SlideShare a Scribd company logo
1 of 70
Enfeksiyöz Rinosinüzitte
Patogenez, Tan ve Medikal Tedavi
Prof. Dr. Enis Alpin GProf. Dr. Enis Alpin Güünerineri
Rinosinüzit
Burun ve Sinüs
mukozas n n
enflamasyonudur
RinosinRinosinüüzitzit
Burun ve SinBurun ve Sinüüss
mukozasmukozas nn nn
enflamasyonudurenflamasyonudur
S n fland rmaSS nn flandfland rmarma
Alerjik
• Mevsimsel
• Perenial
AlerjikAlerjik
•• MevsimselMevsimsel
•• PerenialPerenial
Enfeksiyöz
• Viral
• Bakteriyel
• Fungal
• Akut, kronik
EnfeksiyEnfeksiyöözz
•• ViralViral
•• BakteriyelBakteriyel
•• FungalFungal
•• Akut, kronikAkut, kronik
Non-enfeksiyöz
Non –alerjik
•NARES
• Mesleksel
• Hormonal
• )laçlar
• Emosyonel
• )ritanlar
• G dalar
• )diopatik
NonNon--enfeksiyenfeksiyöözz
NonNon ––alerjikalerjik
••NARESNARES
•• MeslekselMesleksel
•• HormonalHormonal
•• ))lalaççlarlar
•• EmosyonelEmosyonel
•• ))ritanlarritanlar
•• GG dalardalar
•• ))diopatikdiopatik
V.V.LundLund.. ClinicalClinical andand ExperimentalExperimental AllergyAllergy,1998,,1998,VolVol 28,28,SuppSupp 6,Sayfa 256,Sayfa 25--2626
Enfeksiyöz Rinosinüzit’de Klinik S n fland rmaEnfeksiyöz Rinosinüzit’de Klinik S n fland rma
1- Akut rinosinüzit < 12 hafta
2- Kronik rinosinüzit > 12 hafta
3- Kronik rinosinüzitte akut ataklar
4- Rekürren akut rinosinüzit
> 4 atak
Ataklar aras nda tam iyile(me
11-- Akut rinosinAkut rinosinüüzitzit << 12 hafta12 hafta
22-- Kronik rinosinKronik rinosinüüzitzit >> 12 hafta12 hafta
33-- Kronik rinosinKronik rinosinüüzitte akut ataklarzitte akut ataklar
44-- RekReküürrenrren akut rinosinakut rinosinüüzitzit
>> 44 atakatak
Ataklar arasAtaklar aras nda tam iyilenda tam iyile((meme
ParanazalParanazal SinSinüüss FizyolojisiFizyolojisi
•• SilialSilial silindiriksilindirik epitelepitel
•• Goblet hGoblet hüücrelericreleri
•• SeromusinSeromusinöözz glandlarglandlar
Epiteli olu(turan hücreler
1- Non silier silendirik hücreler
2 - Goblet hücresi
3 - Bazal hücre
4 - Silyal silendirik hücre
Bifazik mBifazik muukkuuss öörtrtüüssüü
ÜÜst kat:st kat: KalKal n ve viskn ve visköözz ;; JELJEL
Alt kat:Alt kat: Silialar ile temastaSilialar ile temasta ;; SOLSOL
•• SaSa44ll klkl sinsinüüss sterildirsterildir (<1000 bakteri/gram(<1000 bakteri/gram))
•• MMukozalukozal direndirençç faktfaktöörlerirleri:: Muramidaz,IgA, IgG, IgMMuramidaz,IgA, IgG, IgM
•• MMukusukus öörtrtüüssüü sinsinüüss
ostiumunaostiumuna dodo44ruru
harekethareket edereder
•• SinSinüüss iiççii 1010 dakikadadakikada
tamtam olarakolarak temitemizlenirzlenir
• Ostium boyutlar de4i(kendir
• Ostium boyutu`nun etkileri:
– Sinüs içi pO2
– Mukosilier temizlik
– :nfeksiyona e4ilim
•• OOstistiumum boyutlarboyutlar dede44ii((kendirkendir
•• OstiumOstium boyutu`nunboyutu`nun etkilerietkileri::
–– SinSinüüss iiççii pOpO22
–– MukosilierMukosilier temizliktemizlik
–– ::nfeksiyonanfeksiyona ee44ilimilim
Maksiller,
Frontal
Ön etmoid sinüsler
Orta meatusa
MaksillerMaksiller,,
FFrontalrontal
ÖÖnn etmoidetmoid sinsinüüslersler
OOrtarta memeatusaatusa
Sfenoid ve
Arka etmoid sinüsler
Üst meatusa
SSfenoidfenoid veve
AArkarka etmoidetmoid sinsinüüslersler
ÜÜstst meameatusatusa
OST:OMEATAL
KOMPLEKS
OSTOST::OMEATALOMEATAL
KOMPLEKSKOMPLEKS
Akut EnfeksiyAkut Enfeksiyöözz RinosRinosininüüzitzit
FizyopatoFizyopatolojisilojisi
11 -- BaBa((langlang çç evresievresi
22 -- OstialOstial obstrobstrüüksiyonksiyon evresievresi
33 -- BakterielBakteriel evreevre
44 -- ::rreversiblrreversibl ((kronikkronik)) evreevre
Ba(lang ç EvresiBaBa((langlang çç EvresiEvresi
ReversiblReversibl mukozalmukozal dede44ii((iklikleriklikler ::
•• TransTransüüdada oluolu((umuumu
•• SerSeröözz sekresyonsekresyon artart ((
•• MukozalMukozal hiperemihiperemi veve öödemdem
Ostial Obstrüksiyon EvresiOstialOstial ObstrObstrüüksiyonksiyon EvresiEvresi
•• DDrenajrenaj bozulmasbozulmas veve
sekresyonsekresyon retansiyonuretansiyonu
•• AerasyonAerasyon azalmasazalmas veve
oksijenoksijen absorbsiyonuabsorbsiyonu
•• COCO22 birikimibirikimi
Sa4l kl Sinüs SiklusuSaSa44ll klkl SinSinüüss SiklusuSiklusu
SekresyonlarSekresyonlar akak ((kandkand r,r,
antikor veantikor ve IgAIgA iiççerirlererirler
MukusMukus sekresyonusekresyonu
normaldirnormaldir
MukusMukus bilebile((iimiiimi
normaldirnormaldir
ÇöÇözzüülebilen yabanclebilen yabanc maddelermaddeler
mukoza tarafmukoza taraf ndan emilirndan emilir
PartikPartiküüller ve bakterilerller ve bakteriler
mukosiliermukosilier temizlenme yoluylatemizlenme yoluyla
ortadan kaldortadan kald rr lmaktadlmaktad rr
MukosilierMukosilier akak mm
lokal mukozalokal mukoza
hasarhasar nn öönlernler
OstiumOstium aaçç ktkt rr
Konak savunmalarKonak savunmalar
enfeksiyona direnenfeksiyona direnççlidirlidir
OstiumOstium kapankapan rr
Kronik Sinüzite Yol Açan SiklusKronik SinKronik Sinüüzite Yol Azite Yol Aççanan SiklusSiklus
SekresyonlarSekresyonlar
koyulakoyula(( rr
SekresyonlarSekresyonlar akmazakmaz
MukozaMukoza konjeksiyonukonjeksiyonu ya daya da
anatomik obstranatomik obstrüüksiyon havaksiyon hava
akak mm nn ve drenajve drenaj bloke ederbloke eder
MukozalMukozal gazgaz
metabolizmasmetabolizmas dede44ii((irir
SiliaSilia veve epitelepitel
hasara uhasara u44rarrar
BakteriBakteri üüremesi iremesi iççinin
kküültltüür ortamr ortam oluolu((urur
OluOlu((anan sekresyonlarsekresyonlar
dokudoku inflamasyonunainflamasyonuna
neden olurneden olur
SinSinüüs bos bo((lulu44unda bakteriunda bakteri
infeksiyonuinfeksiyonu geligeli((irir
MukozalMukozal kalkal nlanla((ma dahama daha
fazla blokaj olufazla blokaj olu((tururturur
Bakteriel EvreBakterielBakteriel EvreEvre
•• AA(( rr bakteribakteri artart ((
•• GranGranüülositlosit migrasyonumigrasyonu artart ((
•• OksijenOksijen azalmasazalmas ::
–– BBakterisidalakterisidal etkideetkide azalmaazalma
–– AnaeroblarAnaeroblar nn sekondersekonder artart ((
Kronik EvreKronikKronik EvreEvre
•• MukozadaMukozada fibrozisfibrozis
•• SilierSilier hasarhasar
•• LokalLokal immunimmun mekanizmanmekanizman nn kaybkayb
–– ProteazProteaz inhibitinhibitöörlerirleri
–– ::mmunmmunooglobulinglobulin yapyap mm
•• KalKal cc ostialostial obstrobstrüüksiyonksiyon
Etiolojik FaktörlerEtiolojik FaktEtiolojik Faktöörlerrler
A) Lokal Faktörler
1) Kraniofasiyal anomaliler :
Koanal atrezi
Yar k damak
Velofarengeal yetmezlik
A)A) Lokal FaktLokal Faktöörlerrler
1)1) KraniofasiyalKraniofasiyal anomaliler :anomaliler :
KoanalKoanal atreziatrezi
YarYar k damakk damak
VelofarengealVelofarengeal yetmezlikyetmezlik
2) Nazal Obstrüksiyon :
– Alerjik ve non-alerjik rinit
– Polip
– Yabanc cisim - nazogastrik sonda
– Adenoid vegetasyon
– Tümör
– Rinitis medikamentoza
2)2) Nazal ObstrNazal Obstrüüksiyonksiyon ::
–– Alerjik veAlerjik ve nonnon--alerjikalerjik rinitrinit
–– PolipPolip
–– YabancYabanc cisimcisim -- nazogastriknazogastrik sondasonda
–– AdenoidAdenoid vegetasyonvegetasyon
–– TTüümmöörr
–– RinitisRinitis medikamentozamedikamentoza
3) Anatomik Varyasyonlar3)3) Anatomik VaryasyonlarAnatomik Varyasyonlar
4)4) Lokal enfeksiyonlarLokal enfeksiyonlar ::
––DentalDental enfeksiyonlarenfeksiyonlar
–– Cerrahi tedaviCerrahi tedavi
–– SilierSilier diskinezidiskinezi
5) Larengofarengeal reflü5)5) LarengofarengealLarengofarengeal reflreflüü
6) Barotrauma6)6) BarotraumaBarotrauma
B) Sistemik FaktörlerB) Sistemik FaktB) Sistemik Faktöörlerrler
1) Ast m
2) Kistik fibrozis
3) Alerjik fungal sinüzit
4) mmun Yetmezlikler
5) Çevresel Faktörler :
Sigara
Hava kirlili4i
Kuru ve so4uk hava
1)1) AstAst mm
2)2) KistikKistik fibrozisfibrozis
3)3) Alerjik fungal sinAlerjik fungal sinüüzitzit
4)4) mmunmmun YetmezliklerYetmezlikler
5)5) ÇÇevresel Faktevresel Faktöörler :rler :
SigaraSigara
Hava kirliliHava kirlili44ii
Kuru ve soKuru ve so44uk havauk hava
SemptomlarSemptomlar
Akut / Rekürren Akut
Enfeksiyöz Rinosinüzit
AkutAkut // RekReküürrenrren AkutAkut
EnfeksiyEnfeksiyöözz RinosRinosininüüzitzit
• Burun t kan kl 4
• Anterior ve/veya posterior
pürülan nazal ak nt
• A4r
– Ba( a4r s
– Yüz a4r s / Bas nç hissi
• Ate(
• Koku alma bozuklu4u
• A4 z kokusu
• Öksürük
•• BurunBurun tt kankan klkl 44
•• AnteriorAnterior ve/veyave/veya posteriorposterior
ppüürrüülanlan nazalnazal akak ntnt
•• AA44rr
–– BaBa(( aa44rr ss
–– YYüüzz aa44rr ss // BasBas nnçç hissihissi
•• AteAte((
•• KokuKoku almaalma bozuklubozuklu44uu
•• AA44 zz kokusukokusu
•• ÖÖksksüürrüükk
Ethmoid sinüsEtEthhmoidmoid sinsinüüss
A4r : :ç kantus üzeri
Hassas nokta: Orbita mediali lakrimal fossa üzeri
Ba(a4r s : Periorbital veya temporal
AA44rr :: ::çç kantuskantus üüzerizeri
HassasHassas noktanokta:: Orbita medialOrbita medialii lakrimallakrimal fossafossa üüzerizeri
BaBa((aa44rr ss :: PeriorbitalPeriorbital veyaveya temporaltemporal
Maksiller sinüsMaksillerMaksiller sinsinüüss
A4r : Yanak üstünde, periorbital veya di( a4r s gibi
Hassas nokta: Maksiller sinüs üzeri (canine fossa)
Ba(a4r s : Temporal
AA44rr :: YanakYanak üüststüündende, periorbital, periorbital veyaveya didi(( aa44rr ss gibigibi
HassasHassas noktanokta:: MaksillerMaksiller sinsinüüss üüzerizeri ((canine fossacanine fossa))
BaBa((aa44rr ss :: TemporalTemporal
Frontal sinüsFrontalFrontal sinsinüüss
A4r : Al n ve göz üzeri
Hassas nokta: Orbita superomediali, f. sinüs üzeri
Ba(a4r s : Frontal yerle(imli ve (iddetli
AA44rr :: AlAl nn veve ggöözz üüzerizeri
HassasHassas noktanokta:: Orbita superomedialOrbita superomedialii, f, f.. sinsinüüss üüzerizeri
BaBa((aa44rr ss :: FrontalFrontal yerleyerle((imliimli veve ((iddetliiddetli
Sfenoid sinüsSfenoidSfenoid sinsinüüss
A4r : Gözlerin gerisinde
Ba(a4r s : Çok odakl veya
Occipital (+) frontal / temporal /
retro-orbital / vertex
AA44rr :: GGöözlerin gerisindezlerin gerisinde
BaBa((aa44rr ss :: ÇÇokok odaklodakl veyaveya
Occipital (+) frontalOccipital (+) frontal // temporaltemporal //
retroretro--orbitalorbital // vertexvertex
Kronik Enfeksiyöz RinosinüzitKronikKronik EnfeksiyEnfeksiyöözz RinosRinosininüüzitzit
• Postnazal ak nt
• Künt a4r lar
• Burun t kan kl 4
• Tuba östaki obstrüksiyonu
• Dakriyosistit
Semptomlar daha hafif ve daha az lokalize
•• PostnazalPostnazal akak ntnt
•• KKüüntnt aa44rr larlar
•• BurunBurun tt kankan klkl 44
•• TubaTuba ööstakistaki obstrobstrüüksiyonuksiyonu
•• DakriyosistitDakriyosistit
SemptomlarSemptomlar dahadaha hafifhafif veve dahadaha aazz lokalizelokalize
TanTanTan
• Öykü
• Palpasyon
• Anterior rinoskopi
• Nazal endoskopi
• Kültür
• Radyolojik tetkik
– Standart grafiler / BT / MRG
•• ÖÖykyküü
•• PalpasyonPalpasyon
•• AnteriorAnterior rinoskopirinoskopi
•• NazalNazal endoskopiendoskopi
•• KKüültltüürr
•• RadyolojikRadyolojik tetkiktetkik
–– StandartStandart grafilergrafiler // BBT / MRT / MRGG
Majör SemptomlarMajMajöör Semptomlarr Semptomlar
• Fasial a4r ve bas nç hissi
• Fasial konjesyon veya dolgunluk hissi
• Nazal obstrüksiyon
• Pürülan ak nt
• Hiposmi veya anosmi
• Ate( (Akut)
•• FasialFasial aa44rr ve basve bas nnçç hissihissi
•• FasialFasial konjesyonkonjesyon veya dolgunluk hissiveya dolgunluk hissi
•• Nazal obstrNazal obstrüüksiyonksiyon
•• PPüürrüülanlan akak ntnt
•• HiposmiHiposmi veyaveya anosmianosmi
•• AteAte(( (Akut)(Akut)
Lanza ve Kennedy (Task force on Rhinosinusitis AAOHNS)LanzaLanza ve Kennedy (ve Kennedy (TaskTask forceforce onon RhinosinusitisRhinosinusitis AAOHNS)AAOHNS)
Minör FaktörlerMinMinöör Faktr Faktöörlerrler
• Ba(a4r s
• Halitozis
• Dental a4r
• Öksürük
• Halsizlik
• Kulak a4r s ve bas nç hissi
•• BaBa((aa44rr ss
•• HalitozisHalitozis
•• DentalDental aa44rr
•• ÖÖksksüürrüükk
•• HalsizlikHalsizlik
•• Kulak aKulak a44rr ss ve basve bas nnçç hissihissi
Lanza ve Kennedy (Task force on Rhinosinusitis AAOHNS)LanzaLanza ve Kennedy (ve Kennedy (TaskTask forceforce onon RhinosinusitisRhinosinusitis AAOHNS)AAOHNS)
Anterior RinoskopiAnteriorAnterior RinoskopiRinoskopi
• Burun bo(lu4undaki
sekresyonlar n yeri, rengi
ve k vam , krutlanma
• Burun mukozas
• Nazal septum ve
konkalar n
de4erlendirilmesi
•• Burun boBurun bo((lulu44undakiundaki
sekresyonlarsekresyonlar nn yeri, rengiyeri, rengi
ve kve k vamvam ,, krutlanmakrutlanma
•• Burun mukozasBurun mukozas
•• NazalNazal septumseptum veve
konkalarkonkalar nn
dede44erlendirilmesierlendirilmesi
Nazal EndoskopiNazal EndoskopiNazal Endoskopi
PolipPolip
PPüürrüülanlan
drenajdrenaj
Water’s grafisiWaterWater’’ss grafisigrafisi
Coronal BTCoronalCoronal BTBT
Coronal BTCoronalCoronal BTBT
Coronal BTCoronalCoronal BTBT
BT ne zaman istenmelidir ?BT ne zaman istenmelidir ?BT ne zaman istenmelidir ?
• Yo4un bir tedaviye cevap al namad 4 taktirde
KBB uzman taraf ndan
• Komplikasyon riski ta( yan olgularda
• Pre-operative de4erlendirme
•• YoYo44un bir tedaviye cevap alun bir tedaviye cevap al namadnamad 44 taktirdetaktirde
KBB uzmanKBB uzman taraftaraf ndanndan
•• Komplikasyon riski taKomplikasyon riski ta(( yan olgulardayan olgularda
•• PrePre--operativeoperative dede44erlendirmeerlendirme
Kültür - çocukKKüültltüürr -- ççocukocuk
SinusSinus andand AllergyAllergy HealthHealth PartnershipPartnership, 2000, 2000
S. pneumoniae (%35-42)S. pneumoniae (%35S. pneumoniae (%35--42)42)
H. influenzae (%21-28)H. influenzae (%21H. influenzae (%21--28)28)
M. catarrhalis (%21-28)M. catarrhalis (%21M. catarrhalis (%21--28)28)
S. pyogenes (%3-7)S.S. pyogenespyogenes (%3(%3--7)7)
Anaeroblar (%3-7)AnaeroblarAnaeroblar (%3(%3--7)7)
Kültür - eri=kinKKüültltüürr -- erieri==kinkin
Sinus and Allergy Health Partnership, 2000SinusSinus andand AllergyAllergy HealthHealth PartnershipPartnership, 2000, 2000
S. pneumoniae (%20-43)S. pneumoniae (%20S. pneumoniae (%20--43)43)
H. influenzae (%22-35)H. influenzae (%22H. influenzae (%22--35)35)
M. catarrhalis (%2-10)M. catarrhalis (%2M. catarrhalis (%2--10)10)
S. aureus (%0-8)S. aureus (%0S. aureus (%0--8)8)
Anaeroblar (%0-9)AnaeroblarAnaeroblar (%0(%0--9)9)
Strep species (%3-9)StrepStrep speciesspecies (%3(%3--9)9)
Di4er (%4)DiDi44er (%4)er (%4)
Akut Enfeksiyöz Rinosinüzit
Komplikasyonlar
AkutAkut EnfeksiyEnfeksiyöözz RinosRinosininüüzitzit
KomplikasyonlarKomplikasyonlar
• Osteomyelit
• Frontal (Potts puffy tumor)
• Maksiller
• Etmoid
• :ntrakranial
• Epidural abse
• Subdural abse
• Kavernöz sinüs trombozu
• Menenjit
• Beyin absesi
•• OsteomyelitOsteomyelit
•• Frontal (Potts puffyFrontal (Potts puffy tumortumor))
•• MaksillerMaksiller
•• EtmoidEtmoid
•• ::ntrakranialntrakranial
•• EpiduralEpidural abseabse
•• SubduralSubdural abseabse
•• KavernKavernöözz sinsinüüss trombozutrombozu
•• MenenjitMenenjit
•• BeyinBeyin absesiabsesi
Orbital KomplikasyonlarOrbitalOrbital KomplikasyonKomplikasyonlarlar
• :nflamatuar ödem (Periorbital
sellülit)
• Subperiostal abse
• Orbital selülit
• Orbital abse
• Kavernöz sinüs tromboflebiti
•• ::nflamatuarnflamatuar öödemdem (Periorbital(Periorbital
sellsellüülitlit))
•• SubperiostalSubperiostal abseabse
•• OrbitalOrbital selselüülitlit
•• OrbitalOrbital abseabse
•• KavernKavernöözz sinsinüüss tromboflebititromboflebiti
Tedavi prensipleriTedavi prensipleriTedavi prensipleri
• Enfeksiyonun kontrolü
• Ostium aç kl 4 n n sa4lanmas
• Doku ödeminin azalt lmas
• Drenaj n kolayla(t r lmas
•• Enfeksiyonun kontrolEnfeksiyonun kontrolüü
•• OstiumOstium aaçç klkl 44 nn n san sa44lanmaslanmas
•• DokuDoku öödeminin azaltdeminin azalt lmaslmas
•• DrenajDrenaj n kolaylan kolayla((tt rr lmaslmas
TedaviTedaviTedavi
• Destek tedavi
• Dekonjestan
• Antibiotik
• Antihistaminik
• Mukolitik
• Non-steroid antienflamatuar
• Kortikosteroid
•• Destek tedaviDestek tedavi
•• DekonjestanDekonjestan
•• AntibiotikAntibiotik
•• AntihistaminikAntihistaminik
•• MukolitikMukolitik
•• NonNon--steroidsteroid antienflamatuarantienflamatuar
•• KortikosteroidKortikosteroid
Destek TedavisiDestek TedavisiDestek Tedavisi
• 6-10 bardak su
• Buhar
• Lokal s cak tatbiki
• Tuzlu su
• NSAID
• Dekonjestan
• :stirahat
• Sigara - so4uk ve kuru havadan sak nma
•• 66--10 bardak su10 bardak su
•• BuharBuhar
•• Lokal sLokal s cak tatbikicak tatbiki
•• Tuzlu suTuzlu su
•• NSAIDNSAID
•• DekonjestanDekonjestan
•• ::stirahatstirahat
•• SigaraSigara -- soso44uk ve kuru havadan sakuk ve kuru havadan sak nmanma
Antienflamatuarlar, rinosinüzit, rinofarenjit ve
sekretuar otitis media gibi üst solunum yolu
hastal klar nda inflamatuar süreci kontrol etmede
etkilidir.
AntienflamatuarlarAntienflamatuarlar, rinosin, rinosinüüzit,zit, rinofarenjitrinofarenjit veve
sekretuarsekretuar otitisotitis mediamedia gibigibi üüst solunum yolust solunum yolu
hastalhastal klarklar ndanda inflamatuarinflamatuar ssüüreci kontrol etmedereci kontrol etmede
etkilidir.etkilidir.
Bellussi L and Parsali D. Treatment of Upper Airways
Inflammation with Nimesulide. Drugs 46 (Suppl 1) 107-110, 1993
BellussiBellussi LL andand ParsaliParsali D.D. TreatmentTreatment ofof UpperUpper AirwaysAirways
InflammationInflammation withwith NimesulideNimesulide.. DrugsDrugs 46 (46 (SupplSuppl 1) 1071) 107--110, 1993110, 1993
Antienflamatuar Kullan mAntienflamatuarAntienflamatuar KullanKullan mm
DekonjestanlarDekonjestanlarDekonjestanlar
Topikal ajanlar
• Fenilefrin HCl%0,5
• Oksimetazolin HCl%0,05
• Ksilometazolin HCl%0,1
Oral sistemik ajanlar
• Psödoefedrin 60 mg
TopikalTopikal ajanlarajanlar
•• FenilefrinFenilefrin HClHCl%0,5%0,5
•• OksimetazolinOksimetazolin HClHCl%0,05%0,05
•• KsilometazolinKsilometazolin HClHCl%0,1%0,1
Oral sistemik ajanlarOral sistemik ajanlar
•• PsPsöödoefedrindoefedrin 60 mg60 mg
AntibiotiklerAntibiotiklerAntibiotikler
• Amoksisilin
• Amoksisilin klavunat
• Sulbaktam ampisilin
• Sefaklor
• Sefuroksim aksetil
• Sefprozil
• Lorakarbef
• Sefiksim
•• AmoksisilinAmoksisilin
•• Amoksisilin klavunatAmoksisilin klavunat
•• Sulbaktam ampisilinSulbaktam ampisilin
•• SefaklorSefaklor
•• Sefuroksim aksetilSefuroksim aksetil
•• SefprozilSefprozil
•• LorakarbefLorakarbef
•• SefiksimSefiksim
• Azitromisin
• Klaritromisin
• TM+SMX
• Siprofloksasin
• Levofloksasin
•• AzitromisinAzitromisin
•• KlaritromisinKlaritromisin
•• TM+SMXTM+SMX
•• SiprofloksasinSiprofloksasin
•• LevofloksasinLevofloksasin
Antibiotik Kullan m nda
dikkate al nmas gerekenler
AntibiotikAntibiotik KullanKullan mm ndanda
dikkate aldikkate al nmasnmas gerekenlergerekenler
• Geni( spektrum
• Sinüs mukozas na iyi penetrasyon
• Minimal yan etki
• Hasta uyumu
• Fiyat
• Tad
• Direnç sorunlar
•• GeniGeni(( spektrumspektrum
•• SinSinüüs mukozass mukozas na iyina iyi penetrasyonpenetrasyon
•• Minimal yan etkiMinimal yan etki
•• Hasta uyumuHasta uyumu
•• FiyatFiyat
•• TadTad
•• DirenDirençç sorunlarsorunlar
Direnç SorunlarDirenDirençç SorunlarSorunlar
• S. pneumonia penisilin direnci•• S.S. pneumoniapneumonia penisilin direncipenisilin direnci
H. influenza
beta-laktamaz üretimi
M. catarrhalis
H.H. influenzainfluenza
betabeta--laktamazlaktamaz üüretimiretimi
M.M. catarrhaliscatarrhalis
S.S. pneumoniaepneumoniae::
penisiline orta derecede ve direnpenisiline orta derecede ve direnççlili
susu==larlar nn ggöörrüülme slme s klkl 44 –– 19991999
Pen-OD (MIC 0.12–1 mg/l)PenPen--ODOD (MIC 0.12(MIC 0.12––1 mg/l)1 mg/l)Pen-D (MIC 2 mg/l)PenPen--DD (MIC(MIC 2 mg/l)2 mg/l)
Alexander Project 1999Alexander Project 1999
SW USA
13% 28%
SW USASW USA
13%13% 28%28%
Sao Paulo
29% 1%
Sao PauloSao Paulo
29%29% 1%1%
Mexico City
28% 25%
Mexico CityMexico City
28%28% 25%25%
NE USA
11% 22%
NE USANE USA
11%11% 22%22%
Johannesburg
55% 25%
JohannesburgJohannesburg
55%55% 25%25%
Riyad
44% 18%
RiRiyyadad
44%44% 18%18%
Hong Kong
6% 74%
Hong KongHong Kong
6%6% 74%74%
Türkiye
30% 2 - 4%
TTüürkiyerkiye
30%30% 22 -- 4%4%
Antibiotik Tedavisini Ne Kadar
Süre Yapmal y z?
AntibiotikAntibiotik Tedavisini Ne KadarTedavisini Ne Kadar
SSüüre Yapmalre Yapmal yy z?z?
• 2. günde etki görülür
• 10 gün
• 14 gün
•• 2. g2. güünde etki gnde etki göörrüüllüürr
•• 10 g10 güünn
•• 14 g14 güünn
AntihistaminiklerAntihistaminiklerAntihistaminikler
• Allerji anamnezi (çocuklarda
aile anamnezi)
• Loratadin,setrizin,
feksofenadin
• Mukusta koyula(ma
• Sedasyon
• Vazokonstrüktif etki
•• AllerjiAllerji anamnezianamnezi ((ççocuklardaocuklarda
aileaile anamnezianamnezi))
•• LoratadinLoratadin,,setrizinsetrizin,,
feksofenadinfeksofenadin
•• Mukusta koyulaMukusta koyula((mama
•• SedasyonSedasyon
•• VazokonstrVazokonstrüüktifktif etkietki
MukolitiklerMukolitiklerMukolitikler
• Sekresyonlar inceltmek
• Kabuklanmay önlemek
• Allerjik hastalarda
kullan lmamal
Guanifenesin
Asetilsistein
•• SekresyonlarSekresyonlar inceltmekinceltmek
•• KabuklanmayKabuklanmay öönlemeknlemek
•• AllerjikAllerjik hastalardahastalarda
kullankullan lmamallmamal
GuanifenesinGuanifenesin
AsetilsisteinAsetilsistein
Nazal KortikosteroidlerNazalNazal KortikosteroidlerKortikosteroidler
• Enflamasyonu azalt r
• Mukus sekresyonunu azalt r
Budesonid
Mometasone
Flutikason
•• EnflamasyonuEnflamasyonu azaltazalt rr
•• MukusMukus sekresyonunusekresyonunu azaltazalt rr
BudesonidBudesonid
MometasoneMometasone
FlutikasonFlutikason
Akut Enfeksiyöz RinosinüzitAkut EnfeksiyAkut Enfeksiyööz Rinosinz Rinosinüüzitzit
Semptomlar < 7gün
Viral
SemptomlarSemptomlar << 7g7güünn
ViralViral
Semptomlar > 7gün BakterielSemptomlarSemptomlar >> 7g7güünn BakterielBakteriel
3 gün içinde düzelme yoksa veya
2 hafta sonra semptomlar tekrarlarsa
3 g3 güün in iççinde dinde düüzelme yoksa veyazelme yoksa veya
2 hafta sonra semptomlar tekrarlarsa2 hafta sonra semptomlar tekrarlarsa
Dirençli patojenlerDirenDirenççli patojenlerli patojenler
Semptomatik TedaviSemptomatikSemptomatik TedaviTedavi Antibiotik + Semptomatik tedaviAntibiotikAntibiotik ++ SemptomatikSemptomatik tedavitedavi
KBB KonsültasyonuKBB KonsKBB Konsüültasyonultasyonu
10 gün10 g10 güünn
KBB KonsültasyonuKBB KonsKBB Konsüültasyonultasyonu
• Predispozan faktörlerin ara(t r lmas
• BT tetkiki
• Antibiotik tedavisi 21-28 gün
•• Predispozan faktPredispozan faktöörlerin ararlerin ara((tt rr lmaslmas
•• BT tetkikiBT tetkiki
•• AntibiotikAntibiotik tedavisi 21tedavisi 21--28 g28 güünn
Akut Rekürran Enfeksiyöz
Rinosinüzitte Tutum
AkutAkut RekReküürranrran EnfeksiyEnfeksiyöözz
RinosinRinosinüüzittezitte TutumTutum
• Uygun antibiotik - En az 15 - 21 gün
• Etyolojik faktörlerin ara(t r lmas
• Endoskopik nazal muayene
• BT
• Kültür
• Cerrahi tedavi
Kronik Enfeksiyöz Rinosinüzitte
Tedavi
Kronik EnfeksiyKronik Enfeksiyööz Rinosinz Rinosinüüzittezitte
TedaviTedavi
• Maksimal medikal tedavi
• Etyolojik faktörün
düzeltilmesi
• Fonksiyonel Endoskopik
Sinüs Cerrahisi ( FESS )
•• Maksimal mMaksimal medikaledikal tedavitedavi
•• EtyolojikEtyolojik faktfaktöörrüünn
ddüüzeltzeltilmesiilmesi
•• FonksiyonelFonksiyonel EndoskopikEndoskopik
SinSinüüss CerrahisiCerrahisi ( FESS )( FESS )
Enfeksiyöz rinosinüzit

More Related Content

What's hot

rinitler (fazlası için www.tipfakultesi.org )
rinitler (fazlası için www.tipfakultesi.org )rinitler (fazlası için www.tipfakultesi.org )
rinitler (fazlası için www.tipfakultesi.org )
www.tipfakultesi. org
 
OTİT komplikasyonlar (fazlası için www.tipfakultesi.org )
OTİT komplikasyonlar (fazlası için www.tipfakultesi.org )OTİT komplikasyonlar (fazlası için www.tipfakultesi.org )
OTİT komplikasyonlar (fazlası için www.tipfakultesi.org )
www.tipfakultesi. org
 
Orta kulak (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Orta kulak (fazlası için www.tipfakultesi.org )Orta kulak (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Orta kulak (fazlası için www.tipfakultesi.org )
www.tipfakultesi. org
 
larinks kanserleri (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 larinks kanserleri (fazlası için www.tipfakultesi.org ) larinks kanserleri (fazlası için www.tipfakultesi.org )
larinks kanserleri (fazlası için www.tipfakultesi.org )
www.tipfakultesi. org
 
Yüz anatomisi (fazlası için www.tipfakultesi.org)
Yüz anatomisi (fazlası için www.tipfakultesi.org)Yüz anatomisi (fazlası için www.tipfakultesi.org)
Yüz anatomisi (fazlası için www.tipfakultesi.org)
www.tipfakultesi. org
 
Stridorlu çocuğa yaklaşim (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Stridorlu çocuğa yaklaşim  (fazlası için www.tipfakultesi.org )Stridorlu çocuğa yaklaşim  (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Stridorlu çocuğa yaklaşim (fazlası için www.tipfakultesi.org )
www.tipfakultesi. org
 
tükrük bezi tümörleri (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 tükrük bezi tümörleri (fazlası için www.tipfakultesi.org ) tükrük bezi tümörleri (fazlası için www.tipfakultesi.org )
tükrük bezi tümörleri (fazlası için www.tipfakultesi.org )
www.tipfakultesi. org
 
otit (fazlası için www.tipfakultesi.org )
otit (fazlası için www.tipfakultesi.org )otit (fazlası için www.tipfakultesi.org )
otit (fazlası için www.tipfakultesi.org )
www.tipfakultesi. org
 

What's hot (20)

rinitler (fazlası için www.tipfakultesi.org )
rinitler (fazlası için www.tipfakultesi.org )rinitler (fazlası için www.tipfakultesi.org )
rinitler (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 
Ses kısıklığı tanı ve tedavi
Ses kısıklığı tanı ve tedaviSes kısıklığı tanı ve tedavi
Ses kısıklığı tanı ve tedavi
 
OTİT komplikasyonlar (fazlası için www.tipfakultesi.org )
OTİT komplikasyonlar (fazlası için www.tipfakultesi.org )OTİT komplikasyonlar (fazlası için www.tipfakultesi.org )
OTİT komplikasyonlar (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 
Orta kulak (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Orta kulak (fazlası için www.tipfakultesi.org )Orta kulak (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Orta kulak (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 
Vokal kord paralizi
Vokal kord paralizi Vokal kord paralizi
Vokal kord paralizi
 
Trakeostomiler - Endikasyonlar & Teknikler
Trakeostomiler - Endikasyonlar & TekniklerTrakeostomiler - Endikasyonlar & Teknikler
Trakeostomiler - Endikasyonlar & Teknikler
 
larinks kanserleri (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 larinks kanserleri (fazlası için www.tipfakultesi.org ) larinks kanserleri (fazlası için www.tipfakultesi.org )
larinks kanserleri (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 
6 boyun-dis-3-2015
6 boyun-dis-3-20156 boyun-dis-3-2015
6 boyun-dis-3-2015
 
Iak tm and surgery2
Iak tm and surgery2Iak tm and surgery2
Iak tm and surgery2
 
5 parotis-dis-3-2015
5 parotis-dis-3-20155 parotis-dis-3-2015
5 parotis-dis-3-2015
 
Yüz anatomisi (fazlası için www.tipfakultesi.org)
Yüz anatomisi (fazlası için www.tipfakultesi.org)Yüz anatomisi (fazlası için www.tipfakultesi.org)
Yüz anatomisi (fazlası için www.tipfakultesi.org)
 
Larenks cerrahisi
Larenks cerrahisiLarenks cerrahisi
Larenks cerrahisi
 
Oral kavi̇te
Oral kavi̇teOral kavi̇te
Oral kavi̇te
 
Stridorlu çocuğa yaklaşim (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Stridorlu çocuğa yaklaşim  (fazlası için www.tipfakultesi.org )Stridorlu çocuğa yaklaşim  (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Stridorlu çocuğa yaklaşim (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 
12 cranial-sinir-dis3-2015
12 cranial-sinir-dis3-201512 cranial-sinir-dis3-2015
12 cranial-sinir-dis3-2015
 
tükrük bezi tümörleri (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 tükrük bezi tümörleri (fazlası için www.tipfakultesi.org ) tükrük bezi tümörleri (fazlası için www.tipfakultesi.org )
tükrük bezi tümörleri (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 
otit (fazlası için www.tipfakultesi.org )
otit (fazlası için www.tipfakultesi.org )otit (fazlası için www.tipfakultesi.org )
otit (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 
Tiroplasti
TiroplastiTiroplasti
Tiroplasti
 
2 tme-cignemekaslari-dis3-2015
2 tme-cignemekaslari-dis3-20152 tme-cignemekaslari-dis3-2015
2 tme-cignemekaslari-dis3-2015
 
Baş boyun bölgesi̇ odontojeni̇k enfeksi̇yonlari
Baş boyun bölgesi̇ odontojeni̇k enfeksi̇yonlariBaş boyun bölgesi̇ odontojeni̇k enfeksi̇yonlari
Baş boyun bölgesi̇ odontojeni̇k enfeksi̇yonlari
 

Viewers also liked (6)

Rinoplasti öncesi ve sonrası 1
Rinoplasti öncesi ve sonrası 1Rinoplasti öncesi ve sonrası 1
Rinoplasti öncesi ve sonrası 1
 
Epistaksis
EpistaksisEpistaksis
Epistaksis
 
EPISTAKSIS
EPISTAKSISEPISTAKSIS
EPISTAKSIS
 
Reflü önerileri
Reflü önerileriReflü önerileri
Reflü önerileri
 
Rinoplasti öncesi ve sonrası 2
Rinoplasti öncesi ve sonrası 2Rinoplasti öncesi ve sonrası 2
Rinoplasti öncesi ve sonrası 2
 
Epistaxis
EpistaxisEpistaxis
Epistaxis
 

More from enisalpinguneri

More from enisalpinguneri (18)

Larenks ve hipofarenks kanserlerinde tedavi prensipleri
Larenks ve hipofarenks kanserlerinde tedavi prensipleriLarenks ve hipofarenks kanserlerinde tedavi prensipleri
Larenks ve hipofarenks kanserlerinde tedavi prensipleri
 
Oral kavite ve orofarenks kanserlerinde tedavi prensipleri
Oral kavite ve orofarenks kanserlerinde tedavi prensipleriOral kavite ve orofarenks kanserlerinde tedavi prensipleri
Oral kavite ve orofarenks kanserlerinde tedavi prensipleri
 
Tiroidektomi ve laringeal sinir monitorizasyonu
Tiroidektomi ve laringeal sinir monitorizasyonuTiroidektomi ve laringeal sinir monitorizasyonu
Tiroidektomi ve laringeal sinir monitorizasyonu
 
BPPV' de medikal tedavinin yeri ve D vitamini eksikliği ilişkisi
BPPV' de medikal tedavinin yeri ve D vitamini eksikliği ilişkisiBPPV' de medikal tedavinin yeri ve D vitamini eksikliği ilişkisi
BPPV' de medikal tedavinin yeri ve D vitamini eksikliği ilişkisi
 
Citation report 11.2015
Citation report 11.2015Citation report 11.2015
Citation report 11.2015
 
Vokal kord-paralizilerinde-güncel-tanı-ve-tedavi
Vokal kord-paralizilerinde-güncel-tanı-ve-tedaviVokal kord-paralizilerinde-güncel-tanı-ve-tedavi
Vokal kord-paralizilerinde-güncel-tanı-ve-tedavi
 
Vokal kord-paralizilerinde-güncel-tanı-ve-tedavi-resimler
Vokal kord-paralizilerinde-güncel-tanı-ve-tedavi-resimlerVokal kord-paralizilerinde-güncel-tanı-ve-tedavi-resimler
Vokal kord-paralizilerinde-güncel-tanı-ve-tedavi-resimler
 
Larengofarengeal Reflü
Larengofarengeal ReflüLarengofarengeal Reflü
Larengofarengeal Reflü
 
Hormonal problemlerin-ses-üzerine-etkisi
Hormonal problemlerin-ses-üzerine-etkisiHormonal problemlerin-ses-üzerine-etkisi
Hormonal problemlerin-ses-üzerine-etkisi
 
Erken larenks cade cerrahi
Erken larenks cade cerrahiErken larenks cade cerrahi
Erken larenks cade cerrahi
 
Periferik fasiyal paralizi: Bell paralizisi: Yüz felci
Periferik fasiyal paralizi: Bell paralizisi: Yüz felciPeriferik fasiyal paralizi: Bell paralizisi: Yüz felci
Periferik fasiyal paralizi: Bell paralizisi: Yüz felci
 
BPPV: Vertigonun en sık nedeni
BPPV: Vertigonun en sık nedeniBPPV: Vertigonun en sık nedeni
BPPV: Vertigonun en sık nedeni
 
Pulsatil tinnitus
Pulsatil tinnitusPulsatil tinnitus
Pulsatil tinnitus
 
Meniere hastalığının güncel tedavisi
Meniere hastalığının güncel tedavisiMeniere hastalığının güncel tedavisi
Meniere hastalığının güncel tedavisi
 
Kulak embriyolojisi ve konjenital kulak hastalıkları
Kulak embriyolojisi ve konjenital kulak hastalıklarıKulak embriyolojisi ve konjenital kulak hastalıkları
Kulak embriyolojisi ve konjenital kulak hastalıkları
 
Kulak çınlaması (Tinnitus)
Kulak çınlaması (Tinnitus)Kulak çınlaması (Tinnitus)
Kulak çınlaması (Tinnitus)
 
Erişkinde Efuzyonlu Otitis Media
Erişkinde Efuzyonlu Otitis MediaErişkinde Efuzyonlu Otitis Media
Erişkinde Efuzyonlu Otitis Media
 
Ani isitme kaybı
Ani isitme kaybıAni isitme kaybı
Ani isitme kaybı
 

Enfeksiyöz rinosinüzit

  • 1. Enfeksiyöz Rinosinüzitte Patogenez, Tan ve Medikal Tedavi Prof. Dr. Enis Alpin GProf. Dr. Enis Alpin Güünerineri
  • 2. Rinosinüzit Burun ve Sinüs mukozas n n enflamasyonudur RinosinRinosinüüzitzit Burun ve SinBurun ve Sinüüss mukozasmukozas nn nn enflamasyonudurenflamasyonudur
  • 3. S n fland rmaSS nn flandfland rmarma Alerjik • Mevsimsel • Perenial AlerjikAlerjik •• MevsimselMevsimsel •• PerenialPerenial Enfeksiyöz • Viral • Bakteriyel • Fungal • Akut, kronik EnfeksiyEnfeksiyöözz •• ViralViral •• BakteriyelBakteriyel •• FungalFungal •• Akut, kronikAkut, kronik Non-enfeksiyöz Non –alerjik •NARES • Mesleksel • Hormonal • )laçlar • Emosyonel • )ritanlar • G dalar • )diopatik NonNon--enfeksiyenfeksiyöözz NonNon ––alerjikalerjik ••NARESNARES •• MeslekselMesleksel •• HormonalHormonal •• ))lalaççlarlar •• EmosyonelEmosyonel •• ))ritanlarritanlar •• GG dalardalar •• ))diopatikdiopatik V.V.LundLund.. ClinicalClinical andand ExperimentalExperimental AllergyAllergy,1998,,1998,VolVol 28,28,SuppSupp 6,Sayfa 256,Sayfa 25--2626
  • 4. Enfeksiyöz Rinosinüzit’de Klinik S n fland rmaEnfeksiyöz Rinosinüzit’de Klinik S n fland rma 1- Akut rinosinüzit < 12 hafta 2- Kronik rinosinüzit > 12 hafta 3- Kronik rinosinüzitte akut ataklar 4- Rekürren akut rinosinüzit > 4 atak Ataklar aras nda tam iyile(me 11-- Akut rinosinAkut rinosinüüzitzit << 12 hafta12 hafta 22-- Kronik rinosinKronik rinosinüüzitzit >> 12 hafta12 hafta 33-- Kronik rinosinKronik rinosinüüzitte akut ataklarzitte akut ataklar 44-- RekReküürrenrren akut rinosinakut rinosinüüzitzit >> 44 atakatak Ataklar arasAtaklar aras nda tam iyilenda tam iyile((meme
  • 5. ParanazalParanazal SinSinüüss FizyolojisiFizyolojisi •• SilialSilial silindiriksilindirik epitelepitel •• Goblet hGoblet hüücrelericreleri •• SeromusinSeromusinöözz glandlarglandlar
  • 6. Epiteli olu(turan hücreler 1- Non silier silendirik hücreler 2 - Goblet hücresi 3 - Bazal hücre 4 - Silyal silendirik hücre
  • 7. Bifazik mBifazik muukkuuss öörtrtüüssüü ÜÜst kat:st kat: KalKal n ve viskn ve visköözz ;; JELJEL Alt kat:Alt kat: Silialar ile temastaSilialar ile temasta ;; SOLSOL
  • 8. •• SaSa44ll klkl sinsinüüss sterildirsterildir (<1000 bakteri/gram(<1000 bakteri/gram)) •• MMukozalukozal direndirençç faktfaktöörlerirleri:: Muramidaz,IgA, IgG, IgMMuramidaz,IgA, IgG, IgM •• MMukusukus öörtrtüüssüü sinsinüüss ostiumunaostiumuna dodo44ruru harekethareket edereder •• SinSinüüss iiççii 1010 dakikadadakikada tamtam olarakolarak temitemizlenirzlenir
  • 9.
  • 10.
  • 11. • Ostium boyutlar de4i(kendir • Ostium boyutu`nun etkileri: – Sinüs içi pO2 – Mukosilier temizlik – :nfeksiyona e4ilim •• OOstistiumum boyutlarboyutlar dede44ii((kendirkendir •• OstiumOstium boyutu`nunboyutu`nun etkilerietkileri:: –– SinSinüüss iiççii pOpO22 –– MukosilierMukosilier temizliktemizlik –– ::nfeksiyonanfeksiyona ee44ilimilim
  • 12. Maksiller, Frontal Ön etmoid sinüsler Orta meatusa MaksillerMaksiller,, FFrontalrontal ÖÖnn etmoidetmoid sinsinüüslersler OOrtarta memeatusaatusa Sfenoid ve Arka etmoid sinüsler Üst meatusa SSfenoidfenoid veve AArkarka etmoidetmoid sinsinüüslersler ÜÜstst meameatusatusa
  • 13.
  • 15.
  • 16.
  • 17. Akut EnfeksiyAkut Enfeksiyöözz RinosRinosininüüzitzit FizyopatoFizyopatolojisilojisi 11 -- BaBa((langlang çç evresievresi 22 -- OstialOstial obstrobstrüüksiyonksiyon evresievresi 33 -- BakterielBakteriel evreevre 44 -- ::rreversiblrreversibl ((kronikkronik)) evreevre
  • 18. Ba(lang ç EvresiBaBa((langlang çç EvresiEvresi ReversiblReversibl mukozalmukozal dede44ii((iklikleriklikler :: •• TransTransüüdada oluolu((umuumu •• SerSeröözz sekresyonsekresyon artart (( •• MukozalMukozal hiperemihiperemi veve öödemdem
  • 19. Ostial Obstrüksiyon EvresiOstialOstial ObstrObstrüüksiyonksiyon EvresiEvresi •• DDrenajrenaj bozulmasbozulmas veve sekresyonsekresyon retansiyonuretansiyonu •• AerasyonAerasyon azalmasazalmas veve oksijenoksijen absorbsiyonuabsorbsiyonu •• COCO22 birikimibirikimi
  • 20. Sa4l kl Sinüs SiklusuSaSa44ll klkl SinSinüüss SiklusuSiklusu SekresyonlarSekresyonlar akak ((kandkand r,r, antikor veantikor ve IgAIgA iiççerirlererirler MukusMukus sekresyonusekresyonu normaldirnormaldir MukusMukus bilebile((iimiiimi normaldirnormaldir ÇöÇözzüülebilen yabanclebilen yabanc maddelermaddeler mukoza tarafmukoza taraf ndan emilirndan emilir PartikPartiküüller ve bakterilerller ve bakteriler mukosiliermukosilier temizlenme yoluylatemizlenme yoluyla ortadan kaldortadan kald rr lmaktadlmaktad rr MukosilierMukosilier akak mm lokal mukozalokal mukoza hasarhasar nn öönlernler OstiumOstium aaçç ktkt rr Konak savunmalarKonak savunmalar enfeksiyona direnenfeksiyona direnççlidirlidir
  • 21. OstiumOstium kapankapan rr Kronik Sinüzite Yol Açan SiklusKronik SinKronik Sinüüzite Yol Azite Yol Aççanan SiklusSiklus SekresyonlarSekresyonlar koyulakoyula(( rr SekresyonlarSekresyonlar akmazakmaz MukozaMukoza konjeksiyonukonjeksiyonu ya daya da anatomik obstranatomik obstrüüksiyon havaksiyon hava akak mm nn ve drenajve drenaj bloke ederbloke eder MukozalMukozal gazgaz metabolizmasmetabolizmas dede44ii((irir SiliaSilia veve epitelepitel hasara uhasara u44rarrar BakteriBakteri üüremesi iremesi iççinin kküültltüür ortamr ortam oluolu((urur OluOlu((anan sekresyonlarsekresyonlar dokudoku inflamasyonunainflamasyonuna neden olurneden olur SinSinüüs bos bo((lulu44unda bakteriunda bakteri infeksiyonuinfeksiyonu geligeli((irir MukozalMukozal kalkal nlanla((ma dahama daha fazla blokaj olufazla blokaj olu((tururturur
  • 22. Bakteriel EvreBakterielBakteriel EvreEvre •• AA(( rr bakteribakteri artart (( •• GranGranüülositlosit migrasyonumigrasyonu artart (( •• OksijenOksijen azalmasazalmas :: –– BBakterisidalakterisidal etkideetkide azalmaazalma –– AnaeroblarAnaeroblar nn sekondersekonder artart ((
  • 23. Kronik EvreKronikKronik EvreEvre •• MukozadaMukozada fibrozisfibrozis •• SilierSilier hasarhasar •• LokalLokal immunimmun mekanizmanmekanizman nn kaybkayb –– ProteazProteaz inhibitinhibitöörlerirleri –– ::mmunmmunooglobulinglobulin yapyap mm •• KalKal cc ostialostial obstrobstrüüksiyonksiyon
  • 24. Etiolojik FaktörlerEtiolojik FaktEtiolojik Faktöörlerrler A) Lokal Faktörler 1) Kraniofasiyal anomaliler : Koanal atrezi Yar k damak Velofarengeal yetmezlik A)A) Lokal FaktLokal Faktöörlerrler 1)1) KraniofasiyalKraniofasiyal anomaliler :anomaliler : KoanalKoanal atreziatrezi YarYar k damakk damak VelofarengealVelofarengeal yetmezlikyetmezlik
  • 25. 2) Nazal Obstrüksiyon : – Alerjik ve non-alerjik rinit – Polip – Yabanc cisim - nazogastrik sonda – Adenoid vegetasyon – Tümör – Rinitis medikamentoza 2)2) Nazal ObstrNazal Obstrüüksiyonksiyon :: –– Alerjik veAlerjik ve nonnon--alerjikalerjik rinitrinit –– PolipPolip –– YabancYabanc cisimcisim -- nazogastriknazogastrik sondasonda –– AdenoidAdenoid vegetasyonvegetasyon –– TTüümmöörr –– RinitisRinitis medikamentozamedikamentoza
  • 26. 3) Anatomik Varyasyonlar3)3) Anatomik VaryasyonlarAnatomik Varyasyonlar 4)4) Lokal enfeksiyonlarLokal enfeksiyonlar :: ––DentalDental enfeksiyonlarenfeksiyonlar –– Cerrahi tedaviCerrahi tedavi –– SilierSilier diskinezidiskinezi 5) Larengofarengeal reflü5)5) LarengofarengealLarengofarengeal reflreflüü 6) Barotrauma6)6) BarotraumaBarotrauma
  • 27. B) Sistemik FaktörlerB) Sistemik FaktB) Sistemik Faktöörlerrler 1) Ast m 2) Kistik fibrozis 3) Alerjik fungal sinüzit 4) mmun Yetmezlikler 5) Çevresel Faktörler : Sigara Hava kirlili4i Kuru ve so4uk hava 1)1) AstAst mm 2)2) KistikKistik fibrozisfibrozis 3)3) Alerjik fungal sinAlerjik fungal sinüüzitzit 4)4) mmunmmun YetmezliklerYetmezlikler 5)5) ÇÇevresel Faktevresel Faktöörler :rler : SigaraSigara Hava kirliliHava kirlili44ii Kuru ve soKuru ve so44uk havauk hava
  • 29. Akut / Rekürren Akut Enfeksiyöz Rinosinüzit AkutAkut // RekReküürrenrren AkutAkut EnfeksiyEnfeksiyöözz RinosRinosininüüzitzit • Burun t kan kl 4 • Anterior ve/veya posterior pürülan nazal ak nt • A4r – Ba( a4r s – Yüz a4r s / Bas nç hissi • Ate( • Koku alma bozuklu4u • A4 z kokusu • Öksürük •• BurunBurun tt kankan klkl 44 •• AnteriorAnterior ve/veyave/veya posteriorposterior ppüürrüülanlan nazalnazal akak ntnt •• AA44rr –– BaBa(( aa44rr ss –– YYüüzz aa44rr ss // BasBas nnçç hissihissi •• AteAte(( •• KokuKoku almaalma bozuklubozuklu44uu •• AA44 zz kokusukokusu •• ÖÖksksüürrüükk
  • 30. Ethmoid sinüsEtEthhmoidmoid sinsinüüss A4r : :ç kantus üzeri Hassas nokta: Orbita mediali lakrimal fossa üzeri Ba(a4r s : Periorbital veya temporal AA44rr :: ::çç kantuskantus üüzerizeri HassasHassas noktanokta:: Orbita medialOrbita medialii lakrimallakrimal fossafossa üüzerizeri BaBa((aa44rr ss :: PeriorbitalPeriorbital veyaveya temporaltemporal
  • 31. Maksiller sinüsMaksillerMaksiller sinsinüüss A4r : Yanak üstünde, periorbital veya di( a4r s gibi Hassas nokta: Maksiller sinüs üzeri (canine fossa) Ba(a4r s : Temporal AA44rr :: YanakYanak üüststüündende, periorbital, periorbital veyaveya didi(( aa44rr ss gibigibi HassasHassas noktanokta:: MaksillerMaksiller sinsinüüss üüzerizeri ((canine fossacanine fossa)) BaBa((aa44rr ss :: TemporalTemporal
  • 32. Frontal sinüsFrontalFrontal sinsinüüss A4r : Al n ve göz üzeri Hassas nokta: Orbita superomediali, f. sinüs üzeri Ba(a4r s : Frontal yerle(imli ve (iddetli AA44rr :: AlAl nn veve ggöözz üüzerizeri HassasHassas noktanokta:: Orbita superomedialOrbita superomedialii, f, f.. sinsinüüss üüzerizeri BaBa((aa44rr ss :: FrontalFrontal yerleyerle((imliimli veve ((iddetliiddetli
  • 33. Sfenoid sinüsSfenoidSfenoid sinsinüüss A4r : Gözlerin gerisinde Ba(a4r s : Çok odakl veya Occipital (+) frontal / temporal / retro-orbital / vertex AA44rr :: GGöözlerin gerisindezlerin gerisinde BaBa((aa44rr ss :: ÇÇokok odaklodakl veyaveya Occipital (+) frontalOccipital (+) frontal // temporaltemporal // retroretro--orbitalorbital // vertexvertex
  • 34. Kronik Enfeksiyöz RinosinüzitKronikKronik EnfeksiyEnfeksiyöözz RinosRinosininüüzitzit • Postnazal ak nt • Künt a4r lar • Burun t kan kl 4 • Tuba östaki obstrüksiyonu • Dakriyosistit Semptomlar daha hafif ve daha az lokalize •• PostnazalPostnazal akak ntnt •• KKüüntnt aa44rr larlar •• BurunBurun tt kankan klkl 44 •• TubaTuba ööstakistaki obstrobstrüüksiyonuksiyonu •• DakriyosistitDakriyosistit SemptomlarSemptomlar dahadaha hafifhafif veve dahadaha aazz lokalizelokalize
  • 35. TanTanTan • Öykü • Palpasyon • Anterior rinoskopi • Nazal endoskopi • Kültür • Radyolojik tetkik – Standart grafiler / BT / MRG •• ÖÖykyküü •• PalpasyonPalpasyon •• AnteriorAnterior rinoskopirinoskopi •• NazalNazal endoskopiendoskopi •• KKüültltüürr •• RadyolojikRadyolojik tetkiktetkik –– StandartStandart grafilergrafiler // BBT / MRT / MRGG
  • 36. Majör SemptomlarMajMajöör Semptomlarr Semptomlar • Fasial a4r ve bas nç hissi • Fasial konjesyon veya dolgunluk hissi • Nazal obstrüksiyon • Pürülan ak nt • Hiposmi veya anosmi • Ate( (Akut) •• FasialFasial aa44rr ve basve bas nnçç hissihissi •• FasialFasial konjesyonkonjesyon veya dolgunluk hissiveya dolgunluk hissi •• Nazal obstrNazal obstrüüksiyonksiyon •• PPüürrüülanlan akak ntnt •• HiposmiHiposmi veyaveya anosmianosmi •• AteAte(( (Akut)(Akut) Lanza ve Kennedy (Task force on Rhinosinusitis AAOHNS)LanzaLanza ve Kennedy (ve Kennedy (TaskTask forceforce onon RhinosinusitisRhinosinusitis AAOHNS)AAOHNS)
  • 37. Minör FaktörlerMinMinöör Faktr Faktöörlerrler • Ba(a4r s • Halitozis • Dental a4r • Öksürük • Halsizlik • Kulak a4r s ve bas nç hissi •• BaBa((aa44rr ss •• HalitozisHalitozis •• DentalDental aa44rr •• ÖÖksksüürrüükk •• HalsizlikHalsizlik •• Kulak aKulak a44rr ss ve basve bas nnçç hissihissi Lanza ve Kennedy (Task force on Rhinosinusitis AAOHNS)LanzaLanza ve Kennedy (ve Kennedy (TaskTask forceforce onon RhinosinusitisRhinosinusitis AAOHNS)AAOHNS)
  • 38. Anterior RinoskopiAnteriorAnterior RinoskopiRinoskopi • Burun bo(lu4undaki sekresyonlar n yeri, rengi ve k vam , krutlanma • Burun mukozas • Nazal septum ve konkalar n de4erlendirilmesi •• Burun boBurun bo((lulu44undakiundaki sekresyonlarsekresyonlar nn yeri, rengiyeri, rengi ve kve k vamvam ,, krutlanmakrutlanma •• Burun mukozasBurun mukozas •• NazalNazal septumseptum veve konkalarkonkalar nn dede44erlendirilmesierlendirilmesi
  • 39. Nazal EndoskopiNazal EndoskopiNazal Endoskopi PolipPolip
  • 45.
  • 46.
  • 47.
  • 48. BT ne zaman istenmelidir ?BT ne zaman istenmelidir ?BT ne zaman istenmelidir ? • Yo4un bir tedaviye cevap al namad 4 taktirde KBB uzman taraf ndan • Komplikasyon riski ta( yan olgularda • Pre-operative de4erlendirme •• YoYo44un bir tedaviye cevap alun bir tedaviye cevap al namadnamad 44 taktirdetaktirde KBB uzmanKBB uzman taraftaraf ndanndan •• Komplikasyon riski taKomplikasyon riski ta(( yan olgulardayan olgularda •• PrePre--operativeoperative dede44erlendirmeerlendirme
  • 49. Kültür - çocukKKüültltüürr -- ççocukocuk SinusSinus andand AllergyAllergy HealthHealth PartnershipPartnership, 2000, 2000 S. pneumoniae (%35-42)S. pneumoniae (%35S. pneumoniae (%35--42)42) H. influenzae (%21-28)H. influenzae (%21H. influenzae (%21--28)28) M. catarrhalis (%21-28)M. catarrhalis (%21M. catarrhalis (%21--28)28) S. pyogenes (%3-7)S.S. pyogenespyogenes (%3(%3--7)7) Anaeroblar (%3-7)AnaeroblarAnaeroblar (%3(%3--7)7)
  • 50. Kültür - eri=kinKKüültltüürr -- erieri==kinkin Sinus and Allergy Health Partnership, 2000SinusSinus andand AllergyAllergy HealthHealth PartnershipPartnership, 2000, 2000 S. pneumoniae (%20-43)S. pneumoniae (%20S. pneumoniae (%20--43)43) H. influenzae (%22-35)H. influenzae (%22H. influenzae (%22--35)35) M. catarrhalis (%2-10)M. catarrhalis (%2M. catarrhalis (%2--10)10) S. aureus (%0-8)S. aureus (%0S. aureus (%0--8)8) Anaeroblar (%0-9)AnaeroblarAnaeroblar (%0(%0--9)9) Strep species (%3-9)StrepStrep speciesspecies (%3(%3--9)9) Di4er (%4)DiDi44er (%4)er (%4)
  • 51. Akut Enfeksiyöz Rinosinüzit Komplikasyonlar AkutAkut EnfeksiyEnfeksiyöözz RinosRinosininüüzitzit KomplikasyonlarKomplikasyonlar • Osteomyelit • Frontal (Potts puffy tumor) • Maksiller • Etmoid • :ntrakranial • Epidural abse • Subdural abse • Kavernöz sinüs trombozu • Menenjit • Beyin absesi •• OsteomyelitOsteomyelit •• Frontal (Potts puffyFrontal (Potts puffy tumortumor)) •• MaksillerMaksiller •• EtmoidEtmoid •• ::ntrakranialntrakranial •• EpiduralEpidural abseabse •• SubduralSubdural abseabse •• KavernKavernöözz sinsinüüss trombozutrombozu •• MenenjitMenenjit •• BeyinBeyin absesiabsesi
  • 52. Orbital KomplikasyonlarOrbitalOrbital KomplikasyonKomplikasyonlarlar • :nflamatuar ödem (Periorbital sellülit) • Subperiostal abse • Orbital selülit • Orbital abse • Kavernöz sinüs tromboflebiti •• ::nflamatuarnflamatuar öödemdem (Periorbital(Periorbital sellsellüülitlit)) •• SubperiostalSubperiostal abseabse •• OrbitalOrbital selselüülitlit •• OrbitalOrbital abseabse •• KavernKavernöözz sinsinüüss tromboflebititromboflebiti
  • 53. Tedavi prensipleriTedavi prensipleriTedavi prensipleri • Enfeksiyonun kontrolü • Ostium aç kl 4 n n sa4lanmas • Doku ödeminin azalt lmas • Drenaj n kolayla(t r lmas •• Enfeksiyonun kontrolEnfeksiyonun kontrolüü •• OstiumOstium aaçç klkl 44 nn n san sa44lanmaslanmas •• DokuDoku öödeminin azaltdeminin azalt lmaslmas •• DrenajDrenaj n kolaylan kolayla((tt rr lmaslmas
  • 54. TedaviTedaviTedavi • Destek tedavi • Dekonjestan • Antibiotik • Antihistaminik • Mukolitik • Non-steroid antienflamatuar • Kortikosteroid •• Destek tedaviDestek tedavi •• DekonjestanDekonjestan •• AntibiotikAntibiotik •• AntihistaminikAntihistaminik •• MukolitikMukolitik •• NonNon--steroidsteroid antienflamatuarantienflamatuar •• KortikosteroidKortikosteroid
  • 55. Destek TedavisiDestek TedavisiDestek Tedavisi • 6-10 bardak su • Buhar • Lokal s cak tatbiki • Tuzlu su • NSAID • Dekonjestan • :stirahat • Sigara - so4uk ve kuru havadan sak nma •• 66--10 bardak su10 bardak su •• BuharBuhar •• Lokal sLokal s cak tatbikicak tatbiki •• Tuzlu suTuzlu su •• NSAIDNSAID •• DekonjestanDekonjestan •• ::stirahatstirahat •• SigaraSigara -- soso44uk ve kuru havadan sakuk ve kuru havadan sak nmanma
  • 56. Antienflamatuarlar, rinosinüzit, rinofarenjit ve sekretuar otitis media gibi üst solunum yolu hastal klar nda inflamatuar süreci kontrol etmede etkilidir. AntienflamatuarlarAntienflamatuarlar, rinosin, rinosinüüzit,zit, rinofarenjitrinofarenjit veve sekretuarsekretuar otitisotitis mediamedia gibigibi üüst solunum yolust solunum yolu hastalhastal klarklar ndanda inflamatuarinflamatuar ssüüreci kontrol etmedereci kontrol etmede etkilidir.etkilidir. Bellussi L and Parsali D. Treatment of Upper Airways Inflammation with Nimesulide. Drugs 46 (Suppl 1) 107-110, 1993 BellussiBellussi LL andand ParsaliParsali D.D. TreatmentTreatment ofof UpperUpper AirwaysAirways InflammationInflammation withwith NimesulideNimesulide.. DrugsDrugs 46 (46 (SupplSuppl 1) 1071) 107--110, 1993110, 1993 Antienflamatuar Kullan mAntienflamatuarAntienflamatuar KullanKullan mm
  • 57. DekonjestanlarDekonjestanlarDekonjestanlar Topikal ajanlar • Fenilefrin HCl%0,5 • Oksimetazolin HCl%0,05 • Ksilometazolin HCl%0,1 Oral sistemik ajanlar • Psödoefedrin 60 mg TopikalTopikal ajanlarajanlar •• FenilefrinFenilefrin HClHCl%0,5%0,5 •• OksimetazolinOksimetazolin HClHCl%0,05%0,05 •• KsilometazolinKsilometazolin HClHCl%0,1%0,1 Oral sistemik ajanlarOral sistemik ajanlar •• PsPsöödoefedrindoefedrin 60 mg60 mg
  • 58. AntibiotiklerAntibiotiklerAntibiotikler • Amoksisilin • Amoksisilin klavunat • Sulbaktam ampisilin • Sefaklor • Sefuroksim aksetil • Sefprozil • Lorakarbef • Sefiksim •• AmoksisilinAmoksisilin •• Amoksisilin klavunatAmoksisilin klavunat •• Sulbaktam ampisilinSulbaktam ampisilin •• SefaklorSefaklor •• Sefuroksim aksetilSefuroksim aksetil •• SefprozilSefprozil •• LorakarbefLorakarbef •• SefiksimSefiksim • Azitromisin • Klaritromisin • TM+SMX • Siprofloksasin • Levofloksasin •• AzitromisinAzitromisin •• KlaritromisinKlaritromisin •• TM+SMXTM+SMX •• SiprofloksasinSiprofloksasin •• LevofloksasinLevofloksasin
  • 59. Antibiotik Kullan m nda dikkate al nmas gerekenler AntibiotikAntibiotik KullanKullan mm ndanda dikkate aldikkate al nmasnmas gerekenlergerekenler • Geni( spektrum • Sinüs mukozas na iyi penetrasyon • Minimal yan etki • Hasta uyumu • Fiyat • Tad • Direnç sorunlar •• GeniGeni(( spektrumspektrum •• SinSinüüs mukozass mukozas na iyina iyi penetrasyonpenetrasyon •• Minimal yan etkiMinimal yan etki •• Hasta uyumuHasta uyumu •• FiyatFiyat •• TadTad •• DirenDirençç sorunlarsorunlar
  • 60. Direnç SorunlarDirenDirençç SorunlarSorunlar • S. pneumonia penisilin direnci•• S.S. pneumoniapneumonia penisilin direncipenisilin direnci H. influenza beta-laktamaz üretimi M. catarrhalis H.H. influenzainfluenza betabeta--laktamazlaktamaz üüretimiretimi M.M. catarrhaliscatarrhalis
  • 61. S.S. pneumoniaepneumoniae:: penisiline orta derecede ve direnpenisiline orta derecede ve direnççlili susu==larlar nn ggöörrüülme slme s klkl 44 –– 19991999 Pen-OD (MIC 0.12–1 mg/l)PenPen--ODOD (MIC 0.12(MIC 0.12––1 mg/l)1 mg/l)Pen-D (MIC 2 mg/l)PenPen--DD (MIC(MIC 2 mg/l)2 mg/l) Alexander Project 1999Alexander Project 1999 SW USA 13% 28% SW USASW USA 13%13% 28%28% Sao Paulo 29% 1% Sao PauloSao Paulo 29%29% 1%1% Mexico City 28% 25% Mexico CityMexico City 28%28% 25%25% NE USA 11% 22% NE USANE USA 11%11% 22%22% Johannesburg 55% 25% JohannesburgJohannesburg 55%55% 25%25% Riyad 44% 18% RiRiyyadad 44%44% 18%18% Hong Kong 6% 74% Hong KongHong Kong 6%6% 74%74% Türkiye 30% 2 - 4% TTüürkiyerkiye 30%30% 22 -- 4%4%
  • 62. Antibiotik Tedavisini Ne Kadar Süre Yapmal y z? AntibiotikAntibiotik Tedavisini Ne KadarTedavisini Ne Kadar SSüüre Yapmalre Yapmal yy z?z? • 2. günde etki görülür • 10 gün • 14 gün •• 2. g2. güünde etki gnde etki göörrüüllüürr •• 10 g10 güünn •• 14 g14 güünn
  • 63. AntihistaminiklerAntihistaminiklerAntihistaminikler • Allerji anamnezi (çocuklarda aile anamnezi) • Loratadin,setrizin, feksofenadin • Mukusta koyula(ma • Sedasyon • Vazokonstrüktif etki •• AllerjiAllerji anamnezianamnezi ((ççocuklardaocuklarda aileaile anamnezianamnezi)) •• LoratadinLoratadin,,setrizinsetrizin,, feksofenadinfeksofenadin •• Mukusta koyulaMukusta koyula((mama •• SedasyonSedasyon •• VazokonstrVazokonstrüüktifktif etkietki
  • 64. MukolitiklerMukolitiklerMukolitikler • Sekresyonlar inceltmek • Kabuklanmay önlemek • Allerjik hastalarda kullan lmamal Guanifenesin Asetilsistein •• SekresyonlarSekresyonlar inceltmekinceltmek •• KabuklanmayKabuklanmay öönlemeknlemek •• AllerjikAllerjik hastalardahastalarda kullankullan lmamallmamal GuanifenesinGuanifenesin AsetilsisteinAsetilsistein
  • 65. Nazal KortikosteroidlerNazalNazal KortikosteroidlerKortikosteroidler • Enflamasyonu azalt r • Mukus sekresyonunu azalt r Budesonid Mometasone Flutikason •• EnflamasyonuEnflamasyonu azaltazalt rr •• MukusMukus sekresyonunusekresyonunu azaltazalt rr BudesonidBudesonid MometasoneMometasone FlutikasonFlutikason
  • 66. Akut Enfeksiyöz RinosinüzitAkut EnfeksiyAkut Enfeksiyööz Rinosinz Rinosinüüzitzit Semptomlar < 7gün Viral SemptomlarSemptomlar << 7g7güünn ViralViral Semptomlar > 7gün BakterielSemptomlarSemptomlar >> 7g7güünn BakterielBakteriel 3 gün içinde düzelme yoksa veya 2 hafta sonra semptomlar tekrarlarsa 3 g3 güün in iççinde dinde düüzelme yoksa veyazelme yoksa veya 2 hafta sonra semptomlar tekrarlarsa2 hafta sonra semptomlar tekrarlarsa Dirençli patojenlerDirenDirenççli patojenlerli patojenler Semptomatik TedaviSemptomatikSemptomatik TedaviTedavi Antibiotik + Semptomatik tedaviAntibiotikAntibiotik ++ SemptomatikSemptomatik tedavitedavi KBB KonsültasyonuKBB KonsKBB Konsüültasyonultasyonu 10 gün10 g10 güünn
  • 67. KBB KonsültasyonuKBB KonsKBB Konsüültasyonultasyonu • Predispozan faktörlerin ara(t r lmas • BT tetkiki • Antibiotik tedavisi 21-28 gün •• Predispozan faktPredispozan faktöörlerin ararlerin ara((tt rr lmaslmas •• BT tetkikiBT tetkiki •• AntibiotikAntibiotik tedavisi 21tedavisi 21--28 g28 güünn
  • 68. Akut Rekürran Enfeksiyöz Rinosinüzitte Tutum AkutAkut RekReküürranrran EnfeksiyEnfeksiyöözz RinosinRinosinüüzittezitte TutumTutum • Uygun antibiotik - En az 15 - 21 gün • Etyolojik faktörlerin ara(t r lmas • Endoskopik nazal muayene • BT • Kültür • Cerrahi tedavi
  • 69. Kronik Enfeksiyöz Rinosinüzitte Tedavi Kronik EnfeksiyKronik Enfeksiyööz Rinosinz Rinosinüüzittezitte TedaviTedavi • Maksimal medikal tedavi • Etyolojik faktörün düzeltilmesi • Fonksiyonel Endoskopik Sinüs Cerrahisi ( FESS ) •• Maksimal mMaksimal medikaledikal tedavitedavi •• EtyolojikEtyolojik faktfaktöörrüünn ddüüzeltzeltilmesiilmesi •• FonksiyonelFonksiyonel EndoskopikEndoskopik SinSinüüss CerrahisiCerrahisi ( FESS )( FESS )