2. No catabolismo celular fórmase unha serie de substancias
que deben ser expulsadas do organismo, pois algunhas delas
son moi tóxicas, como os refugallos nitroxenados. Outras non
o son, pero poden supor un problema para o animal,
dependendo o seu hábitat, como son os sales minerais para
animais acuáticos. Moitos refugallos metabólicos expúlsanse
a través da pel, ata en animais moi evolucionados. Con todo,
aparecen estruturas especializadas na filtración do medio
interno
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
3. A excreción é o proceso de eliminación de
produtos resultantes do metabolismo celular, e
ademais de produtos que poidan alterar a
homeostase.
Cando falamos de excreción, sempre pensamos na
eliminación de produtos de refugallo. Esta con todo, é só
unha das súas funcións. A excreción é ademais, un sistema
regulador do medio interno, é dicir, determina a cantidade
de auga e de sales que hai no organismo en cada
momento, e expulsa o exceso delas de modo que se
manteña constante a composición química e o volume do
medio interno (homeostase).
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
4. APARATOS EXCRETORES NOS INVERTEBRADOS
As Esponxas e os Cnidarios eliminan as substancias
nitroxenadas por difusión.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
5. A maioría dos invertebrados presentan
estruturas específicas para a excreción.
Poden ter:
nefridiosnefridios
tubos de Malpighitubos de Malpighi
glándulas verdeglándulas verde
glándulas coxaisglándulas coxais.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
6. Son propios de anélidos, moluscos e algúns artrópodos. Son
tubos enrolados, con dúas aberturas. Un extremo é o
nefrostoma, que está en contacto con a cavidade celómica e
extrae desta todo tipo de substancias. No tubo do nefridio,
chamado nefroducto, prodúcese a reabsorción dos compuestos
útiles para o animal. As substancias tóxicas expúlsanse ó exterior
a través do nefroporo.
NEFRIDIOS
Nefroporo
Nefroducto
Philum Anelidos
8. Esta estructura aparece na Clase Insectos. Son túbulos con
un extremo pechado e outro aberto ó tramo final do intestino
do animal. Capta substancias da cavidad interna e as expulsa
ó intestino. Nesta zona reabsórbense as substancias útiles e
expúlsanse ó exterior os refugallos nitroxenados.
Tubos de Malpighi (ou Malpigio)
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
9. Propias dos Crustáceos. Atópanse situadas debaixo das antenas.
Están formadas por un saco que recolle os compostos tóxicos, un
tubo longo que termina na vexiga, que é unha zona ensanchada onde
se acumulan as substancias nitroxenadas, que se expulsan ó través
do nefridioporo.
Glándulas verdes
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
10. Son estruturas similares ás glándulas verdes de crustáceos, que
aparecen en arácnidos. Atópanse ó lado das coxas, que son os
primeiros artellos das patas.
Glándulas coxais
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
11. A EXCRECIÓN EN VERTEBRADOS
ÓRGANOS IMPLICADOS NA EXCRECIÓN NOS VERTEBRADOS
Produtos de
desfeito
Orixe do producto Órgano productor
Órgano de
excreción
Medio
excretor
Urea
Pola degradación
de aminoácidos
Fígado Riles Oriños
Ácido úrico Pola degradación de
purinas
Fígado Fígado Ouriños
Pigmentos
biliares
Pola degradación
de hemoglobina
Fígado A. dixestivo Feces
Auga Respiración celular
Conxunto de células
do organismo
Riñones
Pel
Pulmóns
Ouriños
Sudor
Vapor de
auga
CO2 Respiración celular
Conxunto de células
do organismo Pulmóns
Aire
espirado
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
12. Os produtos de refugallo procedentes do catabolismo de compostos
nitroxenados (animoácidos e bases nitroxenadas) son principalmente os
que se eliminan por excreción. Segundo o produto excretado
distínguense:
-Animais amonitélicos: Expulsan
principalmente amoníaco, isto implica
a posibilidade de capturar abundante
cantidade de auga de xeito constante,
posto que o amoníaco debe ser
expulsado inmediatamente e disolto en
auga. Se isto non fose así, o animal
morrería. Por iso, os animais que
expulsan amoníaco como produto de
desfeito nitroxenado son animais que
viven en auga, como os peixes
osteictios (óseos).
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
13. Animais uricotélicos: son animais que viven en zonas secas, nas
que non dispón de suficiente auga para diluír o amoníaco formado
e poder expulsalo sen que resulte nocivo. Estes animais
transforman o amoníaco en acedo úrico que se pode eliminar moi
concentrado aforrando auga. Os insectos, os réptiles excepto as
tartarugas e as aves son deste tipo. Esta substancia expúlsase
en forma sólida e non produce perda de auga.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
14. Animais ureotélicos: son animais terrestres que
transforman o amoníaco en urea, composto que pode ser
eliminado a máis concentración que o amoníaco pero a
menos que o ácido úrico. Deste tipo son as quenllas e as
raias, anfibios en fase adulta, tartarugas e mamíferos
expulsan urea como produto nitroxenado de refugallo.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
15. Os anfibios, como
outros animais,
utilizan, ademais de
as súas estruturas
renais, glándulas da
pel para expulsar
substancias tóxicas.
O aparato excretor dos vertebrados está formado por uns
órganos chamados riles. Cada ril está formado por
unidades chamadas nefronas.
Os peixes e anfibios posúen nefronas sinxelas
diseñadas para eliminar refugallos nitroxenados moi
diluidos.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
16. Nos réptiles, aves e mamíferos a nefrona é máis complicada
debido ao aforro de auga que deben facer ao vivir no medio
terrestre; os ouriños polo tanto son hipertónicos respecto dos
líquidos internos.
Dos riles saen dous conductos ou
uréteres que desembocan ó
exterior ó través da cloaca, é o
caso dos réptiles salvo ofidios e
cocodrilianos, e das aves. No resto
dos réptiles e nos mamíferos
desembocan nunha vexiga que
almacena os ouriños ata expulsala
ó exterior por medio da uretra que
ten ao final un orificio excretor.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
Por qué no orinan las aves? http://www.abc.es/ciencia/20140118/abci-orinan-aves-201401171433.html
17. Estrutura do ril
En mamíferos aparecen dous riles
situados na zona lumbar.
oNun corte lonxitudinal do órgano , desde
o interior ao exterior, atopamos:
A cortiza, que é unha zona de cor
vermella, onde se atopan os glomérulos,
as cápsulas de Bowman e os túbulos
contorneados proximales das nefronas.
A medula renal, que é unha zona de cor
clara, onde se observan estruturas
triangulares, chamadas pirámides de
Malpigio. Aí sitúanse as asas de Henle e
parte dos túbulos contorneados distais
das nefronas.
A pelvis renal, que é unha zona onde
desembocan os túbulos colectores, que
se reúnen no ureter.
CALIZ RENAL
CORTEZA
MÉDULA
PIRAMIDE RENAL
CALIZ RENAL
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
18. A uretra é mais longa no home que na muller, xa que naquel
percorre o interior do pene. Ademais de servir para a
evacuación dos ouriños, a uretra no home tamén serve para
levar o seme.
Orificio uretral
Orificio vaginal
19. En réptiles, aves e mamíferos. O ril está constituído por uns
túbulos denominados nefronas. As nefronas son tubos que se
dividen nas seguintes partes:
Cápsula de Bowman: é unha zona
inicial ensanchada, que recolle o
líquido que se filtra dos capilares do
glomérulo.
Túbulo contorneado proximal: zona
tortuosa rodeada por vasos
sanguíneos.
Asa de Henle: é un tramo estreito e
curvado rodeado tamén por vasos
sanguíneos.
Túbulo contorneado distal: é outra
zona tortuosa que desemboca no túbo
colector.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
21. CALIZ RENAL
CORTEZA
MÉDULA
PIRAMIDE RENAL
CALIZ RENAL
Funcionamento do ril
Na zona renal atopamos dous grandes
vasos sanguíneos, a arteria renal e a
vea renal.
A arteria renal leva ao ril sangre con
sustancias tóxicas, nitroxenadas, que son
filtradas pola nefrona.
A vea renal recolle o sangue limpo desas
sustancias tóxicas e retorna ao corazón.
Dos riles saen dous tubos chamados
uréteres. Estes recollen os ouriños
formados no ril e lévanos á vexiga
urinaria. Cando a vexiga urinaria
enchese ábrense os esfínteres e os
ouriños saen ao exterior pola uretra, a
través do orificio urinario I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
23.
1.- FILTRACIÓN GLOMERULAR
2.- REABSORCIÓN TUBULAR
3.- SECRECIÓN TUBULAR
FASES DA FORMACIÓN DOS OURIÑOS NA NEFRONA
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
24. En cada nefrona os vasos sanguíneos
forman un sistema capilar microscópico,
apelotonado, en forma de ovillo
(Glomérulo de Malpigio). Rodeándoo
atópase unha estrutura en forma de
copa (Cápsula de Bowman). Neste
lugar é onde ocorre a filtración que
consiste no paso de substancias de
refugallo, auga e algunhas substancias
útiles desde o interior dos capilares ao
interior da nefrona pola cápsula de
Bowman.
1.- FILTRACIÓN GLOMERULAR
O filtrado primario representa no ser humano uns 150 litros diarios.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
25. 2.- REABSORCIÓN TUBULAR
O filtrado primario vai
pasando polos tubos
da nefrona onde se
produce unha
reabsorción selectiva
das substancias
aproveitables que
pasan ao sangue ás
veces por transporte
activo con gasto de
enerxía . Tamén se
reabsorbe gran
cantidade de auga.
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
26. Algunhas substancias que
non se filtraron ou que sefiltraron ou que se
reabsorberonreabsorberon
equivocadamente sonequivocadamente son
secretadas desde ossecretadas desde os
capilares sanguíneos quecapilares sanguíneos que
rodean á nefrona aorodean á nefrona ao
interior dos tubos desta,interior dos tubos desta,
obténdose para rematarobténdose para rematar
os ouriños finais.os ouriños finais.
Os ouriños xa formadosOs ouriños xa formados
van saíndo da nefronavan saíndo da nefrona
cara ao comezo do urétercara ao comezo do uréter
por onde baixa á cloacapor onde baixa á cloaca
ou á vexiga urinaria.ou á vexiga urinaria.
3.- SECRECIÓN TUBULAR
ORINA FINAL
En el ser humano 1 litro diario
I.E.S. Otero Pedrayo.
Ourense
