1. Класс: 5-дахи
Хэшээлэй темэ: «Хабар. Олоной тоо.»
Хэшээлэй зорилгонууд:
практическа: шэнэ үгэнүүдтэй танилсаха, тэдэниие холбожо мэдүүлэл болгохо дадал хүгжөөхэ. Олоной
тоогэhэн темээрhурагшадта ойлгосоүгэхэ.
хүгжөөлгын: аман ба бэшэмэл хэлэлгын дадал хүгжөөхэ, холбоо хэлэлгэ хүгжөөхэ, шагнан ойлгохо
шадабари хүгжөөхэ.
хүмүүжүүлгын: байгаалида дуратайгаар, байгаали гамнаха хүн бүхэнэй нангин уялга гэжэ ойлгуулан
хүмүүжүүлхэ.
хэрэгсэлнүүд:ном,ажалайдэбтэр,таблицанууд, зурагууд, карточканууд.
Хэшээлэй ябаса
I. Хэшээлэй эхин:
1. Эмхидхэлэй үе: мэндэшэлгэ, хэшээлэй зорилго, hурагшадайхэхэ ажалай түсэб хэлэгдэхэ.
2. Абяануудые бэхижүүлхэ шата:
Ур-гы сэ-сэ-гүүд
Ур-ган га-раа.
У-ри-хан ха-ба-ры-е
У-рин а-са-раа.
(h1 -h2-h3-булта)
-Энэ шүлэг соо юун тухай хэлэгдэнэб?
-Ямар сэсэг урган гарааб?
-Ямар саг ерэбэб?
3. Аман хэлэлгэ хүгжөөхын шата:
-Газаа наран шарана гү?
-Газаа дулаан гү?
-Мүнөөдэр ямар үдэр бэ?
II. Хэшээлэй гол шата:
1. Шэнэ үгэнүүд: (Самбар дээрэ хабарта зорюулагдаhан зурагууд)
1. Хабар 6. тала
2. Ургы
3. Сэсэг
4. Нямняа
5. Булжамуур
- Энэ зураг дээрэ юун зуратайб? Хабарай байгаали.
- Зураг дээрэ ямар жэлэй саг зурагданхайб? Хабар.
- Хабарай илгааень хэлэжэ үгэгты: Дулаан болоно. Тала ногоорно. Ургы, нямняа сэсэгүүд
ургана. Модоной набшаhад ногоорно. Булжамуур шубууд жэргэнэ.
Эдэ үгэнүүдые хэрэглэн сээжээр мэдүүлэлнүүдые зохёохо.
2. Шэнэ темэ үзэлгэ.
Множественное число образуется при помощи окончаний: -нууд (-нүүд),-ууд (-үүд), -д.

2. Олоной тоо
-нууд (-нүүд) -ууд (-үүд) -д.
окончание основы: окончание основы: основа на –н
гласный согласные –н,-г,-с,-м,-б,-в,-д,-з
согласные –л, -р
жэшээ: ургы – ургынууд жэшээ: ном – номууд жэшээ: шубуун - шубууд
намняа – нямняанууд сэсэг - сэсэгүүд набшаhан - набшаhад
булжамуур – булжамуурнууд
Дүрим: Выбор того или иного варианта окончаний зависитоткорневой гласной (закона гармонии гласных).
hурагшадай мэдэсэ шалгалга: - Олоной тоо ямар залгалтануудайб?
- Ямар ушарта -нууд (-нүүд)залгалта залгажа бэшэхэб?
- Ямар ушарта -ууд (-үүд) залгалта залгажа бэшэхэб?
- Ямар ушарта -д залгалта залгажа бэшэхэб?
III. Бэхижүүлгэ: Упражненинүүд.
1 упр. Поставьте существительные во множественном числе.
Ном, шугам, дэбтэр, сэсэг, ургы, набшаhан, модон, зүгы, шубуун, булжамуур.
2 упр. Ответьте письменно на вопросы:
- Хабар болобо гү?________________________________
- Наруули газарта юун урганаб? ____________________
- Тала ямар болоноб?______________________________
- Модоной набшаhад ногоорно гү?___________________
- Булжамуур шубууд жэргэнэ гү? ____________________
3 упр. Переведите предложения.
Дулаан хабар болобо.______________________________
Булжамуур шубууд жэргэнэ. ________________________
Ургы, нямняа сэсэгүүд ургана.______________________
4 упр. Составьте из данных слов предложения.
Ургана,ургыхан, наруули, газарта.
Дуратай, үхибүүд. хабарта.
Yдэр бүри, шангаар, наранай элшэ, шарана.
IV. Хэшээлэй түгэсхэл:
1. Хэшээлэй дүн гаргалга:
 Олоной тоо ямар залгалтануудайб?
 Ямар ушарта -нууд (-нүүд)залгалта залгажа бэшэхэб?
 Ямар ушарта -ууд (-үүд) залгалта залгажа бэшэхэб?
 Ямар ушарта -д залгалта залгажа бэшэхэб?
2. Сэгнэлтэ.
3. Гэрэй даабари. «Хабар» гэжэ темэдэ зураг зураад ерэхэ. Дүрим, үгэнүүдые сээжэлдэхэ.