bedri maşalıoğlu 20062611 ppt sunmu slideshare a ekleme

1. EĞİTİM SÜRECİ İÇİNDE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRMENİN YERİ Ölçme ve Değerlendirme Birimi (derleme çalışma)

2. ÖLÇME: Herhangi bir niteliği gözlemek ve gözlem sonucunu sayı ya da sembollerle ifade etmektir. DEĞERLENDİRME: Ölçme sonuçlarının, aynı alana ait bir ölçüt ile kıyaslanarak bir değer yargısına varma sürecidir. EĞİTİMDE ÖLÇME: Eğitim sürecinde öğrenciye kazandırılması öngörülen hedef ve davranışların ne ölçüde kazandırıldığının çeşitli araçlar yardımıyla ortaya konulmasıdır.

4. ÖLÇME DEĞERLENDİRME ÇALIŞMALARININ AMAÇLARI 1 . Okullardaki eğitim – öğretim faaliyetlerinin, Kıbrıs Türk Milli Eğitiminin amaçlarına, okulun özel amaçlarına ve eğitimde ölçme değerlendirme yöntem ve tekniklerine uygun olup olmadığını sürekli izlemek; bu konudaki olumsuzlukları ortadan kaldırmak için gerekli önlemler almak, 2. Başarısızlığı değil, başarıyı ölçmek, 3 Öğrenme- öğretme sürecinde olup bitenleri yakından izlemek, geliştirmek ve bu yolla eğitilmiş insan gücünün niteliklerini arttırmak, 4. Başarının ölçülmesinde kullanılan ölçme araçlarının; geçerli, güvenilir, objektif, kullanışlı, ayır t edici özelliklere sahip olmalarını sağlamak, 5. Başarının ölçülmesinde; sadece bilgi basamağı değil, daha üst basamaklara yönelik en uygun ölçme yöntem ve tekniklerini kullanma konusunda öğretmenlerimize destek sağlamaktır.

6. ÖLÇMEDE GÜVENİRLİK Ölçmede herhangi bir hata olmayacak! Araç ve ölçmeci güvenilir olacak. Bir sınıfın Matematik ders değerlendirmesini iki öğretmen farklı çıkarmayacak. Bir sınavda 100 alan bir öğrenci, ikinci sınavda 10 alıyorsa güvenirlik (tutarlılık) yoktur. Testlerin güvenirliği ölçülebilir (güvenirlik katsayısı)

7. EĞİTİMDE ÖLÇMENİN GÜVENİRLİĞİNİ ARTIRMA YOLLARI 1. Soru sayısı az olmayacak 2. Sorular açık, anlaşılır ve kesin cevaplı olacak. 3. Sınav süresi, bilen bütün öğrencilerin bütün soruları cevaplandırmalarına yetecek. 4. Bir soru, sınava katılanların en az yarısı tarafından doğru olarak cevaplandırılacak. 5. Puanlama objektif olacak. Çeşitli uzmanlar aynı cevaplara aynı puanı verecek. 6. Ölçme hataları yapılmayacak.

8. ÖLÇMEDE GEÇERLİK Sadece derste ulaşmak istediğimiz hedef davranışlar ölçülmeli; ölçmeye başka şeyler karıştırılmamalıdır. Öğrencileri bazı gruplara ayırma, derste anlatılmayan şeyler sorma, kopya çektirme vs. geçerliği zayıflatır. Testlerin geçerliği, bir geçerlik katsayısı ile hesaplanabilir.

9. ÖLÇMEDE GEÇERLİĞİ ARTIRMAK İÇİN YAPILMASI GEREKENLER 1. Her soru bir hedef davranışı ölçmelidir. 2. Her soru, bilenlerin doğru cevaplandırabileceği, bilmeyenlerin ise doğru cevaplandıramayacağı nitelikte olmalıdır. 3. Sınav, hem kapsayıcı hem dengeli (her hedefi temsil edebilen) bir tarzda olmalıdır. 4. Sınav, güvenilir olmalıdır. Güvenirlik yoksa geçerlik de yoktur. 5. Soruların zorluğu iyi ayarlanmalı, bütün öğrencilere hitap etmelidir. (Bütünlemede daha kolay sorular çıkardı)

10. ÖLÇMEDE KULLANIŞLILIK Ölçme ekonomik olmalı Hazırlama ve değerlendirme süresi normal olmalı (Test ve kompozisyon sınavları hazırlık ve değerlendirme aşamaları ters süre alan sınavlardır) Uygulama süresi uygun olmalı Puanlama kolay olmalı...

11. ÖLÇME HATALARI ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME YAPILIRKEN KARIŞABİLECEK HATALAR Sabit hatalar: Cetvelde 0 yerine 1’den başlayarak 1 cm kısa ölçme, bir sınavda 20 puanlık bir sorunun hiç bir öğrenci tarafından cevaplanamaması yüzünden 100 yerine 80 puan üzerinden ölçme vs. Sistematik (yanlı) hata: Kızlara erkeklerden fazla puan verme veya tersi, güzel yazıya, dilbilgisine puan verme vs. Tesadüfi hata: Sınav kağıdını dikkatsiz okuma, ölçme âletini dikkatsiz kullanma vs.

12. TEST HAZIRLAMA KILAVUZU

15. TESTİN KAPSAMI Testin kapsamı ile anlatılmak istenen, testteki sorularla yoklanacak olan öğrenme ürünleridir. Testin kapsamının, testteki sorularla yoklanacak olan öğrenme ürünleri tek tek sayılarak ortaya konması gerekir. Öğrenme ürünlerinden her birinin kaçar soruyla yoklanacağı da belirlenmelidir. Öğrenme ürünleri, ya bir ünitede öğrenilmesi beklenen yeni davranışlardır; ya da dersin bir dönemi içinde öğrencilerin kazanmaları beklenen devimsel beceri, bilişsel güç ve duyuşsal özelliklerinin duruma göre öğeleri ya da belirtileri niteliğindeki davranışlardır.

16. SORU HAZIRLARKEN DİKKAT EDİLECEK GENEL NOKTALAR a. Soru kritik bir davranışı ölçmelidir. b. Sorular öğrenciyi düşünmeye, yorumlamaya, eleştirmeye yönelten üst düzey davranışları ölçmelidir. Verilen bilgiler doğrudan istenmemelidir. Çünkü bilgi unutulabilir ancak düşünme ve yorumlama becerisi kaybedilmez. (Soruların cevabı ders kitabında aynen bulunmak zorunda değildir.) c. Sorular, ders kitabı gibi öğrencilerin sürekli kullandığı materyallerden aynen alınmamalıdır. d. Bir sınavın farklı bölümlerinde yer alan sorular birbirine cevap niteliği taşımamalıdır. e. Sorular birbirinden bağımsız olarak cevaplandırılmalıdır. f. Soru kökünde cevaba yöneltecek ipuçları bulunmamalıdır.

17. h. Sorularda; grafik, resim, şema, harita vb. öğelere yer verilmelidir. I. Soru kökü gereksiz bilgilerle şişirilmemelidir. j. Ölçülmesi amaçlanan davranışa uygun soru tipi seçilmelidir. k. Sorunun dili ve ifadesi anlaşılır ve Türkçe yazım kurallarına uygun olmalıdır. g. Sorular öğrencinin seviyesine uygun olarak hazırlanmalıdır.

22. EĞİTİMDE KULLANILAN ÖLÇME ARAÇLARI YAZILI KISA ÇOKTAN YOKLAMALAR CEVAPLI SEÇMELİ TESTLER TESTLER

25. KISA CEVAPLI SORU YAZARKEN DİKKAT EDİLECEK NOKTALAR: 1. Soru ile yoklanmaya çalışılan davranış önemli bir davranış olmalıdır. 2. Hazırlanan sorunun cevaplanabilmesi bu soru ile yoklanan davranışın beklenen derecede öğrenilmiş olması gerektirmeli ve sadece buna bağlı olmalıdır. 3. Soruda, yoklanan davranışı öğrenmiş olanların cevabı bulabilmeleri için gerekli bilgiler eksiksiz olarak verilmeli; cevap için gerekli olmayan bilgiler verilmemelidir. 4. Sorunun kesin ve tek, yani sadece bir tane doğru cevabı olmalıdır. 5. Soru, açık – seçik ve kolay anlaşılır bir anlatımla sunulmalıdır. Sorular, birbirinin cevabının ne olacağını belirtmemeli, birbirinin cevaplanmasını kolaylaştırıcı ipucu olmamalıdır.

28. SEÇMELİ TESTLER Özellikleri: 1. Sınırlı bir test süresinde, yazılı yoklamalara ve hatta kısa cevaplı sınavlara kıyasla, daha çok sayıda soru sorulabilir. 2. Testte yoklanmak istenen bilgi ve yeteneklerin yanında, okuma yeteneği de gerektirir. 3. Verilen cevaplar kesinlikle doğru veya ke s inlikle yanlış ya da en doğru şeklinde sınıflandırılabilir. Bu sebeple objektif olarak puanlanabilir. 4. Çok çeşitli bilgi, beceri, ve yeteneklerin ölçülmesine uygun düşer.

29. 5. Basit madde formları kullanılmak şartıyla, aşağı eğitim basamaklarında da uygulanabilir. 6. Seçmeli maddelerde doğru cevabın şansla bulunabilmesi ihtimali vardır. Fakat, maddedeki seçenek sayısı arttıkça şans başarısı ihtimali azalır. Testteki madde sayısı arttıkça da, testin tümünden sadece şans başarısı ile önemli bir puan kazanma ihtimali de küçülür. 7. Maddeler yazılırken test güçlüğünü ayarlamak veya test denendikten sonra istenilen güçlükte madde seçmek mümkündür. 8. Hazırlanması uzun zaman alır. Buna karşılık, sınavdan sonraki puanlama işlemi az zaman alır.

30. SEÇMELİ TEST MADDELERİN YAZILMASI A) Genel İlkeler: 1. Test maddesi gayet açık bir dille yazılmalı, ifade kesinlik taşımalı, birbirinden farklı yorumlara imkan vermemelidir. 2. Testlerde okuma zamanı çok önemlidir. Maddenin açıklığını korumak şartıyla, madde en az kelimeyle ifade edilmeye çalışılmalıdır. 3. Cinaslı, aldatıcı, bilmece gibi ifadeler kullanılmamalıdır. 4. Dil bakımından güçlük düzeyi, o testi cevaplandıracak grubun ortalama okuma yeteneğinin oldukça altında tutulmalıdır.

31. 5. Test maddeleri ders kitabı gibi öğrencinin kullandığı yazılı kaynaklardan kelimesi kelimesine alınmamalıdır. 6. Önemsiz ayrıntılar sorulmamalıdır. Her madde programın kapsamına giren bir konuda öğretimin amacı olan bir zihin davranışını ölçmelidir. 7. Her test maddesi diğer maddelerden bağımsız olarak cevaplandırılabilmelidir. 8. Bir maddede verilen bilgi, diğer bir maddede sorulan sorunun cevabını açıklamamalıdır.

32. B ) Madde Kökünün Yazılması: 1. Önemli bir soru sormalı veya cevaplayıcının çözeceği problemin ne olduğunu açıkça ifade etmelidir. 2. Gereksiz açıklama veya bilgilerle şişirilmemelidir. 3. Maddenin mümkün olan en büyük kısmını kapsamalıdır.

33. C ) Seçeneklerin Yazılması: 1. İfade tarzı, uzunluk ve kapsam bakımından birbirine benzer olmalıdır. 2. Çeldiriciler bilgisiz veya yanlış bilgili cevaplayıcıyı yanıltmalıdır. 3. Cevaplayıcıların doğru cevabı bulmakta kullanabileceği kelime benzerliği, şık uzunluğu gibi ipuçları varsa bunlar çeldiricilerde olmalıdır. 4. Çeldiricilerin doğru cevaba yakınlık derecesi arttıkça maddenin güçlüğü de artar. Ancak hiçbir çeldirici, o problemi çözebilecek yetenekteki bir cevaplayıcının seçimini çeldirecek kadar yanıltıcı olmamalıdır. 5. Yukarıdakilerin hepsi ya da hiçbiri seçeneklerinin kullanımına özen göstermek gerekir.

38. Soru şekille sorulursa: Aşağıdaki şekilde  AH  = 10 cm,  BC  = 5 cm olduğuna göre, ABC üçgeninin alanı kaç cm² dir? A) 10 B) 15 C) 25 D) 30 E) 50 Soru şekil kullanılmadan sorulursa: Bir kenarının uzunluğu 5 cm ve bu kenara ait yüksekliği 10 cm olan üçgenin alanı kaç cm² dir? A) 10 B) 15 C) 25 D) 30 E) 50 5 cm A B C 10 cm H .

45. YAZILI YOKLAMALAR Ö zellikleri: 1. Kısa cevaplı ya da seçmeli testle ile ölçülemeyecek özellikleri yoklamamız gerektiğinde kullanılır. ( İfade etkinliği, yorum yeteneği, dilbilgisi kurallarını yazılı metinlerde uygulayabilme gücü, noktalama işaretlerini kullanabilme yeterliliğinin ölçülmesi vb.) 2. Hazırlanması kısa, ancak puanlaması çok zaman alır ve subjektiftir. 3. Sınava girecek öğrenci sayısının az olduğu durumlarda uygulanır. 4. Öğrencilerin cevaplama bağımsızlığı söz konusudur. Bu yüzden şişirme ifadeler ile puan almak mümkündür. 5. Verilen cevaplara kesin yanlış ya da kesin doğru dememiz mümkün değildir. 6. Objektif test maddesi geliştirme konusunda yeterli bilgi ve deneyime sahip değil isek yazılı yoklamalara başvurmalıyız.

46. YAZILI YOKLAMALARIN HAZIRLANMASI VE UYGULANMASINDA DİKKAT EDİLECEK NOKTALAR 1. İşe mutlaka bir sınav planı hazırlayarak başlayınız ve ölçmeyi amaçladığınız kritik davranışlar ile sınav kapsamına giren konuları listeleyiniz. 2. Sınırlı cevaplar gerektiren soruları tercih ediniz. Böylece soru sayısını bir ölçüde arttırabilirsiniz. 3. Mümkün olduğu kadar tercihli soru sistemi tercih etmeyiniz. Bütün soruların, bütün öğrenciler için zorunlu cevaplandırılması gereken sorular olması önemlidir. 4. Kolay okunur, kolay anlaşılır, gerektiği kadar kısa ve açık ifadeler kullanınız. Soru cümlelerinde noktalama ve yazım yanlışları bulunmamasına özen gösteriniz.

47. ÇOKTAN SEÇMELİ TESTLER İLE YAZILI YOKLAMALARIN KARŞILAŞTIRILMASI ÇOKTAN SEÇMELİ YAZILI YOKLAMA Öğrenciler, kendi bilgilerini, fikirlerini ifade etmeye, bütünleştirip örgütlemeye teşvik eder. Araştırmalar göstermiştir ki, bu tür test, öğrencileri sürekli ve anlayarak çalışmaya yöneltir. Öğrencileri, başkalarının fikrini hatırlamaya, yorumlamaya ve analize taşvik eder. Öğrencileri, sınavdan önce olgusal bilgileri, onlar arasında bir sistemleşme yapmaksızın ezberlemeye yöneltir. Öğrenme sürecine olabilecek etkisi “ Yazma yeteneği” başarı puanını çarpıtabilir. Başarı puanlarını, “okuma yeteneği ve tahmin” çarpıtabilir. Öğrencilerin başarı puanlarının çarpıtan etkenler Güç, zaman alıcı, özneldir. Puanlama güvenirliği düşüktür. Kolay, çabuk, nesneldir. Puanlama güvenirliği yüksektir. Puanlanması İyi madde yazmak çoktan seçmelilerde olduğu gibi güç değildir, fazla zaman almaz. İyi madde yazmak güçtür, zaman alıcıdır, özel bilgi ve beceri gerektirir. Maddelerin Hazırlanması Az sayıda soru kullanılması, içeriğin temsil edici biçimde örneklenmesini mümkün kılmaz. Çok sayıda madde kullanılması, içeriğin temsil edici biçimde örneklenmesini mümkün kılar. İçeriğin Örneklenmesi Sentez ve değerlendirme düzeyindeki davranışların ölçülmesinde en etkili yöntemdir. Kavrama, uygulama ve analiz düzeyindeki davranışların ölçülmesinde de iyidir ancak, bilgi düzeyindeki davranışların ölçülmesinde etkisizdir. Bilgi, kavrama, uygulama ve analiz düzeyindeki davranışlarla değerlendirme düzeyindeki davranışların bazıları (değerlendirme ve özellikle sentez düzeyindeki davranışları ölçmede yetersiz.) Ölçülen Davranışlar

51. 1) Aritmetik Ortalama: Birim de ğ erleri toplam ı n ı n birim say ı s ı na bölünmesi ile elde edilir. 1 + 5 + 6 + 4 + 4 = 20 = 4 5 5 ÖLÇME DEĞERLENDİRMEYE AİT BAZI İSTATİSTİKİ VERİLER

52. 2) Ortanca (Medyan): B üyüklük s ı ras ı na dizilmi ş puanlarda, dizinin tam ortas ı na dü ş en puand ı r 3, 3, 4, 5, 5, 5 , 6, 7, 7, 8, 9

53. 3) Tepe Değer (Mod): Ölçüm sonucunda elde edilen ölçümlerden en çok tekrar edilen değere denir. 1, 2, 4, 5, 6, 6, 6, 7 , 7 , 7 , 7 , 7 , 8, 8, 9, 10

54. 4) Frekans: Her puandan kaç tane oldu ğ unu gösteren say ı ya frekans denir . Bir da ğı l ı mda her puandan herhangi birinin kaç kez tekrarland ığı n ı gösteren say ı ya o say ı n ı n frekans ı denir.

55. 5) Ranj (Dizi Genişliği): Bir kümedeki en yüksek puan ile en dü ş ük puan aras ı ndaki fark olarak tan ı mlan ı r.

56. 6) Standart Sapma: Dağılımın ortalamadan ne kadar uzaklaştığını gösteren veridir. Standart Sapmanın küçük olması dağılımın homojen bir yapıya sahip olduğunu gösterir.

57. 7) Madde-Çeldirici Ayırıcılığı: Maddenin bilen ile bilmeyen öğrenciyi ne kadar ayırt ettiğini gösteren değerine “madde ayırıcılığı” , her bir seçeneğe bilen öğrencilerin ne kadar yöneldiğini gösteren değerine de “çeldirici ayırıcılığı” denir.

58. 8) Madde Güçlüğü: Maddenin sınava giren öğrenciler arasında doğru cevaplandırılma yüzdesine göre zorluğunun belirtildiği değerdir.

59. 9) Üst Grup-Alt Grup: Sınavın uygulandığı gruba göre başarılı olan %25’lik bölüm “üst grup” , başarısız olan %25’lik bölüm ise “alt grup” olarak nitelendirilir.