1. ASLI SELCAN BAYRAKTAR
AMBALAJ TASARIMI VE FONKSİYONU ÜZERİNE FOCUS GRUP ÇALIŞMASI
FOCUS GRUP AKIŞI VE SORULARI
GİRİŞ
Moderatörün kendini tanıtması
Focus grubun amacının açıklanması
Moderatörün, focus gruptaki rolünün anlatılması
Katılımcılara focus grup çalışması boyunca dikkat etmesi gereken kuralların
belirtilmesi
Konuşmaya başlarken isimlerin belirtilmesi gerektiği,
Birbirlerini dinlemeleri gerektiği,
Sırayla konuşmaları gerektiği,
Doğru ya da yanlış bir düşünce olmadığı için, herkesin fikirlerini rahatça
söyleyebileceğini.
Focus grup kayıt tekniğinin anlatılması
Görüntü kaydının yapıldığını.
Araştırmanın kullanım alanlarının açıklanması
Bilgilerin sadece ödev amaçlı kullanılacağını,
Herhangi bir reklam içeriğinde kullanılmayacağını,
İsimlerinin ve bilgilerinin saklı tutulacağını,
KİŞİLERİN TANINMASI
Katılımcıların kendilerini tanıtmaları için tek tek söz almaları
İsim, yaş ve meslekleri, genel tüketim alışkanlıkları
FOCUS GRUPTA TARTIŞILACAK SORULAR
Alışveriş ile ilgili genel ısındırma soruları:
“Alışveriş” size neyi çağrıştırıyor?
“Gıda alışverişi” size neyi çağrıştırıyor?
Gıda ürünleri satın alırken satın alma kararınızı neler etkiliyor?
(Söylenen cevaplar tahtaya yazılır. Katılımcılardan yeterli cevap alınmazsa
aşağıdaki seçenekler moderatör tarafından eklenir)
o marka
o ambalaj
o reklam
o kalite
o fiyat
o gramaj
o görünüş (raftaki duruşu)
1
2. Gıda alışverişini nerelerden yapıyorsunuz?
(Burada ayağa kalkılıp bir tahtaya tek tek kişilerin söyledikleri liste halinde
yazılır (market zinciri, bakkal, mahalle dükkanları, kasap, vs.) başka aklınıza
gelen var mı diye detaylıca sorulur)
Bu saydığınız seçenekleri tercih etmenizin sebebi nedir?
(Evinize yakınlığı, tanıdık olması, ucuz olması, vs.)
Market zincirlerinde en fazla hangi reyona gidiyorsunuz?
(Gıda, kozmetik, elektronik…vs.cevapları verilecek)
Gıda reyonlarında sizin gözünüze çarpan her hangi bir özellik var mıdır?
Nedir? (Gelen cevaplara göre ilave sorular türetilebiliriz)
Marketin (ya da bakkalın), satın alma kararı oluşturmanızda önemli unsurları
nelerdir?
(Burada ayağa kalkılıp alınan cevaplar bir panoya yazılır, cevaplara göre
yanlarına tik konulur. Böylelikle katılımcıların da görmesi sağlanır.
Katılımcılardan yeterli cevap alınmazsa aşağıdaki seçenekler moderatör
tarafından eklenir)
o mağaza içi yerleşim ve mağaza trafiği (mağaza içinde reyonların
yerleşim düzeni, raf tasarımları, müşterilerin bütün ürünleri görüp
ulaşabilmeleri, ürün sıralamaları, tüketiciler için rahat alışveriş
ortamlarının oluşturulması gibi, )
o mağaza içi stratejiler (tat testleri gibi etkinlikler, ürün standları)
o ambalaj tasarımı,
o tazelik,
o aydınlık ortam,
o müşteri temsilcisi hizmetleri
o müzik yayını
Ambalaj ile ilgili genel sorular:
Bir ürün seçerken nelere bakıyorsunuz?
(Ambalaj seçenekler arasına girmezse sorulur)
“Ambalaj tasarımı” size ne çağrıştırıyor, önemi ne?
Hangi ürün gruplarının ambalajı sizi daha çok çekiyor?
Bir gıda ürünü sırf ambalajı için satın alır mısınız? Neden?
Bir ambalaj tasarımında sizin için en önemli özellik nedir?
(Rengi, şekli, içeriği, bilgilendirmesi vs. söylenen seçenekler yine tahtaya
yazılır – her özellik için “neden” sorusu sorulur)
Bir ambalajın sevmediğiniz özelliği ne olabilir?
Ambalajın kolay kullanımı sizin için ne kadar önemlidir? Neden?
(Örneğin ağır olmasına rağmen daha sağlıklı olduğu için cam şişede süt
almak, açılması zor olduğu için konserve ürün almamak, rahatça açılıp daha
sonra saklanması daha kolay olan çikolata almak gibi kriterleriniz var mı?)
2
3. Bilindik bir ürün ambalajı ile ilgili detay sorular:
Gıda tüketiminde en çok kullandığınız bir kaç ürünün ambalajını anlatır
mısınız?
o Bu ambalaj sizi tatmin ediyor mu?
o Estetik açıdan ilgi çekici mi?
o Fonksiyon açısından işinizi görüyor mu?
o Daha hangi özelliklerinin olmasını isterdiniz?
o Bu ambalaj ile ilgili sizin önerileriniz neler olabilir?
Aktivite:
Katılımcılara içecek ürünlerinden gruplar halinde örnekler dağıtılır ve onlardan ürünü
ellerine aldıklarında, ambalajlarında dikkat ettikleri şeyleri sırasıyla işaretlemeleri
istenir.
3
