Η συγκεκριμένη παρουσίαση αποτελεί μέρος της εργασίας που πραγματοποιήθηκε στα πλαίσια του μαθήματος: «Η μουσική και ο ήχος ως μέσα για τη διαθεματική διδασκαλία με νέες τεχνολογίες» του Διαπανεπιστημιακού και Διατμηματικού Π.Μ.Σ. "Τεχνολογίες της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας για την Εκπαίδευση". Περιγράφει μια εκπαιδευτική παρέμβαση που πραγματοποιήθηκε σε μαθητές της πρώτης τάξης του δημοτικού και σχετίζεται με τη μουσική και τον ήχο μέσα από τα αυτοσχέδια ανακυκλώσιμα μουσικά όργανα.

1. Ονοματεπώνυμο: Νίτσα Αργυρώ
Α.Μ.:5399

2. Πραγματοποιήθηκε στο 11ο Δ.Σ
Χαλανδρίου σε μαθητές Α τάξης
Δημοτικού
Στα πλαίσια ενός γενικότερου
προγράμματος περιβαλλοντικής
εκπαίδευσης με θέμα την
Ανακύκλωση
Είναι συμβατή με τα ΑΠΣ-
ΔΕΠΠΣ

3. Να βιώσουν την ανακύκλωση μέσα από τη
μουσική και να αποκτήσουν μια ακουστική
ενσυναίσθηση μέσω της ανακάλυψης των
ήχων που δημιουργούνται από τα
ανακυκλώσιμα υλικά.
• Να δημιουργήσουν μουσικά όργανα
• Να παρατηρήσουν τους ήχους γύρω τους
• Να αντιληφθούν τους διαφορετικούς ήχους που παράγουν διαφορετικά
μουσικά όργανα
• Να βιώσουν ένα μουσικοκινητικό παιχνίδι
• Να δημιουργήσουν και να ηχογραφήσουν ένα τραγούδι
• Να αποκτήσουν οικολογική συνείδηση

4.  Φωτογράφιση
 Ηχογράφηση
 Σημειώσεις-παρατηρήσεις
 Συνεντεύξεις

5. Προβληματική
Στην εποχή µας τα περιβαλλοντικά προβλήματα
που αντιμετωπίζει ο σύγχρονος άνθρωπος, ως
αποτέλεσα του «ιδιαίτερου» τρόπου µε τον
οποίο διαχειρίζεται το φυσικό περιβάλλον,
οδηγούν τελικά στην ανάγκη αναθεώρησης της
σχέσης του µε αυτό.
Χτίσιμο μιας νέας κοσμοαντίληψης
Προβολή και καλλιέργεια των περιβαλλοντικών
αξιών. (Φλογαΐτη & Βασάλα, 2002).

6. Ο Stephen Handel (1989) ξεχωρίζει τη μουσική από τις υπόλοιπες
τέχνες εξηγώντας:
«Η ακρόαση είναι η κεντρομόλος δύναμη που σε τραβά στον
κόσμο. Η όραση είναι η φυγόκεντρος που σε χωρίζει από αυτόν"

7. Ο ήχος είναι ένα σημαντικό μέρος της ζωής μας.
Μέσω της ακρόασης συλλέγουμε πληροφορίες για τα
πράγματα γύρω μας. Επομένως, η ικανότητα ακρόασης
είναι ζωτικής σημασίας για τη μουσική εκπαίδευση
(Colgren, 1993).
Στην εκπαίδευση δε δίνεται σημασία στην αξία της
προσεκτικής ακρόασης (Campbell, 2005)

8.  Έρχονται σε επαφή με τις ιδιότητες του ήχου με τρόπο ευχάριστο και
βιωματικό.
Κοινωνικοποιούνται, μαθαίνουν στη συνεργασία, στην ομαδικότητα αλλά
και στην ανάπτυξη πρωτοβουλιών, στην αλληλοαποδοχή ενώ παράλληλα
εκτονώνονται δημιουργικά. (Campbell, 2005 )
Ο Howard Gardner βλέπει τη μουσική ως έναν από τους πολλαπλούς
τύπους νοημοσύνης: γλωσσική, μουσική, λογικο-μαθηματική, χωρική,
κιναισθητική, διαπροσωπική και ενδοπροσωπική.
Η μουσική είναι ένα ισχυρό και βαθύ σύστημα συμβόλων, το οποίο
αναπτύσσει δεξιότητες κριτικής σκέψης. (ΑΠΣ Μουσικής Π.Ε)

9. • Όταν ενθαρρύνουμε τα παιδιά να πειραματιστούν με αυτοσχέδια μουσικά
όργανα μπορούν να συγκρίνουν, να κατηγοριοποιούν, να αντιλαμβάνονται τις
διαφορές στους ήχους (Neelly, 2001).
• Το παιδί, κατασκευάζοντας με τα χέρια του ένα όργανο, που τελικά θα ηχεί,
θα μιλάει, βοηθιέται για να ενδιαφερθεί πιο ζωηρά γι' αυτόν τον μαγικό κόσμο
των ήχων με τις απεριόριστες δυνατότητες και να τον αγαπήσει
(Τσαφταρίδης, 1996).
• Μέσω της προσεκτικής ακρόασης τα παιδιά αποκτούν ακουστική
ενσυναίσθηση κατανοώντας τη φύση και τις λειτουργίες της μουσικής και
γίνονται πιο δεκτικοί στα μουσικά ακούσματα άλλων λαών και πολιτισμών.
(Campbell, 2005 ).

10. Εποικοδομητισμός (Piaget)
Βιωματική- Ανακαλυπτική μάθηση (Bruner)
Κοινωνικοπολιτισμικές θεωρίες (Vygotsky)

12. 1η Δραστηριότητα (Αφόρμηση- 10 λεπτά):
Προβολή βίντεο με κατασκευή μουσικών οργάνων από σκουπίδια
και δημιουργία της «Ορχήστρας της Ανακύκλωσης» στην πόλη
Cateura της Παραγουάης.
http://www.examiner.gr/orchistra-me-mousika-organa-ftiagmena-apo-skoupidia/

14. 3η Δραστηριότητα: (45 λεπτά)
Εμπλοκή με το εκπαιδευτικό λογισμικό «Εμμέλεια»

15. 4η Δραστηριότητα:(90 λεπτά)
Κατασκευή μουσικών οργάνων από ανακυκλώσιμα υλικά

16. 5η Δραστηριότητα: (45 λεπτά)
Ηχογράφηση ρυθμικών ήχων που δημιουργούνται από τα
ανακυκλώσιμα μουσικά όργανα

18. 6η Δραστηριότητα: (45 λεπτά)
Βιωματικό παιχνίδι με τα αυτοσχέδια μουσικά όργανα


19. 7η Δραστηριότητα: (90 λεπτά)
Ηχογράφηση του τραγουδιού της ανακύκλωσης με τη συνοδεία πιάνου
και της «Ορχήστρας των Σκουπιδιών»

20. Οι μαθητές:
Ανέπτυξαν την ακουστική τους αντίληψη
Συνειδητοποίησαν τη σημασία των ήχων στη ζωή μας
Βίωσαν τη χαρά της δημιουργίας αυτοσχέδιων
μουσικών οργάνων
Έφτιαξαν τους δικούς τους ρυθμικούς ήχους
Γνώρισαν με τρόπο εναλλακτικό και δημιουργικό την αξία
της ανακύκλωσης και της αξιοποίησης των απορριμμάτων

21. 1. Attali, J. ,1991, Θόρυβοι. Αθήνα: Κέδρος
2. Campbell, Patricia, 2005, Deep listening to the musical world,
Music Educators Journal, 92/1, p. 30-36
3. Colgren John, 1993, Exploring Sound, United Learnig
4. Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγραμμάτων Σπουδών Μουσικής
5. Εθνικό Θεματικό Δίκτυο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, 2005,
Ήχος και φύση. Κ.Π.Ε. Ποροϊων Σερρών
6. Handel, S.,1989, Listening. An Introduction to the Perception of
Auditory Events. Cambridge, Mass, MIT Press
7. Howard, G.,2010, Οι πολλαπλοί τύπο νοημοσύνης. Μαραθιά
8. Ματσαγγούρας, Η.,2002, Η διαθεματικότητα της σχολικής γνώσης.
Αθήνα: Γρηγόρης
9. Ματσαγγούρας, Η.,2008, Ομαδοσυνεργατική διδασκαλία και
μάθηση. Αθήνα: Γρηγόρης
10.Neelly LP.,2001, Developmentally appropriate music practice:
Children learn what they live. Young Children 56 (3): 32–37
11.Τσαφταρίδης, Ν.,1996, Aυτοσχέδια μουσικά όργανα- Kατασκευές.
Aθήνα: edition Orpheus

22. 12. Φλογαΐτη & Βασάλα, 2002, Περιβαλλοντική Εκπαίδευση και Ανοικτή
και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση (2001): Στο: Α. Λιοναράκης (Επιμ.)
Πρακτικά 1ου Πανελληνίου Συνεδρίου για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως
Εκπαίδευση, Πάτρα 25-27 Μαΐου 2001. Πάτρα: ΕΑΠ, σελ. 1031-1041

23. Σας ευχαριστώ!