1. เรื่อง 2.10 การทดสอบความแข็งแบบร็อคเวล
(Rock Well Hardness Test)
การทดสอบความแข็ง (Hardness Test) เป็นการทดสอบสมบัติทางกลของวัสดุอีกวิธีหนึ่ง ที่นิยมใช้ควบคู่กับเครื่อง
ทดสอบแรงดึง การวัดความแข็งสามารถวัดได้ทั้งวัสดุที่เป็นโลหะ เซรามิค และวัสดุอย่างอื่นอีกมากค่าความแข็งของวัสดุเป็น
สมบัติทางกลของสารที่มีความสาคัญต่อการควบคุมคุณภาพของวัตถุดิบ กระบวนการผลิต ไปจนถึงคุณภาพของผลิตภัณฑ์
รอยกดบนชิ้นงานที่ได้จากเครื่องทดสอบความแข็งนั้นจะเป็นตัวบ่งบอกความแข็งแรง ความยืดหยุ่น ลักษณะโครงสร้างหรือ
องค์ประกอบของวัตถุดิบ หรือ ผลิตภัณฑ์ได้
2.10 การทดสอบความแข็งแบบร็อคเวล (Rock Well Hardness Test)
การทดสอบแบบร็อกเวลนี้วัดได้จากความลึกที่ปรากฏบนผิวทดสอบอันเกิดจากการกดของหัวกด (Indenter)
มาตรฐานและวัดค่าความแข็งของชิ้นงานได้หลายสเกล เช่น A, B, C, D, E, F, G, H, K, L เป็นต้น แต่มีการวัดบางสเกลเท่านั้น
ที่นิยมใช้ ซึ่งสเกลเหล่านั้น คือ สเกล B และสเกล C
สเกล B ส่วนใหญ่เป็นการทดสอบโลหะที่ยังไม่ได้ผ่านการอบชุบให้แข็ง
สเกล C ก็ใช้กับงานที่ชุบแข็งแล้วหรือมีความแข็งในตัวแล้วเพราะการวัดทั้งสองแบบนี้ จะใช้ปลายกดและแรงกดไม่
เท่ากัน สเกล B ใช้ลูกบอลแรงกดต่า สเกล C ใช้หัวกดเพชร รูปกรวย 120 องศา แรงกดสูงกว่าและเนื่องจากการวัดความแข็ง
แบบนี้นั้นเมื่อค่าที่อ่านได้อยู่สูงมากอาจจะเกิดข้อผิดพลาดในการอ่านได้ เพราะเป็นการคานวณกลับของค่าความลึกที่วัดได้
ย้อนกลับไปเป็นค่าความแข็งดังนั้นเมื่อค่าที่อ่านได้เข้าใกล้ค่าสูงสุด - ค่าต่าสุด ของสเกลของเครื่องวัด จึงจาเป็นต้องเปลี่ยน
สเกล ซึ่งก็คือ เปลี่ยนหัวกด และแรงกดนั้นเองหากไปดูตารางเทียบค่าจะพบว่าจะมีค่าในสเกลที่เหลื่อมกันอยู่ เทียบกันไปได้
และค่าสูง หรือ ต่าของสเกลนั้นๆ ก็เทียบไม่ได้(บางทีวัดจริงไม่ได้ แต่เขาทาตารางเทียบโดยการคานวณ)
การทดสอบความแข็งแบบร็อกเวลสเกล C (HRC) ใช้วัดความแข็งของเหล็กกล้าที่ผ่านการชุบแข็ง โดยการใช้หัวกด
รูปทรง กรวยทาด้วยเพชรมีมุมยอดเท่ากับ 120 องศา การทดสอบ ความแข็งแบบร็อกเวลสเกล B (HRC) ใช้วัดความแข็งของ
เหล็กกล้าทั่วไป โดยใช้หัวกดแบบลูกบอลเหล็กที่มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 1/16 1/8 1/4 และ 1/2 นิ้วสาหรับแรงกดที่ใช้ใน
การกดหัวนั้นจะประกอบด้วยแรง 2 แรงคือ แรงกดนา (Minor Load) และ แรงกดตาม (Major Load)
แรงกดนา หมายถึง แรงที่ใช้กดให้หัวกดสัมผัสผิวทดสอบแรงกดนานี้จะมีขนาดไม่มากนัก โดยจะมีขนาดเพียง 10
กิโลกรัม เท่านั้น
แรงกดตามนั้น หมายถึง แรงที่ใช้ในการกดหัวกดเพื่อให้เกิดรอยกดบนผิวทดสอบ จะมีขนาดเท่ากัน 140 กิโลกรัม
ขนาดของแรงกดนี้จะขึ้นอยู่กับชนิดของโลหะที่จะทาการทดสอบ

2. รูปที่ 2.10-1 แสดงลักษณะของหัวกดแบบ Rockwell
ที่มา : Qualitech co., Ltd
รูปที่ 2.10-2 แสดงขนาดของแรงกดที่กระทาต่อผิวทดสอบ
ที่มา : Qualitech co., Ltd
INDENTER
10 Kg
15 Kg
A B C

3. ตารางที่ 2.10-1 Metallurgy – Test
สเกล แรงกดตาม ชนิดของหัวกด ชนิดของวัสดุที่ต้องการทดสอบ
A 60 หัวเพชร โลหะคาร์ไบต์ชนิดต่างๆและโลหะที่มีความแข็ง
สูง
B 100 1/16 ลูกบอล เหล็กกล้าคาร์บอน ทองเหลืองและวัสดุที่มีความ
แข็งปานกลาง
C 100 หัวเพชร เหล็กและโลหะที่ผ่านการชุบแข็ง
D 100 หัวเพชร เหล็กที่ผ่านการชุบแข็งผิว
E 100 1/8 ลูกบอล เหล็กหล่อ อลูมิเนียมผสมและแม็กนีเซี่ยมผสม
F 60 1/16 ลูกบอล ทองเหลืองและทองแดงที่ผ่านการอบอ่อน
G 100 1/16 ลูกบอล ส่วนผสมทองแดง บรอนซ์
H 60 1/8 ลูกบอล อะลูมีเนียมแผ่น
K 100 1/8 ลูกบอล เหล็กหล่อ อะลูมีเนียมผสม
L 60 ¼ ลูกบอล ตะกั่ว พลาสติก วัสดุอ่อนอื่นๆ
M 100 ¼ ลูกบอล เหมือนกับเสกล L
P 100 ¼ ลูกบอล เหมือนกับเสกล L
R 60 ¼ ลูกบอล เหมือนกับเสกล L
S 100 ¼ ลูกบอล เหมือนกับเสกล L
V 100 ¼ ลูกบอล เหมือนกับเสกล L
การทดสอบความแข็งแบบกดให้เป็นรอยบุ๋ม (Indentation Hardness) เพื่อหาความต้านทานในการเกิดรอยบุ๋มของ
วัสดุ โดยใช้หัวกดที่มีรูปร่างและขนาดต่างๆ กันกดลงบนผิววัสดุและคานวณทิศทางของผลการกดที่เกิดขึ้น วิธีการวัดค่าความ
แข็งแบบบริเนล (Brinell Hardness : HB), วิกเกอร์ส (Vickers hardness : HV) และ ร็อคเวล (Rockwell Hardness : WRC)
สามารถคานวณความสัมพันธ์ ของความแข็ง ได้ดังนี้
HB = 0.95 HV
HRC =
HV
1500
116 
HV =
2
116
1500






 HRC

4. 2.10.1 เครื่องทดสอบความแข็งแบบร็อคเวล (Rock Well Hardness Test)
รูปที่ 2.10-3 แสดงลักษณะของเครื่องทดสอบความแข็งแบบร็อกเวล (Rock Well Hardness Test)
ที่มา : บริษัทเทสติ้ง อินสทรูเมนท์ จากัด
2.10.2 การเตรียมชิ้นงานทดสอบและเงื่อนไขทดสอบ
รูปที่ 2.10-4 แสดงชิ้นงานทดสอบความแข็งแบบแบบร็อกเวล (Rock Well Hardness Test)
2.10.3 ขั้นตอนการทดสอบความแข็งแบบร็อกเวล (Rock Well Hardness Test)
การทดสอบความแข็งวิธีนี้มีขั้นตอนการปฏิบัติที่ไม่ซับซ้อนสามารถทาความเข้าใจได้โดยง่าย ดังนี้
1. วางชิ้นงานลงบนแป้ นทดสอบ กดหัวเพชรลงบนผิวทดสอบด้วยแรงกดนา 10 กิโลกรัมจากนั้นตั้งเข็มนาฬิกาที่
เครื่องไปที่เลขศูนย์
2. ตั้งแรงกดเพิ่มตามชนิดของโลหะที่ทาการทดสอบ โดยการดูจากตารางแรงกดแล้วลบด้วยแรงกดนา ซึ่งแรงกดเพิ่ม
นี้จะทาให้หัวเพชรกดลงไปบนชิ้นงานทดสอบ
3. แรงกดเพิ่มออกทาให้เหลือแรงกดนาแต่เพียงอย่างเดียว หลังจากนั้นเข็มนาฬิกาจะถอยกลับและหยุด เราจึงอ่านค่า
ความแข็งที่ตาแหน่งเข็มนาฬิกานั้นหยุดอยู่ ซึ่งอ่านได้ค่าดังนี้ เช่น 40 HRC หมายถึง ความแข็งแบบร็อกเวล 40 ด้วยสเกล C
และ 85 HRB หมายถึง ความแข็งแบบร็อกเวล 85 ด้วยสเกล B

5. 2.10.4 หลักการและเงื่อนไขในการทดสอบความแข็งแบบร็อกเวล (Rock Well Hardness Test)
การทดสอบความแข็งวิธีนี้มีหลักการทดสอบที่ต้องคานึงถึง ดังต่อไปนี้
1. ควรตรวจสอบความถูกต้องของเครื่องด้วยแท่งทดสอบ (Test Block) ทุกครั้งก่อนการทางาน
2. ชิ้นงานที่จะทาการทดสอบควรทาความสะอาด และขนานกันทั้งสองด้าน
3. รอยกดบนผิวทดสอบควรห่างกันอย่างน้อย 3 มิลลิเมตร
4. ควรวัดค่าความแข็งอย่างน้อย 3 จุด แล้วนาค่าที่ได้ไปหาค่าเฉลี่ย จะได้เป็นค่าความแข็งที่ถูกต้อง
5. ค่าความแข็งที่อ่านได้บนสเกลเป็นค่าที่นาไปใช้ได้เลยจึงมีความรวดเร็วในการทดสอบ
6. ชิ้นงานที่จะทาการทดสอบควรมีความหนาไม่น้อยกว่า 10 เท่า ของรอยกดบนผิวทดสอบ