Ιστορία Γ' Γυμνασίου, κεφάλαιο 4.19

1. 3η
Σεπτέμβρη 1843 – 1862:
η έξωση του Όθωνα
Πλατεία Συντάγματος, 1860,
Συλλογή Παύλου και Μπελίντας Φυρού
Πηγή: http://www.nexusmedia.gr/old-athens-
photos-exhibition/

2. Το σύνταγμα του 1844
• 3η
Σεπτέμβρη 1843: απαίτηση για Σύνταγμα
• 1844: ψηφίζεται το νέο Σύνταγμα 
• πολίτευμα: Συνταγματική μοναρχία:
– Νομοθετική εξουσία: βασιλιάς + Γερουσία + Βουλή
(Γερουσία = ισόβια, διορισμένη από βασιλιά,
Βουλή = εκλεγμένη από το λαό)
– Εκτελεστική εξουσία: βασιλιάς  υπουργοί: τους
διορίζει και τους παύει ο ίδιος
– Δικαστική εξουσία: δικαστές: διορίζονται και
παύονται από το βασιλιά

3. Αυτόχθονες - ετερόχθονες
• Θυμόμαστε: οι Έλληνες του 19ου
αι. δεν
αποτελούν ομοιογενή πληθυσμό
• Αυτόχθονες = Έλληνες γεννημένοι μέσα στο
ελληνικό κράτος (πλειοψηφία Εθνοσυνέλευσης)
• Ετερόχθονες = Έλληνες γεννημένοι εκτός των
συνόρων του ελληνικού κράτους
• Το ζήτημα: διανομή θέσεων δημόσιας διοίκησης
• Κατάληξη: ετερόχθονες = Έλληνες πολίτες,
αλλά:
– 1. απαγορεύεται να διορίζονται σε θέσεις διοίκησης
– 2. εκλέγονται βουλευτές μόνο σε οικισμούς
ετεροχθόνων

4. • Ναι μεν υπάρχει Σύνταγμα, αλλά ο
βασιλιάς συμμετέχει σε όλες τις εξουσίες
• Αντιπαλότητες ανάμεσα σε Έλληνες
Εικόνα: www.istorikathemata.com

5. Προβλήματα στο πολίτευμα
• Έχουμε κοινοβουλευτικούς θεσμούς: θετικό
• Ο βασιλιάς  υπερεξουσίες: αρνητικό
• Τα κόμματα υπάρχουν και δρουν: θετικό (;)
• χωρίς επίσημη αναγνώριση: αρνητικό
• ΕΠΟΜΕΝΩΣ: η δημοκρατία δεν λειτουργεί σωστά

6. Εκλογές 1844
• Εκλογές 1844:
καλπονοθεία, εκβιασμοί,
χρηματισμοί των
ψηφοφόρων
• Πρωταγωνιστής: Γαλλικό
κόμμα, Ιωάννης Κωλέττης

7. Ο Ιωάννης Κωλέττης
• Αρχηγός του Γαλλικού
κόμματος
• 1844-1847: πρωθυπουργός,
συνεργάζεται με τον Όθωνα
– παραβιάζει το σύνταγμα
– αγνοεί τη Βουλή
– ρουσφέτια με κρατικούς
πόρους
• Εισάγει τον όρο Μεγάλη
Ιδέα (1844)
Εικόνα: Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη
Ιστορίας και Πολιτισμού

8. Η Μεγάλη Ιδέα
• 1. Ελλάδα = φτωχή
• 2. πλειοψηφία Ελλήνων  ζουν
εκτός των συνόρων
• => ανάπτυξη = διεύρυνση, δηλ.
• να συμπεριληφθούν στην επικράτεια περιοχές με
ελληνικούς πληθυσμούς υπό ξένη κυριαρχία
Τμήμα χάρτη εποχής Ελ. Βενιζέλου
Πηγή: lexilogio.gr

9. Η Μεγάλη Ιδέα
• Η Μεγάλη Ιδέα
  αποδοχή από ελληνική κοινωνία
  σφραγίζει ζωή και ιδεολογία ελληνισμού
  επίσημη κρατική πολιτική ως πρώτες δεκαετίες 20ου
αι.

10. Αλυτρωτισμός
• Αλύτρωτοι Έλληνες = όσοι δεν έχουν λυτρωθεί,
δηλ. ελευθερωθεί => υπό Οθωμανική κατοχή
• Αλυτρωτισμός = η πολιτική που στοχεύει στην
ένταξη των αλύτρωτων πληθυσμών και εδαφών
• Αντίλογος:
• Αγγλικό κόμμα (Αλ. Μαυροκορδάτος):
οικονομική ανάπτυξη= προϋπόθεση για εδαφική
επέκταση Ελλάδας

11. Κριμαϊκός πόλεμος (1854 – 1856)
• 1854: Ρωσοτουρκικός πόλεμος: εμπλέκονται Αγγλία –
Γαλλία υπέρ Τουρκίας
• Εστία του πολέμου: Χερσόνησος Κριμαίας
• Όθωνας: ευκαιρία επέκτασης =>1854: εξεγέρσεις 
Θεσσαλία, Ήπειρος, Μακεδονία
• Επέμβαση Αγγλίας – Γαλλίας 
• Καταλαμβάνουν Πειραιά
• Απαιτούν ελληνική ουδετερότητα
• Ρωσία: ήττα

12. Αποτελέσματα κριμαϊκού πολέμου
• Χάτι Χουμαγιούν (1856): μεταρρυθμίσεις 
• Ισότητα όλων των υπηκόων οθωμανικής
αυτοκρατορίας ανεξάρτητα από φυλή ή θρησκεία
=> ανάπτυξη ελληνισμού μέσα στην αυτοκρατορία
• Ελλάδα: η κοινή γνώμη χάνει την
εμπιστοσύνη στις Μεγάλες Δυνάμεις =>
• Αγγλικό, Γαλλικό, Ρωσικό κόμμα:
παύουν να υπάρχουν

13. Έξωση Όθωνα
• Αστικοποίηση => νέα γενιά πολιτικών, με
φιλελεύθερες ιδέες  αντίθετοι στον Όθωνα
• 1859-1862: κοινωνικό ρεύμα εναντίον Όθωνα
• 1 Φεβρουαρίου 1862: επανάσταση στο Ναύπλιο
• Οκτώβριος 1862: στάση φρουράς της Αθήνας
• Ο Όθωνας αναγκάζεται να εγκαταλείψει τη χώρα
• 1867: πεθαίνει στο Μόναχο
Η αναχώρηση του Όθωνα, ελαιογραφία.
Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, Αθήνα.
Πηγή: http://users.sch.gr/maritheodo/

14. Καλό μεσημέρι