ميكروكومڤوتر، جنيس تركچيل دالم فاميلي كومڤوتر مولا مونچول. اي چڤت ڤوڤولر كران ساءيزڽ يڠ كچيل، هرڬ يڠ موره دان كبوليهنڽ بروڤرسي سچارا سنديرين. اي ممڤو مڠاتسي انياچ د دالم سسواتو توڬس. انتارا جنام-جناماڽ تركنل سڤرتي اڤڤلي اا، ابم ڤچ، نچ ڤچ دان سينچلاير. اي مولا دڬوناكن دالم ڤمڤروسيسن داتا ڤرنياڬان يڠ كچيل. باڽق لاڬي بهاس ڤڠاتورچاراان مونچول سڤرتي باسيچ، 11 . ڤسچل، چ، لوڬو دان ڤل/ 3 ميكروكومڤوتر دبكلكن دڠن چيڤ روم ﴿رياد اونلي ميموري﴾ سچارا بينا-دالم ﴿بويلت ين﴾ باڬي ممبوليهكن بهاس باسيچ دڬوناكن. باسيچ مولا ڤوڤولر سباڬاي بهاس ڤڠاتورچاراان. ڤرايسين-ڤرايسين ڤڠڬوناان بينا-سياڤ ﴿ريادي ماد﴾ مولا دڬوناكن باڬي مڽلساءيكن سسواتو ماساله. بيدڠ ڤڠاتورچاراان مولا منجادي انتارا بيدڠ ڤكرجأن يڠ مناوركن ڬاجي يڠ امت تيڠڬي. ڬينراسي كامڤت ﴿ 3793 - سكارڠ﴾ سمنجق تاهون 3795 -ان كومڤوتر برتمبه لاجو دان بوليه دڤرچايأي. ڬينراسي كامڤت اين مروڤاكن لنجوتن درڤد ڬينراسي كتيڬ د مان ڤد ڬينراسي كتيڬ چيڤ-چيڤ دڬوناكن اونتوق ممبينا ايڠتن دان ليڬيق كومڤوتر. كيت دكاتاكن سداڠ برادا د دالم زمان ڤراليهن دري ڬينراسي كتيڬ كڤد ڬينراسي كامڤت. د دالم ڬينراسي اين، چيڤ ماسيه لاڬي دڬوناكن سباڬاي تمڤت ڤنڽيمڤنن ايڠتن . كسموا چيڤ دسيمڤن اونتوق ممباڠونكن تيكنولوڬي يڠ ستروسڽ ايايت ڬينرال-ڤورڤوسي-اون-ا-چيڤ يڠ
  • 12. دڬلر ميكروڤيمڤروسيس ﴿ميكروڤروچسسور﴾. ميكروڤيمڤروسيس مڠنتيكن ليتر برسڤادو. ميكروڤيمڤروسيس جوڬ بوليه دداڤتي ڤد جم ديڬيتل، ميسين كيرا، دان ڤلباڬاي ميسين د ڤجابت دان د رومه . ميكروڤيمڤروسيس مولا دجوال ڤد تاهون 3793 . چونتوه كومڤوتر يڠ ترداڤت يڠ مڠڬوناكن چيڤ اينتل 15612 ، چيڤ اينتل IBM ڤد ڬينراسي اين اداله دري 15112 ، چيڤ اينتل 15612 ﴿مڠاندوڠي 3.6 جوت ترنسيستور يڠ بروكورن 5.6 " ايك س 5.0 " دان بروڤايا ملقساناكن 30 جوت ارهن ڤر ساعت﴾. چيڤ اينتل ڤنتياوم ﴿مڠاندوڠي 1.3 جوت ترنسيستور يڠ بروڤايا ملقساناكن 336 جوت ارهن ڤر ساعت﴾. چيڤ اينتل ڤنتياوم ڤرو ﴿مڠاندوڠي 0.0 جوت ترنسيستور يڠ بروڤايا ملقساناكن 605 جوت ارهن ڤر ساعت﴾. چيڤ اينتل ڤنتياوم ڤرو ممايك س، چيريايك دان لاين-لاين لاڬي. انتارا چيري-چيري يڠ ترداڤت PENTUIM 2 ،AMD ، س ڤد كومڤوتر ڬينراسي اين اياله ساءيزڽ يڠ لبيه كچيل، ڤڠڬوناان تناڬ ايليكتريق يڠ مينيموم. اي بوليه دڬوناكن برسام دڠن ببراڤ بهاس ڤڠاتورچاراان. كاوڤايان ستورنڽ تروس منيڠكت ك 3 جوت هيڠڬ 05 جوت اكسارا دان ڤڠيرأن دلقسانكن دالم “ڤيچوسچوندس“ ساءيز كومڤوتر سكارڠ اداله 355 كالي لبيه كچيل درڤد .ENIAC ساءيز كومڤوتر ڬينراسي ڤرتام دان ساتو چيڤ اداله لبيه بركواس درڤد ميكروكومڤوتر جوڬ منجادي لبيه ماجو دڠن ممڤوڽاءي كاوڤايان ايڠتن سهيڠڬ 26 جوت بايت. اي جوڬ تله ملاهيركن ببراڤ جنيس ميكروكومڤوتر يڠ لبيه كچيل سڤرتي كومڤوتر بوكو ﴿لڤتوڤ اتاو نوتيبووق﴾ يڠ مان ساءيزڽ همڤير سام دڠن سبواه بوكو رجوكن. ميكروكومڤوتر يڠ لبيه كچيل دري ايت جوڬ تله 12
  • 13. دلاهيركن ايايت كومڤوتر تاڠن ﴿ڤلمتوڤ﴾. كڤانتسنڽ جوڬ تله برتمبه دري ماس ك سماس . ميكروكومڤوتر جوڬ تله دلڠكڤكن دڠن ڤرالاتن ءمولتيميديء يڠ ممڤو منايڠكن فيليم دان بوڽي. ستورن سكوندر يڠ ممڤوڽاءي كاڤسيتي يڠ لبيه بسر دڤرلوكن باڬي منمڤوڠ جومله سيمڤنن داتا يڠ ماكين برتمبه. كومڤوتر جوڬ تله منجادي سسواتو يڠ بياسا دڬوناكن د ڤجابت اتاوڤون درومه باڬي كرجا-كرجا سهارين. سيستم راڠكين كاوسن ستيمڤت ﴿لوچل اريا نيتوورق﴾، سيستم راڠكين كاوسن لواس ﴿ويدي اريا نيتوورق﴾ دان سيستم راڠكين انتارابڠسا ﴿انترناتياونل نيتوورق﴾ جوڬ تله دحاصيلكن. اي تله منجاديكن كومونيكاسي دالم كومڤوتر لبيه چڠڬيه د مان كيت بوليه ماسوق ك هوبوڠن انتارابڠسا هاڽ دري كومڤوتر د رومه. 13 ڬينراسي كليم كومڤوتر ڬينراسي كليم ايايت كومڤوتر باڬي ڬينراسي اكن داتڠ اين ماسيه بلوم دڤركنلكن سچارا ملواس. نامون اوسها كارح ترسبوت تله دمولاكن اوليه ببراڤ نڬارا ماجو. اياڽ جوڬ ماسيه ددالم ڤريڠكت ڤڽليديقن، دمان نڬارا جيڤون مروڤاكن نڬارا يڠ ڤاليڠ باڽق ممبوات ڤڽليديقن. متلامت مريك اداله اونتوق ممبينا كومڤوتر يڠ لبيه بركواس دان كڤينترن بواتن ﴿ارتيفيچيال اينتلليڬينچ﴾، سيستم ڤاكر ﴿ايايك س ڤيرت سيستم﴾، روبوتيق دان سباڬايڽ. . سيستم ڤينتر اين اكن مڠمبيل اليه توڬس- توڬس يڠ يڠ ممبهاياكن اتاو ممرلوكن كتڤتن يڠ لبيه دري مأنسي. ساءيز ڤركاكسن
  • 14. اكن تروس منجادي لبيه كچيل سمنتارا داي ايڠتن دالمنڽ تروس منيڠكت دڠن ڤسات. والاوڤون بڬيتو، ڤروجيك-ڤروجيك ڤرينتيس اونتوق جڠك ڤنجڠ تلهڤون دمولاكن سڤرتي ڤروجيك بندر ڤينتر اتاو لبيه دكنلي سباڬاي مولتيميدي سوڤر اوليه مليسيا. كومڤوتر دجڠككن لبيه كومڤليك س دڠن ساءيز (MSC) چورريدور ميسين اكن تروس منجادي لبيه كچيل سمنتارا داي ايڠتن دالمنڽ تروس منيڠكت برليڤت كالي ڬندا. جابتن كتنترأن اميريك شريكت جوڬ تله مولا مرنچڠ ڤڠڬوناان روبوت د دالم ڤڤراڠن، ڤروجيك اين دكنلي دڠن نام ءستار ورسء اي جوڬ مڠڬوناكن سڤنوهڽ ڤڠڬوناان ساتليت. روبوت-روبوت جوڬ دجڠك مڠڬنتيكن مأنسي دالم كرجا-كرجا ڤڠيلڠن سڤرتي ايندوستري ڤمبواتن كريتا. كاد-كاد ڤينتر جوڬ اكن مڠڬنتيكن سموا دوكومن-دوكومن اتاو اكاءون بڠك ڤڠڬونا. د دالمڽ مڠاندوڠي ڤلباڬاي اينفورماسي تنتڠ ڤڠڬونا ترسبوت. 14
  • 15. 15 4.0 كسيمڤولن كسيمڤولنڽ، كومڤوتر اكن برتمبه ماجو ڤد ماس اكن داتڠ. اي اكن منجادي لبيه كچيل تتاڤي لڠكڤ دڠن چيري-چيري يڠ لبيه باءيق دان برڬونا. كومڤوتر ماس دڤن بوليه منااكول، برفيكير، ممبوات كڤوتوسن دان بلاجر دري كسالهن. اي جوڬ لبيه ڤانتس دان بركواس سرتا ممڤوڽاءي كاڤسيتي ايڠتن يڠ لبيه. نامون اي موده دڬوناكن دان لبيه ڤركتيكل. تمبهن كومڤوتر ماس هادڤن اكن ممبوات لبيه باڽق توڬس سرنتق . اوليه ايت، اي اكن منجيمتكن ماس دان لبيه راماي اورڠ يڠ اكن مڠڬوناكنڽ دالم منجالنكن توڬس هارين. اڤ يڠ ڤرلو باڬي كيت اياله بيجق مڠڬوناكنڽ دان سنتياس برسديا دان بروسڤادا ڤد ايمڤليكسي يڠ موڠكين اكن تيمبول تنڤا ددوڬ.
  • 16. 16 5.0 بيبليوڬرافي 1. http://ms.wikipedia.org/wiki/Komputer 2. Asa Briggs dan Peter Burge, (2006), Sejarah Sosial Media, Yayasan Obar, Jakarta, Indonesia. 3. Melwin syafrizal, (2005), Pengantar Jaringan Komputer, Andi Offset, Yokyakarta, Indonesia.