Ιστορία Α' Γυμνασίου, κεφ. 5.1

1. Η συμμαχία της Δήλου και η ηγεμονία της
Αθήνας
Ο ναός του Ολυμπίου Διός και η Ακρόπολη. Επιζωγραφισμένη λιθογραφία του Louis Durpe από το λεύκωμα «Voyage à Athenes et à
Constantinople, ou collection de portraits, de vues et de costumes Grecs et Ottomans, peints sur les lieux, d΄après nature», [Παρίσι, 1825].
http://eranistis.net/

2. Αθηναϊκή ηγεμονία
Φραγκουδάκη, Άννα, Θάλεια Δραγώνα. Επιστημονικά υπεύθυνες. 2004. Αρχαία Ιστορία. Αθήνα: ΟΕΔΒ, σ. 88

3. Η κληρονομιά των Περσικών πολέμων
• Για πρώτη φορά οι ελληνικές πόλεις παραμερίζουν τις
διαφορές τους και ενώνονται μπροστά στον κοινό εχθρό
• Η Αθήνα προσφέρει τα περισσότερα στον αγώνα αυτό =>
• Κερδίζει σε δύναμη 
• Πολλές πόλεις συγκεντρώνονται γύρω της: Συμμαχία της
Δήλου 
• Η Αθήνα αναδεικνύεται ηγέτιδα δύναμη στην Ελλάδα

4. Γιατί η συμμαχία;
• Μετά τη ναυμαχία της Μυκάλης οι Πέρσες έχουν νικηθεί
• Όμως οι ελληνικές πόλεις του Αιγαίου φοβούνται μήπως οι Πέρσες
επιστρέψουν =>
• Ζητούν τη βοήθεια της Σπάρτης  δεν θέλει να αναλάβει τέτοια
πρωτοβουλία =>
• Οι ελληνικές πόλεις του Αιγαίου στρέφονται στην Αθήνα για βοήθεια
• 478 π.Χ.: Αριστείδης: συμμαχία Αθήνας με πόλεις των νησιών του Αιγαίου
και της Μ. Ασίας = Συμμαχία της Δήλου (Δήλος = έδρα συμμαχίας)

5. Η Δήλος σήμερα
Φωτογραφία: www.discovergreece.com/

6. Χάρτης: http://www.ime.gr/chronos/05/gr/politics/index_200.html

7. Όροι της Συμμαχίας
• Έδρα: Δήλος
• Συνεδριάζουν μία φορά το χρόνο στη Δήλο
• Όλα τα μέλη διαθέτουν μία ψήφο στο συνέδριο
• Όλα τα μέλη συνεισφέρουν πλοία και άνδρες
• Όσοι δεν έχουν πλοία, καταβάλλουν φόρο
• Ελληνοταμίας:
– συγκεντρώνει τα χρήματα των φόρων
– τα καταθέτει στο ταμείο της Δήλου
– αποσύρει από εκεί χρήματα για τη συντήρηση του στόλου

8. • Αθηναίοι: μεγάλη ναυτική δύναμη => επηρεάζουν τις άλλες
πόλεις και κυριαρχούν στη Συμμαχία
• Ελληνοταμίες: 10 Αθηναίοι
• Αριστείδης: καθόρισε το ποσό εισφοράς (φόρου) για κάθε
πόλη
• Αριστείδης: ο πιο δίκαιος άνθρωπος
• Αθηναίοι: σχεδιάζουν και εκτελούν τις πολεμικές
επιχειρήσεις
• Υπόλοιπες πόλεις: αναγνωρίζουν την ηγεμονία των
Αθηναίων, αλλά είναι αυτόνομες

9. "ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΛΥΣΙΜΑΧΟΥ". Ένα από τα "όστρακα" (θραύσματα
αγγείων) με τα οποία εξοστράκισαν και εξόρισαν τον Αριστείδη τον
Δίκαιο. Αθήνα, Μουσείο Αρχαίας Αγοράς.
Αριστείδης «ο δίκαιος». Ρωμαϊκό αντίγραφο (Ρώμη,
Μουσείο του Καπιτωλίου).
www.greekencyclopedia.com/

10. Ο Κίμων
• Αριστείδης: πεθαίνει
• Θεμιστοκλής: εξορία (ότι πήγε με τους Πέρσες)
• 471 π.Χ.: εμφανίζεται ένας νέος ηγέτης: Κίμων
• Κίμων:
– γιός του Μιλτιάδη
– ηγέτης αριστοκρατικού κόμματος
• Τα σχέδιά του:
1. Να διευρύνει τη συμμαχία της Δήλου
2. Να συνεχίσει τον πόλεμο κατά των Περσών
3. Να διατηρήσει φιλικές σχέσεις με τη Σπάρτη

11. Έλληνες - Πέρσες
• 467 π.Χ.: μάχη στον Ευρυμέδοντα ποταμό:
• Νίκη Ελλήνων (Συμμαχία Δήλου) =>
• Απόλυτη κυριαρχία της Συμμαχίας στο Αιγαίο
• 449 π.Χ.: Ειρήνη του Καλλία, υπογράφεται ανάμεσα στην
Αθήνα και την Περσία 
• Οι Πέρσες αναγνωρίζουν την αυτονομία των ελληνικών
πόλεμων
• Οριστικό τέλος των ελληνοπερσικών πολέμων

12. https://el.wikipedia.org/wiki/Μάχη_του_Ευρυμέδοντα
Ο Ευρυμέδοντας ποταμός
El.wikipedia.org

13. Σύννεφα στη Συμμαχία
• Η συμμαχία έχει φτάσει σχεδόν 400 πόλεις
• Οι Αθηναίοι θεωρούν τη Συμμαχία δική τους 
• Κάποιες πόλεις αντιδρούν, και κάνουν εξεγέρσεις (Νάξος,
Θάσος)
• Κίμων: πνίγει τις εξεγέρσεις βίαια 
• Φανερό ότι η Αθήνα αποφασίζει για τη Συμμαχία
• Οι πόλεις δεν είναι πια αυτόνομες
• Η συμμαχία = όργανο της Πανελλήνιας Αθηναϊκής ηγεμονίας
Κίμων, https://el.wikipedia.org/

14. Ο Περικλής
• 454 π.Χ.: Περικλής είναι ο νέος
ισχυρός άνδρας της Αθήνας
• Μεταφέρει το ταμείο της Συμμαχίας
στην Ακρόπολη της Αθήνας
• Σταματά το συνέδριο
• Οι αποφάσεις παίρνονται μόνο από
την Αθήνα
• Ο φόρος ορίζεται από της Εκκλησία
του Δήμου της Αθήνας
Εικόνα: http://www.capital.gr/

15. Ο Περικλής αγορεύων στην Πνύκα, τοιχογραφία στο
Maximmileaneum Palace Μονάχου, του Philipp von Foltz (1860)
https://el.wikipedia.org/wiki/Περικλής