Tedarik Zinciri & Lojistik Yonetimi

TEDARIK ZINCIRI YÖNET M VE
OPTIMIZASYONU

Cafer SALCAN
Lojistik Yönetim Danışmanı

Cafer SALCAN – Yönetim Danışmanı / Tedarik Zinciri & Lojistik csalcan@hotmail.com
1

Lojistik Pratik ve kullanışlı bir bakış açısı

Hareket ettirilebilen her kaynak için
• Doğru miktar (magnitude)
• Doğru zaman (timing)
• Doğru yer (place, source, destination)
bilinmeyenlerini saptama becerisi

Doğru x (miktar + zaman + yer) *

(*) Azla yetinmeyenlere
Doğru x (ürün +kaynak + varış noktası + miktar + durumda + zaman + maliyet)

2

Lojistik: temel öğeler
Fiziksel
• Taşıma ve nakliye (displace & move) Kavramsal *
– Yükleme, boşaltma • Planlama -tahmin
– Fiziksel yer değiştirme • Sipariş işleme
– Evrak, dokümantasyon • Katma değerli müşteri
• Depolama ve saklama (secure & store) hizmetleri
– Mal kabul • Satın alma
– Ayrıştırma ve kaldırma • Envanter yönetimi
– Saklama ve depolama (sayım, yerleşim, koruma ve kontrol) • Gümrükleme vb.
– Toplama ve hazırlama
• Mal / malzeme elleçleme (handle) (*) Evet! Bunlar fazlasıyla
– Paketleme, manipülasyon tedarik zinciri yönetimin
– Kit hazırlama, ön montaj unsurları. Lojistik zaten
– İstasyonlara besleme tedarik zincirini sarmalayan
bir süreçler bütünü.

3

İşletme lojistiği
• Lojistik incelenirken fiziksel öğelerin yanı sıra işletmede tüm bu öğeleri bir
arada bulunduran yer / yön esaslı yaklaşımlar değerlendirilir:

Giriş lojistiği Çıkış lojistiği
(INBOUND) Depo veya fabrika (OUTBOUND)
(FACILITY)

4

Karşılaştırma

Giriş lojistiği Tesis içi lojistik Çıkış lojistiği

İlişkili birimler Satın alma Satınalma Satış
(ilk seviye) 3PL hizmet sağlayıcılar Üretim 3PL hizmet sağlayıcılar
Üretim / planlama Satış Depo
Depo 3PL hizmet sağlayıcılar Dağıtım ağı / müşteriler

Tipik faaliyetler • Trafik yönetimi • Rafa kaldırma, depolama, • Yükleme
• Yoldaki araç ve malın takibi • Sipariş alma • Rotalama ve çizelgeleme
• Boşaltma ve mal kabul • Malzeme toplama, sipariş • Trafik yönetimi
• Sayım ve kontrol hazırlama • Yoldaki araç ve malın
• Envanter yönetimi, sayım takibi
• Yerleşim ve düzen

Odak noktası • Termin • Kontrol • Sipariş karşılama
• Süreklilik • Verimlilik / maliyet • Sürat

Kritik kullanıcı • Otomotiv ve beyaz eşya • Perakendeciler • Hızlı tüketim mamulleri
sektörler • Proses endüstrileri • Çoklu kullanıcı 3PL • Sağlık ve ilaç
depoları • Gıda
• Büyük üretim kampüsleri

5

Tedarik zinciri
Tanım 1
İlk kaynaktan müşteriye kadar uzanan mamul ve servislerin dönüşümü ve akışı
ile ilgili tüm faaliyetler Nakliye
Tanım 2
Tedarikçilerden müşterilere kadar uzanan; üzerinde ürün, hizmet ve bilginin Depolama
taşındığı işler silsilesi

Tedarikçi Tedarikçi Ana üretici / Satış şirketi Distribütör / Müşteri
2. seviye 1. seviye Tesis Bayi

6

Electric & Electronic

7

Automotive

8

Consumer Products

9

Food & Bevarage

10

Industrial

11

Medical

12

Tedarik zinciri yönetimi

Tedarik zinciri yönetimine kullanılan tekniklerin ve yöntemlerin Bu işlevlere yardımcı olan
hemen hepsi modern operasyon yönetimi şemsiyesi altındadır
tüm lojistik faaliyetler

• Operasyonel strateji
• Operasyonel tasarım
• Ürün/hizmet tasarımı
• Süreç tasarımı
trivia quiz
• Tesis tasarımı ve yönetimi
• Dağıtım planlaması ve sevkiyat Sizce hangisi doğru
• Tahmin yöntemleri a) Lojistik ve TZY de tüm bu
• Stratejik kapasite planlama alanlara dokunulmalıdır
• Topyekün (aggregate) planlama b) Sadece koyu renkli alanlar
• Malzeme, atölye ve işgücü planlaması kapsama uygundur.
• Çizelgeleme ve sıralama c) Turuncu alanlar da eklense iyi
• Envanter yönetimi olur
• Satın alma ve kaynaklama d) Biraz envanter, biraz planlama
• Dış kaynak kullanma yeter de artar.
• Kalite güvence
• Personel yönetimi

13

Tedarik zincirinde akış

• Her tedarik zinciri aslında çift yönlü bir akışa sahiptir.
– Elle tutulanlar (tangible)
– Elle tutulamayanlar (intangible)
• Tedarik zinciri üzerindeki her etkiye karşı yönden bir tepki gelir.

meta x para
risk x bilgi
arz x sipariş

Tedarikçi Ana üretici / Satış şirketi/
Tesis dağıtım ağı Müşteri

Soru: yukarıdaki şekilde size yanlış görünen bir şey var mı?
İpucu: beyaz oklara bir daha bakın.

14

Tedarik ve talep zinciri

Tedarik zinciri (geleneksel) İtme (push) sistemleri
– çift yönlü akışın içinde malın temini, planların – Arz odaklı, müşteri ihtiyaçlarına ilgisiz
tutması ve görünür risklerin önlenmesi – Ölçek ekonomisi ve üretim maliyetleri ön
planda
– TZY bileşenleri içinde tahmin işlevi zayıf ya
da ikinci planda – Stok mecburiyeti ve riski söz konusu
– Kapalı ekonomilerde ve monopollerde çok
– geri beslenen bilgi ve lojistik faaliyetler satış
etkin
geliştirme için nadiren kullanılıyor
Tedarik zinciri (modern – talep zinciri)
Çekme (pull) sistemleri
– çift yönlü akışın içinde siparişin karşılanması,
– Talep odaklı
satış kaybının önlenmesi ve müşteri tatmini
– Stoksuz kalma riski söz konusu
– TZY bileşenleri içinde tahmin/satış destek
– Esneklik, çabuk cevap verme esas
işlevi ağırlıklı
– Açık ve dinamik pazarlarda (mamullerde) çok
– Sistemin varoluş amacı her türlü geri etkili
beslemeyi sistemin bütünü yararına
kullanmak

trivia değerlendirme Tedarik zinciri Talep zinciri
Pull O (eh, olsun bakalım)

Push

15

ZAMAN DEĞİŞİYOR,
ALIŞKANLIKLAR DEĞİŞİYOR,
BEKLENTİLER DEĞİŞİYOR …

MÜŞTERİ BEKLENTİLERİNE GÖRE DEĞİŞİMİ SİZ
NE KADAR BAŞARA BİLİYORSUNUZ?

16

İşletmeler için

değişmeyen şey: “ Değişim ve Rekabet”

YA RAK PS ZS N Z
YA RAK P S ZS N Z…

İŞLETMELERDE DEĞİŞİM SÜRECİ NASIL OLUYOR?

17

Rekabetteki Değişim…
• Değişim vazgeçilmez bir gerçek.
• İşletmelerde rekabet bu değişime yön veren en
etken unsur.
• Kendini rekabet fırtınası içinde bulan firma değişik
hava şartlarına, yani döviz dalgalanmalarına,
krizlere, teknolojik değişimlere vb. konulara uyum
sağlamak zorunda.

18

Rekabetin Gelişimi
Rekabetin gelişimi:
Fiyatlar arasındaki rekabet,
Fiyat + kalite kriterleri arasındaki rekabet
Fiyat + kalite + hız (servis hizmet oranı)
arasındaki rekabet
Tedarik Zincirleri arasındaki rekabet

“ Rekabette yeni trend : Müşteri ihtiyaçlarını algılama ve
ona en hızlı, en ekonomik şekilde cevap vermek ”
Bu rekabetin değişimidir.

19

Tedarik Zinciri Elemanları
-2. SEVİYE -1. SEVİYE 0. SEVİYE 1. SEVİYE 2. SEVİYE

DİKEY YAPI
BİRİNCİL
ÜYELER
YATAY YAPI

YATAY YAPI
FİRMAMIZ

İKİNCİL
DİKEY YAPI
ÜYELER

İKİNCİL BİRİNCİL BİRİNCİL İKİNCİL
ÜYELER ÜYELER ÜYELER ÜYELER

Firmamızın yataydaki
?
konumunu iyi belirlememiz
gerekmektedir
20

TEDARİK ZİNCİRİNDEKİ İŞ SÜREÇLERİMİZ!
• Müşteri İlişkileri Yönetimi : Ana pazarlar ve
pazardaki ana müşterilerin beklenti içinde
oldukları hizmet seviyelerinin belirlenmesi
• Müşteri Hizmetleri Yönetimi : Müşteri
bilgilendirmeleri amaç. Ürün ne zaman nerede
bilgilerini anında müşteriye aktarmalı.
Amaç: ☺☺☺
• Sipariş Karşılama : Doğru malın,doğru yerde,
doğru miktarda (Hasarsız!!!) olarak müşteriye
teslim edilmesi için ÜRETİM-DAĞITIM ve
NAKLİYE PLANLAMA birimlerini entegre çalışır
hale getirmeli.
21

TEDARİK ZİNCİRİNDEKİ İŞ SÜREÇLERİMİZ!
• Üretim Yönetimi : Üretim çevrim zamanı ( ürün
dönüş süreleri, makine hazırlık, kapasite
planlama vb. = optimum üretim miktarları =
minimum STOK OUT )
• Satınalma ve AR-GE: Yeni ürünler, gelişen yeni
pazar trendlerine göre ürün tasarımında
tedarikçileri etkin kılmak, tasarım ve cevap verme
hızını artırmaya yönelik ortak çalışmak
• Reverse Lojistik ( İade Yönetimi ) : Hatalı malın
sebeplerini algılama, müşterinin mağduriyetini
azaltma, yenisi ile değiştirme & onarmak )
22

Neden Tedarik Zinciri Yönetimi ?
• Ürün farklılaşması
– Marka ve kategori yönetimi
– Benzer içerikteki ürün
çeşitliliğindeki artış
• Müşteri taleplerindeki değişim ve
buna paralel olarak müşteri odaklı
çalışmak
– Müşteri artık bilinçli
– Sizden başkaları da var diyor!!!
– Kaliteniz?
– “Ne zaman teslim edeceksiniz?
Ama bana hemen lazım!!!”
– Bana kırmızısı lazım, sizde
sadece mavi mi var?
– Şunun çift airbag’lisi yok mu?
Varsa arkadaki koltuklara
emniyet kemeri istiyorum,
çocuklarımı güvenli seyahat
ettirmek istiyorum…

23

• Kâr marjı makası daralıyor !
– Yüksek kârlılık için maliyetlerimizi düşürmeliyiz!

“Çok pahalı bu ürün!”

Müşteri “Maliyetine veriyoruz abla. Bu paralara bu iş
yapılmaz.”

Patron
– Bir de yurt dışına açılmayı planlıyoruz. Öncelikli soru : ülkemizde güçlü
olabildik mi?
• Ana işimize odaklanmalıyız
– Maksimum seyide kaynak kullanımı
– Ana yetkinliğimiz nedir? Bu benim işim mi sorusunu sık sık sormalıyız.

24

• İyi firmalarla iletişimi güçlendirmeliyiz
– Tedarikçilerimizden hangileri hayati?
– Onlarla ortak olabilir miyim?
– Rakiplerim bu firmadan mal almamalı.
• Örnek : TOYOTA, GM’ e karşılık rekabet gücünü artırmak için büyük
tedarikçilerindeki sermaye payını artırmıştır.
• Kanal yapısındaki değişimler :
– Perakende sektörü büyüyor ama, ya ona mal verenler ne
kadar kârlar ediyor veya diğer firmalar bu büyük perakende
firmaları ile rekabet edebiliyor?
– Wall-Mart örneği
– Bilgisayar sektörü : Üreticilerin kâr payı %80’den % 25 lere
düşerken, son nokta satıcı firmaların ise payı %10’lardan %60-
65 lere yükselmiştir. Neden : Pazarda satış kanalının rekabetçi
baskısı.

25

• HIZ , hız, hızzzzzzzzzz…..

• Sıkı bir envanter yönetimi
– XEROX : iyi bir tedarik zinciri yönetimi ile envanter miktarını 1
milyar USD azaltarak, 300 mio USD lojistik kazancı sağlamış
ve karşılığında %20 müşteri hizmet seviyesini artırmıştır.
Elektronik kontrol, distribütör&bayi stok yönetimi sistemleri ile
olmuştur.

26

Tedarik Zinciri Tasarım Kavramı
1. Tedarik Zincirinde Entegrasyon / Genişletilmiş
Organizasyon Yapısı

2. Bilgi Paylaşım Yapısı

3. Üretim Yönelimi ( Orientation )

27

1. Tedarik zincirinde entegrasyon: Genişletilmiş Organizasyon
ARZ < TALEP

Tedarik zinciri
unsurları

Malzeme
YIL : 1960 Tedarik
kontrol
Üretim Satış Dağıtım
Dağınık bakış
YIL : 1980
Fonksiyonel Tedarik Üretim Dağıtım
ARZ > TALEP

bütünleşme
YIL : 1990
Firma içi Tedarik Üretim Dağıtım
bütünleşme yönetimi yönetimi yönetimi

YIL : 2000
Topyekün Tedarikçiler Dahili tedarik zinciri Müşteriler
bütünleşme

28

Örnek Uygulamalar…
Shareholders Shareholders
Həbib Naxçivani Nadir Erumi
Mevcut durum yataya ve
C.E.O
Məcid Naxçivani
dikeye yayılmış durumda
Managar
Temel Problemler :
Səid Naxçivani
• Süreçler arası entegrasyon
Marketing Advertise Human • Ortaklaşa Planlama
Department manager resources
Səbilə • Envanter yükü
Online Shoping Advertise manager
Brend Managers Elina İbrahimova deputy
Inara Rastiyeva
• Düşük pazarlama etkinliği
Ramin Qasımov

• Kampanya yönetimi
Samsung Brend Siemens Brend
Tefal Brend Manager
Manager
İlahə Həbibullayeva
Manager
Ramina İsmayılova
Ramin Qasımov • Lojistik maliyetlerdeki artış

Samsung Brend Siemens Brend
• Yanlış veya zamanlama hatası yapılmış
Manager deputy Manager deputy tedarik
Elina Ibrahimova Bayram Haqverdiyev

Account Control Region and Supply chain Credir Lagal department
Shop managers IT system Accounting
Məleykə Dealers manager management Department Vüqar
5 person İlham Abbasov Ağalari Yavər
Sultanova Arif Hüseynov Alxasov Nəriman Aypara Məmmədov

Stock Control Stock Control Shop manager Treasurer Head Credit Chief accountant
Ülkər Muradova 5 person deputy 7 person operation deputy
4 person 3 person Bəkir Musayev

Wages Control Warehouse Shop assistant Retail Credit Wages
Zülfiyyə Mehtiyeva 21 person 47 person operation Brilyant Rəhimova
5 person

Sales Control Driver Technician Retail credit Stock Control
Emiliya Rəsulova 16 person 24 person experts Vəfa Sadıqova
22 person

Technician Warehouse Credit control
Treasurer
Hicran Qənbərova
5 person 40 person 4 person
Yaklaşık sistem
Administrative Stock Control Reception
üzerindeki kayıp 1 Mio
3 person 6 person 12 person
USD’nin üzerinde
Driver
5 person

Administrative
11 person

29

Örnek Uygulamalar…
Genel Müdür

Denetleme
Kurulu

Tedarik Zinciri Satış Pazarlama Mali İdari İşler
Direktörü Direktörü Direktörü

Mağaza Satış Pazarlama Satış Geliştirme Muhasebe Kredi Finans ve Bütçe
Lojistik Müdürü Tedarik Müdürü
Kanal Müdürü Müdürü Müdürü Müdürü Departmanı Müdürü

Depo Yöneticisi SIMENS
Mağaza
Yöneticisi-1 Geliştirilmiş Durum
Temel Kazançları :
• Süreçler arası entegrasyon çalışıyor
Mağaza • Ortaklaşa Planlama yapılıyor
Dağıtım Yöneticisi SAMSUNG
Yöneticisi -2
• Envanter yükü azaldı
• Doğru pazarlama etkinliği
• Etkin Kampanya yönetimi

SAMSUNG • Lojistik maliyetlerdeki düşüş
• Tam zamanlı tedarik ve mağazalara sevk

30

Örnek Uygulamalar > Tekstil…
Tedarik Zinciri
Direktörü

Üretim Satınalma
Üretim Müdürü Planlama Lojistik Müdürü
Müdürü
Müdürü

Fason Takip Kesimhane Aksesuar Mal Kabul Sevkiyat Sezon Depo Outlet Depo
Elemanları Sorumlusu Sorumlusu Sorumlusu Sorumlusu Sorumlusu Sorumlusu

Geliştirilmiş Durum
Sayım ve Ön Kalite Kontrol / Sevkkiyat SezonDepo Outlet Depo
Temel Kazançları : Kabul Elemanı Tadilat Elemanları Elemanları Elemanları
• Süreçler arası entegrasyon sağlandı
•Tedarikçilerle ortaklaşa Planlama yapılıyor,
sezon girişlerinde yük azaltıldı
• Envanter yükü sistemde %50’ler seviyesinde
Tadilat
düşmekte. Elemanları
• Doğru sezon girişleri sayesinde satışlarda
%20 lik artık ve büyüme ivmesi
• Lojistik maliyetlerde %20 lik düşüş
• Tam zamanlı tedarik ve mağazalara sevk

31

STRATEJİK TAKTİK OPERASYONEL
DÜZEY DÜZEY DÜZEY

NAKLİYE FİLO
LOJİSTİK AĞ PLANLAMA YÖNETİMİ
TASARIMI

TALEP PLANLAMA GÜMRÜKLEME
OPR. YÖNETİMİ
LOJİSTİK
MALİYETLERİN YÜKSEK MÜŞTERİ
DEPO PLANLAMA ETKİN DAHİLİ MEMNUNİYETİ
OPTİMİZASYONU LOJİTİK & TEDARİK DEPO
TED. ZİN. ZİNCİRİ OPERASYON
ARTAN REKABET
SÜREÇLERİNİN DAĞITIM PLANLAMA YÖNETİM YÖNETİMİ
SÜREÇLER ARASI GÜCÜ
MASTER PLANI
ENTEGRASYON
PLANI LOJİSTİK
NAKLİYE / DAĞITIM
SÜREÇLERİN ETKİN
DAĞITIM AĞ OPR. YÖNETİMİ
YÖNETİMİ
PLANLAMA
PAZAR DÜŞÜK LOJİSTİK
ARAŞTIRMA & OPERASYON
SATIŞ PLANLAMA MÜŞTERİ
RAKİP ANALİZLERİ MALİYETLERİ
İLİŞKİLERİ
YÖNETİMİ

MASTER/ UZMANLIK TEMEL
PROFESYONEL SEVİYESİ SEVİYE
SEVİYE

ROTALAMA TEMEL LOJİSTİK
MODELLEME SÜREÇLER ARASI
YÖNETİCİLERDEN
BU SEVİYEDEKİ

İLİŞKİLER
BEKLENTİLER

STRATEJİ NAKLİYE MODLARI
BELİRLEME
DAĞITIM / NAKLİYE
YÖNETİM YÖNETİMİ
MEVZUATLAR
TEKNİKLERİ
TEMEL
SEKTÖR BAZLI PROJE
MEVZUATLAR
İHTİYAÇ ANALİZ
TEKNİKLERİ DEPO YÖNETİMİ

HUKUK
32

2. Bilgi Paylaşım Yapısı
Temel Dosyalar; Satış-ürün/pazar (tarihsel ve tahmini), Taşıma-şekil/miktar/sınıf
(nakliye özellikleri, oranlar/maliyetler, yükler), Stok-parça/bölge (stok seviyesi, maliyet
faktörleri, hizmet seviyeleri), Üretim-parça/fabrika/hat (üretim seviyesi, maliyetler,
kapasite), Depolama-parça/bölge (miktar, kapasite, maliyetler).

Kritik Faktörler; Planlama süresi , ürün karması, analiz kapsamı, sınırlamalar ve
prensipler.

Politikalar/Parametreler; Stok politikası, üretim politikası, nakliye planları, hizmet
seviyesi, stok tutma maliyeti.

Çözüm Dosyaları; Minimum maliyet, maksimum hizmet, iyimser satış, kötümser
satış, maliyet değişimleri. meta x para
risk x bilgi
arz x sipariş

Tedarikçi Ana üretici / Satış şirketi/
Tesis dağıtım ağı Müşteri

33

Tedarik Zinciri- Mal ve Bilgi Akışı
Nakliye
Taşıyıcı
Üretici
Ambalajlama
Paketleme
Yan Sanayi Paketleme

Nakliye
Taşıyıcı
Nakliye
Taşıyıcı

Paketleme TZY Mal Kabul

Hammadde

Depolama

Dağıtım
Sevkıyat
Kullanıcı Nakliye
Taşıyıcı

34

TOYOTA GERÇEĞİ

Japon Toyota’nın tedarik zincirinin rekabet avantajı analiz
edildiğinde :

%18’nin içsel rekabet avantajından
%40’nın alt üreticileri ile bağlantısından
%42’sinin daha alt düzeydeki bağlantı elemanlarından
sağlandığı tespit edilmiştir

SONUÇ : KISA SÜREDE TÜM PAZARLARDA ETKİN VE GÜÇLÜ BİR TOYOTA

35

Entegre & Yalın Tedarik Zinciri Tasarımı
Özetle ifade etmek gerekirse, tedarik zinciri tasarımında
rekabet avantajına yol açan “en doğru yolun” entegrasyon
ve yalınlık olduğu dikkati çekmektedir.

Ancak gelişiminin ilk aşamalarında olduğu ileri
sürülebilecek bu modelin uygulanması ve yaygınlaşması,
tedarik zincirinde güç yapısının değişimine dayalı
olduğundan zor gibi görünmektedir.

“ Stratejik olarak kendilerini taklit edilmesi zor tedarik zinciri kaynakları
ile donatmalı ve bu kaynaklarla pazara giriş engelleri oluşturmalıdırlar. “
COX

36

P&G
Yayınlanan son FMI/GMA analizlerine göre ürün
yokluğu nedeni ile markalarına sadık tüketicilerin
%25’inin başka markalara yöneldiğini gösteriyor.
Bunun sonucu olarak, rafta ürün bulunurluğunu
sağlamak gerekiyor. P&G olarak yaptığımız
değerlendirmelere göre perakendecilerin ve
Feray Aksüt müşterilerin ihtiyaçları doğrultusunda en iyi
performansı gösteren tedarik zinciri başarı
Müşteri Hizmetleri Ülke ölçümleri, zamanında teslimat, envanter, rafta
Planlama Müdürü mal bulunurluğu, sipariş ve teslimat sıklığı, teslim
süresi olarak sıralanabilir.

$6,7 Barkod okuma işleminde palet ve
Milyar kutu bazında insan gücü kazanımı
$600 Stok dışı ürünlerde düşüş
Milyon
$575 Hırsızlık ve İdari hatalardaki
Dünya üzerinde WALL Milyon azalma
Mart’ın tedarik zinciri $300 1 Milyar paletin verimli takibi
yönetimi ve RFID teknolojisi Milyon
ile kazançları $180 Hangi ürünün nerede olduğunu
Milyon bilme (envanter yönetimi)
37

Özetle Yeni Tedarik Zinciri Yönetimi Anlayışı
• “Müşteri Odaklı” olmalı
• Etkin ve verimli akış sağlamalı
– Ürün ve malzeme akışında
– Veri ve bilgi akışında
– Para akışında
• Kurumun kaynak kullanım oranının ( aktiflerinin = assetlerinin) artırılması
• Dış kaynak kullanımında bilinçli yaklaşım
• Karar almada yaygın katılım ortamı
• Süreç odaklılık
• Bilişim alt yapısının güçlü olması
• Performans takip sistemleri ( Performans kriterlerinin ucu müşteriye
dokundurulmalı)
• Kurum içi entegrasyon yapısı güçlü ( Tedarik Zinciri Yöneticiliği Kavramını
işletmede uygulayan = satınalma+lojistik+üretimin etkin entegrasyonu )
• Kurumlar arası entegrasyon ( Tedarikçiler + Fason Hizmet Sağlayıcıları +
Lojistik Firmaları + Perakende Satış Noktası / Toptancılar / Bayiler )

38

Kârlı & Pazarda Kalıcı Olmak
• Küresel çevrede veya yerel çevrede kârlı olabilmek için:

• Hem değer yaratma maliyetini azaltmanın hem de ürün
sunumunu farklılaştırmanın zorunlu olduğunu
göstermektedir
Bu nedenle tedarik zinciri tasarımını oluştururken: Bir yandan
değer yaratma maliyetini azaltmak için gerekli aksiyonları veya
yolları bulma
Gerekli adımları mümkün olduğunca azaltma yoluna gidilmeli;
Mümkünse; daha yüksek dizayn, kalite, hizmet ve işlevsellik
vb. yolu seçilmeli

Özetle, firmanın, ürün sunumunu farklılaştırma yoluna gidilmeye
çalışılmalıdır.

39

Tedarik Zincirinin Etkin Yönetiminin Getirisi :

Envanter azalması % 50

Tam Zamanında teslim oranında artış % 40

Sayım Süresinde azalma % 27

Yok satma (Stok da bulunmama) oranında azalma 9 kat

* MIT (2000)

40

TEDARİK ZİNCİRİNİN ETKİNLEŞTİRİLMESİ

1990 2000 Hedef
Bir otomobil için gereken süre 20 saat 14 saat 10 saat
Otomotivde yan sanayiden ikmal süresi 4 ay 15 gün 6-24 saat
Otomotiv parçalarının imalata girişi 21 gün 12 gün 6-12 saat
Acil parçalar 20 gün 5 gün 6-12 saat
Ürünün teslim süresi 45 gün 4 gün 3 gün

Daha hızlı olmak demek daha kısa sürede taşımak demek değildir.
Otayandan,teknolojinin etkisi ile tek dokunuşta satışların, stokların,
siparişlerin, sevkiyatın görülmesi bu hızı sağlamıştır.

Bu hız tedarik zincirinin etkin yönetilmesi ile sağlanmıştır ve
sağlanacaktır.

41

TEDAR K Z NC R STRATEJ K PLANI

HQ

Talep Planlaması

Dağıtım Yönetimi

Fabrika DM
Depolama

Tedarikçi Yönetimi

ade Yönetimi
Entegre Sipariş Yönetimi

42

Tedarik zincirinin modellenmesi : belirleyici faktörler
Bir tedarik zincirinin karakterini belirleyen faktörler
• Ürün özellikleri
– Bedel
– Raf ömrü
– Fayda x yaratıcılık
• Pazarın talep yapısı ve üretimin cevap şekli
– Akış şekli
– Proses şekli
– Müşteri sipariş kırılma noktası
• Üretim teknolojisi
– Süreler, kısıtlar
• Coğrafi uzaklık ve dağıtım imkanları
• Maliyetler !

43

Lojistik Ağı(Network) Tasarımı

Kaynaklar:
Fabrikalar Dağıtım Müşteriler
Limanlar Depolar Merkezleri
Satıcılar
Resim şu anda görüntülenemiy or.

Stok Maliyeti

Satınalma ve Nakliye Maliyeti
Nakliye
Üretim Maliyeti
Maliyeti Stok Maliyeti

44

Ağ Tasarım Kararını Etkileyen Faktörler

• Stratejik faktörler • Makroekonomik
- Düşük Maliyet faktörler
- Hızlı yanıt • Politik faktörler
• Altyapı faktörleri
• Teknolojik faktörler
- Ekonomik ölçek
• Rekabet faktörleri
- Düşük ilk yatırım
maliyeti

45

Tedarik zincirinin modellenmesi : ürün ve proses karakterli
sınıflama
Ürünleri doğaları gereği işlevsel ve yaratıcı olmak üzere iki sınıfa ayırmak
mümkündür.
İşlevsel ürünler Yaratıcı ürünler
Talebin özellikleri (talep tahmin edilebilir) (talep kestirilemez)

Ürün hayat çevrimi > 24 ay 3- 12 ay
Çeşit ve varyasyon Az Fazla
(10 ila 20 varyant) (binler-milyonlar
seviyesinde)

Kar katkısı %5 - %20 %20 - %50
(fiyat değişken maliyet farkı )
Üretime girildiği andaki tahmin ile % 10 %40 - %100
gerçekleşen farkı

Stoksuz kalma olasılığı %1 - %2 %10 - %40
(stock out)

Siparişten-üretime geçen süre 6 - 12 ay 1 gün – 2 hafta

46

Tedarik zincirinin modellenmesi : ürün ve proses karakterli sınıflama

Tedarik zincirleri maliyet x sürat ikileminde ekstrem kategorilerde incelenebilir.

Verimlilik odaklı süreç Cevap odaklı süreç
Talebin özellikleri (maliyet) (sürat)
Ana amaç Stabil ve tahmin edilen talebe Değişken ve kestirilemeyen talebe hızla
mümkün olan en uygun maliyetle arz cevap vererek satış kayıplarını, ıskontoları
ve ölü stokları azaltmak
Üretim felsefesi Kapasite kullanım oranlarını genelde Tampon (yedek) kapasite yarat
yüksek tut
Envanter stratejisi Yüksek devir hızları ve düşük Belirgin şekilde ara ve bitmiş mamul
envanter miktarları stoklarına yönel
Üretim / çevrim Maliyetleri artırmadığı sürece kısalt Süreleri kısaltmak için yoğun yatırım yap
süreleri felsefesi

Tedarikçi seçme Maliyet ve kaliteye bakarak seçim Sürat, esneklik ve kaliteye bakarak seçim
yaklaşımı
Ürün tasarım Performansı yükselt ve maliyeti Modüler tasarım teknikleri kullanarak
stratejisi düşür tasarım finalizasyonunu olabildiğince
geciktir

47

Tedarik zincirinin modellenmesi : Doğru eşleşme

Verimlilik odaklı Cevap odaklı
tedarik zinciri tedarik zinciri

İşlevsel
ürün
Yaratıcı
ürün

Soru 1: Sektörünüzü nerede görüyorsunuz?
Soru 2: Şirketinizi nerede görüyorsunuz?

(EVET! Hibrit uygulamalar mümkün)

48

Tedarik zincirinin modellenmesi : sipariş kırılma noktası

Bir tedarik zincirinin karakterini belirleyen bütün faktörlerin ötesinde çok basit bir anı irdelemek:
müşteri siparişinin ulaştığı anda istenen ürünün fiziksel durumu

müşteri sipariş kırılma noktası
(Customer order de-coupling point)
T1
sipariş anına kadar tedarik T2
zincirinde harcanan süre. Teslimata kadar harcanan
Müşteriyi ilgilendirmez. süre. Müşteriyi fazlasıyla
ilgilendirir.

Malzeme
/komponent İmalat Montaj Montaj ve
siparişi başlar başlar üretim biter

? Malzeme İmalat Montaj Stok

49

Teşekkür
ederim…
Cafer SALCAN
Yönetim Danışmanı
Tedarik Zinciri & Lojistik

csalcan@hotmail.com

50

Tedarik Zinciri & Lojistik Yonetimi

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Viewers also liked

Viewers also liked (12)

More from Cafer SALCAN

More from Cafer SALCAN (15)