11ci sinif orta məktəb kimya proqramı.

1. Sinif: 11
Fənn: Kimya
Mövzu: Aminturşular – adlandırılması, izomerliyi,
alınması və quruluşu

2. Aminturşular:
• Üzvi turşulara (-NH2) amin qrupu əlavə edilməsi ilə əldə
edilir:
• Tərkibində həm (-COOH), həm də (-NH2) qrupları var;
• Təbii züllallardan 20 α-aminturşu alınıb;
• α-amin turşular asimetrik üzvi maddələrdir, aminsirkə
turşusu xaric;

3. Aminturşular:
• Üzvi turşulara (-NH2) amin qrupu əlavə edilməsi ilə əldə
edilir:
• Bəziləri sintetik olaraq əldə edilir;
• Əvəz edilə bilməyən amin turşular qida vasitəsi ilə əldə
edilir (valin, leysin və s.);
• Əvəz edilə bilən amin turşular isə vücudda sintezlənir.
(qlisin, alanin və s.);

4. Adlandırma:
• Beynəlxalq adlandırma:
2-amin sirkə turşusu
qlisin və ya qlikokol
• Səmərəli adlandırma:

5. İzomerlik:
• Quruluş izomerliyi:

6. İzomerlik:
• Quruluş izomerliyi:

7. İzomerlik:
• Stereo izomerlik:

8. Alınması:
• Zülalların hidrolizi:

9. Alınması:
• Karbon turşularının halogenli törəmələrinin NH3
reaksiyası:

10. Quruluşu:
Amfoter xassəli maddələrdir:

11. Tapşırıq:
α-amin propion və β-amin yağ turşularının izomerlərinin
quruluş formullarını tərtib edin.

12. Tapşırıq:
Aminturşu qalıqları qlisil-alanil-qlisil ardıcıllığı ilə düzülmüş
tripeptidin hidroliz tənliyini tərtib edin.