work2

1. 1
แบบเสนอโครงร่างโครงงานคอมพิวเตอร์
รหัสวิชา ง33201 ชื่อวิชา เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร 5
ปีการศึกษา 2562
เรื่อง เนื้อเทียมทดแทนเนื้อสัตว์ (Meat analogue)
ชื่อผู้ทาโครงงาน
ชื่อ นางสาวอาภัสรา รังศรี เลขที่ 32 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 ห้อง 12
ชื่ออาจารย์ที่ปรึกษาโครงงาน ครูเขื่อนทอง มูลวรรณ์
ระยะเวลาดาเนินงาน ภาคเรียนที่ 1-2 ปีการศึกษา 2562
โรงเรียนยุพราชวิทยาลัย จังหวัดเชียงใหม่
สานักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต 34
ใบงาน
การจัดทาข้อเสนอโครงงานคอมพิวเตอร์

2. 2
สมาชิกในกลุ่ม
1 นางสาวอาภัสรา รังศรี เลขที่ 32
คาชี้แจง ให้ผู้เรียนแต่ละกลุ่มเขียนข้อเสนอโครงงานตามหัวข้อต่อไปนี้
ชื่อโครงงาน (ภาษาไทย)
เนื้อเทียมทดแทนเนื้อสัตว์
ชื่อโครงงาน (ภาษาอังกฤษ)
Meat analogue
ประเภทโครงงาน โครงงานที่เป็นการศึกษาทฤษฎี หลักการ หรือแนวคิดใหม่ ๆ ในการพัฒนาผลงาน
ชื่อผู้ทาโครงงาน นางสาวอาภัสรา รังศรี
ชื่อที่ปรึกษา ครูเขื่อนทอง มูลวรรณ์
ระยะเวลาดาเนินงาน ภาคเรียนที่ 2
ที่มาและความสาคัญของโครงงาน (อธิบายถึงที่มา แนวคิด และเหตุผล ของการทาโครงงาน)
เนื่องจากปัจจุบันนี้โลกของเรากาลังประสบปัญหาการขาดแคลนอาหาร สาเหตุมาจากประชากรเพิ่มขึ้นในทุกๆ
วัน ทาให้ความต้องการอาหารเพิ่มขึ้นตามไปด้วย และต้องฆ่าสัตว์เพื่อนามาบริโภคเพิ่มขึ้น ซึ่งอาจจะทาให้สัตว์
เหล่านั้นสูญพันธุ์ไปได้ เช่น ควายไทย ในปัจจุบันนี้พบเห็นสัตว์ชนิดนี้ได้ยากและต้องดูแลไว้เพื่อไม่ให้สูญพันธุ์
เพราะคนไทยนั้นนิยมกินเนื้อกันมากเป็นอาหารชั้นดี ทาให้ควายถูกฆ่าเป็นจานวนมาก
ดังนั้นจึงเป็นที่มาของความสนใจในเรื่องการคิดค้นการทาเนื้อเทียมเพื่อทดแทนการฆ่าสัตว์เพื่อเอาเนื้อ
โดยนาผลผลิตจากโปรตีนไข่ โปรตีนถั่วเหลือง ปลา หรือธัญชาติ เช่น โปรตีนกลูเตนจากข้าวสาลี ที่เรียกว่าหมี่กึง
อาจผสมโปรตีนจากน้านมเพื่อให้มีคุณค่าทางโภชนาการใกล้เคียงกับเนื้อสัตว์
และอีกทั้งยังมีการเลี้ยงเนื้อในห้องแล็บ Cultured Meat เป็นการนาสเต็มเซลล์ของสัตว์ต้นแบบมาเพาะเลี้ยงใน
ถังหมัก (bioreactor) ในอุณหภูมิที่เหมาะสมด้วยน้าเลี้ยง (culture medium) ที่มีสารอาหารที่จาเป็นต่อการ
เจริญเติบโตของสเต็มเซลล์ ซึ่งเนื้อแต่ละชนิดจะต้องการการเลี้ยงในสภาพที่ต่างกัน โดย Cultured Meat ผลิต
ได้ทั้งเนื้อวัว เนื้อไก่ เนื้อหมู และเนื้อปลาทูน่า โดยทาได้เฉพาะส่วนเนื้อเท่านั้น หลายคนเรียกว่า “เนื้อสังเคราะห์”
วัตถุประสงค์ (สิ่งที่ต้องการในการทาโครงงาน ระบุเป็นข้อ)
1.เพื่อให้ผู้คนได้รู้จักกับเนื้อเทียมและหันมาบริโภคแทนเนื้อสัตว์
2.เพื่อต้องการให้การฆ่าสัตว์ลดลง
3.เพื่อให้คนตระหนักถึงคุณค่าชีวิตของสัตว์
4.เพื่อให้ผู้คนได้รู้จักกับนวัตกรรมใหม่ๆ
ขอบเขตโครงงาน (คุณลักษณะ ขอบเขต เงื่อนไขและข้อจากัดของการทาโครงงาน)
สาหรับขอบเขตของการทาโครงงานนี้คือ สัตว์ที่นิยมนามาบริโภคและใกล้จะสูญพันธุ์และการขาดแคลน
อาหารของคนในปัจจุบัน

3. 3
หลักการและทฤษฎี (ความรู้ หลักการ หรือทฤษฎีที่สนับสนุนการทาโครงงาน)
เนื้อเทียม เป็นอาหารที่มีลักษณะโครงสร้างและเนื้อสัมผัสคล้ายเนื้อสัตว์ เนื้อเทียมจะผลิตจากโปรตีนไข่
โปรตีนถั่วเหลือง ปลา หรือธัญชาติ เช่น โปรตีนกลูเตนจากข้าวสาลี ที่เรียกว่าหมี่กึง อาจผสมโปรตีนจากน้านม
เพื่อให้มีคุณค่าทางโภชนาการใกล้เคียงกับเนื้อสัตว์ เพื่อหลีกเลี่ยงการฆ่าสัตว์
เนื้อเทียมในท้องตลาดทุกวันนี้มีมากมายจนแทบจะแทนที่เนื้อสัตว์ทุกชนิดได้หมด ทาให้อาหารเจที่ขายกันอยู่ใน
ท้องตลาด ไม่ต่างอะไรกับอาหารทั่วไป โดยเฉพาะในฮ่องกง ที่ได้ชื่อว่าเป็นสวรรค์ของนักกินเจและมังสวิรัติ
ร้านอาหารเจในฮ่องกง มีตั้งแต่เมนูขึ้นเหลาอย่างเป๋าฮื้อเจ เป็ดปักกิ่งเจ เป็ดย่างเจ หูฉลามเจ ไปจนถึงติ่มซา
หลายร้อยชนิดที่ล้วนแล้วแต่ทาจากเนื้อเทียม เต้าหู้ และผัก
การทาเนื้อเทียมจากโปรตีนถั่วในระยะแรก จะนาส่วนผสมมาผสมให้เข้ากัน และอบให้แห้ง แต่เนื้อสัมผัส
ไม่ดี ต่อมาจึงใช้เครื่องทาเนื้อเทียมแบบมือกด เนื้อสัมผัสดีขึ้น แต่ได้เนื้อเทียมครั้งละชิ้น ไม่ทันกับความต้องการ
ในปัจจุบันนายกฤษณะ เต็มตระกูล สถาบันค้นคว้าและพัฒนาผลิตภัณฑ์อาหาร ได้พัฒนาเครื่องวิลเลจเท็กซ์เจอ
ไรเซอร์ โดยใช้ไฟฟ้า สามารถผลิตได้อย่างต่อเนื่อง เหมาะสาหรับการผลิตในครัวเรือน สาหรับการผลิตระดับ
อุตสาหกรรม จะผลิตเนื้อเทียมด้วยกระบวนการอัดพอง (extrusion) ด้วยเครื่องเอ็กซ์ทรูเดอร์ (extruder) โดย
ส่วนผสมต่างๆ จะถูกป้อนเข้าสู่เครื่องเอ็กซ์ทรูเดอร์แล้วลาเลียงผ่านสกรู ระหว่างการลาเลียงจะเกิดการผสมและ
การนวดให้เป็นเนื้อเดียวกัน ส่วนผสมได้รับความดันและอุณหภูมิสูง ในระยะเวลาสั้นๆ จนเปลี่ยนจากสภาพ
ธรรมชาติ ส่วนผสมเคลื่อนผ่านหน้าพิมพ์ พร้อมกับถูกใบมีดที่ติดตั้งที่ปลายเครื่อง ตัดออกเป็นชิ้น ระบบนี้มีข้อดี
คือใช้แรงงานน้อย ได้กาลังการผลิตสูง เป็นการผลิตแบบต่อเนื่อง มีของเสียจากกระบวนการผลิตน้อย แต่ต้นทุน
เริ่มต้นสูง
กระบวนการผลิตเนื้อเทียมด้วยเครื่องเอ็กซ์ทรูเดอร์มีมานานแล้ว ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2340 โดย โจเซฟ บรามา
(Joseph Bramah) ชาวอังกฤษได้ประดิษฐ์เครื่องมือที่ใช้กระบวนการอัดพอง เพื่อทาท่อตะกั่ว ต่อมาได้มีการใช้
เครื่องนี้ทากระเบื้อง สบู่ อาหารเส้น เป็นต้น หลังจากนั้นมีหลายคนพัฒนากระบวนการนี้จนปัจจุบันเครื่องเอ็กซ์
ทรูเดอร์มีหลายขนาด และหลายรูปแบบ เช่น โปรตีนเกษตรของสถาบันค้นคว้าและพัฒนาผลิตภัณฑ์อาหาร ผลิต
ด้วยเครื่องเอ็กซ์ทรูเดอร์สกรูเดี่ยว ใช้แป้งถั่วเหลืองไขมันต่า ได้เนื้อสัมผัสคล้ายเนื้อสัตว์ คืนตัวได้เร็ว มีปริมาณ
โปรตีน 49.74%
เนื้อเทียม เป็นอาหารโปรตีนราคาถูก ทดแทนเนื้อสัตว์ได้ จึงเป็นอาหารเพื่ออนาคต ที่มีแนวโน้มสดใส
วิกฤตความขาดแคลนอาหารเป็นสิ่งที่นักวิทยาศาสตร์และนักธุรกิจต่างก็ให้ความสนใจ ในช่วงเวลา
หลายปีมานี้ มีความพยายามมากมายที่จะสร้างสรรค์นวัตกรรมเพื่อชะลอการเกิดปัญหาดังกล่าว การเลี้ยงเนื้อใน
ห้องแล็บ หรือ Cultured Meat
Cultured Meat เป็นการนาสเต็มเซลล์ของสัตว์ต้นแบบมาเพาะเลี้ยงในถังหมัก (bioreactor) ใน
อุณหภูมิที่เหมาะสม ด้วยน้าเลี้ยง (culture medium) ที่มีสารอาหารที่จาเป็นต่อการเจริญเติบโตของสเต็มเซลล์
ซึ่งเนื้อแต่ละชนิดจะต้องการการเลี้ยงในสภาพที่ต่างกัน โดย Cultured Meat ผลิตได้ทั้งเนื้อวัว เนื้อไก่ เนื้อหมู
และเนื้อปลาทูน่า โดยทาได้เฉพาะส่วนเนื้อเท่านั้น หลายคนเรียกว่า “เนื้อสังเคราะห์” บ้างก็เรียก “เนื้อหลอด
ทดลอง” หรือ “เนื้อวิทยาศาสตร์”
เนื้อสังเคราะห์แบบ Cultured Meat ปรากฏโฉมครั้งแรกในรูปแบบของเบอร์เกอร์เนื้อ โดยถูกนาเสนอผ่านทาง
โทรทัศน์ในประเทศอังกฤษ เมื่อปี ค.ศ. 2013 โดยทีมนักวิทยาศาสตร์ของมหาวิทยาลัย Maastricht ประเทศ
เนเธอร์แลนด์ ซึ่งขณะนั้นต้นทุนอยู่ที่ 478,993 เหรียญสหรัฐฯ ต่อกิโลกรัม หรือกว่า 15 ล้านบาท

4. 4
ด้วยต้นทุนที่สูงมากส่งผลให้ยังไม่สามารถนาเนื้อสังเคราะห์ดังกล่าวออกมาขายได้จริง กระทั่งช่วงไม่กี่ปีมานี้ที่
สตาร์ทอัพด้านอาหาร (BioTech / FoodTech) เริ่มเกิดขึ้นเป็นจานวนมาก คาดว่าปัจจุบันน่าจะมีไม่ต่ากว่า 30
รายทั่วโลก โดยส่วนใหญ่อยู่ในสรัฐอเมริกา ทวีปยุโรป และอิสราเอล ส่งผลให้การแข่งขันเพิ่มสูงขึ้น และต้นทุน
การผลิตลดลง
วิธีดาเนินงาน
แนวทางการดาเนินงาน
-ปรึกษาหัวข้อเรื่อง
-นาเสนอหัวข้อกับครูผู้สอน
-ศึกษารวบรวมข้อมูล
-จัดทารายงาน
-นาเสนอครู
เครื่องมือและอุปกรณ์ที่ใช้
-อินเตอร์เน็ต
งบประมาณ
ไม่มี
ขั้นตอนและแผนดาเนินงาน
ลาดับ
ที่
ขั้นตอน สัปดาห์ที่ ผู้รับผิดชอบ
1 2 3 4 5 6 7 8 9
1
0
1
1
12
1
3
1
4
1
5
16 17
1 คิดหัวข้อโครงงาน
2 ศึกษาและค้นคว้าข้อมูล
3 จัดทาโครงร่างงาน
4 ปฏิบัติการสร้างโครงงาน
5 ปรับปรุงทดสอบ
6 การทาเอกสารรายงาน
7 ประเมินผลงาน
8 นาเสนอโครงงาน

5. 5
ผลที่คาดว่าจะได้รับ (ผลลัพธ์ที่ต้องการให้เกิดขึ้นเมื่อสิ้นสุดการทาโครงงาน)
-สามารถเป็นความรู้ให้กับผู้ที่สนใจในเรื่องนี้
-ทาให้ผู้อ่านมีความรู้และนาไปเป็นประโยชน์ในชีวิต
-ผู้จัดทาได้เรียนรู้และเข้าใจรู้มากขึ้น
สถานที่ดาเนินการ
ห้องคอมพิวเตอร์โรงเรียนยุพราชวิทยาลัย
กลุ่มสาระการเรียนรู้ที่เกี่ยวข้อง
วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
แหล่งอ้างอิง (เอกสาร หรือแหล่งข้อมูลต่าง ๆ ที่นามาใช้การทาโครงงาน)
https://www.fostat.org/meat-analogue/