1. ÖĞRENCİ ÖZELLİKLERİ
2012-2013 Eğitim-Öğretim Yılı
Bahar Dönemi
Özel Öğretim Yöntemler– II
Öğr. Gör.: Tijen AKADA
HAZIRLAYANLAR
Ebru SEYHAN 2009215024
Musa ÇİMEK 2009215035
Ozan PARILTI 2010215031
Uğurcan AVCI 2009215001
1

2. HEDEF VE KAZANIMLAR(1/2)
1. Bilişsel gelişim kuramını kavrayacak
2. Piaget bilişsel gelişim evrelerini anlatabilecek
3. Düşünme stillerini anlatabilecek
4. Sağ ve sol beyin özelliklerini sayabilecek
5. Öğrenci özelliklerini bilmenin önemini kavrayabilecek
6. Başarılı öğrenci özelliklerinin sıralayabilecek
2

3. HEDEF VE KAZANIMLAR(2/2)
7. Myers- Brigss öğrenme stilini kavrayabilecek
8. Öğrenen tiplerini anlatabilecek
9. Öğrenci-öğretmen etkileşiminin önemini kavrayabilecek
10. Öğrenci-öğrenci etkileşiminin önemini kavrayabilecek
11. Yeni nesil öğrencilerin bilişim teknolojilerine karşı
tutumunu söyleyebilecek
3

4. ÖĞRENCİ ÖZELLİKLERİ
4

5. BİLİŞSEL GELİŞİM
Biliş; düşünme, öğrenme ve hatırlama süreçlerine denir.
Bilişsel sözcüğü, akıl ve bilgi, bellek, akıl yürütme, anımsama,
unutma, sorun çözme, kavramlar arası ilişkileri kurma ve düşünce
gibi zihinsel işlevleri tanımlar.
Bilişsel Gelişim, yaşla birlikte bu süreçlerde olan değişimlerdir.
5

6. BİLİŞSEL GELİŞİM
 Bireyin çevresindeki dünyayı
anlamasını ve öğrenmesini
sağlayan, aktif zihinsel
faaliyetlerdeki gelişimdir.
 Bebeklikten yetişkinliğe
kadar, bireyin çevreyi
anlama yollarının daha
kompleks ve etkili hale
gelmesi sürecidir.
 Bireydeki akıl yürütme,
düşünme, bellek, ve dildeki
değişmeleri kapsar.
6

7. Piaget’nin Bilişsel Gelişim Kuramı
JEAN PİAGET(1896-1980)
7

8. Piaget’nin Bilişsel Gelişim Kuramı
Piaget, bilişsel gelişim kuramını ortaya koymadan önce
zihin ve zekâ kavramlarının anlaşılmasını sağlamayı
amaçlamıştır. Zekâyı, çevreye uyum yapabilme yetene­ği olarak
tanımlarken; zihnin ise, bireyin yeni uyarıcılar karşında tekrar
denge sağlama işlevini gördüğünü be­lirtmiştir.
Kuramını klinik verilere, bilim­sel araştırmalara ve günlük
yaşamdan topladığı bilgilere dayandıran Piaget, özellikle yaptığı
gözlemler sonucunda çocukların dünyasının yetişkinlerinkinden
çok farklı oldu­ğunu öne sürmüştür.
8

9. Bilişsel Gelişimle İlgili Kavramlar
1. Şemalar
2. Uyum(adaptasyon)
3. Özümleme (Asimilasyon)
4. Uyumsama (Akomodasyon)
5. Dengeleme
6. Örgütleme
9

10. 1. ŞEMALAR (1/2)
 Şema en temel zihinsel yapıdır.
 Çocuğun çevresi ile etkileştikçe geliştirdiği davranış ve düşünce
kalıplarına karşılık
 gelir.
 Çocuklar yetişkinlerden daha az şemaya sahiptir.
 Olgunlaşma süreci içinde yeni yeni şemalar geliştirilir.
 Şemalar, problemi anlama, çözme, dünya ile baş etme yolları
olarak da düşünülür.
 Şemaları sayesinde birey çevreyi organize eder ve uyum sağlar.
 Şemalar sadece bilişsel değil, psikomotor ve duyuşsal da olabilir.
10

11. 1. ŞEMALAR (2/2)
İki aylık bebeğe çıngırak verdiğinizde
onu yakalayıp ağzına götürecek ve
emecektir. Çünkü bu uyarıcıyla ilgilenmesi
için uygun şema; yakala ve emme
şemasıdır.
11

12. 2. UYUM (ADAPTASYON)
• Bireyin çevresiyle etkileşerek karşılaştığı , değişikliklere uyma
gayretinde olduğu bu sürece Uyum(adaptasyon) denir.
• Bilişsel gelişim bir denge kurma sürecidir. Bu dengeleme sürecinin
kesintisiz ilerleyebilmesi için karşılaşılan yeni durum, olay, nesne
ve varlıklara uyum sağlamak gerekir.
12

13. 13

14. 14

15. 15

16. UYUM
ÖZÜMLEME DÜZENLEME
İnsanlarda var olan uyum yeteneği, bir birinin tamamlayıcısı olan iki
süreci içermektedir.
16

17. ÖZÜMLEME
• Bireyin yeni karşılaştığı durum, nesne, olay ya da bilgiyi,
kendisinde önceden var olan şemalarla açıklamasıdır.
DÜZENLEME
• Bireyin yeni karşılaştığı durum, olay, nesne ya da bilgiyi,
kendisinde önceden var olan şemalarla açıklayamadığında, yeni
bir şema oluşturması ya da var olan şemanın içeriğini değiştirmesi
gerekir. Bu sürece düzenleme (akomodasyon,uyumsama) adı
verilmektedir.
17

18. DENGELEME
• Karşılaşılan yeni durum, var olan şemalarla açıklanamadığında
bu, bireyi rahatsız eder. Denge bozulur. Oysa organizma sürekli
dengede kalmak ister.
• Özümseme ya da uyumsama süreci sonucunda denge kurulur.
• Öğrenme büyük ölçüde dengenin bozulmasına ve yeniden
dengelenmesine bağlıdır.
Yeni durum Denge bozulur Öğrenme Dengeleme
18

19. Piaget’nin Bilişsel Gelişim Kuramı
Piaget evrensel (her toplum ve kesimde aynı şekilde)
olarak insanların dört dönemden geçerek refleksif motor
tepkilerle başlayan ve soyut düşünmeye dek devam eden bir
süreç arz ettiğini savunur (Woolfolk, 2004).
19

20. Bilişsel Gelişim Kuramı Temel İlkeleri (1/2)
• Dönemlerin birbiri ardına gelişleri, hep süreklilikle
gerçekleşmektedir.
• Gelişimin bir düzeyi, bir önceki aşamada izlerini bul­makta ve
bir sonraki dönemde devam etmektedir.
20

21. Bilişsel Gelişim Kuramı Temel İlkeleri (2/2)
• Her dönem, belirli bir ayrımla, bir önceki dönemin özelliklerini
kendinde taşırken, son dönem önceki dö­nemin özelliklerini
belirli bir zaman için koruyabilir.
• Bireyler, kendi gelişim özelliklerine uygun olarak geli­şim
düzeyleri kazanırlar. Her birey, kendine özgü kalıtımsal
özellikleriyle çevresel özelliklerinin ürünüdür. Her çocuk, bir
dönemden diğerine değişik zaman di­limlerinde geçebilir.
21

22. Bilişsel Gelişim Dönemleri
1. Duyusal motor dönem (0 - 2 yaş)
2. İşlem öncesi dönem (2 - 7 yaş)
3. Somut işlemler dönemi (7 - 11 yaş)
4. Soyut işlemler dönemi (11 yaş ve üzeri)
22

23. Duyusal Motor Dönem (0- 2 yaş)
 Başlangıçta dış dünyayı duyuları ve
motor becerileri ile anlama
 Kendisini dış dünyadan ayırt etme
 Refleksif davranıştan amaçlı davranışa
geçme
 Nesnenin devamlılığını kazanma
 Deneme yanılma ile öğrenme
 Döngüsel tepkiler ortaya koyma
 Taklit ve oyunlar yapma
23

24. NESNE DEVAMLILIĞI
24

25. İŞLEM ÖNCESİ DÖNEM (2 - 7 YAŞ)
(1/7)
Sembolleri kullanma
 Dili kullanmaya başlar: Konuşur.
 Resim yaparak kendini ifade eder.
25

26. İŞLEM ÖNCESİ DÖNEM (2 - 7 YAŞ)
(2/7)
Tek yönlü sınıflama
 Nesneleri tek bir özelliğine bakarak sınıflayabilirler. Ancak
birden fazla özelliği değerlendirerek sınıflama yapamazlar.
 Diyelim ki elimizde üçgen, kare ve yuvarlak cisimler var. Bunlar
yeşil, mavi ve kırmızı renkteler. Çocuk ya şekline göre, ya da
rengine göre nesneleri sınıflar. Hem şekline hem rengine göre
sınıflama yapamaz.
26

27. İŞLEM ÖNCESİ DÖNEM (2 - 7 YAŞ)
(3/7)
Benmerkezci düşünme
 Çocuklar bu dönemde kendi görüşlerinin mümkün olan tek
görüş olduğunu düşünürler.
 Kendi bildiklerini başkalarının da bildiğini varsayarlar.
 Dünyanın merkezinin kendileri olduğunu varsayarlar.
Örnek: Güneş neden var? diye sorduğunuzda;
Beni (ya da bizi) ısıtmak için, diye cevaplarlar.
27

28. İŞLEM ÖNCESİ DÖNEM (2- 7 YAŞ)
(4/7)
Animizm (Canlandırmacılık)
Çocukların canlı ile cansız varlıkları birbirine karıştırmalarıdır.
Örnek: Ayın, oyuncak bebeğin, masanın vb. canlı olduğunu
düşünürler. Televizyonda çizgi filmde izledikleri kahramanların
yaşadığını düşünürler.
28

29. İŞLEM ÖNCESİ DÖNEM (2 - 7 YAŞ)
(5/7)
Yapaycılık
Her şeyin insan eliyle yapıldığını düşünmektir.
Örnek:
Şimşek çaktığında birisi fotoğraf çekiyor diye düşünürler.
Yağmurun nasıl yağdığını sorduğunuzda, yukarıda borular
var, oradan geliyor, diyebilirler.
29

30. İŞLEM ÖNCESİ DÖNEM
(2 - 7 YAŞ) (6/7)
Sembolik oyun
Objeleri amacı dışında kullanarak oyun oynarlar.
Sandalye Araba
Süpürge At
Kaşık Mikrofon
30

31. İŞLEM ÖNCESİ DÖNEM
(2 - 7 YAŞ) (7/7)
Nesnenin korunumu
31

32. SOMUT İŞLEMLER DÖNEMİ
(7 - 11 yaş) (1/5)
Nesnenin Korunumu
 Somut işlemler dönemine geldiğinde, çocuk “nesnenin
korunumu”nu kazanmıştır.
 Sayıları aynı olan nesnelerin daha fazla yer kaplıyormuş gibi
görünmeleri artık onu şaşırtmaz.
32

33. SOMUT İŞLEMLER DÖNEMİ
(7 - 11 yaş) (2/5)
Tersine Çevirebilme
 Somut işlemler döneminde çocuklar işlemleri tersine
çevirebilirler.
 5 + 2 = 7 ise 7 – 2 = 5 olduğunu bulabilirler.
33

34. SOMUT İŞLEMLER DÖNEMİ
(7 - 11 yaş) (3/5)
Odaktan uzaklaşabilme
 Somut işlemler döneminde çocuk, bir olayın ya da
nesnenin tek bir özelliğine takılıp kalmaz. Diğer özellikleri
de göz önünde tutmaya başlar.
 Dolayısıyla ardı ardına sıralanan birkaç işi unutmadan
yerine getirebilir.
34

35. SOMUT İŞLEMLER DÖNEMİ
(7 - 11 yaş) (4/5)
Sınıflandırma
 Somut işlemler dönemine gelen bir çocuk, nesneleri
sınıflarken birkaç özelliğe göre sınıflama yapabilir.
 Aşağıdaki nesneleri, hem şekillerine hem de renklerine
göre sınıflayabilir.
35

36. SOMUT İŞLEMLER DÖNEMİ
(7 - 11 yaş) (5/5)
Sıralama
 Somut işlemler dönemindeki çocuklar, büyükten küçüğe ya
da küçükten büyüğe gibi sıralamalar yapabilirler.
 Örneğin; aşağıdaki çubukları sıralayabilir.
36

37. SOYUT İŞLEMLER DÖNEMİ
(11 Yaş ve Üzeri) (1/2)
 Soyut problemleri mantıksal yollarla çözebilir. İzafi/göreli ve
karşılaştırmalı düşünür.
 Bu yaş bireyler ideolojik sorunlarla ilgilenir ve kendi ahlaki
anlayışlarını geliştirme uğraşı içine girerler.
 Bilimsel yöntem problem çözme aşamalarında olduğu gibi
sistematik düşünebilir.
 Toplumsal olaylara ilgisi artar, kim olduğunu sorgular.
37

38. SOYUT İŞLEMLER DÖNEMİ (11 YAŞ VE
ÜZERİ)(2/2)
 Düşüncede tümdengelim kullanabilir ve mantıksal ayırımlar
yapabilir.
Örneğin; Soyut düşünme döneminde olan bir çocuk, genel bir
doğrudan yola çıkarak özel sonuçlara varabilir. Örneğin,
“Hız = yol x zaman” yasasını bilen bir çocuk, arabayla giderken,
varacakları yere ne kadar zaman kaldığını hıza ve kilometre
tabelalarına bakarak hesaplayabilir.
38

39. 4. Ön Bilgi
• Öğrenciler arasındaki ön bilgi düzeyi farklılıklarını aşmak için,
laboratuvarlarda öğrencilerin birlikte çalışmalarına izin vermek
faydalı olabilir.
• Bu akran işbirliği ve akrandan öğrenmeyi geliştirirken,
öğrenme kaygısını düşürür. Öğrencilerin derse olan ilgisini
yükseltir.
• Ön bilgi seviyeleri yüksek olan öğrencilere sınıfta öğretmene
yardımcı olma sorumluluğu yüklenebilir.
39

40. 5. Düşünme Stilleri
• Bireylerin nasıl düşündüklerini, bilgiyi nasıl kavradıklarını ve
bilgiyi nasıl hatırladıklarını anlatmak için kullanılan bir
terimdir.
• Tek boyutlu ve çok boyutlu düşünme stilleri vardır.
• Tek boyutlu olanlar; görsel-işitsel düşünme, alan bağımlılık,
alan bağımsızlık, sağ ve sol beyindir.
40

41. 5.1. Görsel-İşitsel Düşünme Stili
• Bireylerin öğrendikleri bilgileri uzun süreli hafızalarında nasıl
sakladıklarına ilişkin tercihleri belirtir. Görsel bireylerin,
bilgileri hafızalarında görseller ve kavram haritaları halinde
sakladıkları; işitsel bireylerin ise bilgileri metinsel öğeler ve
ilişkiler şeklinde sakladıkları ifade edilir.
41

42. 5.2. Alan bağımlılık ve alan bağımsızlık
• Bireylerin, nesneleri içerisinde bulunduğu ortamdan ayırt
etme davranışına göre belirlenmiştir. Alan bağımlı bireyler,
nesneleri algılarken ortam ile birlikte algılama eğiliminde, alan
bağımsız bireyler ise ortamdan bağımsız algılama
eğilimindedirler.
42

43. 5.2. Alan bağımlılık ve alan bağımsızlık
• Bu yüzden bilginin edinilmesi sürecinde, alan bağımlı
öğrenciler öğretim ortamını ve değerlerini daha iyi
algılayabildikleri için daha aktif rol alabilmekte, alan bağımsız
bireyler ise daha pasif kalmakta ve alan bağımlı bireyler gibi
etkin öğrenme gerçekleştirememektedirler.
43

44. 5.2. Alan bağımlılık ve alan bağımsızlık
• Alan bağımlı olmak yada alan bağımsız olmak akademik
başarıda belirgin bir etki sağlamaz.
44

45. 5.3. Sağ ve Sol beyin
• Öğrenme süreci ya ağırlıklı olarak sağ yarım kürenin ya da
ağırlıklı olarak sol yarım kürenin etkisindedir.
• Beynin sağ tarafı, bütüncül ve görsel ağırlıklı aktiviteleri
kontrol ederken, sol taraf ise mantıksal ve analitik işlemleri
kontrol etmektedir.
45

46. 5.3. Sağ ve Sol Beyin
SOL BEYİN:
– Matematik
– Mantık
– Dil
– Fen
SAĞ BEYİN:
– Sanat
– Müzik
– İlham
– Performans
– Bütünsel Düşünce
46

47. Öğrenci Özelliklerini Bilmenin Önemi
Öğrenme hedeflerine ulaşmada
öğrenciler arasında farklılıklar olduğu
bilinmektedir. Hedeflenen öğrenme çıktıları ve
bu çıktılara ulaşmak için tasarlanan öğretim
hizmeti, öğrenci özelliklerine uygun düştüğünde
öğrenme daha etkili gerçekleşmektedir.
47

48. BAŞARILI ÖĞRENCİ ÖZELLİKLERİ (1/9)
1) Başarılı öğrencinin bir ideali ve bir hedefi vardır.
48

49. BAŞARILI ÖĞRENCİ ÖZELLİKLERİ (2/9)
2) Kendine olan güveni ve inancı yüksektir. Başarılı olacağına dair
inanç vardır. Yapamam, edemem gibi sözcükler kullanmaz. Çünkü
çevresinde başarılı olanların kendisinden pek farklı özellikte
olmadığının farkındadır.
49

50. BAŞARILI ÖĞRENCİ ÖZELLİKLERİ (3/9)
3) Israrcıdır. Hayatta başarılı olanlar hep ısrarcı olanlardır.
Edison’un ampulü buluncaya kadar 1000’e yakın deney yaptıran
güç, bu özelliğidir. Başarılı öğrencilerde anlamadığı ve çözemediği
konularda hemen pes etmez.
50

51. 4) Sürekli ve düzenli olarak çalışır. Zamanını planlamayan ve
sürekli çalışma alışkanlığı oluşmayan bir kişinin başarısı
beklenemez.
BAŞARILI ÖĞRENCİ ÖZELLİKLERİ (4/9)
51

52. 5) Düzenli bir kitap okuma alışkanlığı vardır. Başarının önünü
açan ve başarıyı sürekli kılan en önemli alışkanlık kitap okumadır.
Kitap okuma, hem kişinin kültür seviyesini yükseltir, hem de
öğrenme isteğini arttırır.
BAŞARILI ÖĞRENCİ ÖZELLİKLERİ (5/9)
52

53. 6) Arkadaş seçimine özen göstermektedir. Başarının en önemli
kuralı, birlikte olduğu arkadaşını itinayla seçmektir. Bilinmelidir
ki, iyi seçilmemiş arkadaş grubu, kaybedilmiş bir başarı demektir.
BAŞARILI ÖĞRENCİ ÖZELLİKLERİ (6/9)
53

54. 7) Öğretmenleriyle iyi bir diyalog kurmadan, onların önerilerini
dikkate almadan ve öğretmenlerin emeklerine saygıyla karşılık
vermeden bir başarı beklenebilir mi? Öğretmene gösterilen
saygı, kişinin kendisine gösterdiği saygı ve değerdir.
BAŞARILI ÖĞRENCİ ÖZELLİKLERİ (7/9)
54

55. 8) Çevresiyle iyi bir iletişim içindedir. Çevresindeki insanları iyi
tanıma, onlarla örnek bir diyalog kurma, onların güzel
yönlerinden yararlanma ve deneyimlerinden istifade etme, iyi bir
iletişim yoludur. Özellikle de başarısıyla kendisini ispatlamış
insanlarla beraber olunmalıdır. Bunu yapan öğrenciler iyi bir
kazanım elde ederler.
BAŞARILI ÖĞRENCİ ÖZELLİKLERİ (8/9)
55

56. 9) Ailesine bağlıdır. Her başarı, aileyle başlar ve aileyle devam
eder. Ailenin maddi ve manevi desteğini alamamış bir öğrenci
asla başarıya ulaşamaz.
BAŞARILI ÖĞRENCİ ÖZELLİKLERİ (9/9)
56

57. MYERS & BRIGGS KİMDİR? (1/2)
Isabel Briggs Myers ve Katherine
Cook Briggs öğrenme stilleri
modelini oluştururken Jung’un
«Psikolojik Tipler» kuramından
esinlenmişlerdir.
57

58. MYERS & BRIGGS KİMDİR? (2/2)
Katherine Cook BRIGGS
Dışa dönük, içe dönük,
duyumsayan, sezgisel, düşünen,
hisseden, muhakeme eden ve
algısal olan stillerden yola çıkarak
16 adet stil tanımlaması
yapmışlardır.
58

59. TİP BELİRLEYİCİLERİ (1/3)
• Dışa Dönük: Denemeler yaparlar, kendi dışındakilerle
ilgilenirler.
• İçe Dönük: Kendi duygu ve fikirlerine odaklanırlar.
Sessiz ve yaratıcıdırlar, iç uyum peşindelerdir.
• Duyumsayanlar: Pratiktirler, ayrıntıya önem verirler
ve gerçekleri tercih ederler.
59

60. TİP BELİRLEYİCİLERİ (2/3)
• Sezenler: Sezgilerine güvenirler. Olasılıklar ve
anlamlar üzerine yoğunlaşırlar ve yaratıcılardır.
• Düşünenler: Şüphecidirler, kurallara ve gerçeklere
bağlıdırlar. Açık ve kesin amaçları severler.
• Algısal olanlar: Uyum sağlayıcıdırlar, hep daha
fazlasına ulaşmak isterler.
60

61. TİP BELİRLEYİCİLERİ (3/3)
• Hissedenler: İnsani ilişkileri göz önüne alırlar. Uyum
sağlayıcıdırlar, küçük guruplarla çalışırlar ve ikna
kabiliyetleri diğer guruplara oranla güçlüdür.
• Muhakeme edenler: Planlı, zamanlı çalışırlar. Aşama
aşama ilerlerler, ayrıntıya ve konuya odaklanırlar.
61

62. MYERS & BRIGGS’IN ARAŞTIRMALARI
(1/2)
Myers ve Briggs’in tip belirleyicileri kullanarak, 1986
yılında 1,5 milyon kişi üzerinde yaptıkları araştırma
sonucunda katılımcıların;
• %70’i dışa dönük, %30’u içe dönük,
• %70’i duyumsayan, %30’u sezgisel öğrenen gurubuna
girmiştir.
62

63. MYERS & BRIGGS’IN ARAŞTIRMALARI
(2/2)
Ayrıca bu araştırma sonucunda
ortaya çıkan bir diğer
istatistikse;
• Kadınların %70’i hissedenler,
erkeklerin %70’i ise
düşünenler gurubunda yer
almıştır. (Tekez, 2000)
63

64. MYERS-BRIGGS Kişilik Tipleri
• Kişilik tipleri ve düşünme stillerini belirlemek için 4
farklı ölçüt kullandılar. Bunlar;
KİŞİLİK TİPLERİ
DIŞA DÖNÜK
&
İÇE DÖNÜK
DUYUMSAL
SEZGİSEL
HİS ODAKLI
&
DÜŞÜNCE
ODAKLI
ALGISALCI
&
YARGISALCI
64

65. Dışa Dönük - İçe Dönük (1/2)
• Enerji ifadesinin kaynağını ve yönünü temsil eder.
• Dışa dönük kişi; enerjiyi dış dünyada bulur ve bu
sebeple insanlara ve maddelere yoğunlaşır. Dışa
dönük bireyler aktiftir. Sosyaldirler, iletişim becerileri
gelişmiştir. Düşünceden önce eyleme geçen
kişiliklerdir.
65

66. Dışa Dönük - İçe Dönük (2/2)
• İçe dönük kişi; enerjiyi iç
kavram ve fikirler
dünyasında bulur. Sessiz
ve sakindirler. Harekete
geçmeden önce düşünme
ihtiyacı duyarlar. Duygu ve
düşünceler üzerinden
kendi iç dünyalarına
odaklanırlar.
66

67. Duyumsal - Sezgisel (1/2)
• Kişinin bilgiyi algılama yöntemini tanımlar.
• Duyumsama özelliği ağır basan kişiler 5 duyu organını
daha fazla kullanırlar. Gerçekçi olma ve var olan
bilgileri kullanma eğilimindedirler. Anı yaşama
eğilimindedirler.
67

68. Duyumsal - Sezgisel (2/2)
• İç güdüsel yönü ağır basan kimselerin ise 6. his
dediğimiz bilinçdışından gelen duyuları algılama
yeteneği gelişmiştir. Duyumsalcılara oranla oldukça
yenilikçidirler. Gelecek zaman, şimdiki zamandan
daha önemlidir. Değişimi severler, idealisttirler.
68

69. His Odaklı - Düşünce Odaklı (1/2)
• Kişinin bilgiye ulaşma şeklini gösterir.
• Düşünme kategorisine giren insanlar için mantık önce
gelir ve daha objektiflerdir. Düşünce odaklı eylemler
üretmeye çalışırlar. Gözlem yapmaya, kanıt bulmaya,
mantıklı eleştiriler getirmeye ve geleceğe dair
öngörülerde bulunmaya çalışırlar.
69

70. His Odaklı - Düşünce Odaklı (2/2)
• His odaklı kişilerse
kararlarını hislerine
dayanarak öznel olarak
alırlar. Kişisel değerleri göz
önünde bulundururlar.
Kendi hislerine güvenirler
ve hareketlerinin kaynağı
hisleridir. Şimdiki zamana
odaklanırlar.
70

71. Algısalcı - Yargısalcı (1/2)
• Kişinin aldığı bilgiyi nasıl zenginleştirdiğini gösterir.
• Yargısalcı insanlar planlama ve organize etme
konusunda yeteneklidirler. Planlı kararlar alıp, açıkça
belli hedeflere yönelirler. Katı, değişmez bir yapıları
vardır ve kontrolcü olma eğilimi gösterirler.
71

72. Algısalcı - Yargısalcı (2/2)
• Algılama eğilimi olan insanlarsa doğaçlama yapmayı
ve alternatif yollar bulmayı severler. Zaman içerisinde
hayatı keşfetmeye, keşifler yapmaya, anlam arayışı
içinde olmaya ve kendilerini hayatın akışına bırakma
eğilimindedirler.
72

73. ÖĞRENEN TİPLERİ (1/6)
• Myers ve Briggs’in tanımladığı her bir öğrenme tipi,
öğrenme-öğretme sürecinde farklı eğilimlere sahiptir.
• Dışa dönük bireyler: Konuyu kendilerine veya
başkalarına açıklamadan öğrenip-öğrenmediklerini
anlayamazlar. Gurup çalışmalarını severler, bu yüzden
proje ödevleri onlar için çok uygundur.
73

74. ÖĞRENEN TİPLERİ (2/6)
• İçe dönük öğrenciler: Konuyu
bağlayan ve birleştiren çatılar
kurmak isterler. Bağlantısız
parçalar onlar için bilgi değildir.
Bilgi resmin bütününü görmektir.
74

75. ÖĞRENEN TİPLERİ (3/6)
• Duyumsal öğrenciler düzenli, sıralı sunumlarla daha
iyi öğrenirler. Öğretmen ders anlatımı için detaylı
planlama yapmalıdır.
• Sezgisel öğrencilerse tıpkı içe dönük öğrenciler gibi
anlamlı bütünlerden hoşlanırlar. Doğru kavram
haritaları ve karşılaştırma tabloları üretebilirler.
75

76. ÖĞRENEN TİPLERİ (4/6)
• Düşünen öğrenciler için hedeflerin ve konu
anlatımının oldukça açık olması gerekir. Özellikle
hedefleri belirten kelimelerin kesinlik taşıması
önemlidir.
• Hisseden öğrencilerse gurup içinde, özellikle ahenkli
guruplarda çalışmayı seven kişilerdir.
76

77. ÖĞRENEN TİPLERİ (5/6)
• Yargılayan öğrencilerin derste not tutmaları
öğrenmelerine büyük katkı sağlar.
77

78. ÖĞRENEN TİPLERİ (6/6)
• Algılayan öğrenciler genellikle
verilen ödevleri son ana kadar
ertelerler. Tembel değillerdir. Son
ana kadar araştırma yapmaya
devam ettikleri için böyle bir
durum ortaya çıkar. Proje teslim
tarihinin belirlenmesi yararlıdır.
78

79. ÖĞRENME TİPLERİ
• I: İçe dönük
• S: Duygusal
• T: Düşünen
• F: Hisseden
• J: Yargılayan
• N: Sezgisel
• E: Dışa Dönük
• P: Algılayan
16 Öğrenme Tipi
79

80. INFP
• İçe Dönük-Sezgisel-Hisseden-Algılayan öğrenenlerdir.
• Enerjilerini iç dünyalarına, duygu ve düşüncelerine
yöneltirler. Değer verdikleri fikirlerin bir parçası
olmak isterler.
• Güçlü inançları vardır.
• İnsan arası ilişkilere önem verirler.
• Eylemlerini bir amaca hizmet etmesi yani anlamlı
olmasına özen gösterirler.
80

81. UYGUN MESLEKLER
81

82. BİLİŞSEL STİL ANALİZİ
• Riding ve Cheema mevcut düşünme stillerinin
genellikle iki boyut üzerinde yer aldığını iddia etmiş
ve bunları iki düzlem üzerine yerleştirmeye
çalışmışlardır. Bu boyutlar;
1. Bütüncül-Analitik
2. Görsel-Sözel
82

83. BÜTÜNCÜL-ANALİTİK
• Bireyin bilgiyi nasıl organize ettiği ve
oluşturduğu ile ilgilidir.
• Analitik stile sahip bireyler bilgiyi küçük
anlamlı parçalara bölme eğilimindedir. Alan
bağımsızdırlar.
• Bütüncül bireyler bilgiyi bütün olarak ele
alırlar. Genellikle alan bağımlıdırlar.
83

84. GÖRSEL-SÖZEL
• Görsel bireyler bilgileri
görsellerle ve
haritalarla temsil
etmektedir.
• Sözel bireyler ise metin
tabanlı olarak
düşünmektedir.
84

85. Düşünme Stillerinin Sınıf Ortamına Etkileri
• Düşünme stilleri sınıf ortamına 3 önemli
noktada etki eder. Bunlar;
1. Öğrenci-Öğretmen etkileşiminde
2. Öğrenci-Öğrenci etkileşiminde
3. Öğrenci-Materyal etkileşiminde
85

86. Öğrenci-Öğretmen Etkileşiminde
• Öğrencinin düşünme stili ve öğretmenin
düşünme stili uyum içinde ise öğrenci
öğrenim sürecini daha çok benimsemektedir.
• Yani uyum varsa öğrenci daha kolay öğrenir,
okulu (veya öğrenme ortamını) daha çok
sever.
86

87. Öğrenci-Öğrenci Etkileşiminde(1/2)
Öğrencilerin küçük guruplarda çalışmaları
durumunda benzer düşünme stilleri,
öğrencilerinin öğrenmelerine olumlu etki eder.
87

88. Öğrenci-Öğrenci Etkileşiminde(2/2)
• Fakat gurup başarı
düzeyleri için aynı şeyi
söylemem mümkün
değildir.
• Gurupların heterojen
bir yapıya sahip
olması
önerilmektedir.
88

89. Öğrenci-Materyal Etkileşiminde (1/2)
• Özellikle bazı
gurup
öğrenciler için
kullanılacak
materyaller
hayati önem
taşımaktadır.
89

90. Öğrenci-Materyal Etkileşiminde (2/2)
• Örneğin alan bağımlı öğrenciler için
materyaller çok önemlidir. Bu tür öğrenciler
dıştan gelen etkilere açık olduklarından
dolayı, iyi yapılandırılmamış bir ders
materyali öğrenmeyi zorlaştırabilir.
90

91. Düşünme Stilleri ve Sınıf (1/2)
• Öğretmenler, öğrencilerin düşünme stillerini
ve buna bağlı olarak ihtiyaçlarını göz önüne
almalıdırlar.
• Ders materyalleri ve ders içi aktiviteleri tüm
düşünme stillerinin ihtiyaçlarına yönelik
hazırlanmalıdır.
91

92. Düşünme Stilleri ve Sınıf (2/2)
• Öğretim sırasında çocukları gerçek hayata
hazırlamak için çok yönlü gelişim
hedeflenmelidir.
• Bu nedenle öğrencinin sadece güçlü olduğu
düşünme becerileri değil zayıf olduğu
düşünme becerilerinin de geliştirilmesi
yönünde öğretim verilmelidir.
92

93. İLGİ İSTEK VE TUTUM
Bilişim teknolojileri öğretmenleri
derslerde not vermediği için öğrencilerin
derse karşı ilgisinin, isteğinin azaldığını,
sınıf içi disiplin problemleri ortaya
çıktığının ve öğrenciler tarafından
önemsenmediğini düşünmektedirler.
93

94. İnsanların özellikle de çocukların
yeniliklere karşı doğal bir ilgisi
olduğu bilinmektedir. Bu ilgi bilişim
teknolojileri dersinde bir avantaj
olarak kullanılabilir.
İlgi ve İstek
94

95. Her bölgedeki çocuklarda yenilik etkisi aynı değildir.
Kentsel alanlarda yaşayan çocukların %50’den daha
fazlasının evinde bilgisayar bulunurken, kırsal alanlarda
yaşayan öğrencilerin evlerinde bu oran %20’lere kadar
düşmektedir. Bu nedenle kırsal bölgelerdeki
öğrencilerin daha ilgili ve istekli olduğu görülebilir.
İlgi ve İstek
95

96. İlgi ve İstek
İstatistiklere göre 2015 yılına
gelindiğinde ilköğretime
başlayan her iki öğrenciden
birisi evinde bilgisayarı
görerek gelecek yani yenilik
faktöründen etkilenmeyecek
şekilde sınıf ortamlarına
geleceği söylenebilir. Yenilik
faktöründen etkilenmeyeceği
için derse olan ilgi ve istek
düşebilir.
96

97. • Sınıfın bilgisayar seviyesini bilmek ve o seviyeden derse
başlayınız.
• Bilgisayar laboratuvarında yapılan uygulamalarda, öğrencilere
sıkı sık geri bildirim veriniz.
• Geri bildirimlerde açık ve net bir dil kullanınız..
• Öğrenciyi başka öğrenciyle değil, önceki performansıyla
karşılaştırınız.
Öğrencilerin İlgi ve İsteklerini Yükseltmek
İçin Yapılması Gerekenler (1/2)
97

98. Öğrencilerin motivasyonunu artırmak için diğer bir nokta ise,
ARCS motivasyon modelinde belirtilmiştir.
Öğrenciler öğrendikleri konuları niye öğrendiklerini ve hayatta ne
işe yarayacağını bilir ve gerçek hayatla bağlantı kurarsa derse
karşı motivasyonu artar.
Öğrencilerin İlgi ve İsteklerini Yükseltmek
İçin Yapılması Gerekenler (2/2)
98

99. Seçmeli Statüsünün BT Dersinin
Pedagojik Değerine Yansıması
99

100. Tutum
Öğrencilerin bilgisayar ve bilişim teknolojileri dersine karşı
tutumlarını etkileyen değişik faktörler vardır. Bunlardan
bazıları;
• Cinsiyet,
• Bilgisyara sahibi olmak,
• İnternet bağlantısı sahibi olmak.
100

101. Erkeklerin bayanlara oranla bilişim
teknolojilerine karşı daha az kaygı
taşıdığı ve bayanlara oranla öz-
yeterliliklerinin daha fazla olduğu
düşüncesi hâkimdi. Bu farkın
oluşmasında erkek öğrencilerin
okul dışında daha çok bilgisayar
kullanmasının rolü büyüktür.
Cinsiyete Göre Tutum (1/2)
101

102. Son zamanlarda bilişim
teknolojilerinin
gelişmesinin ve
yaygınlaşmasının
sonucu olarak bu
farkın zamanla
biteceği düşünülüyor.
Cinsiyete Göre Tutum (2/2)
102

103. Öğrencilerin evlerinde kişisel
bilgisayara sahip olmaları
bilgisayarlarla etkileşimlerinin
daha fazla olmasını
sağlamaktadır. Bu sayede
öğrencilerin bilgisayar
kullanmaya karşı kaygı ve
korkularının azaldığı
kendilerine güvenlerinin
artmasıyla BT derslerine ve
bilgisayara karşı tutumları
evinde bilgisayar olmayanlara
göre daha olumludur.
Bilgisayar Sahipliğine Göre Tutum
103

104. Evde internet bağlantısı
olan öğrencilerin,
sadece okulda internet
erişimine sahip olan
öğrencilere göre
bilgisayar ve BT dersine
yönelik tutumlarının
daha olumlu olduğu
gözlenmiştir.
İnternet Bağlantısı Sahipliğine Göre Tutum
104

105. Yeni Nesil Öğrenciler
Bilişim teknolojileri sadece
yazılım ve donanım yönünden
gelişme kaydetmekle kalmadı
insanın yaşam alanını
genişleterek her alanına
müdahil oldu. Okullar maddi
imkanlarının elverdiği kadar
gelişen teknolojileri sınıflara
getirerek öğrencilerle
tanıştırdılar.
105

106. Yeni Nesil Öğrenciler
Pew araştırma
merkezlerine göre, yeni
nesil kendisini diğer
nesle göre daha
teknolojiye yatkın ve
eğlenceli görüyor.
106

107. Yeni Nesil Öğrenciler
Sınıf içi öğrenme ve öğretme için davranışçı,
bilişsel ve oluşturmacı kuramlara göre hazırlık
yapılır. Bu yaklaşımlar geleneksel eğitimde
olduğu gibi elektronik ortamlarda da
uygulanmaktadır. Bu yüzden analog kıvamda
işlenen dersler ilgilerini çekmiyor. Bu onların
doğuştan sayısal nesil olduğunu
göstermektedir.
107

108. Yenİ Nesil Öğrencİler
Eğitimde değişim çok yavaş olduğu için
değişim ve yenilik hareketleri pek etkili
olmamaktadır. Öyle ki 1909 yılı
mezunları 2009 yılı sınıfında rahatça
ders anlatabilirler (Elliott, 2009). Okul
içerisinde yapılan ufak değişiklikler
öğrencileri pek memnun etmiyor. Bu
durumu biraz olsun bertaraf etmek için
bireysel öğretmen yeteneklerine ihtiyaç
vardır.
108

109. Yeni Nesil Kimdir?
İnsan ömrü için her 20 yıl aralığı
çocuk, genç, orta yaş ve yaşlı
nesil olarak kullanılmaktadır.
Şimdiki nesil Y nesli olarak
olarak adlandırılıyor. Y nesli ilk
başlarda “kişisel bilgisayar”
kullanımında etkilenmesi ve ağ
teknolojilerinin ilerlemesi ile de
“internetten”ten etkilenerek
değişik şekillerde de
adlandırılmıştır( Ağ nesli,
milenyum nesli).
109

110. Bilişim Öğretmenleri hangi
sosyoekonomik yapıda görev
alacaklarsa ona göre strateji
belirlemelidir. Böylelikle
öğrencilerin okul dışı
faaliyetlerinin gözlemini daha
sağlıklı yapabilir.
Yeni Nesil ve Bilişim Teknolojileri
Öğretimi (1/2)
110

111. Öğrenciler sadece okul
içinde değil okul dışında
internete maruz
kalıyorlar. İnternetin
olumsuz etkilerden
bilişim öğretmenleri ile
ailenin iş birliği ile
öğrenci kurtulabilir.
Yeni Nesil ve Bilişim Teknolojileri
Öğretimi (2/2)
111

112. • Bizim onların yaşında olduğumuzdan daha sersemler.
• Saldırgandırlar.
• Kolaylıkla çalarlar(.mp3 müzik dosyaları vb.).
• Bencil kuşaktır.
• Arkadaşlarını çevrimiçi ortamlarda kabadayılık ve
küçük düşürmeyi severler.
Eski Kuşakların Yeni Nesil Hakkında
Olumsuz Düşünceleri
112

113. • Adaletsizliklere ve problemlere daha duyarlıdırlar.
• Hızlıdırlar.
• İlk küresel kuşaktır.
• Daha akıllıdırlar.
Eski Kuşakların Yeni Nesil
Hakkında Olumlu Düşünceleri
113

114. 114
Yeni Kuşaklar: Yerliler ve Göçmenler
• Farklı niteliklere sahip bu iki
grup dijital yerliler ve dijital
göçmenler şeklinde
adlandırılmaktadır.
– Teknoloji ile doğar doğmaz
tanışanlar dijital yerlileri,
– Bu gelişime sonradan
kendilerini uyarlamaya
çalışanlar dijital göçmenleri
oluşturmaktadır.

115. 115
Dijital Yerliler (1/3)
• Günümüz teknolojileri
ile hayata başlayan
• Hayatlarının
merkezinde çevrim-içi
ortamlar ve yeni
teknolojiler yer alan
• Tüm günlük işlerini
teknoloji ile yürüten

116. 116
Dijital Yerliler (2/3)
• Bilgisayarların,
Internet’in ve video
oyunlarının dijital
dilini ana dil olarak
konuşan,
• 21. yüzyıl
çocuklarından ve
gençlerinden
oluşurlar.

117. 117
Dijital Yerliler (3/3)
• Çevrim-içi ortamlar,
• Internet,
• Anlık mesajlaşma ortamları,
• Cep telefonları,
• Tartışma forumları,
• Bilgisayar oyunları,
• Sosyal ağlar gibi birçok gelişen
teknoloji hayatlarının merkezini
oluşturuyor.
• (Prensky, 2004)

118. 118
Dijital Göçmenler
• Teknolojilerin kullanıldığı ortamlara uyum
sağlamaya çalışırlar.
• Kendilerini teknolojinin gelişimi ile yeni bir süreç
içerisinde bulan bir kuşaktan oluşmaktadır.

119. 119
Dijital Yerliler & Göçmenler (1/2)
• Dijital yerlilerin çevrim-
içi etkinlikleri her gün
artan bir şekilde günlük
hayatlarının bir parçası
haline gelmektedir.
• İki kuşak arasında tercih
ve beklenti farklılıkların
en büyük etkisi de eğitim
üzerinde görülmektedir.

120. 120
Dijital Yerliler & Göçmenler (2/2)
• Gelişen yeni teknolojiler eğitim-
öğretim ortamıyla
bütünleştirilirken bu teknolojileri
kullanacak olanların dijital
yerlilerin değişen öğrenme
özellikleri de unutulmamalıdır.
• Sınıf içi, sınıf dışı veya çevrim-içi
ortamlar tasarlanırken dijital
yerlilerin çeşitli özelliklerinin göz
önünde bulundurulmasının
gerektiği dikkate alınmalıdır.

121. 121
Dijital Yerli Öğrenenlerin Özellikleri (1/4)
Dijital Yerli
Öğrenenlerin
Beklentileri
Keşfederek
öğrenmek
Bilgiye hızlı
erişmek
Metin yerine
grafik
Doğrusal değil
rastgele okumak
Oyunlarla
öğrenmek
Aynı anda
birden çok iş
yapmak

122. 122
Dijital Yerli Öğrenenlerin Özellikleri (2/4)
• Dijital yerliler teknolojiyi beş farklı bağlamda
kullanırlar;
Kişisel ilgi
veya eğlence
Sosyal iletişim
Günlük
Kullanım
Üniversite/
ders çalışma
Profesyonel
çalışmalar

123. 123
Dijital Yerli Öğrenenlerin Özellikleri (3/4)
• Sahip oldukları özellikleriyle ilişki
olarak dijital yerlilerden oluşan
yeni kuşak öğrencilerin çevrim-
içi ortamlarda öğrenmeye daha
yatkın oldukları ileri sürülebilir.

124. 124
Dijital Yerli Öğrenenlerin Özellikleri (4/4)
• Dijital yerli olarak
adlandırılan bu kuşak
çevrim-içi ortamlarda,
Bilgiyi kendi kendilerine
araştırıp bulmaya,
Hiç tanımadıkları insanlarla
bu bilgiyi paylaşmaya,
Eski kuşaklarla
kıyaslanmayacak kadar yatkın
olan özellik ve yeterliklere
sahiptirler.
Hadi bir müzikal hikaye yapalım ve
bunu Internet’te herkesin duyması
için paylaşalım

125. 125
Dijital Yerli Öğrenenlerin Özelliklerinin
Farkındalığının Önemi
• Etkili bir öğrenme ortamı için teknolojinin,
öğrencilerin ve öğretmenlerin günlük
hayatlarındaki rolünün bilinmesi önemlidir.
• Öğrenci ve öğretmenlerin teknolojiye bakışlarının
iyi anlaşılmış olması eğitim teknolojilerinin
okullarda kullanımı konusunda daha doğru
kararlar alınmasını ve uygulamaların daha etkili
bir şekilde yapılabilmesini sağlar.

126. KAYNAKÇA (1/2)
• Celal AKDENİZ-Öğrenme Stili Modeli
• Erden, M. ve Akman, Y. (2008). Eğitim Psikolojisi. Ankara: Arkadaş Yayınevi.
• Kaya, A. (2007). Eğitim Psikolojisi. Ankara: Pagem Akademi.
• KPSS Gelişim Psikolojisi. (2009). (Edt. Hasan Bacanlı). Ankara: Yediiklim
Yayınevi.
• Senemoğlu, N. (2004). Gelişim, Öğrenme ve Öğretim. Ankara: Gazi
Kitabevi.
• Yıldırım, İ. (2010). Eğitim Psikolojisi. Ankara: Anı Yayıncılık.
• http://www.yarbis.yildiz.edu.tr/web/userAnnouncementsFiles/dosyab6b0
482868ab2edc90f2394f4480ef51.pdf
126

127. http://www.yarbis.yildiz.edu.tr/web/userAnnouncementsFiles/dosyab6b
0482868ab2edc90f2394f4480ef51.pdf
http://e-psikoloji.com/forum/showthread.php?4883-Piaget-nin-
Bili%FEsel-Geli%FEim-Kuram%FD
http://www.ingilizceogretim.com/piagete-gore-bilissel-gelisim-donemleri
http://cakdeniz.home.anadolu.edu.tr/%D6%D0RENME%20ST%DDLLER%
DD%20RAPORU%20MART%202007.pdf
http://kariyerizi.blogspot.com/2012/02/myers-briggs-kisilik-tipleri-siz-
hangi.html
http://e-psikoloji.com/forum/archive/index.php/t-1322.html
http://www.psikolojik-hizmetler.com/mbti.php
KAYNAKÇA (2/2)
127