1. 1. Liberalismo e nacionalismo
2. Os inicios da Revolución francesa (1789-1792)
3. A Primeira República francesa (1792-1799)
4. O período napoleónico (1799-1815)
5. Restauración e revolucións liberais (1815-1848)
6. Os movementos nacionalistas
Antía Sanmarco Martínez

2. 1. Liberalismo e
nacionalismo
1.1. O liberalismo, un novo sistema político
O liberalismo é unha corrente ideolóxica ao mesmo
tempo que unha doutrina política e económica
xurdida a partir das ideas de pensadores como o
inglés John Locke.
Principios:
• Soberanía nacional no que se elixe un sistema
representativo. Dereito ao sufraxio nunhas
eleccións, a través dos partidos políticos.
• Separación de poderes. Poder executivo (Goberno),
lexislativo (Parlamento) e xudicial (Tribunais de
Xustiza)
• Existencia dunha Constitución
• Dereito de propiedade


4. 1.2. As revolucións liberais
O triunfo das revolucións dos burgueses
deu orixe ao Estado liberal, que tomou a
forma de monarquía ou de república
parlamentaria. No primeiro liberalismo
impúxose o sufraxio censatario. A
democracia foise instaurando de xeito
progresivo ao longo do século XIX,
cando se recoñeceu o sufraxio
universal.

6. 1.3. Os ideais nacionalistas
O nacionalismo é unha ideoloxía política que defende o
dereito das nacións a exerceres a súa soberanía e a
crearen o seu propio Estado
A nación é un conxunto de individuos que posúen unha
serie de lazos culturais de seu e que desexan vivir
en común. O Estado é unha organización política e
administrativa formada por diferentes institucións
que exercen o poder sobe un determinado territorio.
Moitos pobos sometidos a un dominio dun grande
imperio ou atopábanse fragmentados en diversos
Estados.
Carácter disgregador ou unificador. Nos imperios
plurinacionais xurdiron movementos independistas.
Mentres, italianos e alemáns loitaban pola súa
unificación.

7. 2. Os inicios da Revolución
francesa (1789-1792)
2.1. As causas da Revolución
A finais do século XVIII, Francia
atopábase sumida nunha fonda crise
económico e social. Provocou un
descontento popular. A burguesía
estaba descontenta ante a súa
marxinación política. A monarquía
atopábase sumida nunha profunda crise
financeira. A solución ao déficit do
Estado pasaba por unha reforma fiscal.


8. 2.2. O estalido
revolucionario
A Revolución francesa iniciouse en 1789 cunha
revolta dos privilexiados. Esixíronlle a Luís XVI
que convocase os Estados Xerais.
OS Estados Xerais abríronse en maio de 1789.
Reunidos nun pavillón de Versalles
comprometéronse a elaborar unha constitución
que reflectise a vontade da maioría dos franceses.
O pobo de París apoiou na rúa as propostas da nova
Asemblea e o día 14 de xullo, unha multitude
asaltou unha prisión para facerse con armas. A
Revolución estendeuse ao campo, en forma
dunha revolta antiseñorial, Gran Medo.

10. 2.3. As fases da Revolución
A Asemblea Nacional iniciou o proceso de
transformar Francia, desenvolveuse en
diferentes fases:
 A monarquía constitucional (1789-1792)
 A república democrática (1792-1794)
 A república burguesa (1794-1799)

12. 2.4. A monarquía constitucional
(1789-1792)
O 4 de agosto de 1789, decretou a abolición do
feudalismo e promulgou a Declaración de
Dereitos do Home e do Cidadán.
En 1791 promulgouse unha Constitución,
reserváballe ao rei o dereito de veto. Tamén
se estableceu o sufraxio indirecto e censatario
Formouse unha Asemblea Lexislativa e creouse
un novo exército, Garda Nacional.
Expropiáronse os bens da Igrexa, que foron
declarados bens nacionais (desamortización)
e vendidos a particulares. Unha Constitución
Civil do clero separou a Igrexa do Estado.

14. 3. A primeira República
francesa (1792-1799)
3.1. A república democrática (17921784)
O rei Luís XVI intentou fuxir de París
(Fuga de Varennes, xuño de 1791)
O rei foi descuberto e detido, en abril de
1792, os austríacos invadiron Francia e
chegaron ás portas de París.


15. A Convención xirondina
Os sans-culottes, o 10 de agosto de 1792,
asaltaron o palacio real, encarceraron o
monarca e proclamaron a república.
Creouse unha Convención Nacional escollida
por sufraxio universal masculino. Luís XVI
e María Antonieta foron condenados e
executados. A morte do rei provocou a
alianza das monarquías europeas,
formaron unha coalición absolutista contra
Francia. Realizáronse revoltas
contrarrevolucionarias e conspiracións
realistas.

17. A Convención xacobina
Promulgouse unha nova Constitución baseada
na democracia social. O executivo quedou
nun Comité de Salvación Pública, que lle
outorgou todo o poder a Robespierre.
Para acabar cos contrarrevolucionarios
impulsouse a política do Terror. Castigaron
con prisión ou morte na guillotina aos que se
opoñían ao goberno (lei dos sospeitosos)
O Comité de Salvación Pública aprobou unha
serie de leis sociais: o control dos prezos e
salarios (Lei de máximum), etc.

19. A caída dos xacobinos
A radicalización da Revolución, o Terror e
o goberno ditatorial dos xacobinos
provocaron a oposición de boa parte da
poboación. Robespierre e outros
xacobinos foron executados.

20. 3.2. A república burguesa
(1794-1799)
Propósito de retornar aos principios de 1791.
Anulou as leis xacobinas e promoveu o
retorno dos exiliados por mor do Terror.
Nova Constitución, dáballe o poder
executivo a un goberno colexiado
(Directorio) e o poder lexislativo a o
Consello dos Cincocentos e o Consello
dos Anciáns.
O exercito propúxose como a única
institución capaz de poñer orde.
En 1799, un novo xeral, Napoleón Bonaparte.

21. 4. O período napoleónico
(1799-1815)
4.1. Napoleón: de cónsul a emperador
En 1799, inaugurou o Consulado. Isto caracterizouse por un
goberno personalista e autoritario reflectido na
Constitución de 1800
En primeiro lugar, restableceu o liberalismo económico,
creou o Banco de Francia e emitiu billetes bancarios. En
segundo lugar, permitiu o regreso dos exiliados que
aceptasen a nova orde e asinou un Concordato coa
Igrexa.
Elaborou unha serie de códigos (civil, penal e de comercio)
Creou as prefecturas e reformou a Facenda. Creou os liceos
(escolas)
En 1802 nomeouse cónsul vitalicio e en 1804 coroouse
emperador.


23. 4.2. A conquista do Imperio
Conquistou unha gran parte de Europa.
En 1811, agás Gran Bretaña, boa parte do
resto de Europa situábase baixo o
control de Francia.
En todos os países anexionados foron
destronados os monarcas absolutos e
impuxéronse as ideas revolucionarias.

25. 4.3. A caída de Napoleón
Os exércitos franceses someteron pola forza as
nacións ocupadas e colocaron no seu trono
familiares de Napoleón. Ademais, favoreceron os
intereses materiais de Francia. Todo isto
desencadeou fortes sentimentos nacionalistas
contra Francia. Xurdiron movementos de resistencia
á invasión que tiveron os patriotas. O levantamento
protagonizado polos españois en 1808, contra a
invasión e a imposición dun rei estranxeiro marcou o
inicio do declive do Imperio napoleónico.
En 1814, foi vencido por Rusia e España, Napoleón
abdicou e foi exiliado á illa de Elba, retomou o poder
por un breve período. Foi derrotado en Waterloo, foi
desterrado á illa de Santa Elena, onde morreu en
1821.

26. 5. Restauración e revolucións
liberais (1815-1848)
5.1. A Europa da Restauración
Os Estados vencedores de Napoleón reuníronse no
Congreso de Viena.Co obxectivo de poñerlle fin á
expansión das ideas liberais e a restauración do
absolutismo monárquico. Remodelaron o mapa europeo.
Estableceuse:
• Lexitimidade dos monarcas absolutos
• Negación da soberanía nacional
• Equilibrio entre as grandes potencias
• Dereito de intervención
Con isto creouse en 1815 a Santa Alianza.
A forza do liberalismo e do nacionalismo demostrouse en
tres grandes vagas revolucionarias.


28. 5.2. As revolucións de 1830
En 1820, primeira vaga de revolucións
liberais
Segunda explosión revolucionaria
Onde triunfaron estas insurreccións
realizouse a substitución do absolutismo
por sistemas políticos liberais.
Iniciouse en Francia, proclamouse unha
monarquía de corte liberal na persoa de
Luís Felipe de Orleáns
en 1831, revolta en Polonia

30. 5.3. As revolucións de 1848
Aparicións de ideais democráticos
En Francia, proclamouse a II República
A república foi evolucionando nun sentido
conservador e Luís Napoleón Bonaparte
acabou impoñendo o seu poder persoal e
proclamando o II Imperio francés.
No Imperio austríaco, numerosos estalidos
revolucionados. A revolta tivo un carácter
liberal. Obrigou ao chanceler Metternich a
dimitir. Foi un levantamento nacionalista.

32. 6. Os movementos
nacionalistas
A expansión napoleónica espertara os
sentimentos nacionalistas. O Congreso
de Viena reordenou as fronteiras do
continente. Sen ter en conta a
identidade nacional. Implicou
revolucións liberais foran acompañadas
de reivindicacións nacionalistas.

34. 6.1. Os primeiros movementos
nacionalistas
Grecia formaba parte do Imperio otomán. Por culpa de
diferentes causas foise forxando un movemento patriótico
que reivindicaba os principios liberais e a independencia do
Imperio.
En 1821 iniciouse a insurrección, ao ano seguinte a
independencia.
En 1827, Francia e Inglaterra interviñeron militarmente e
axudaron a derrotar o Imperio otomán, independencia grega
en 1829
Bélxica oi unida a Holanda polo Congreso de Viena. En 1830
proclamouse a súa independencia dos Países Baixos
Entre 1808 e 1826 as colonias españolas de América
continental reveláronse e declaráronse independentes.

36. 6.2. A unidade italiana
Piemonte, único gobernado por unha monarquía
liberal, a dinastía de Savoia, se manifestaba a
prol da unificación de toda Italia.
Cavour xefe do goberno piemontés, comezou
unha guerra contra Austria e anexión de
Lombardía ao seu reino. Levantamento
popular, dirixido por Garibaldi, derrotou os
monarcas do centro e do sur de Italia.
En 1861 proclamouse rei a Vítor Manuel II de
Savoia. En 1866, os austríacos abandonaron
o Véneto; e en 1870, anexión dos Estados
Pontíficios. Roma converteuse na capital.

38. 6.3. A unificación de
Alemaña
Prusia tomou a iniciativa
En 1834, unión aduaneira
En 1848, parlamento reunido en Frankfurt
Guillerme I accedeu ao trono prusiano e
nomeou chanceler a Otto von Bismarck.
En 1864 declaroulle a guerra a Dinamarca,
en 1866 a Austria e en 1870 a Francia.
Produciuse a proclamación o II Imperio
(Reich) alemán e de Guillerme I como
káiser (emperador)