1. SOÁC TIM
BV Nguyeãn Tri Phöông
Khoa Noäi Tim maïch
2013
1

2. ÑAÏI CÖÔNG (1)
• Soác tim laø moät tình traïng giaûm cung löôïng tim
vaø töôùi maùu toaøn thaân daãn tôùi thieáu oxy
moâ
• Soác tim
– Laø moät bieán chöùng chính,
– thöôøng gaây töû vong
– cuûa nhieàu beänh lyù caáp vaø maõn khaùc
nhau
– gaây toån haïi chöùc naêng duy trì töôùi maùu
moâ ñaày ñuû cuûa tim
2

3. ÑAÏI CÖÔNG (2)
– Taàn suaát 5-10% NMCTC
– Töû vong 80-90%  56-67%
Trò lieäu tieâu huyeát khoái
Tieán boä trong trò lieäu can thieäp
Trò lieäu noäi khoa toát hôn
– Yeáu toá döï baùo töû vong
Tuoåi cao, coù NMCT tröôùc, RL yù thöùc, da laïnh
aåm, thieåu nieäu, EF thaáp, hôû 2 laù
NMCT coù ST =↑ NMCT khoâng ST↑
3

4. NGUYEÂN NHAÂN (1)
• Roái loaïn chöùc naêng taâm thu
Caùc beänh lyù laøm giaûm co boùp cô tim
• Roái loaïn chöùc naêng taâm tröông
Caùc beänh lyù laøm giaûm söï thö daõn vaø compliance
• Roái loaïn chöùc naêng van tim
Hôû van 2 laù caáp do toån thöông cô truï do thieáu maùu
Taéc ngheõn caáp tính van 2 laù do huyeát khoái
Hôû van ÑM chuû caáp
4

5. NGUYEÂN NHAÂN (2)
• Roái loaïn nhòp
Caùc loaïn nhòp thaát nhanh
Caùc loaïn nhòp chaäm
• Beänh ñoäng maïch vaønh
Nhoài maùu/thieáu maùu cô tim caáp gaây maát > 40% cô
thaát T
Hoaëc NMCT treân moät suy tim T coù saün
• Caùc bieán chöùng cô hoïc
Cuûa NMCT caáp: hôû van 2 laù caáp, thuûng vaùch lieân
thaát hoaëc thaønh thaát T
5

6. NGUYEÂN NHAÂN (3)
• Suy thaát T
– RLCN taâm thu
• Thieáu maùu/Nhoài
maùu
• Thieáu oxy toaøn boä
• Beänh van tim
• Thuoác laøm giaûm co
boùp
• Ñuïng giaäp tim
• Toan hoâ haáp
• RL chuyeån hoùa (toan
maùu, ↓phosphat, ↓Ca
• Suy thaát P
– Giaûm co boùp thaát P
• Nhoài maùu thaát P
• Thieáu maùu thaát P
• Giaûm oxy maùy
• Toan maùu
6

7. NGUYEÂN NHAÂN (4)
• Suy thaát T
– RLCN taâm tröông
• Thieáu maùu
• Phì ñaïi thaát T
• Beänh cô tim haïn cheá
• Soác keùo daøi
• Cheøn eùp töø beân
ngoaøi
– Taêng haäu taûi naëng
• Heïp van ÑMC
• Beänh CTPÑ
• Tang HA caáp cöùu
• Suy thaát P
– Taêng haäu taûi naëng
• Thuyeân taéc ÑM phoåi
• Taêng aùp ÑM phoåi
• Co thaét ÑM phoåi do
thieáu oxy
• ARDS
• AÙp löïc pheá nang
cao
• Xô hoùa phoåi
• BPTNM
7

8. NGUYEÂN NHAÂN (5)
• Suy thaát T
– Beänh van tim hoaëc
caáu truùc tim
• Heïp van 2 laù
• Vieâm noäi taâm maïc
• Hôû van 2 laù ÑMC
• Taéc ngheõn van 2 laù
• Toån thöông cô truï
• Thuûng vaùch LT hay
thaønh thaát T
8

9. LAÂM SAØNG (1)
• Soác tim do NMCTC thöôøng xaûy ra sau nhaäp
vieän
• Bieåu hieän cuûa keùm töôùi maùu do cung löôïng
tim thaáp
– Tænh, RL yù thöùc, kích ñoäng
– Chi laïnh, aåm, tím
– Maïch nheï, nhanh, ñeàu hoaëc khoâng ñeàu
– TM coå phoàng, phuø hoaëc khoâng phuø
– HATT < 90mmHg hoaëc giaûm HATB 30mmHg
– Tieáng tim môø, T3, T4, aâm thoåi
– Phoåi coù ran hoaëc khoâng (30% khoâng coù phuø
phoåi)
– Nöôùc tieåu giaûm (< 0,3-0,5mL/Kg/h)
9

10. LAÂM SAØNG (2)
• Soác tim vôùi huyeát aùp khoâng thaáp
– Bieåu hieän keùm töôùi maùu ngoaïi bieân + HATT >
90mmHg
– Thöôøng gaëp trong NMCTC tröôùc roäng
– Töû vong thaáp hôn theå coù HA thaáp
10

11. HUYEÁT ÑOÄNG HOÏC
• Soác tim
– HATT < 90mmHg ≥ 1h
– Khoâng ñaùp öùng vôùi buø dòch
– Thöù phaùt sau RLCN tim
– Keøm theo daáu hieäu keùm töôùi maùu hoaëc CI <
2,2L/ph/m2
vaø ALÑMPB > 18mmHg
11

12. CAÄN LAÂM SAØNG (1)
• Xeùt nghieäm:
– Xeùt nghieäm thöôøng quy giuùp ñaùnh giaù chöùc
naêng caùc cô quan sinh toàn
– HÑ: thieáu maùu, nhieãm truøng, beänh lyù ñoâng maùu
– Men tim: nhoài maùu cô tim, vieâm cô tim
– Khí maùu ñoäng maïch: kieàm toan, oxy maùu
– Lactate: laøm nhieàu laàn, giuùp ñaùnh giaù tình traïng
keùm töôùi maùu vaø döï haäu
12

13. CAÄN LAÂM SAØNG (2)
• Chaån ñoaùn hình aûnh:
– Sieâu aâm tim: laøm sôùm ñeå △ nguyeân nhaân
– X quang ngöïc: boùc taùch ÑMC, traøn khí MP, trung
thaát, phuø phoåi
• ECG
• Thuû thuaät:
– Thoâng tim P: theo doõi tình traïng huyeát ñoäng
– Chuïp ÑMV
13

14. ÑIEÀU TRÒ NOÄI KHOA (1)
• Ñieàu trò toång quaùt:
– Buø dòch: giaûm theå tích, HA thaáp tröø khi coù phuø
phoåi
– Môû ñöôøng TMTT, ÑM, ñaët thoâng Swan-Ganz
– Theo doõi oxy qua da
– Thôû oxy, thoâng ñöôøng thôû; thoâng khí quaûn vaø
thôû maùy neáu caàn
– Caân baèng ñieän giaûi kieàm toan: K+
, Mg++,
toan maùu
– Heparin, aspirin, clopidogrel cho NMCTC
14

15. ÑIEÀU TRÒ NOÄI KHOA (6)
• Ñieàu trò Cöôøng tim/vaän maïch:
– Dobutamine:
• Taùc duïng β1, β2, α1
• Taùc duïng chính laø laøm↑CLT; coù theå laøm↓HA →↓töôùi
maùu maïch vaønh,
• Coù theå laøm taêng dieän nhoài maùu, gaây loaïn nh p timị
• Chæ duøng ôû bn soác tim coù HA bình thöôøng hoaëc
HHTT>80mmHg
• Khôûi ñaàu 2-5γ/Kg/ph, chænh lieàu theo taùc duïng, khoâng
duøng quaù 20γ/Kg/ph
• Laøm taêng tyû leä töû vong (?)
15

16. ÑIEÀU TRÒ NOÄI KHOA (4)
• Ñieàu trò Cöôøng tim/vaän maïch:
– Noradrenaline:
• Taùc duïng α1 maïnh vaø β nheï
• Taùc duïng chính laø laøm ↑HATT, HATTr, PP; taùc duïng treân
CLT khoâng ñaùng keå; ↑LL maïch vaønh, taïng
• Duøng keùo daøi coù theå ñoäc cho tim
• Thuoác cöôøng tim/vaän maïch haøng hai trong soác tim
• Duøng khi HATT≤60mmHg
• Lieàu löôïng: 0,01-3γ/Kg/ph
• Laøm taêng tyû leä töû vong (?)
16

17. ÑIEÀU TRÒ NOÄI KHOA (5)
• Ñieàu trò Cöôøng tim/vaän maïch:
– Adrenaline:
• Taùc duïng β1, β2, α1 theo lieàu
• Taùc duïng chính laø laøm ↑AL ÑMP vaø TMP; ↑LL maïch vaønh,
• Duøng keùo daøi coù theå gaây toån thöông teá baøo tim vaø
thaønh ÑM
• Thuoác cöôøng tim/vaän maïch haøng hai trong soác tim
• Lieàu löôïng: 0,01-3γ/Kg/ph (0,2)
• Laøm taêng tyû leä töû vong (?)
17

18. ÑIEÀU TRÒ NOÄI KHOA (7)
• Ñieàu trò Tieâu huyeát khoái trong NMCTC:
– Hieäu quaû khoâng cao
– Duøng khi thôøi gian cöûa-boùng > 120ph
– Phoái hôïp vôùi IABP coù hieäu quaû cao hôn
• Boùng noäi ÑMC (IABP)
– Laøm giaûm haäu taûi thaát T taâm thu
– Laøm taêng AL töôùi maùu ÑM vaønh
– Chæ laø trò lieäu taïm thôøi ñeå oån ñònh bn cho trò
lieäu cuoái cuøng
– Khoâng laøm giaûm tyû leä töû vong trong 30 ng
• Duïng cuï hoã trôï taâm thaát
18

19. ÑIEÀU TRÒ CAN THIEÄP
• Thoâng maïch vaønh qua da:
– Hieäu quaû hôn tieâu huyeát khoái
– Coù theå caûi thieän CN thaát T vaø tyû leä töû
vong
• Phaãu thuaät laøm caàu noái ÑM vaønh
– Tyû leä bieán chöùng phaãu thuaät vaø töû vong
cao
– Ít ñöôïc chæ ñònh
19

20. KEÁT LUAÄN
• Töû vong coøn raát cao (60-80%)
• Phaûi chaån ñoaùn vaø ñieàu trò sôùm
• Ñieàu trò taùi thoâng maïch vaønh cho
NMCTC coù theå laøm giaûm tyû leä töû vong
• Coù theå ngaên ngöøa baèng taùi thoâng
maïch vaønh sôùm trong NMCTC hoaëc ñieàu
trò phaãu thuaät trong beänh lyù caáu truùc
tim
20