presentation

1. Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΤΟΠΟΥ ΜΟΥ
ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΨΗΦΙΑΚΗ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ

2. Πώς οργανώνουμε μια συλλογική έρευνα τοπικής
ιστορίας;
Εργαλεία και μέθοδοι της ιστορικής γνώσης
1. Ενημέρωση, προβληματισμός και επιλογή του
θέματος. Διαμόρφωση ερωτημάτων
Πριν ξεκινήσουμε χρήσιμο είναι να διαβάσουμε λίγο για την
ιστορία του τόπου την οποία θέλουμε να διερευνήσουμε
περαιτέρω, να επισκεφτούμε τη δημοτική ή άλλες βιβλιοθήκες
για να εντοπίσουμε τοπικά ιστορικά ή άλλα περιοδικά και
τοπικές εφημερίδες, να βγούμε να περπατήσουμε
παρατηρώντας σχολεία, εκκλησίες, δημόσια κτίρια, οικίες,
καταστήματα, εργοστάσια, χώρους αναψυχής και πράσινου,
μνημεία, οδωνύμια κλπ. Να επισκεφτούμε τα τοπικά αρχεία και
μουσεία.

3. Ορίζοντας τον χρόνο και τον τόπο.
Τι είναι και σε τι χρησιμεύουν η χρονολόγηση και η
περιοδολόγηση;

4. Πώς επηρεάζει ο ιστορικός τόπος την ανθρώπινη ζωή;
Η οργάνωση της ζωής του ανθρώπου εξαρτάται από τις
φυσικές συνθήκες του περιβάλλοντος του. Αλλά το φυσικό
περιβάλλον αλληλεπιδρά με τις ανθρώπινες κοινωνίες και ο
άνθρωπος επεμβαίνει στο φυσικό περιβάλλον
μετατρέποντας το σε πολιτισμικό.
Οι ερευνητές ξεκινούν πάντα από ορισμένα ερωτήματα ή
υποθέσεις εργασίας.

5. 2. Ιστορική αναζήτηση και έρευνα. Εντοπισμός
και μελέτη της βιβλιογραφίας και των πηγών
α. Ανίχνευση βιβλιογραφίας
β. Αναζήτηση πηγών
Κάθε τόπος εγγράφεται στο χρόνο και η ιστορία αφήνει
τα ίχνη της στο χώρο, στο τοπίο, στα κτίσματα, στα
αρχεία, στη συλλογική μνήμη κ.ά.
γ. Επιλογή των πηγών και καταγραφή των
πληροφοριών
Αποδελτίωση: καταγραφή και ταξινόμηση του
υλικού μας
 δ. Υποβολή των πηγών σε κριτική
o Αξιοπιστία

6. 3. Σύνθεση των δεδομένων και παρουσίαση τους
Σχεδιάζοντας μια γραπτή εργασία:
Το πλάνο πρέπει να καλύπτει τα εξής σημεία:
α. τη διατύπωση του προβλήματος
β. τις προηγούμενες έρευνες που σχετίζονται με το θέμα
γ. την υπόθεση μας
δ. την παρουσίαση των στοιχείων που συγκεντρώσαμε
ε. την ανάλυση τους
στ. την απόδειξη της υπόθεσης μας
ζ. τα συμπεράσματα και νύξεις για περαιτέρω έρευνες.

7. Τεχνήματα που συνοδεύουν τη γραπτή εργασία
 Βίντεο (συνεντεύξεις, ντοκιμαντέρ κλπ)
 ψηφιακό άλμπουμ (φωτογραφίες και συνοδευτικό κείμενο
χρονολογικά δοσμένο)
 Χάρτες

8. Θεματικά πεδία της τοπικής ιστορίας
1. Τοπίο
«Κάθε τοπίο από τη στιγμή που δέχεται την ανθρώπινη επέμβαση
οποιασδήποτε μορφής ή και τις συνέπειες της ανθρώπινης δραστηριότητας
από την εγκατάσταση μιας ομάδας ανθρώπων έως τη διαμόρφωση του, για
να ανταποκριθεί στις ανάγκες που η ομάδα των εγκατεστημένων σ' αυτό
ανθρώπων θεωρεί ότι μπορεί να ικανοποιήσει, είναι ταυτόχρονα φυσικό και
ανθρωπογενές και έχει τη δική του ιστορία. Αντικείμενο αυτής της ιστορίας,
της ιστορίας του τοπίου, είναι το ιστορικό τοπίο, το σύνολο των μεταβολών
που υπέστη μέσα στο χρόνο το τοπίο, το σύνολο των άμεσων ή και έμμεσων
ανθρώπινων παρεμβάσεων σ' αυτό και πηγές της τα ίχνη που άφησαν οι
επεμβάσεις αυτές.»34
 Αγροτικό , βιομηχανικό ή αστικό τοπίο
 τοπωνύμια
2. Τεχνική
 Εξέλιξη τεχνολογίας και πώς επηρέασε τον τόπο
 Εργαλεία, μηχανήματα, οικιακά σκεύη κλπ΄.
3. Οικονομία
 Καταμερισμός εργασίας, επαγγέλματα
 Κοινωνικό κύρος και νοοτροπίες

9. 4. Δημογραφία
Σύνθεση του πληθυσμού
Μετανάστευση
Αστικοποίηση
5. Πολιτική
6. Κοινωνία και πολιτισμός
Καθημερινή ζωή: Χρόνος, εργασία και σχόλη, σώμα,
διατροφή, ενδυμασία, υγιεινή...
Θέση της γυναίκας
Ήθη και έθιμα
τέχνες

10. Προετοιμασία ομαδικής εργασίας:
 Γενικός και λεπτομερής σχεδιασμός δράσης και
οργάνωση της συνεργασίας.
 Χωρισμός σε ομάδες και καθορισμός ενός
χρονοδιαγράμματος.
 Συζήτηση και από κοινού απόφαση σχετικά με τις
επιμέρους εργασίες.
 Καταμερισμός των εργασιών.