1. Lakuan Bahasa Menolak Dalam
Filem Seniman Bujang Lapok:
Analisis Maksim Kesantunan
3 OKTOBER 2013

2. PENYATAAN MASALAH
 Masalah ketika ingin menyampaikan sesuatu yang mungkin akan
memberikan impak kepada rakan pendengarnya.
 Pengaruh dialog dalam filem sehingga hilang kesantunnannya apabila
digunakan dalam masyarakat.
OBJEKTIF KAJIAN
 Mengenal pasti lakuan bahasa menolak dalam filem Seniman Bujang
Lapok.
 Menganalisis maksim kesantunan yang terkandung dalam lakuan bahasa
menolak tersebut.
 Menganalisis kekerapan penggunaan maksim kesantunan yang diterapkan
dalam lakuan bahasa menolak yang ditemui.

3. PERSOALAN KAJIAN
 Apakah strategi yang digunakan oleh penutur dalam lakuan bahasa
menolak?
 Apakah maksim kesantunan yang paling kerap digunakan dalam filem
Seniman Bujang Lapok.
 Berapakah jumlah kekerapan maksim kesantunan yang diterapkan dalam
lakuan bahasa menolak yang ditemui?
DEFINISI KONSEP
 Lakuan bahasa
 Lakuan bahasa menolak
 Filem
 Kesantunan
 Maksim kesantunan

4. KERANGKA TEORI
 Prinsip Kesantunan Leech (1983)
 Maksim Kesantunan
 Maksim Kedermawanan
 Maksim Sokongan
 Maksim Kerendahan Hati
 Maksim Persetujuan
 Maksim Simpati
KAJIAN LEPAS
 Strategi penolakan dalam kalangan orang Indonesia (Fransiska
Oktoprimasakti, 2006)
 Oh! How Appropriate!” Linguistic Politeness Across
Boundaries. The Case of Greek and Turkish (Maria Sifianou,
2011)
 Strategi Kesantunan Tindak Tutur Penolakan dalam Bahasa
Makassar (Nurlina Arisnawati, 2012)

5. PENDEKATAN KAJIAN
 Menggunakan Teori Leech (1983)
DATA KAJIAN
 Filem Seniman Bujang Lapok
TATACARA PENGUMPULAN DATA
 Mengenal pasti aspek lakuan bahasa
 Mentranskripsi aspek lakuan bahasa
 Menganalisis data

6. DAPATAN KAJIAN
 Keenam-enam maksim yang dikemukakan oleh Leech dijumpai dalam
filem tersebut.
 Maksim kesantunan merupakan maksim yang paling kerap digunakan.
 Maksim kerendahan hati merupakan maksim yang paling kurang
digunakan.
Maksim Kesantunan
 Data :
 Ramli : Sedara nak jual motor ya? Hehe..kita tak
mahu beli la.
Huraian: Telah berlaku penolakan secara langsung. Penolakan tersebut
telah melanggar prinsip kesantunan. Penutur telah memaksimumkan
manfaat kepada diri sendiri dan meminimumkan manfaat kepada
pendengar.

7. Maksim Kedermawanan
 Data:
 Ramli: Ehm..tabik Tuan Singh.
Singh: Saya bukan tuan, saya jaga.
Huraian: Telah berlaku penolakan secara langsung. Tidak melanggar
prinsip kesantunan kerana Singh masih menjaga air muka Ramli. Singh
telah meminimumkan keuntungan untuk diri sendiri dan memaksimumkan
keuntungan kepada Ramli.
Maksim Sokongan
 Data:
 Sudin : Oho..inilah rumah yang diorang panggil filam stadio ya.
Ramli : Cakap biarlah betul. Bukan filam stadio, filem studio da.
Huraian: Berlaku penolakan tidak langsung. Ungkapan tersebut telah
melanggar prinsip kesantunan kerana Ramli telah memaksimumkan cacian
terhadap Sudin dan meminimumkan cacian terhadap diri sendiri.

8. Maksim Kerendahan Hati
 Data:
 Sudin : Mengapa kita bertiga orang ta mahu pi mintak jadi orang wayang?
Ajis : Betul jugak Ramli.
Ramli : Mana laku muka kita nak main wayang.
Sudin : Eh belum try belum tau.
Huraian: Penolakan secara tidak langsung. Telah melanggar prinsip kesantunan
Maksim Persetujuan
 Data:
 Ramli : ...Cik Salmah malam ini kita boleh jumpa tak di
bawah pokok?
Cik Salmah : Tengoklah.
Huraian: Berlaku penolakan secara tidak langsung. Berlaku
perlanggaran pronsip kesantunan. Penutur telah memaksimumkan
kerugian kepada pendengar dan meminimumkan kerugian kepada diri
sendiri.

9. Maksim Simpati
 Data:
 Sudin: Dapat duit seringgit bukan? Naik teksilah.
Ramli : Apa kau fikir ini duit bapak engkau ya?
Huraian: Berlaku penolakan secara tidak langsung. Ungkapan tersebut
telah melanggar prinsip kesantunan kerana penutur telah meminimumkan
simpati kepada pendengar dan memaksimumkan antipati antara diri sendiri
dan pendengar.

10. RUMUSAN DAPATAN KAJIAN
 Keenam-enam maksim yang dikemukakan oleh Leech (1983) telah
dijumpai dalam dialog yang digunakan.
 Beberapa maksim yang telah melanggar prinsip kesantunan.
 Lakuan bahasa menolak juga telah berlaku dalam dua keadaan iaitu sama
ada secara langsung atau tidak langsung.
 Secara keseluruhannya lakuan bahasa menolak maksim kesantunan
merupakan maksim yang paling kerap digunakan.
SUMBANGAN
 Dapat memberi panduan kepada pembikin filem secara amnya dalam
menghasilkan skrip yang bermutu dengan menggunakan bahasa yang lebih
santun.
 Dapat menambahkan lagi kajian mengenai kesantunan berbahasa.

11. CADANGAN
 Kajian yang dijalankan boleh diberi nilai tambah dan dikembangkan
dengan penyelidikan yang lebih meluas.
 Pengkaji yang berminat untuk menjalankan kajian ini pada masa akan
datang boleh menggunakan data yang lain yang lebih sesuai dan
menggunakan teori yang dikemukakan oleh pengkaji lain selain Leech.
 Kajian dari perspektif lain turut dijalankan dan bukan hanya dari aspek
pragmatik semata-mata.