Είδη νοημοσύνης - προτάσεις ενθάρρυνσης των εφήβων

1. Είδη νοημοσύνης - προτάσεις
ενθάρρυνσης των εφήβων
Λέλλου Αγγελική
Φιλόλογος στο 2ο Λύκειο Αγίου Δημητρίου

2. Μ τοίνυν βί το ς πα δας ν το ς μαθήμασινὴ ᾳ ὺ ῑ ἐ ῑ
λλ παίζοντας τρέφε, να κα μ λλον ο ός τ' ςἀ ὰ ἵ ὶ ᾱ ἷ ᾖ
καθορ ν φ' καστος πέφυκεν.ᾱ ἐ ὃ ἕ
“Ποτέ, λοιπόν, να μη μεταχειρίζεσαι τον εξαναγκασμό
στα μαθήματα των παιδιών, αλλά φρόντιζε να τα
εκπαιδεύεις παίζοντας, για να είσαι και συ καλύτερα
σε θέση να διακρίνεις τη φυσική προδιάθεση του
κάθε μαθητή”
Πλάτων Πολιτεία 537a

3. Η προτροπή αυτή του Πλάτωνα προς τους
εκπαιδευτικούς να εκπαιδεύουν τους μαθητές
με έναν ευχάριστο τρόπο που θα μετατρέπει τη
μάθηση σε παιχνίδι φαίνεται ουτοπική για την
πραγματικότητα που βιώνει σήμερα στο
σχολείο ο έφηβος.

4. Το σύγχρονο εκπαιδευτικό σύστημα εμπλέκει τον έφηβο σε έναν μοναχικό
και σκληρό αγώνα αναμέτρησης με δεκάδες βιβλία και ασκήσεις που
πρέπει να αφομοιώσει για να ανταποκριθεί στις σχολικές εξετάσεις.

5. Όσοι μαθητές ανταποκρίνονται σε αυτόν τον τρόπο
μάθησης και αξιολόγησης χαρακτηρίζονται ως οι “καλοί”
μαθητές της τάξης και αποκτούν αυτοπεποίθηση.
Όσοι, όμως, δεν καταφέρνουν να αφομοιώσουν τη
σχολική ύλη και αποτυγχάνουν στις εξετάσεις
χαρακτηρίζονται ως “κακοί” ή “αδύνατοι” μαθητές και
έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση.
Στην πραγματικότητα, αυτοί οι μαθητές αδικούν τον
εαυτόν τους επειδή δεν γνωρίζουν ότι μπορούν κι εκείνοι
να προσεγγίσουν τη γνώση μέσα από ένα διαφορετικό
μονοπάτι.

6. Όμως, και εμείς οι εκπαιδευτικοί αδικούμε τους μαθητές
όταν τους αξιολογούμε όλους με τα ίδια μέτρα και σταθμά
στο όνομα της ίσης και δίκαιης μεταχείρισης

7. Στόχος της εισήγησής μου είναι:
➢ να προτείνω τρόπους με τους οποίους ο
εκπαιδευτικός του Λυκείου θα κινητοποιήσει
όλους τους μαθητές της τάξης
➢ ώστε να εμπλακούν ενεργητικά στη
διαδικασία της μάθησης
➢ αναπτύσσοντας την πολλαπλή νοημοσύνη.

8. Δεν μαθαίνουμε όλοι με τον ίδιο τρόπο

9. Ο Gardner με τη θεωρία της πολλαπλής νοημοσύνης
ανέτρεψε την παραδοσιακή αντίληψη ότι η νοημοσύνη
είναι μονοδιάστατη και μετρήσιμη

10. Ο Gardner πρότεινε τον διαχωρισμό της
νοημοσύνης σε οκτώ ξεχωριστά είδη:
✔ τη Γλωσσική
✔ τη Λογική/Μαθηματική
✔ την Οπτική/Χωροαντιληπτική
✔ τη Σωματική/Κιναισθητική
✔ τη Μουσική
✔ τη Φυσιογνωστική/Νατουραλιστική
✔ την Ενδοπροσωπική
✔ και τη Διαπροσωπική νοημοσύνη.

11. Γλωσσική Νοημοσύνη
H ικανότητα του ατόμου να
χειρίζεται τη γλώσσα
αποτελεσματικά, να κατανοεί
τον προφορικό και το γραπτό
λόγο, να εκφράζεται, να
επικοινωνεί, να δίνει εξηγήσεις
και να πείθει.
Ο “γλωσσικός τύπος” απολαμβάνει:
✔ να διαβάζει κείμενα
✔ να ακούει τους άλλους με προσοχή
✔ να εκφράζεται και να αναλύει τις σκέψεις του
✔ να μαθαίνει ξένες γλώσσες

12. Λογική - Μαθηματική Νοημοσύνη
Ο “λογικός-μαθηματικός τύπος” απολαμβάνει:
● να λύνει γρίφους και προβλήματα
● να παίζει παιχνίδια στρατηγικής (σκάκι)
● να εργάζεται με υπολογιστές
● να περιεργάζεται τον τρόπο λειτουργίας συσκευών και
μηχανισμών
Η ικανότητα του ατόμου να
εκτελεί μαθηματικές πράξεις, να
λύνει προβλήματα, να
πειραματίζεται και να
αντιλαμβάνεται τις αιτιώδεις
σχέσεις μεταξύ γεγονότων.

13. Οπτική – Χωροαντιληπτική νοημοσύνη
Ο “οπτικός - χωροαντιληπτικός τύπος” απολαμβάνει:
 να σχεδιάζει και να ζωγραφίζει
 να φωτογραφίζει
 να περιεργάζεται χάρτες και εικόνες
 να επεξεργάζεται γραφήματα και να συνθέτει παζλ
Η ικανότητα αντίληψης του
χώρου, επεξεργασίας οπτικών
ερεθισμάτων και απεικόνισης
μορφών και αντικειμένων.

14. Σωματική - Κιναισθητική Νοημοσύνη
Ο “κιναισθητικός τύπος”
είναι καλός στα αθλήματα και στο χορό
χρησιμοποιεί τη γλώσσα του σώματος
έχει υποκριτικό ταλέντο
υποδύεται εύκολα ρόλους και χαρακτήρες
Η ικανότητα του ατόμου να έχει
ισορροπία, ευελιξία και χάρη στις
κινήσεις του και να χρησιμοποιεί
το σώμα του για να εκφράζεται.

15. Μουσική Νοημοσύνη
Η ικανότητα του ατόμου να
αναγνωρίζει εύκολα τον
ρυθμό και τη χροιά ενός
ήχου και η επιδεξιότητα στη
σύνθεση και την εκτέλεση
μουσικών έργων.
Ο “μουσικός τύπος”
● διακρίνει τα μουσικά όργανα που συμμετέχουν σε ένα μουσικό
έργο
● συνηθίζει να χτυπά ρυθμικά τα χέρια του ή διάφορα
αντικείμενα
● απολαμβάνει τη μουσική και εκφράζεται μέσα από αυτήν

16. Φυσιογνωστική – Νατουραλιστική Νοημοσύνη
Ο “φυσιογνωστικός τύπος”
● θυμάται ονόματα φυτών ή ζώων
● αναγνωρίζει τα διαφορετικά φυτά
● μαθαίνει καλύτερα όταν βρίσκεται στη φύση
● ενδιαφέρεται για τα περιβαλλοντικά προβλήματα
Η ικανότητα του ατόμου
να αναγνωρίζει τη
χλωρίδα και την πανίδα,
καθώς και το ενδιαφέρον
του σχετικά με τα στοιχεία
της φύσης και τη
λειτουργία τους.

17. Ενδοπροσωπική Νοημοσύνη
Η ικανότητα του ατόμου να
γνωρίζει τον εαυτό του και να
έχει συνείδηση των
συναισθημάτων του, των
ενδιαφερόντων, αλλά και των
φόβων του, καθώς και η
ικανότητα να αξιοποιεί το
άτομο τη γνώση αυτή για να
οργανώνει τη ζωή του.
Ο “ενδοπροσωπικός τύπος”
● συνηθίζει να κρατά ημερολόγιο
● σέβεται τις ανάγκες και τις επιθυμίες του
● είναι πολύ καλός παρατηρητής των άλλων

18. Διαπροσωπική Νοημοσύνη
Η ικανότητα του ατόμου να
αντιλαμβάνεται τις προθέσεις και
τα συναισθήματα των άλλων,
καθώς και η ικανότητα να
συνεργάζεται μαζί τους, να
συναισθάνεται τα προβλήματά
τους και να τους συμπαρίσταται.
Ο “διαπροσωπικός τύπος”
έχει καλές και ειλικρινείς σχέσεις με φίλους και συμμαθητές
είναι δημοφιλής στις παρέες
λειτουργεί διαμεσολαβητικά για την επίλυση συγκρούσεων
απολαμβάνει τις ομαδικές δραστηριότητες

19. Σύμφωνα με τον Gardner
➢ Όλοι διαθέτουμε και τα οκτώ είδη νοημοσύνης αλλά
στον καθένα μας κάποιο ή κάποια από αυτά τα είδη
είναι περισσότερο ανεπτυγμένα.
➢ Ο κάθε άνθρωπος έχει ένα δικό του “προφίλ”
νοημοσύνης και προσεγγίζει τη γνώση με έναν
ιδιαίτερο τρόπο.
➢ Ο εκπαιδευτικός πρέπει να αποδίδει ίση βαρύτητα
σε όλα τα είδη νοημοσύνης και να εντοπίζει τις
ιδιαίτερες δυνατότητες του κάθε μαθητή.
➢ Είναι πολύ σημαντικό ο εκπαιδευτικός να διδάσκει
με πολλαπλούς τρόπους ώστε ο κάθε μαθητής να
μαθαίνει με τον δικό του τρόπο.

20. Αναπτύσσεται η πολλαπλή νοημοσύνη στο Λύκειο;
● Η μαθησιακή διαδικασία στο Λύκειο και το σύστημα
αξιολόγησης βασίζονται κυρίως στη γλωσσική και τη
λογικομαθηματική νοημοσύνη κι έτσι εξασφαλίζουν
συμμετοχή, σχολική επιτυχία και αυτοπεποίθηση στους
μαθητές και τις μαθήτριες που έχουν ανεπτυγμένα αυτά
τα δύο είδη νοημοσύνης.
• Αντιθέτως, οι μαθητές και οι μαθήτριες που δεν
διαθέτουν αυτούς τους τύπους νοημοσύνης περνούν
δύσκολα στο σχολείο, γιατί νομίζουν ότι είναι
ανεπαρκείς.
• Το χειρότερο είναι ότι αυτή την αρνητική εμπειρία τους
για τη μάθηση και τη χαμηλή αυτοεκτίμησή τους τη
μεταφέρουν και έξω στη ζωή.

21. Όμως, παρά το υπάρχον σύστημα αξιολόγησης στο Λύκειο
 Υπάρχουν γνωστικά αντικείμενα που επιτρέπουν στους
μαθητές να τα προσεγγίσουν αναπτύσσοντας και τους
άλλους τύπους νοημοσύνης, παράλληλα με τη γλωσσική
και τη λογικομαθηματική νοημοσύνη.
 Ιδιαίτερα, ο φιλόλογος μπορεί να διδάξει με πολλαπλούς
τρόπους τα αντικείμενά του για να ενεργοποιήσει και
τους μαθητές που δεν έχουν ανεπτυγμένη τη γλωσσική
ικανότητα.
 Στόχος του φιλολόγου πρέπει να είναι η συμμετοχή
όλων των μαθητών στην τάξη, γιατί τα φιλολογικά
μαθήματα καλλιεργούν ανθρωπιστικές αξίες τις οποίες
οι νέοι θα μεταδώσουν στο περιβάλλον τους ως
αυριανοί πολίτες.

22. Εφαρμογή της θεωρίας της μάθησης με την ανάπτυξη των
πολλαπλών τύπων νοημοσύνης σε τμήμα της Α΄ Λυκείου
● Η επαφή μου με τους 25 μαθητές του τμήματος 6 ώρες την
εβδομάδα μου έδωσε τη δυνατότητα να αναγνωρίσω ποιος τύπος
νοημοσύνης είναι ιδιαίτερα ανεπτυγμένος στον κάθε μαθητή.
● Και στα τρία διδακτικά αντικείμενα (Νεοελληνική Γλώσσα,
Νεοελληνική Λογοτεχνία, Ιστορία) δίνονται κάθε φορά
πολλαπλοί τύποι ασκήσεων που ενεργοποιούν το ενδιαφέρον
όλων των μαθητών και ιδιαίτερα εκείνων που δεν έχουν
ανεπτυγμένη τη γλωσσική ικανότητα.
● Απώτερος στόχος είναι να ενισχύσει ο κάθε μαθητής το δυνατό
του σημείο ως προς τον τρόπο μάθησης, να τονώσει την
εμπιστοσύνη στον εαυτό του και να ενδυναμώσει την
αυτοεκτίμησή του, ώστε βασιζόμενος σε αυτήν να αποτολμά
δραστηριότητες στις οποίες υστερεί, όπως η παραγωγή
προφορικού και γραπτού λόγου.

23. Νεοελληνική Γλώσσα της Α΄ Λυκείου και
ανάπτυξη της πολλαπλής νοημοσύνης
 Το σχολικό βιβλίο “ Έκφραση Έκθεση” Τεύχος Α΄ περιέχει
δραστηριότητες και ασκήσεις που απευθύνονται σε όλους
τους τύπους της νοημοσύνης και συνδυάζουν δύο ή
περισσότερους από αυτούς.
 Στα παραδείγματα δραστηριοτήτων που θα
παρουσιασθούν στη συνέχεια δεν αναφέρονται οι
ασκήσεις για την ανάπτυξη της γλωσσικής νοημοσύνης,
γιατί η γλωσσική ικανότητα των μαθητών εμπλέκεται σε
όλες τις δραστηριότητες για την ανάπτυξη των άλλων
ειδών νοημοσύνης.

24. Δραστηριότητα για την ανάπτυξη της
οπτικής/χωροαντιληπτικής νοημοσύνης
Διδακτική ενότητα “Παραγωγή Κειμένων”

25. Δραστηριότητα για τους φιλόμουσους
Στην Ενότητα “Διάλογος: Θέματα για συζήτηση
σχετικά με την αγάπη και τον έρωτα” οι μαθητές
συγκέντρωσαν τραγούδια που μιλούν για την αγάπη
και τον έρωτα, τα κατέταξαν σε είδη (δημοτικά,
λαϊκά, έντεχνα) και διέκριναν τα μουσικά όργανα που
παράγουν τη μελωδία κάθε τραγουδιού.

26. Δραστηριότητες για τη σωματική/κιναισθητική
νοημοσύνη - δραματοποίηση
Με αφόρμηση τις διδακτικές ενότητες οι μαθητές διάλεξαν να
“παίξουν” μέσα στην τάξη τους εξής ρόλους:
ένας έφηβος διαπληκτίζεται με τους γονείς του για το ζήτημα
της νυχτερινής εξόδου (Διάλογος)
δύο φίλες συζητούν μεταξύ τους και η μία περιγράφει στην
άλλην ένα νέο πρόσωπο που γνώρισε η καθεμία στη
χθεσινοβραδινή της έξοδο (Περιγραφή Προσώπου)
δύο ηλικιωμένοι συζητούν και ο ένας αφηγείται στον άλλο μια
ιστορία που δείχνει έλλειψη σεβασμού προς τους ηλικωμένους
(Αφήγηση)

27. Δραστηριότητες για την ανάπτυξη της
ενδοπροσωπικής νοημοσύνης
Στην Ενότητα “Διάλογος: Θέματα για συζήτηση σχετικά με την
εφηβεία” πολλοί μαθητές ανταποκρίθηκαν στην πρόταση του
σχολικού βιβλίου να γράψουν ένα προσωπικό ημερολόγιο με
θέμα: “Καλό μου ημερολόγιο, κάθε μέρα παρατηρώ τον εαυτό
μου να αλλάζει ...”
Στο ίδιο πνεύμα κάποιοι άλλοι μαθητές επέλεξαν να γράψουν
ένα προσωπικό ημερολόγιο με θέμα: “Κάθε μέρα παρατηρώ ότι
τα συναισθήματά μου μεταβάλλονται διαρκώς: πότε νιώθω
χαρούμενος και πότε λυπημένος ...”
Επίσης, μία πολύ καλή άσκηση αυτοπαρατήρησης υπάρχει στην
Ενότητα “Περιγραφή προσώπου”, όπου με αφόρμηση το
σατιρικό ποίημα του Γ. Σουρή “Η Ζωγραφιά μου” το σχολικό
βιβλίο προτείνει στους μαθητές να κάνουν τη “ζωγραφιά τους”
σατιρίζοντας τον εαυτό τους.

28. Δραστηριότητες για την ανάπτυξη
της διαπροσωπικής νοημοσύνης
● Οι ερευνητικές εργασίες (projects) που θεσμοθετήθηκαν στο Λύκειο
έχουν συμβάλει σημαντικά στις επικοινωνιακές δεξιότητες των
μαθητών και στην ανάπτυξη του πνεύματος συνεργασίας μεταξύ
τους.
● Γι' αυτό, όλοι σχεδόν οι μαθητές της τάξης συμμετέχουν με
προθυμία στις ομαδικές εργασίες που προτείνει το σχολικό βιβλίο.
● Μια από τις ομαδικές εργασίες που επιλέγουν οι μαθητές είναι η
διοργάνωση ενός αγώνα επιχειρηματολογίας σχετικά με ένα
επίκαιρο θέμα για το οποίο υπάρχουν αντικρουόμενες απόψεις.
● Οι μαθητές της συγκεκριμένης τάξης ακολούθησαν τις οδηγίες του
σχολικού βιβλίου (σελ.118-119) και οργάνωσαν με επιτυχία έναν
αγώνα επιχειρηματολογίας με θέμα:
“Τα καταστήματα πρέπει (δεν πρέπει) να είναι ανοιχτά τις Κυριακές”

29. Δραστηριότητες για την ανάπτυξη της
φυσιογνωστικής/νατουραλιστικής νοημοσύνης
Ενότητα “Περιγραφή ενός χώρου”

31. Φυσιογνωστική δραστηριότητα για την ανάπτυξη
παραγράφου με αναλογία ανάμεσα στον κορμό και τα
κλαδιά ενός δέντρου και στα μέλη της κοινωνίας

32. Νεοελληνική Λογοτεχνία Α΄ Λυκείου και
ανάπτυξη της πολλαπλής νοημοσύνης
Ο νέος τρόπος για την αξιολόγηση της
Νεοελληνικής Λογοτεχνίας στην Α΄ Λυκείου δίνει
μεγάλη δυνατότητα στον φιλόλογο να αναθέσει
δραστηριότητες που αναπτύσσουν την πολλαπλή
νοημοσύνη των μαθητών και τους βοηθούν να
προσλάβουν βαθύτερα ένα λογοτεχνικό έργο.

33. Παραδείγματα δραστηριοτήτων
Στην ενότητα “Τα Φύλα στη Λογοτεχνία” οι μαθητές μετέτρεψαν
σε θεατρικό διάλογο την αφήγηση των κειμένων που διδάχθηκαν
(κιναισθητική νοημοσύνη), μεταφέρθηκαν νοερά πίσω στον
χρόνο των γεγονότων και κατέγραψαν σε μορφή ημερολογίου
πώς θα ένιωθαν ή πώς θα αντιδρούσαν εάν ζούσαν σε ένα
ανάλογο με τους ήρωες οικογενειακό και κοινωνικό περιβάλλον
(ενδοπροσωπική νοημοσύνη).
Ιδιαίτερα επιτυχημένος ήταν ο θεατρικός διάλογος που
φαντάστηκαν και δραματοποίησαν ανάμεσα στον Ανδρέα
Λασκαράτο, τον συγγραφέα του διηγήματος “Η Προίκα”
(κείμενο από το σχολικό βιβλίο), και σε έναν πατέρα της εποχής
του συγγραφέα που ετοίμαζε το γάμο της κόρης του
υπακούοντας στο κοινωνικό κατεστημένο για την προίκα.

34. Εικαστική αναπαράσταση ποιήματος
Διονύσιος Σολωμός “Ελεύθεροι Πολιορκημένοι”
Σχεδίασμα Β΄
Και μες στης λίμνης τα νερά, όπ' έφθασε μ' ασπούδα,
έπαιξε με τον ίσκιο της γαλάζια πεταλούδα,
που ευώδιασε τον ύπνο της μέσα στον άγριο κρίνο·

35. Και μες στης λίμνης τα νερά, όπ' έφθασε μ' ασπούδα,
έπαιξε με τον ίσκιο της γαλάζια πεταλούδα

36. που ευώδιασε τον ύπνο της μέσα στον άγριο κρίνο

38. Ιστορία του Αρχαίου ελληνικού κόσμου
και ανάπτυξη της πολλαπλής νοημοσύνης
Το μάθημα της Ιστορίας προσφέρεται για δραστηριότητες
που αναπαριστούν γραφικά τις ιστορικές γνώσεις και
αναπτύσσουν την οπτική νοημοσύνη.
Οι μαθητές της τάξης που είναι εξοικειωμένοι με τις Νέες
Τεχνολογίες κατασκεύασαν μία χρονογραμμή με τα
σημαντικότερα γεγονότα της κάθε περιόδου της Αρχαίας
Ελληνικής Ιστορίας, χρησιμοποιώντας τα προγράμματα
Timetoast, Tiki-Toki.
Οι επιδέξιοι στο σχέδιο αναπαρέστησαν με ακρίβεια τα
χαρακτηριστικά στοιχεία του δωρικού, ιωνικού και
κορινθιακού κίονα.

42. Κορινθιακό κιονόκρανο

43. Δραματοποίηση του νόμου της “Ἀντιδόσεως”
Πώς οι πλούσιοι Αθηναίοι εξαναγκάζονταν να αναλαμβάνουν τις
οικονομικές τους υποχρεώσεις απέναντι στο Κράτος
Συμπληρωματικά με την αφήγηση του σχολικού βιβλίου για τις
λειτουργίες στην κλασική Αθήνα, οι μαθητές άντλησαν
πληροφορίες για τον νόμο της Ἀντιδόσεως, τον οποίον έθετε σε
άμεση εφαρμογή το Αθηναϊκό Κράτος, όταν ένας πλούσιος
Αθηναίος ήθελε να ξεφύγει από τις υποχρεώσεις του απέναντι
στο Κράτος και πρότεινε ψευδώς έναν άλλο συμπολίτη του ως
πλουσιότερο για να αναλάβει στη θέση του τη λειτουργία που
του είχε αναθέσει η πόλη.
Γινόταν δικαστήριο και, εάν αποδεικνυόταν ότι ο πλούσιος
Αθηναίος ψευδόταν για να “φοροδιαφύγει”, έχανε την
περιουσία του και την αντάλλασσε αναγκαστικά με την
περιουσία του φτωχότερου πολίτη για τον οποίον είχε ψευδώς
ισχυριστεί ότι είναι πλουσιότερος από εκείνον.

44. Οι μαθητές εντυπωσιάστηκαν από την
αποτελεσματικότητα του νόμου της “Ἀντιδόσεως” στην
αρχαία Αθήνα κάνοντας τη σύγκριση με την εποχή μας,
στην οποία οι Κυβερνήσεις δυσκολεύονται ή και
αδυνατούν να αναγκάσουν τους πλουσίους να πληρώνουν
τους φόρους που τους αναλογούν.
Μάλιστα, τέσσερις μαθητές της τάξης πρότειναν να
δραματοποιήσουν ένα επεισόδιο στο οποίο ένας
στρεψόδικος πλούσιος Αθηναίος, ο Στρεψιάδης,
υφίσταται τις δυσάρεστες συνέπειες του νόμου της
Ἀντιδόσεως. Έχοντας τις απαραίτητες πληροφορίες
σκηνοθέτησαν το έργο που θα παρακολουθήσετε στη
συνέχεια ...

46. Αποτελέσματα των πολλαπλών τύπων ασκήσεων
και δραστηριοτήτων
Ι
 Με τους πολλαπλούς τύπους ασκήσεων ενεργοποιήθηκαν
όλοι οι μαθητές της τάξης και ενθαρρύνθηκαν να
εκφράσουν τις ιδιαίτερες δημιουργικές τους ικανότητες.
 Οι μαθητές ένιωσαν υπεύθυνοι για το μάθημα γιατί
συνειδητοποίησαν ότι η ποιότητα του μαθήματος δεν
εξαρτάται μόνον από τον εκπαιδευτικό αλλά και από τη
δική τους συμμετοχή μέσα στην τάξη και τη
συναισθηματική τους “κατάθεση” σε μία συλλογική
προσπάθεια.

47.  Όλοι οι μαθητές, ακόμη και οι “αδύνατοι” στη γλώσσα,
ενδυνάμωσαν τη γλωσσική τους ικανότητα, γιατί, κάνοντας
τη δραστηριότητα που τους ενδιαφέρει περισσότερο,
ανέπτυξαν τις τέσσερις δεξιότητες της γλωσσικής
νοημοσύνης: την ανάγνωση, τη γραφή, την ακρόαση και
τον προφορικό λόγο.
 Τέλος, μεγάλο είναι το όφελος και για μένα προσωπικά,
γιατί, προσπαθώντας να ενεργοποιήσω το ενδιαφέρον των
μαθητών με πολλαπλούς τύπους δραστηριοτήτων,
ανακαλύπτω συνεχώς νέους δρόμους για την προσέγγιση
της γνώσης και αναπτύσσω την ενσυναίσθηση να διακρίνω
τη φυσική κλίση του κάθε μαθητή.
Αποτελέσματα των πολλαπλών τύπων ασκήσεων
και δραστηριοτήτων
ΙΙ

48. Σας Ευχαριστώ για την Προσοχή σας!