3. Inleiding
Als architect heb ik niet alleen plezier in het ontwerpen van gebouwen, maar ook in het ontwerpproces zelf. Mijn
ervaring beperkt zich dan ook niet alleen tot een bijdrage aan het ontwerp van diverse gebouwen, maar ook in
de doorontwikkeling, aansturing en coördina�e van projecten. De waarborging van de architectonische kwaliteit
staat hierin voor mij centraal.
Gedurende de afgelopen vijf jaar heb ik - in dienst van De Zwarte Hond en Onix - gewerkt aan ruim der�g
ontwerpen, uiteenlopend van seriema�ge woningbouw en par�culiere opdrachten tot kantoorgebouwen, een
gemeentehuis en een interieuropdracht. In deze periode is mijn bijdrage voortdurend gegroeid; als beginnend
architect heb ik voornamelijk deelopgaven onderzocht. Het afgelopen jaar was ik naast ontwerpend architect
ook als projectleider betrokken bij meerdere projecten.
Dit por�olio laat een doorsnede zien van de werkzaamheden die ik de laatste twee jaar heb uitgevoerd. Deze
doorsnede is representa�ef voor mijn kwaliteit en kennis als architect. De projecten zijn ontworpen in samen-
werking met verschillende project- en seniorarchitecten. Hoewel het interessant is om een eigen ‘handtekening’
te kunnen geven aan een ontwerp, is het voor mij belangrijk om dit te doen met een teamgeest; iedereen die
meewerkt aan een project moet de kans krijgen om zijn of haar invloed erop te kunnen uitoefenen. Dit geldt
voor de interne samenwerkingen, maar zeker niet minder voor de samenwerkingen met opdrachtgevers, advi-
seurs en overheden.
De vijf gepresenteerde projecten laten het project als resultaat of laatste tussenstand zien. Per project is een
keuze gemaakt om alleen een resultaat te laten zien of hiernaast ook de deelonderzoeken en studies te tonen.
Dit is a�ankelijk van en toegespitst op de rol die ik in de projecten heb gehad. Zo is het project Spicastraat een
project dat al behoorlijk uitgekristallisseerd was op het moment dat ik erbij betrokken ben geraakt. Op detail-
niveau is een aantal resultaten van studies toegevoegd waarin mijn rol af te lezen is. De ontwerpen van de villa’s
in Noordwijkerduin zijn daarentegen in de basis door mij in samenwerking met de projectarchitect ontworpen.
Dit project wordt meer in de breedte besproken, omdat in al deze aspecten een rol voor mij was weggelegd.
Ik wens u veel plezier bij het bestuderen van mijn por�olio.
April 2010,
Robert Bos
4. Project Plaats Type project
Spicastraat (Sterrenhof) Groningen Woningbouw, grondgebonden
Planbeschrijving
Plantoeliching (bouwaanvraag)
Aan de rand van de Groningse wijk Paddepoel worden 39 woningen gerealiseerd in een mooie groene zone aan het
Reitdiep. Om het groene park zoveel mogelijk te laten con�nueren is de bebouwing zeer compact. In overleg met de
gemeente zijn de blokken ongelijk in diepte, waarmee de ecologische zone gerespecteerd wordt en is de rooilijn aan
de Spicastraat uitgangspunt geworden voor de posi�onering van de blokken. De buitenruimten van de woningen vallen
binnen de blokken, waardoor de groenzone maximaal en ongestoord doorloopt tot aan de gevels van de blokken.
De afme�ngen van het totale volume van een blok zijn gebaseerd op op�male pla�egronden. De pla�egronden zijn
����� �� ����������
����������
������� ������� ������� ���������� flexibel indeelbaar door de beukmaten te relateren aan het parkeren, construc�ef logische maten en goed te gebrui-
ken ruimten in de woningen.
De woningen zijn ondergebracht in drie compacte blokken, bestaande uit 11, 13 en 15 woningen. De blokken voegen
zich naar het orthogonale stedenbouwkundige patroon van Paddepoel en zijn conform de stedenbouwkundige
uitgangspunten een verbijzondering van de rand van de wijk. Binnen de blokken zijn de woningen georiënteerd rond
����������� ������� �� ������������� �� �������� een verhoogd hof. Dit hof zorgt op maaiveldniveau voor een beschu�e, afgesloten parkeermogelijkheid waar zich ook
de formele entree van de twee woningentrees bevindt. De toegang voor de auto’s en voetgangers zijn van elkaar ges-
Concept cheiden door de deuren naast elkaar te plaatsen en het voetgangersdeel te voorzien van een andere toepassing van de
�������� �������
�������� ���������� ����������� ��������������� ��
bestra�ng dan het deel bestemd voor de auto’s. Op de eerste verdieping biedt het hof een openbare ruimte waar alle
������� ������������
���� �� ������� ��� ���� �� ���������
������� ������ ���������� ����������
������������ ��������������� ����� ���� �� ���������
woningen een tweede, informele toegang hebben. Door dit hof hebben de woningen een gezamenlijke rela�e naar het
����������� ���������� ������� ���������� �� ������� ����� ������������ ����� ������������ ������ � ������������
park en het Reitdiep.
Verschillende woningtypen in de blokken resulteren in een volume met ongelijke hoogten en vertrappingen. Samen
met de orienta�e op het park en het Reitdiep leidt dit tot alzijdige blokken met vier verschillende gevels. Aan de
straatzijde hebben de blokken een meer gesloten karakter met een ruimtelijk accent op de entree, terwijl de blokken
rich�ng het park en het Reitdiep een meer open karakter hebben.
Aan de zuidkant van ieder blok is een rij 3-laagse woningen met een privé dakterras dat op het park en de zon georiën-
teerd is. De andere rij bestaat uit 2-laagse woningen die hun privé buitenruimte hebben op het zuidelijk gelegen hof.
De twee rijen woningen worden verbonden door een overbouwing met daarin de poortwoning. Deze overbouwing
maakt van de woningen een abstract blok en accentueert de entree van de parkeerplaatsen en het verhoogde hof.
De woningen zijn zowel georiënteerd op het park, het Reitdiep als op het gezamenlijke hof. De woningen aan de
noord- en zuidzijde zijn grondgebonden met een berging/ entree en slaapfunc�es op de begane grond. Hierdoor wordt
een duidelijke scheiding gemaakt tussen de woning en het omliggende park; vanuit de woning is het niet mogelijk om
rechtstreeks in het park te komen door kiepramen toe te passen op de begane grond. In de architectuur is hieraan
invulling gegeven door de ramen niet tot het maaiveld te laten doorlopen, maar de ramen boven het maaiveld niveau
te laten beginnen. Op de verdieping liggen de woonfunc�es met een woonkamer aan het park en een keuken aan het
hof. Een uitzondering op deze organisa�e is de poortwoning. Bij deze woning ligt het woonprogramma deels op het
maaiveldniveau, gericht op de straat.
De sculpturale blokken worden voorzien van een hoofdzakelijk grijs genuanceerd metselwerk gevel met roodbruine
accenten. De ramen hebben per laag een eigen ritmiek die gerelateerd is aan het achtergelegen woonprogramma. De
openingen krijgen een accent door de ramen, dorpels en zonweringen te integreren in een kader. De kleurstelling van
de kaders sluit aan bij de kleurstelling van het metselwerk. Hierdoor krijgen de blokken een hoogwaardige detaillering,
materiaal- en kleurgebruik.
De woonblokken markeren de groenzone, voorzien de wijk van een vernieuwde en chique rand aan het Reitdiep en
bieden openbare routes die de wijk verbindt met het Reitdiep. De blokken geven de wijk een herkenbaar en markant
accent en voegen door de uitgesproken uitstraling een architectonische kwaliteit toe aan de rand van Paddepoel.
Situa�etekening
5. Rol Periode Doorlopen fasen
Architect/ projectleider 2007 - 2010 DO/ BA/ BE/ VERK/ BU
Begane grond 1e verdieping 2e verdieping
Woningpla�egronden, type 9000
Impressies stedenbouw, exterieur en hof Materialisering en detaillering metselwerk
6. Project Plaats Type project
Spicastraat (Sterrenhof) Groningen Woningbouw, grondgebonden
Studies/ onderzoeken
Schetsend onderzoeken naar gebouwonderdelen Het monoliet met con�nuïteit in materialisa�e
7. Rol Periode Doorlopen fasen
Architect/ projectleider 2007 - 2010 DO/ BA/ BE/ VERK/ BU
Kleurenstudies in metselwerk en details
8. Project Plaats Type project
78 Villa’s te Noordwijkerduin Noordwijk Woningbouw, villa’s
Planbeschrijving
Plantoeliching (verkoopbrochure)
In het prach�ge landschap van duinen, bossen en water worden 78
villa’s gerealiseerd. Het is de uitdaging geweest om gebouwen te ont-
������
������
werpen in een schi�erend collec�ef gebied, die maximaal profiteren
van het landschap en daarmee een mooi geheel vormen.
����
������ �����
De hoofdvorm van de villa is een vierkant van der�en bij der�en
meter met een hoogte van twee verdiepingen. Door de hoofdvorm
te bewerken, ontstaan buitenruimten met fraaie uitzichten en een
������������
ruime carport. Hierdoor krijgt de villa bovendien een transparant
karakter. Er zijn twee typen villa’s die verschillen in de posi�es van
de buitenruimten en carport. Per loca�e is gekozen voor een van de
������ twee typen, zorgend voor een op�male orienta�e op de zon, het
uitzicht en privacy. De villa’s worden zowel vrijstaand als geschakeld
hof
gebruikt.
landschap (mandelig gebied) �����
Naast de twee typen villa’s wordt er ook in materialen een onders-
cheid gemaakt tussen villa’s die op verschillende loca�es staan. Het
landschap is zo ontworpen dat er aanleiding is om de villa’s te verdel-
en in drie varianten, elk passend bij de specifieke plek waar ze staan;
���������
������������
de bosvilla’s, de duinvilla’s, en de watervilla’s. De drie varianten ver-
Concept; zon-, en landschapsoriënta�e en privacy Concept; villa in mandelig gebied ������� ������ � ��������
schillen in het gebruik van materialen. De bosvilla’s bestaan uit rood
metselwerk, met wit behandeld metselwerk aan de buitenruimten.
������������������ De duinvilla’s hebben een omgekeerd kleurenschema. De watervilla’s
hebben wit behandelde metselwerk gevels met houten gevels aan de
buitenruimten. Zo ontstaan er ensembles van familiaire villa’s.
De villa’s zijn gerangschikt aan ho�es in het landschap. Het vormt een
klein wijkje waar de bewoners elkaar kunnen ontmoeten. De land-
schappelijke se�ng van het ho�e structureert het bezoekersparkeren
en zorgt voor privacy. Per villa is een inpandige parkeervoorziening
opgenomen voor twee auto’s.
Bij alle villa’s liggen de leefvertrekken zowel op de begane grond
als op de eerste verdieping, waardoor er op twee verdiepingen kan
worden gewoond. Deze vertrekken worden verbonden door een
open trapverbinding. De leefvertrekken op de begane grond en die
op de verdieping grenzen aan een terras of dakterras. De uitzichten
vanuit de leefvertrekken zijn enerzijds gericht op het (dak)terras en
���� � ������ � �������� ���� � ������ � �������� anderzijds op het landschap. Het terras en het dakterras openen zich
naar het landschap.
landschap landschap
���� � ������ � �������� ���� � ������ � �������� De villa’s kunnen uitgebreid worden met plugins en kelders. Plugins
zijn toevoegingen aan de buitenruimten, zoals een pa�o, buiten-
haard of pergola. Deze plugins zijn gebonden aan specifieke plaatsen
terras
in het plangebied en geven de bewoners de mogelijkheid om een
eigen karakter voor zijn villa te kiezen.
interieur interieur
Bij deze villa’s is er op alle schaalniveaus voor gezorgd dat de bewon-
ers hun plaats kunnen vinden in een fraai vormgegeven lee�limaat.
Concept; rela�e interieur met het landschap