7. Θα χαρακτηρύζατε αυτό τη
φωτογραφύα “ιςτορικό πηγό”; Γιατύ;
Κουρϋασ, αρχαώκό εποχό, Αθόνα
ΝΑΙ, διότι…
ΙΩ, διότι…
ΌΧΙ, διότι…
8. Θα χαρακτηρύζατε αυτό τη
φωτογραφύα “ιςτορικό πηγό”; Γιατύ;
ΝΑΙ, διότι…
ΙΩ, διότι…
ΌΧΙ, διότι…
Τπαύθριοσ κουρϋασ, δεκαετύα 1960, Αθόνα
9. Θα χαρακτηρύζατε αυτό τη
φωτογραφύα “ιςτορικό πηγό”; Γιατύ;
ΝΑΙ, διότι…
ΙΩ, διότι…
ΌΧΙ, διότι…
10. Ιςτορύα, ιςτορικό γεγονόσ,
ιςτορικό πηγό
• Ποιο γεγονόσ θα ονομϊζαμε ιςτορικό;
• Τι εννοούμε όταν λϋμε «ιςτορικό πηγό»;
• Εύναι η «ιςτορικό πηγό» ςυνώνυμη με την
«ιςτορικό μαρτυρύα»;
• Εύχαμε πϊντα τισ ύδιεσ «απαντόςεισ» ς’ αυτϋσ
τισ ερωτόςεισ;
• Συμφωνούν οι απαντόςεισ όλων;
• Μπορεύ καθϋνασ να διατηρεύ «την ϊποψό
του», όταν διδϊςκει Ιςτορύα ςτο ςχολεύο;
11. Τι εύναι ιςτορύα ςόμερα;
ιστορία του αθλητισμού,
της παιδικής ηλικίας,
του φεμιμιστικού κιμήματος, της μόδας,
τωμ διατροφικώμ συμηθειών,
ιστορία … ιστορία … ιστορία …
12. Τι εύδουσ ιςτορύα θϋλω να διδϊξω;
ωσ προσ…
Παραδοςιακό
Μοντϋρνα
Μεταμοντϋρνα
το παρελθόν
πραγματικότητα
αναπαρϊςταςη
(διϊλογοσ
παρόντοσπαρελθόντοσ)
οριςτικό απώλεια
παρελθόντοσ
(ςκϋψη πϊνω ςτο
παρελθόν)
τον ιςτορικό
χρόνο
ϋνασ και
γραμμικόσ
πολλού και
διαςταυρούμενοι
ιςτορικόσ χρόνοσ
εύναι ο χρόνοσ τησ
εκϊςτοτε αφόγηςησ
πολυπλοκότητα
αιτύωνςυνδυαςμόσ
θεωρύασ και
πηγών
ςκϋψεισ πϊνω ςτην
ιςτορικό εξϋλιξη –
ανϊλυςη
αφηγηματικόσ
δομόσ
με βϊςη τεκμόρια
τισ ςχϋςεισ αιτύασ
και λογικό
- αποτελϋςματοσ
επεξεργαςύα,
χωρύσ γενικεύςεισ
13. Τι εύδουσ ιςτορύα θϋλω να διδϊξω;
ωσ προσ…
πηγϋσ γεγονότα
αντικειμενικότητα
ιςτορικό
αλόθεια
Παραδοςιακό
Μοντϋρνα
Μεταμοντϋρνα
οι πηγϋσ αποτελούν
οι πηγϋσ
ύχνη του παρελθόντοσ οι πηγϋσ ιςοδυναμούν
αποτελούν που μετατρϋπονται ςε με ερμηνεύεσ, με ύχνη
τεκμόρια για
τεκμόρια μϋςω
τησ ςκϋψησ πϊνω ςτο
τα γεγονότα κριτικόσ-ερμηνευτικόσ
παρελθόν
διαδικαςύασ
Δυνατό
μύα και
εφικτό
ςχετικό
αδύνατη
ςχετικό – πολλϋσ
«αλόθειεσ»
αδύνατη – τόςεσ
ιςτορικϋσ «αλόθειεσ»
όςεσ οι ιςτορικϋσ
αφηγόςεισ
15. Ιςτορικό αφόγημα
παραδοςιακό
προςϋγγιςη
επικεντρώνεται
ςε μια
χρονολογικό
διϊταξη
τησ ιςτορύασ,
η οπούα εςτιϊζει
ςτα γεγονότα,
ςτα πρόςωπα
και τισ προθϋςεισ
τουσ
ςύγχρονη
προςϋγγιςη
επικεντρώνεται
ςε
δομϋσ, χαρακτη
ριςτικϊ και
τϊςεισ,
υπερβαύνει την
ϊκαμπτη
χρονολογικό
διϊταξη και
χρηςιμοποιεύ
βοηθητικϊ
εργαλεύα από
την
ψυχαναλυτικό
και την
κοινωνικό
θεωρύα
15
16. Παρϊδειγμα «ιςτορύα - ερώτημα»
Πώσ ντύνονταν οι ϊνθρωποι
ςτην αρχαύα Ελλϊδα;
• Φορούςαν τα ύδια ρούχα ϊνδρεσ και
γυναύκεσ;
• Υπόρχε επύςημο και καθημερινό ϋνδυμα;
• Μπορούςεσ να ξεχωρύςεισ ςε ποια
κοινωνικό τϊξη ανόκε κϊποιοσ μόνο από τα
ρούχα που φορούςε;
17. Β: Διδακτικό αξιοπούηςη των υλικών
καταλούπων του παρελθόντοσ
ωσ ιςτορικών μαρτυριών
• οι κύριεσ κατηγορύεσ των αρχαιολογικών δεδομϋνων ό
των αρχαύων υλικών καταλούπων:
• τϋχνεργα ό τεχνουργόματα: οποιοδόποτε εύδοσ κινητών ευρημϊτων
όπωσ εργαλεύα, όπλα, αγγεύα, αγϊλματα, οικοςκευϋσ, νομύςματα,
λατρευτικϊ αντικεύμενα και ϊλλα.
• καταςκευϋσ: οποιοδόποτε μη κινητό εύρημα, το οπούο δεν εύναι
δυνατόν να αποςπαςθεύ ακϋραια από το ϋδαφοσ, χωρύσ τον κύνδυνο
να καταςτραφεύ και να διαταραχθεύ η αρχαιολογικό θϋςη όπωσ
πηγϊδια, αυλϊκια περιςυλλογόσ και εκτροπόσ νερού, δεξαμενϋσ,
δεξαμενϋσ, εςτύεσ, βωμού, τϊφοι, λϊκκοι (αποθηκευτικού
χαρακτόρα, απορριμμϊτων κ.λπ.), τϊφροι (οχυρωματικού,
θεμελύωςησ κ.α.).
18. οι κύριεσ κατηγορύεσ των αρχαιολογικών
δεδομϋνων ό των αρχαύων υλικών καταλούπων:
• κτύςματα: τα αρχιτεκτονικϊ κατϊλοιπα, ςτα οπούα
περιλαμβϊνονται κατοικύεσ, εργαςτόρια, ανϊκτορα, δημόςια
κτύρια, ναού, μνημειακϊ ό ϊλλα ταφικϊ οικοδομόματα. Αποτελούν
ςημαντικό πηγό πληροφοριών για την αρχαύα πολιτιςμικό ςυμπεριφορϊ.
• οικοδεδομϋνα ό οικουργόματα: τα οργανικϊ κατϊλοιπα από το φυςικό
περιβϊλλον, (αρχαύασ χλωρύδασ και πανύδασ), όπωσ οςτϊ
ζώων, όςτρεα, κϊρβουνο ό ςτϊχτη, ςπόροι και καρπού, γύρη και ϊλλα
φυτικϊ κατϊλοιπα. Περιλαμβϊνονται, επύςησ, ανθρωπογενεύσ εδαφικού
ςχηματιςμού (π.χ. λόφοι), ιζόματα (π.χ. ϊμμοσ ό πηλόσ που επρόκειτο να
χρηςιμοποιηθεύ ωσ οικοδομικό υλικό) και μεταλλεύματα (π.χ. μια
ποςότητα μεταλλεύματοσ που μεταφϋρθηκε ςε αρχαύο μεταλλουργικό
εργαςτόριο).
19. Αρχαύα ελληνικό ενδυμαςύα
Η ενδυμαςύα ςτην αρχαύα Ελλϊδα
ποικύλλει ανϊλογα με:
• Σο φύλο (ϊνδρεσ- γυναύκεσ)
• Σην ηλικύα (παιδιϊ, ϋφηβοι, ώριμοι
ϊνθρωποι)
• Σην ιδιότητα του ελεύθερου και του
δούλου
• Σην περιοχό την οπούα κϊθε φορϊ
μελετούμε (Αττικό, Ιωνύα,
Μακεδονύα, Κϊτω Ιταλύα κ.λπ.)
• Ση ςυγκεκριμϋνη χρονικό περύοδο,
την οπούα κϊθε φορϊ εξετϊζουμε
