ณรงค์ พันธุ์คง และปณิตา วรรณพิรุณ. (๒๕๕๕). การบูรณาการสมรรถนะเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารและเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อพัฒนาศักยภาพของมนุษย์เพื่อส่งเสริมสมรรถนะผู้สอนออนไลน์.

1. การบูรณาการสมรรถนะเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารและเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อพัฒนา
ศักยภาพของมนุษยเพื่อสงเสริมสมรรถนะผูสอนออนไลน
ณรงค พันธุคง1 ปณิตา วรรณพิรุณ2
บทนํา ต าง ๆ ข อ ง ป ร ะ เ ท ศ เ ช น ด าน เ กษ ต ร สิ่ ง แ วด ล อ ม
อุตสาหกรรม พลังงาน การพัฒนาทรัพยากรมนุษย การศึกษา
ประเทศไทยได ป ระกาศใช น โยบายเทคโนโลยี การบริหารจัดการ การสนับ สนุนคนพิการ ความมั่นคงของ
สารสนเทศฉบับแรก (IT2000) และไดดําเนินการโดยมุงหวัง ประเทศ เปา หมายใหแ ผนไอที 2010 เปนแผนที่เ นน ดา น
ใหเ กิด การพั ฒนาประเทศไปสู เศรษฐกิจ และสั งคมแหง ภูมิ เศรษฐกิจมากขึ้น ลดความยากจนของคนในประเทศโดยใช
ปญญาและการเรียนรู(Knowledge-based Economy/Society :
 ไอที เ ข า ช ว ย เป น การพั ฒ นาระหว า ง เศรษฐกิ จ เก า และ
KBE/KBS) และดวยองคประกอบทางสังคมและเศรษฐกิจที่ เศรษฐกิจ ใหมเขาดวยกัน ซึ่งเพิ่ม เติมจากแผนไอที 2000 ซึ่ง
เปลี่ ย นแปลงไปจึ ง ต อ งมีก ารกํ าหนดนโยบายเทคโนโลยี เปนแผนที่เนนความสําคัญดาน โครงสรางพื้นฐาน บุคลากร
สารสนเทศ ที่ ส อดรั บ กั บ ความเปลี่ ย นแปลงทั้ ง ในและ และการปกครองที่ดี ซึ่งถือไดวาประสบความสําเร็จ จาก
ต า งประเทศ จึ ง ได จั ด ทํ า กรอบนโยบายเทคโนโลยี เอกสาร สรุปผลการประเมินแผนแมบท ICT ฉบับที่ 1 ที่
สารสนเทศของประเทศในระยะที่สอง IT 2010 ซึ่ง จะ ปรากฏใน(ราง) วิสัยทัศ น พันธกิจ และประเด็นยุทธศาสตร
ครอบคลุมเวลา 10 ป (พ.ศ.2544-2553) โดยใหความสําคัญ ของแผนแมบทเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร (ฉบับ
กับบทบาทของเทคโนโลยีสารสนเทศ ในฐานะเครื่องมือใน ที่ 2) ของประเทศไทย พ.ศ. 2552 พบวา ดั ชนี ชี้วัด ประเทศ
การขั บ เคลื่ อ นการพั ฒ นาประเทศ ทั้ ง ด า นเศรษฐกิ จ และ ไทยอยูในในดานการแขงขันอยูอันดับ ที่ 33 จาก 55ประเทศ
สั ง คม โดยเน น ถึ ง การประยุ ก ต ใ ช ใ นสาขาหลั ก ที่ เ ป น ทั่วโลก ดา นความพร อมอยู อัน ดับ ที่ 47 จาก 70 ประเทศทั่ว
เปาหมายของการพัฒนาอยางสมดุลย ระหวางภาคเศรษฐกิจ โลกแตมีแนวโนมลดลง ปจจัยที่ทําใหการพัฒนา เทคโนโลยี
และภาคสั ง คม โดยเน น การพั ฒ นาด า น IT ใน 5 สาขา สารสนเทศและการสื่อสาร ของประเทศลดลงไทยคือความ
ได แ ก 1) การพั ฒ นาเทคโนโลยี ส ารสนเทศในภาครั ฐ (e- พร อ มด า นโครงสร า งพื้ น ฐานที่ ไ ม พ อเพี ย ง จากการ
Government) 2) การพั ฒ นาเทคโนโลยี ส ารสนเทศใน วิ เ คราะห SWOT มี ข อ สรุ ป ว า ในแผน ICT ฉบั บ ที่ 2 ควร
ภาคอุ ตสาหกรรม (e-Industry) 3)การพั ฒนาเทคโนโลยี มุงเน นการแก ไขจุดออน 2 ประการคือ คน และการบริหาร
สารสนเทศในภาคการพาณิชย (e-Commerce) 4)การพัฒนา จัดการ เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร โดยกําหนด
เ ท ค โ น โ ล ยี ส า ร ส น เ ท ศ ใ น ภ า ค ก า ร ศึ ก ษ า (e- วิสัยทัศ นวา เปนสังคมอุดมปญญา (Smart Thailand) มีการ
Education) 5) การพั ฒ นาเทคโนโลยี ส ารสนเทศในภาค ใช เ ทคโนโลยี อ ย า งชาญฉลาดภายใต เ ศรษฐกิ จ พอเพี ย ง
สัง คม (e-Socitey) รวมไปถึ ง การเสริ ม สร า งอุ ต สาหกรรม ประชาชนทุ ก ระดั บ มี ค วามรอบรู สามารถเข า ถึ ง และใช
เทคโนโลยีสารสนเทศ (IT Industry) ใหมีขีดความสามารถ สารสนเทศไดอยางมีคุณธรรม จริยธรรม มีวิจารณญาณ และ
และความเข ม แข็ ง มากขึ้น โดยมี ค วามสอดคลอ งกับ หลั ก รูเทาทัน (Smart people: Information literate) มีการบริหาร
เศรษฐกิ จ พอเพี ย ง ให ป ระเทศไทยได พึ่ ง ตนเองด า น จัดการเทคโนโลยีส ารสนเทศ และการสื่อ สารที่ มีธ รรมาภิ
เทคโนโลยีมากขึ้น เพื่อทดแทนการซื้อเทคโนโลยี โดยมี บาล และ (Smart Governance) เพื่อการพัฒนาเศรษฐกิจและ
พื้นฐานที่สําคัญในการพัฒนาคนให มีคุณภาพเพียงพอในทุก สังคมอยางยั่งยืน
ระดั บ การศึ ก ษา มี ก ารใช ไ อที ม าประยุ ก ต ใ ช กั บ งานด า น

2. การรูไอซีที
เทคโนโลยีส ารสนเทศและการสื่ อสาร (Information ความเชี่ยวชาญดานไอซีที
and Communication Technology)หรือ ICT เปนสิ่งที่เขามามี การ การ การบูร การ การ
บทบาทสํ าคัญ ในชีวิ ตของมนุ ษย ในยุค นี้เปน อย างมากและ เขาถึง จัดการ ณาการ ประเมิน สรางสรรค
นับวันจะยิ่งเขามามีบทบาทมากขึ้นเรื่อยๆ โดยเฉพาะอยางยิ่ง
ในปจ จุบัน ICT ได กลายเปน สิ่ง ที่พบเห็นไดทั่ว ไปทั้ง ใน
สังคม ชุมชน ครอบครัว รวมไปถึงสถานศึกษา ไมวาจะเปน ความเชี่ยวชาญดาน ความเชี่ยวชาญดานเทคนิค
การใชโทรศัพทเคลื่อนที่ การทําธุรกรรมการเงินผานระบบ ความรูความเขาใจ
อัตโนมัติ การคนหาขอมูลในอินเทอรเน็ ต การดูโทรทัศน
ผา นดาวเทียม การเรียนการสอนผานวิดี โอ ฯลฯ กิจกรรม แผนภาพที่ 1 แสดงพื้นฐานของทักษะและความรูที่เปนฐาน
เหลานี้ล วนเกิด ขึ้น จากการนํ าเอา ICT มาใช ทั้งสิ้ น ดัง นั้น หนุนการรูไอซีที
การรูไอซีที (ICT Literacy) จึงเปนสิ่งสําคัญอยางหนึ่งในยุค 1. ความเชี่ยวชาญดานความรูความเข าใจ (Cognitive
ปจจุบันไมนอยไปกวาการรูหนังสือ การรูคอมพิวเตอร การรู Proficiency) เปนทักษะพื้นฐานที่ใชในชีวิตประจําวัน ไดแก
ทางทัศ นะ ฯลฯ ทั้งนี้เ นื่องจากการรูไอซีที จะทําใหบุคคล การอ านการเขีย น การคิ ดวิ เคราะห การแก ปญ หา และการ
สามารถใช เทคโนโลยี สารสนเทศ เพื่อผลในทางปฏิบั ติใ น คํานวณ
สั ง คมแห ง ความรู เ พื่ อ เสริ ม สร า งประสิ ท ธิ ภ าพในการ 2 .ค ว า ม เ ชี่ ย ว ช า ญ ด า น เ ท ค นิ ค (Technical
ดํา รงชี วิต ได อย างที่ค วรจะเปน ดว ยเหตุ ดัง กล าวจึงมีค วาม Proficiency) ห ม า ย ถึ ง อ ง ค ป ร ะ ก อ บ พื้ น ฐ า น แ ล ะ
จําเปนที่ต องใหความรู ความเขาใจแก บุคคลทั่ว ไปในเรื่ อง องคประกอบตางๆ เกี่ยวกับเทคโนโลยีดิจิทัล รวมถึงความรู
ของทั ก ษะและความสามารถในด า นนี้ เ พื่ อ ให ส ามารถ พื้ น ฐ า น ท า ง ด า น ร ะ บ บ สื่ อ ส า ร ต า ง ๆ ร ะ บ บ
ดํารงชีวิตอยูไดในโลกยุคปจจุบันที่เต็มไปดวยเทคโนโลยี ฮารดแวร ซอฟตแวร และระบบเครือขาย
3.ความเชี่ยวชาญดานไอซีที (ICT Proficiency) เป น
“การรูไอซีท” เปนคําที่มาจากภาษาอังกฤษวา “ICT literacy”
ี ทั กษ ะ ที่ บู ร ณากา ร ทั ก ษ ะ พื้ น ฐาน ด าน ก าร รู คิ ด ใ น
หมายถึ ง การที่บุ ค คลมี ค วามรูแ ละทัก ษะด า นเทคโนโลยี ชีวิตประจําวันกับทักษะทางดานเทคนิค และสามารถนํามา
สารสนเทศและการสื่อ สาร การรู ไอซีที จึงเขามามี บทบาท ประยุ ก ต ใ ช กั บ งานต า งๆ ได อ ย า งเหมาะสม และมี
สําคัญมากขึ้นในวงการทางการศึกษา นอกเหนือจากการรู ประสิทธิภาพ ทั้งกับงานที่งายไปจนถึงงานที่มีความซับซอน
คอมพิวเตอร (Computer literacy) และการรู ส ารสนเทศ ได อ ย า งมี ป ระสบการณ กล า วคื อ ความเชี่ ย วชาญด า น
(Information literacy) เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร เปน ความชํานาญใน
ความสามารถพื้นฐานของการรูไอซีที การใชเทคโนโลยีดิจิทัลและเทคโนโลยีการสื่อสารเพื่อ
ความสามารถพื้นฐานดานเทคโนโลยีสารสนเทศและการ 3.1 การเขา ถึง ขอมูล เปน ความชํานาญในการเขา ถึง
สื่อสารที่จําเปนสําหรับการศึกษา การเรียนรู การทํางานและ ขอมูล รูวาจะเก็บและสืบคนขอมูลไดอยางไร
การดํารงชีวิต ในยุคแหงเทคโนโลยีสารสนเทศหรือสังคม 3.2 การจัดการกระทํากับ ขอมูล เปนความชํานาญใน
แหงความรู มีดังนี้ การจัดการ จําแนก และจัดกลุมขอมูล
3.3 การวิ เ คราะห แ ละแสดงผลข อ มู ล เป น ความ
ชํานาญในการแปลความหมายขอมูล เปรียบเทียบ วิเคราะห
หาความสัมพันธของขอมูล สรุปและแสดงผลขอมูลได

3. 3.4 การประเมิน ผลขอ มูล เปนความชํ านาญในการ การกํ า หนดแนวทางการพั ฒ นาบุ ค ลากรในภาครั ฐ
ประเมิน คุณ ภาพ ประโยชนใ ชสอย หรือ ประสิ ทธิ ภาพของ รัฐบาลไดเห็นความสําคัญโดยกําหนดยุทธศาสตรการพัฒนา
ขอมูล ข า ราชการพลเรื อ น มี เ ป า ประสงค ห ลั ก ให ข า ราชการมี
3.5 การสรา งขอ มูล ขึ้น มาใหม เปน ความชํานาญใน สมรรถนะและความมุงมั่นในการปฏิบัติราชการ ยึดหลักการ
การสรางขอมูลขึ้นใหมโดยอาศัยการดัดแปลง บริ ห ารจั ด การภาครั ฐ แนวใหม แ ละการบริ ห ารกิ จ การ
การประยุกตใช การออกแบบใหม การประดิษฐคิดคนหรือ บานเมืองที่ดี นักบริหารทุกระดับมีศักยภาพในการเปนผูนํา
การสรางขอมูลขึ้นมาใหม การบริ ห ารราชการยุ ค ใหม เพื่ อ ให ภ าคราชการมี ขี ด
ICT มีบ ทบาทต อกระบวนการเรีย นรู เนื่อ งจาก ICT ความสามารถและมาตรฐานการปฏิ บั ติ ง านในระดั บ สู ง
เปนเทคโนโลยีที่มีเ ครื่องมือเพื่อการเรียนรูที่ห ลากหลาย ทั้ง เที ย บเท า เกณฑ ส ากล โดยมี ยุ ท ธศาสตร ก ารเสริ ม สร า ง
การติ ด ต อ สื่ อ สาร การสื บ ค น ข อ มู ล การเข า ถึ ง แหล ง สมรรถนะและทักษะใหแกทรัพ ยากรบุค คลภาครัฐ รวมทั้ง
สารสนเทศ และการสร างชิ้น งาน ทํา ใหเ กิด การบู รณาการ การสรางสภาพแวดลอมและพัฒนาการเรียนรูของบุคคลดวย
การเรียนรู ที่เชื่อ มโยงระหว างสาระวิช า พัฒ นาทัก ษะการ วิ ธี ก ารที่ ห ลากหลาย ที่ เ อื้ อ ต อ การสร า งกระบวนทั ศ น
ทํางานกลุม ทักษะการคิดขั้นสูง และการคิดสรางสรรคดวย วั ฒ นธรรมและค า นิ ย มใหม ใ นการปฏิ บั ติ ง าน เช น การ
วิธีการที่หลากหลาย ฝก อบรมทางไกล การฝกอบรมโดยผา นสื่ออิเ ล็ก ทรอนิ กส
การเปลี่ยนแปลงการใชเทคโนโลยีสารสนเทศและการ (e-learning) การเรี ย นรู ด ว ยตนเองตลอดเวลา เป น ต น
สื่อสารในครั้ งนี้ สง ผลใหป ระเทศตา งๆ ทั่ วโลก ต องตื่น ตัว (สํานักงานคณะกรรมการขาราชการพลเรือน. 2547 ค) ซึ่ง
และไดทุมเททรัพยากรเพื่อการบริหารกิจการบานเมือ งและ การดํ า เนิ น งานตามแนวทางการพั ฒ นาบุ ค ลากรภาครั ฐ
สั ง ค ม ข อ ง ต น ใ ห ทั น โ ล ก ทั น ส มั ย ส อ ด ค ล อ ง กั บ ดังกลาว เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่ อสาร ไดเขา มามี
สภาพแวดลอ มและกติกาใหมของสั งคม ทั้ งนี้ใ นส วนภาค บทบาทในการพัฒนาและบริหารกําลังคนภาครัฐ เพื่อที่จะทํา
ราชการตอ งปรั บตั วให ทัน และรองรับ การเปลี่ย นแปลงที่ ให อ งค ก รสามารถตอบสนองต อ ปรากฏการณ ข องการ
เกิดขึ้นตลอดเวลา การบริหารทรัพยากรบุคคลในภาครัฐจึงมี เปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นอยูตลอดเวลา พรอมทั้งเตรียมอุปกรณ
สิ่ง ทา ทายที่ ตอ งเผชิ ญคือ ทํ าอยา งไรจึ งจะทํา ใหขา ราชการ และเครื่ อ งอํ า นวยความสะดวกในการเรี ย นรู แ ละสร า ง
สามารถเพิ่มคุณคาในการทํางานเพื่อใหองคกรสามารถเผชิญ บรรยากาศแหงการเรียนรูใหแกบุคลากรทุกคนในองคกร
กับสภาวะแวดลอมที่มีการเปลี่ยนแปลงอยางรวดเร็ว และทํา การเรียนการสอนผานระบบอิเล็กทรอนิกส หรือที่เรียก
ให ข า ราชการมี ค วามสุ ข ในการทํ า งาน (สํ า นั ก งาน กันโดยทั่วไปวา อีเลิรนนิง นั้นมีความแตกตางกับการเรียน
คณะกรรมการขาราชการพลเรือน.2547 ก) ดังนั้นบุคลากรจึง การสอนในชั้นเรียนแบบเผชิญหนา เชนสภาพแวดลอมการ
ถือ เปน ปจจัยสํา คัญในการกํา หนดความสํา เร็จ และความมี เรี ย นการสอน การสื่ อ สารและปฏิ สั ม พั น ธ ซึ่ ง ทํ า ให
ประสิท ธิภาพขององคกรในยุคปจจุบัน สง ผลใหบุคลากร สมรรถนะผู ส อนออนไลน มี ค วามแตกต า งกั น ทั้ ง ความรู
ตอ งมี ศัก ยภาพและสมรรถนะในการทํา งานสูง และมี ความ ความสามารถ บทบาทและหนาที่ จากผลการศึกษาวิจัยของ
ตื่น ตัว ตอ การปรับ สภาพการทํ างานใหก าวหนา ตามเทคนิค McVay (2002) พบวาผูสอนมีทัศนคติทั้งทางบวก และทาง
และการบริ ห ารสมั ย ใหม ซึ่ ง องค ก รสมั ย ใหม ใ นสั ง คม ลบตอบทบาทผูสอนออนไลน ไดแก ดานการใชเทคโนโลยี
เศรษฐกิจ ที่เ นน องคค วามรู (Knowledge Economy) ถือวา ดา นตารางการทํ างานที่ไ มเ ปน ปกติ และด านบทบาทของ
ทรัพยากรบุคคลอันเปนทรัพยสิน (Asset) ขององคกรนั้น มี ผูสอนที่เปลี่ยนเปนผูชวยเหลือและสนับสนุน นอกจากนี้จาก
ความเปน “ทุน” (Human Capital) ซึ่งมีความสําคัญยิ่งตอการ การทบทวนเอกสารและงานวิจัยคัดสรร พบวามีนักการ
บริห ารและการสรางคุณคา (Value Creation) ใหกับองคกร ศึกษาและหนวยงานตางๆ ใหความสําคัญตอการพัฒนา
(สํานักงานคณะกรรมการขาราชการพลเรือน, 2547 ข) สมรรถนะผู สอนออนไลนซึ่ งแสดงใหเ ห็น วาการทํ าหนา ที่
ผูสอนออนไลนจําเปนตองมีความรู ความสามารถทักษะและ

4. คุ ณลั ก ษณะของผู ส อนที่ จํ า เป น ต อ การปฏิ บั ติ ง าน เช น ทั้ ง นี้ รู ป แบบ (Model) เทคโนโลยี เ พื่ อ พั ฒ นา
สมรรถนะดา นศาสตร การสอน ดานการจั ดการหอ งเรีย น ความสามารถของมนุษย (Human Performance Technology:
ออนไลน ดานเทคนิค ดา นการประเมิน (Berge, 2001; HPT) ที่ไดรั บการยอมรับ ในขณะนี้คือ รู ปแบบของ แวน
IBSTPI, 2003; Smith, 2005; NACOL, 2006) (ปราวีณยา เธียม มอสเซเรย และเดสซินเจอร (Van Tiem, Moseley and
สุวรรณณัฐโชติ,2011) Dessinger. 2001) โดยมีรูปแบบดังนี้
เทคโนโลยีเพื่อพัฒนาความสามารถของมนุษย (Human
Performance Technology: HPT) เปน นวัต กรรมที่ กําลั ง
ไดรับการกลาวถึงในการพัฒนาขาราชการใหมีความสามารถ
และประสิทธิ ภาพ ทั้งนี้ HPT เริ่ มต นจาก โทมัส กิลเบิร ท
(Thomas F. Gilbert) ที่ได รับ การยกยอ งว าเปน บิดาของ
เทคโนโลยีเพื่อพัฒนาความสามารถของมนุษ ย( HPT) และ
เป น ลู ก ศิ ษ ย ข องสกิ น เนอร (Skinner) ศาสตราจารย ผู มี
ชื่อเสียงโดงดังทางจิตวิทยากลุ มทฤษฏีพฤติกรรมนิยม โดย
ในชวงป ค.ศ.1961-1962 กิล เบิ รท ไดตี พิม พว ารสารซึ่ ง
นํ า ไปสูก ารวางรากฐานและทํ า ให เ กิ ด การขยายตั ว อย า ง
กว า งขวางของเทคโนโลยี เ พื่ อ พั ฒ นาความสามารถของ
มนุ ษย ชื่อ ความสามารถมนุ ษย (Human Competence) ที่ Human Performance Technology Model
อธิ บ ายถึ ง การพั ฒ นาความสามารถที่ จ ะต อ งมาจากการ (Van Tiem, Moseley and Dessinger. 2001)
วิเคราะหความสามารถ การวิเคราะหสาเหตุ ซึ่งนําไปสูการ
พั ฒ นาแบบจํ า ลองเทคโนโลยี ส มรรถนะมนุ ษ ย โดยเน น แบบจํา ลองเทคโนโลยีเ พื่อ พัฒนาความสามารถของมนุ ษย
เ ฉ พา ะ ไ ป ที่ ก าร ฝ กอ บ ร ม แ ล ะ ก า ร พั ฒ น า เ พื่ อ เ พิ่ ม ประกอบดวย
ความสามารถในการทํางานหรือจะเรียกวา วิธีการระบบเพื่อ 1. การวิเ คราะห ความสามารถด วยวิธีก ารสํา รวจ
การฝ ก อบรมการทํ า งาน โดยเน น ไปที่ ภ าคธุ ร กิ จ และ (Surveys Research) โดยการวิเคราะหสภาพปจจุบัน (Actual
อุตสาหกรรมเพื่อเพิ่มความสามารถใหกับบุค ลากรที่ทํางาน Performance State: APS) และวิเคราะหค วามตองการ
อยู ดั งนั้ น HPT จึงเนน ไปที่รู ปแบบการจั ดกระบวนการที่ (Desired Performance State: DPS) ของบุคลากรและองคกร
เน น การพั ฒ นาบุ ค ลากรในองค ก ร (ปรั ช ญนั น ท นิ ล สุ ข . ไดแก การวิเคราะหปจจัยภายในบุคคล (Individual Factor)
2549) และวิ เ คราะห ป จ จั ย เกื้ อ หนุ น ในองค ก าร (Organization
เทคโนโลยี เ พื่ อ พั ฒ นาความสามารถของมนุ ษ ย Factor)โดยใชแบบสอบถามการวิเคราะหความสามารถของ
หมายถึง กระบวนการออกแบบระบบเพื่อพัฒนาและเพิ่ ม บุ ค ลากรในองค ก ร เช น การวิ เ คราะห ส มรรถภาพด า น
ความสามารถของบุค ลากร โดยการวิเ คราะหชอ งว างหรื อ เทคโนโลยี ส ารสนเทศและการสื่ อ สาร การวิ เ คราะห
ความแตกต า งของความสามารถที่ ห น ว ยงานต อ งการกั บ สมรรถนะผู ส อนออนไลน ข ององค ก รจากนั้ น วิ เ คราะห
สภาพที่แทจริงทั้งขององคกรและบุคลากร ซึ่งจะนําไปสูการ ชองวาง (Performance Gap Analysis) และจัดลําดับการ
วิเ คราะหสาเหตุแ ละการออกแบบการผลั กดั น ให เกิ ดการ พัฒนา (Classify Performance)
เปลี่ย นแปลงและการประเมินผลที่ เหมาะสมกั บหนว ยงาน 2. การวิเคราะหสาเหตุเปนขั้นตอนการนําผลที่ได
เพื่อใหบ รรลุตามวิสัยทัศ นและวัตถุประสงคข องหนวยงาน จากขั้นวิเคราะหความสามารถของบุคลากรในองคกร มา
อยางมีประสิทธิภาพและประสิทธิผล วิเคราะหถึงสาเหตุที่ทําใหเกิดชองวางนั้น

5. ไดแก การสนั บสนุนที่ เกี่ยวข องกับบุค คล (Individual บทสรุป
Support) และการสนั บ สนุ น ที่ เ กี่ ย วข อ งกั บ องค ก ร การนําเอาสมรรถนะเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร
(Organization Support) เพื่อพัฒนาศักยภาพของมนุษ ยไปใชเพื่อสงเสริมสมรรถนะ
3. เป นการนําผลที่ไดจ ากขั้นการวิเคราะหสาเหตุ ผูส อนอิเลิรนนิง และชวยในการพัฒนาองคก ร เพื่อสราง
มาออกแบบดําเนินการพัฒนาความสามารถของบุคลากร ใน ความไดเปรียบในการแขงขันที่เปลี่ยนแปลงไปอยางรวดเร็ว
องค ก รโดยวิ ธีก ารฝ ก อบรมปฏิ บั ติ ก าร (Training on และคาดการณไดยากอยา งปจ จุบัน อย างไรก็ตาม การนํ า
Performance) ประกอบด ว ยขั้ น ตอน ได แ ก กํ า หนด เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารเพื่ อพัฒ นาศักยภาพ
วัตถุประสงค (Purpose) กําหนดเนื้อหา (Content) คัดเลือก ของมนุษ ยไปใช ในการพัฒนาองคกรใหสําเร็จก็ขึ้น อยูกับ
(Recruitment) ใหรางวัลสิ นน้ําใจ (Incentive) ดําเนินการ ความพร อ มของป จ จั ย ภายในองค ก รหลายด า น ได แ ก
ฝ ก อบรม (Training) และประเมิ น ความรู แ ละทั ก ษะ ฮาร ด แวร ซอฟท แ วร ข อ มู ล และสารสนเทศ ฐานข อ มู ล
(Knowledge and Skill Assessment) โดยใชแบบประเมิ น ระบบเครือ ขายการสื่อสาร ความซับซอนของกระบวนการ
ความรู (Knowledge) แบบประเมินทักษะ (Skill) และแบบ ทํางาน บุค ลากรที่ทํางานเกี่ย วกับ ระบบสารสนเทศ และที่
ประเมินความพึงพอใจของผูเขารับการฝกอบรม สํ า คั ญ คื อ การนํ า เอารู ป แบบเทคโนโลยี เ พื่ อ พั ฒ นา
4. การดําเนินการและผลัก ดันการเปลี่ยนแปลง ความสามารถมนุษ ย (Human Performance Technology:
เป น ขั้ น ตอนที่ บุ ค ลากรนํ า ความรู ห รื อ ทั ก ษะที่ ไ ด จ ากขั้ น HPT) มาปรับประยุกตใชใหเหมาะสมกับหนวยงานภาครัฐ
พัฒนาความสามารถ มาดําเนินการเผยแพรความรูหรือทักษะ จะชวยทําใหการพัฒนาบุคลากรเปนไปอยางมีประสิทธิภาพ
ที่ไดรับไปสูบุคลากรในองคกรของตน (Knowledge & Skill และเกิดประสิทธิผลอยางเดนชัด สอดคลองกับแนวนโยบาย
Diffusion) ประกอบดว ยขั้ น ตอน ได แ ก เตรี ย มการ การพัฒนาเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารที่มีค นเปน
(Preparation) เผยแพร (Diffusion) ประเมิ น คุ ณ สมบั ติ ฐานสําคัญและการพัฒนา และนําประเทศไปสูความกาวหนา
(Attribute Assessment) และยกยองชมเชย (Reward) โดยใช และแข ง ขั น ได ใ นระดั บ สากล เพิ่ ม ประสิ ท ธิ ภ าพให ค น
แบบประเมินคุณสมบัติ (Attribute) และแบบประเมินความ เทากับเพิ่มทุนมนุษยใหกับหนวยงาน
พึง พอใจของกลุ มบุ ค ลากรในองค กรที่ ได รับ การเผยแพร
ความรูหรือทักษะ 1
ณรงค พันธุคง อาจารยประจํา สาขาวิชาคอมพิวเตอรธุรกิจ
5. การประเมิน เปนขั้นตอนของการประเมิน คือ
คณะวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฏกาญจนบุรี
ประเมินกระบวนการปรับปรุง (Formative Evaluation) เปน
การประเมิ น ในทุ ก ขั้ น ตอนเพื่ อ ทํ า การแก ไ ขปรั บ ปรุ ง 2
ดร.ปณิตา วรรณพิรุณ อาจารยประจําสาขาวิชาเทคโนโลยี
แบบจําลอง ซึ่งผลที่ไดจากแตละขั้นตอนจะนํามาเปนขอมูล
สารสนเทศและการสื่อสารเพื่อการศึกษา
ในการดํา เนินการของขั้น ตอนต อ ๆ ไป และประเมิ น
คณะครุศาสตรอุตสาหกรรม มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระ
ผลสัมฤทธิ์ (Summative Evaluation) เปนการประเมินความรู
จอมเกลาพระนครเหนือ
ทักษะ คุณสมบัติ ความพึงพอใจของบุค ลากรที่เข ารับ การ
ฝกอบรม และความพึงพอใจของกลุมบุคลากรในองคกรที่
ได รับ การเผยแพรค วามรู หรื อทั กษะ โดยใชแ บบประเมิน
ได แก แบบประเมิน ความรู แบบประเมิน ทักษะ แบบ
ประเมินคุณสมบัติ แบบประเมินความพึงพอใจของผูเขารับ
การฝกอบรม และแบบประเมิ นความพึงพอใจของกลุ ม
บุคลากรในองคกรที่ไดรับการเผยแพรความรูหรือทักษะ

6. บรรณานุกรม พลเรือน ประสบการณจ ากสวนราชการนํารอง. กรุงเทพฯ :
[1] “การพัฒนาศักยภาพกลุมคนทํางานที่บานดวย สํานักงาน คณะกรรมการขาราชการพลเรือน
สื่อ ICT”.< http://www.mict.go.th/home/1656D2.html > [10] สํานักงานคณะกรรมการขาราชการพลเรือน (2547 ข)
19-09-2551. HR Scorecard การประเมินระบบบริหาร ทรัพยากรบุคคล.
[2] “แผนแมบทเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารเพื่อ กรุ ง เทพฯ : โรงพิ ม พ สํ า นั ก บริ ห ารกลาง สํ า นั ก งาน
การศึกษา ของกระทรวงศึกษาธิการ พ.ศ. 2550-2554” , คณะกรรมการ ขาราชการพลเรือน
2550. [11] สํานักงานคณะกรรมการขาราชการพลเรือน (2547 ค)
[3] กระทรวงศึกษาธิการ (2550) ประกาศ ยุ ท ธศาสตร ก ารพั ฒ นาข า ราชการพลเรื อ น. Online
กระทรวงศึกษาธิการ เรื่อง นโยบายและมาตรฐานการพัฒนา Available: http://www.ocsc.go.th/สํานักงาน
เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารเพื่อการศึกษา. [12] สํ า นั ก งานเลขานุ ก ารคณะกรรมการเทคโนโลยี
กรุงเทพฯ : สํานักปลัดกระทรวง. Online Available สารสนเทศแห งชาติ ศูน ยเ ทคโนโลยี อิเ ล็ก ทรอนิก ส และ
:http://www.moe.go.th/policy/policy_ICT.pdf คอมพิ วเตอรแหง ชาติ. 2545. กรอบนโยบายเทคโนโลยี
[4] กระทรวงศึกษาธิการ (2546) แผนแมบทเทคโนโลยี สารสนเทศ ระยะ พ.ศ. 2544-2553 ของประเทศไทย.
สารสนเทศและการสื่อสารเพื่อการศึกษาของ กรุงเทพฯ : ธนาเพรส แอนด กราฟฟก
กระทรวงศึกษาธิการ (พ.ศ. 2547 – 2549). กรุงเทพฯ : โรง [13] McVay, L.M. (2002). The online educator: a guide to
พิมพองคกรคาคุรุสภา creating the virtual classroom. London:
[5] คณะกรรมการพัฒนาระบบราชการ (2546) แผน Routledge.
ยุทธศาสตรการพัฒนาระบบราชการไทย (พ.ศ.2546-พ.ศ. [14] Budke, E.W and Sandra, K. (1988). Human
2550). กรุงเทพฯ : สํานักงานคณะกรรมการพัฒนาระบบ Performance Technology. ERIC Digest No. 74. ERIC
ราชการ Clearinghouse on Adult Career and Vocational Education
[6] ปรัชญนันท นิลสุข. (2549). เทคโนโลยีเพื่อเพิ่ม Columbus OH.
สมรรถภาพมนุษย Human Performance Technology.
[15] International Society for Performance Improvement
Online
(2005). What is Human Performance Technology.
Available: http://gotoknow.org/blog/prachyanun/43048
OnlineAvailable : http://www.ispi.org/
[7] ปราวีณยา สุวรรณณัฐโชติ. (2554). สมรรถนะผูสอน
[16] Instructional Technology Global Resource Network
ออนไลนในการจัดการศึกษาทางไกลดวยอีเลิรนนิง
(1994). Performance Technology / Human Performance
Online Instructor Competencies for e-Learning Settings in
Technology. Online Available
Distance Education. Online Available:
: http://www.ittheory.com/qual/prep1.htm
http://www.niteschan.com/nec2011/1_speaker/6_Praweeny
[17] Lowthert, H.W. (1996). Moving from Instructional
a.pdf
Technology to Human Performance Technology in the
[8] สํานักงานคณะกรรมการขาราชการพลเรือน (2549) การ
Nuclear Power Industry. AIP Associates (Always
บริหารกิจการบานเมืองที่ดี. Online
Improving Performance) Online Available
Available: http://www.ocsc.go.th/)
: http://www.alwaysimproving.com/
[9] สํานั กงานคณะกรรมการขาราชการพลเรือน (2547 ก)
การพัฒนาสมรรถนะการบริหารทรัพยากร บุคคลในราชการ

7. [18] Nickols, F. W. (1977). “Concerning Performance and
Performance Standards: An Opinion.” NSPI Journal 16 :1 ,
pp. 14-17
[19] Stolovitch, H.D. and Keeps, E.J. (1992). Handbook of
human performance technology. San Francisco: Jossey-
Bass.
[20] Van Tiem, M.D.,Moseley, L.J., and Dessinger, C.J.
(2001). Fundamental of Performance Technology : Guide
to Improving People, Process, and Performance.
Performance Improvement. March 2001: 60-64.
[21] Dupâquier, J. 2001. Malthus, Thomas Robert (1766–
1834). International Encyclopedia of the Social &
Behavioral Sciences, 9151–9156. Abstract.