การใช้ยาในสตรีมีครรภ์และมารดาที่ให้นมบุตร (Drug used in pregnancy and lactation) อ.ภญ.นันทวรรณ กิติกรรณากรณ์ แหล่งข้อมูล http://phamacy.nkh.go.th/Doc/Lactation.pdf

1. ชื่อยา Lactation Risk
Category
หมายเหตุ
Actifed L1 (Triprolidine)
L3
(Pseudoephredine :
acute use)
L4
(Pseudoephredine :
chronic use)
ยาขับออกทางน้ํานมได แตมีปริมาณเพียงเล็กนอย ไมทําใหเกิดอันตรายตอทารก จึงใหนมบุตรในระหวางที่ใช
Actifed ได แตไมควรใชติดตอกัน เปนเวลานาน
Acyclovir L2 ยาขับออกทางน้ํานมได แตไมพบวาทําใหเกิดอาการอันไมพึงประสงคตอทารก จึงใหนมบุตรในระหวางที่ใช
Acyclovir ได
Albendazole - จากการทดลองในสัตว พบวายาขับออกทางน้ํานมได แตขาดขอมูลการศึกษาในมนุษย อยางไรก็ตาม ไมพบวาเกิด
อาการอันไมพึงประสงคในทารกที่มารดาไดรับยานี้ขณะใหนมบุตร จึงใหนมบุตรในระหวางที่ใช Albendazole ได
Allopurinol L2 ยาขับออกทางน้ํานมได แตไมพบวาทําใหเกิดอาการอันไมพึงประสงคตอทารก จึงใหนมบุตรในระหวางที่ใช
Allopurinol ได
Amitriptyline - ยาขับออกทางน้ํานมได แตหากจําเปนตองใชยา ก็สามารถใหนมบุตรในระหวางที่ใช Amitriptyline ในขนาดการใช
ไมเกินวันละ 150 mg ได อยางไรก็ตาม ควรเฝาระวังอาการอันไมพึงประสงคที่อาจเกิดขึ้นในทารก เชน
อาการงวงซึม
Amlodipine - ...ไมมีขอมูล...
Amoxycillin L1 ยาขับออกทางน้ํานมได แตไมพบความเปนพิษตอทารก จึงสามารถใหนมบุตรในระหวางที่ใช Amoxycillin ได
อยางไรก็ตาม ยาอาจมีผลกระทบตอแบคทีเรียในลําไส (Normal Flora) และยังอาจทําใหเกิดปฏิกิริยาการแพใน
ทารกได จึงควรเฝาระวังอาการอันไมพึงประสงคที่อาจเกิดขึ้น เชน ผื่นแพยา หากพบ ใหหยุดใหนมบุตร
ระหวางที่ใชยานี้ และตอไปหามใชยากลุมนี้ในเด็ก
Andrographis paniculata
(ฟาทะลายโจร)
- ...ไมมีขอมูล...
Antacid - ยาขับออกทางน้ํานมได แตไมพบรายงานความเปนพิษตอทารก จึงสามารถใหนมบุตรในระหวางที่ใช Antacid ได
Aspirin - ยาขับออกทางน้ํานมได และอาจทําใหเกิดอาการไมพึงประสงคได เชน พิษจาก ซาลิซัยเลท, เลือดแข็งตัวชา จึง
ควรระมัดระวัง หรือหลีกเลี่ยงการใหนมบุตร ในระหวางที่ใช Aspirin

2. Atenolol - ยาขับออกทางน้ํานมและสะสมเปนปริมาณที่สูงได จึงอาจทําใหเกิดอาการอันไมพึงประสงคในทารก เชน หัวใจเตน
เร็ว(Bradycardia), ตัวเขียว(Cyanosis), ตัวเย็น(Hypothermia), ความดันโลหิดต่ํา(Hypotension) โดยเฉพาะ
ทารกที่อายุนอยกวา 1 เดือน หรือทารกที่คลอดกอนกําหนด จึงควรหลีกเลี่ยงการใหนมบุตรขณะที่ใช Atenolol
(หรือเปลี่ยนไปใชยาตัวอื่น เชน Propranolol แทน)
Bisacodyl - ไมพบวายานี้มีการขับออกทางน้ํานม แตเนื่องจากยาระบายในกลุมที่ออกฤทธิ์กระตุนลําไสใหญโดยตรงมักไม
แนะนําใหใชในหญิงใหนมบุตร จึงไมแนะนําใหใช Bisacodyl ขณะใหนมบุตร
Bromhexine - ยังไมมีขอมูลยืนยันความปลอดภัยของการใชขณะใหนมบุตร จึงไมแนะนําใหมีการใหนมบุตร หากจําเปนตองใช
Bromhexine
Calcium carbonate - สามารถใช Calcium carbonate ในขณะที่ใหนมบุตรได แตไมควรใชเกินขนาดที่ RDA กําหนดไว (1,200
mg/day)
Chloramphenicol - ยาขับออกทางน้ํานมได แมจะมีปริมาณเพียงเล็กนอยเกินกวาจะทําใหเกิด Gray syndrome ได แตอาจมีผลกด
การสรางไขกระดูก และยังมีผลตอแบคทีเรียในลําไส (Normal flora) จึงควรหลีกเลี่ยงการใหนมบุตรในระหวางที่
ใช Chloramphenicol
Chloroquine L3 ยาขับออกทางน้ํานมได แตมีปริมาณเพียงเล็กนอย ไมทําใหเกิดอันตรายตอทารก จึงสามารถใหนมบุตรในระหวาง
ที่ใช Chloroquine ได แตควรเฝาระวังอาการอันไมพึงประสงค (haemolysis, jaundice) ในทารกที่อายุนอยกวา 1
เดือน หรือทารกที่คลอดกอนกําหนด และหลีกเลี่ยงการใหนมบุตรระหวางที่ใชยานี้ หากทารกมีภาวะ G-6-PD หรือ
หากใชเพื่อรักษาอาการปวดขอ(Rheumatic)ของมารดา
Chlorpheniramine - ยาอาจยับยั้งการสรางน้ํานม อีกทั้งยังอาจทําใหเกิดอาการอันไมพึงประสงคในทารกได เชน งวงซึม, กระวนกระวาย
ผิดปกติ จึงควรหลีกเลี่ยงการใหนมบุตรในระหวางที่ใช Chlorpheniramine หากไมสามารถใหนมผงแทนหรือหยุด
ใหนมบุตรได ควรเฝาระวังอาการอันไมพึงประสงคที่อาจเกิดในทารก และหยุดใชยาหรือหยุดใหนมบุตรเมื่อพบ
อาการดังกลาว
Chlorpromazine - ยาขับออกทางน้ํานมได และอาจทําเกิดอาการงวงซึมและเฉื่อยชาในทารก จึงควรหลีกเลี่ยงการใหนมบุตรใน
ระหวางที่ใช Chlorpromazine หรือหากจําเปนตองใหนมบุตร ควรเฝาระวังอาการอันไมพึงประสงคที่อาจเกิดขึ้น
และหยุดใหนมบุตรเมื่อพบอาการดังกลาว
Cinnarizine - ยาอาจทําใหทารกมีอาการกระวนกระวายผิดปกติ จึงควรหลีกเลี่ยงการใหนมบุตรในระหวางที่ใช Cinnarizine
Clarithromycin - ยาขับออกทางน้ํานมได และยังไมพบวาทําใหเกิดอาการไมพึงประสงคใด ๆ แตเนื่องจากเปนยาที่คอนขางใหม
การศึกษาจึงยังมีจํากัด ฉะนั้น ควรหลีกเลี่ยงการใหนมบุตรในระหวางที่ใช Clarithromycin จนกวาจะมีผล
การศึกษา ที่นาเชื่อถือมายืนยันความปลอดภัยของการใชขณะใหนมบุตร

3. Clofazimine - ยาขับออกทางน้ํานม และอาจทําใหสีผิวของทารกผิดปกติได จึงควรหลีกเลี่ยงการใหนมบุตรในระหวางที่ใช
Clofazimine แตหากไมสามารถใหนมผงแทนได ควรแนะนําผูปวยใหเขาใจวาสีผิวของทารกที่ผิดปกติไปนั้น
สามารถหายไดเมื่อหยุดใชยา แตอาจใชเวลานานหลายเดือน
Clotrimazole Vaginal - ...ไมมีขอมูล...
Cloxacillin L1 ยาขับออกทางน้ํานมได แตไมพบความเปนพิษตอทารก จึงสามารถใหนมบุตรในระหวางที่ใช Cloxacillin ได
อยางไรก็ตาม ยาอาจมีผลกระทบตอแบคทีเรียในลําไส (Normal Flora) และยังอาจทําใหเกิดปฏิกิริยาการแพใน
ทารกได จึงควรเฝาระวังอาการอันไมพึงประสงคที่อาจเกิดขึ้น เชน ผื่นแพยา หากพบ ใหหยุดใหนมบุตร
ระหวางที่ใชยานี้ และตอไปหามใชยากลุมนี้ในเด็ก
Colchicine - ยาขับออกทางน้ํานมได แตไมพบวาทําใหเกิดอันตรายตอทารก จึงสามารถใหนมบุตรในระหวางที่ใช Colchicine
ได
Conjugated estrogen
(Premarin)
L3 ยามีผลลดปริมาตรน้ํานมและสัดสวนของไนโตรเจนและโปรตีนในน้ํานม แตไมพบวายาทําใหเกิดอาการอันไมพึง
ประสงคตอทารก จึงสามารถใหนมบุตรในระหวางที่ใช Estrogen, conjugated ได หากไมมีปญหาเรื่องปริมาตร
น้ํานมที่ลดลง
Curcuma Longa Linn.
(ขมิ้นชัน)
- จากการศึกษาในสัตวทดลอง ไมพบวายามีผลกระทบตอการเจริญเติบโตของทารก จึงสามารถใหนมบุตรในระหวาง
ที่ใช Curcuma longa (ขมิ้นชัน) ได
Dapsone L4 ยาขับออกทางน้ํานมได และอาจทําใหเกิดภาวะ Hemolytic anemia ไดโดยเฉพาะในผูปวย G-6-PD
หากจําเปน สามารถใหนมบุตรในระหวางที่ใช Dapsone(DDS)ได แตควรเฝาระวังอาการอันไมพึงประสงคที่อาจ
เกิดขึ้น (Hemolysis และ Jaundice) โดยเฉพาะทารกที่คลอดกอนกําหนดหรือมีอายุนอยกวา 1 เดือน อยางไรก็
ตาม หามใหนมบุตร หากทารกมีภาวะพรองเอนไซม G-6-PD
Dextromethorphan - ...ไมมีขอมูล...
Diazepam - ยาขับออกทางน้ํานม และอาจสะสมในทารก ทําใหเกิดอาการงวงซึม และน้ําหนักลดได หากจําเปน สามารถใช
Diazepam แบบครั้งเดียว (Single dose) ขณะใหนมบุตรได แตไมควรใชตอเนื่องกันเปนระยะเวลานาน หรือ
หลีกเลี่ยงการใหนมบุตรในกรณีดังกลาว
Diclofenac - ยาขับออกทางน้ํานมได แตไมพบวาทําใหเกิดอันตรายตอทารก จึงสามารถใช Diclofenac ขณะใหนมบุตรได
Dicloxacillin - ...ไมมีขอมูล...
Didanosine (ddI) - ไมมีขอมูลเกี่ยวกับการใชยานี้ในขณะใหนมบุตร แตไมแนะนําใหมีการใหนมบุตรในระหวางที่ใช Didanosine เพื่อ
ปองกันการแพรเชื้อจากแมสูลูกทางน้ํานม
Digoxin L2 ยาขับออกทางน้ํานมได แตไมพบวาทําใหเกิดอันตรายตอทารก จึงสามารถใหนมบุตรในระหวางที่ใช Digoxin ได

4. Dimenhydrinate - ยาขับออกทางน้ํานมได และอาจทําใหเกิดอาการอันไมพึงประสงคในทารก เชน ตื่นเตน กระวนกระวาย จึงไม
แนะนําใหใช Dimenhydrinate ระหวางที่ใหนมบุตร
Domperidone L1 ยาขับออกทางน้ํานมได แตไมพบวาทําใหเกิดอันตรายตอทารก จึงสามารถใหนมบุตรในระหวางที่ใช
Domperidone ได (นอกจากนี้พบวา ยามีผลเพิ่มการหลั่ง Prolactin ทําใหกระตุนการสรางน้ํานมไดดวย แต
องคการอาหารและยา (FDA) ของสหรัฐไมแนะนําใหใชในขอบงใชนี้ เพราะเคยพบรายงานผูปวยที่มีภาวะหัวใจเตน
ผิดปกติและหัวใจวายเมื่อไดรับ Domperidone เขาทางหลอดเลือดดํา)
Doxycycline - ยาขับออกทางน้ํานมได หากจําเปน พิจารณาใหใชแบบครั้งเดียว (Single dose) ในระหวางที่ใหนมบุตรได แตควร
หลีกเลี่ยงการใช Doxycycline แบบติดตอกัน เพราะอาจทําใหฟนของทารกเปลี่ยนสีและมีผลตอการเติบโตของ
กระดูก
Enalapril L2 ยาขับออกทางน้ํานมได แตมีปริมาณนอยมากจนไมทําใหเกิดอันตรายตอทารก จึงสามารถใหนมบุตรในระหวางที่
ใช Enalapril ได
Ergotamine + Caffeine
(Cafergot)
- ยาขับออกทางน้ํานมได และพบวา Ergotamine ทําใหทารกเกิด Ergotism (ทารกจะอาเจียน ทองเสีย และชัก)
ได อีกทั้งอาจมีผลกดการหลั่งของน้ํานม สวน Caffeine ในขนาดที่ใช ไมพบวาทําใหเกิดอันตรายตอทารก แตหาก
ใชติดตอกันจนเกิดการสะสมก็มีผลกระทบตอการนอนของทารก จึงหามใหนมบุตรในระหวางที่ใช Ergotamine +
Caffeine
Erythromycin L1 (L3 early
postnatal)
ยาขับออกทางน้ํานมได แตไมพบวาทําใหเกิดอันตรายตอทารก จึงสามารถใหนมบุตรระหวางที่ใช Erythromycin
ได แตยาอาจมีผลกระทบตอเชื้อแบคทีเรียในลําไส (normal flora) ของทารก จึงควรเฝาระวังความผิดปกติ
ดังกลาว หรือหลีกเลี่ยงการใชหลังคลอดใหม ๆ
Estradiol valerate +
Norgestrel (Cyclo-
progynova)
- ...ไมมีขอมูล...
Ethambutol L2 ยาขับออกทางน้ํานมในปริมาณนอยมาก ๆ และไมพบวาทําใหเกิดอันตรายตอทารก จึงแนะนําใหใช Ethambutol
ในขณะใหนมบุตรได
Ethinylestradiol +
Levonorgestrel (Oral
contraceptive)
L3 (L2 สําหรับ
Levonorgestrel)
พบวา Ethinylestradiol จะลดปริมาณการสรางน้ํานม และเปลี่ยนแปลงคุณสมบัติของน้ํานม จึงไมควรใช
Ethinylestradiol+Levonorgestrel ในขณะ ใหนมบุตร หากจําเปนตองใช และไมสามารถใหนมผงแทนได ควรใช
ในขนาดต่ําสุดเทาที่จะเปนไปได และเฝาระวังภาวะขาดสารอาหารหรือน้ําหนักลด ในทารก

5. FBC - สามารถใหนมบุตรระหวางที่ใช FBC ได (ไมควรใชเกินกวาขนาดที่ RDA กําหนด ซึ่งหากไดรับเพียงพอจากอาหาร
ก็ไมจําเปนตองไดรับเสริมอีก) แตหากไดรับวิตามินซีในขนาดสูง ควรเฝาระวังอาการอันไมพึงประสงค เชน
เลือดออก หรือ ดีซาน โดยเฉพาะในทารกที่คลอดกอนกําหนด
Fluconazole L2 ยาขับออกทางน้ํานมได แตยังไมพบวาทําใหเกิดอันตรายตอทารก จึงใหใช Fluconazole ในขณะใหนมบุตรได
Folic L1 มารดาสามารถใหนมบุตรระหวางที่ใช Folic ได (อยางไรก็ตาม ระดับโฟลิคที่ RDA แนะนําในระยะใหนมบุตรคือ
0.280 มิลลิกรัม / วัน ซึ่งไดรับจากอาหารก็เพียงพอตอความตองการของคนปกติที่ไมมีภาวะขาด Folic หรือ
Megaloblastic anemia จึงไมจําเปนตองไดรับ Folic เสริมอีก)
Furosemide - ยาขับออกทางน้ํานมได และไมพบวาทําใหเกิดอันตรายตอทารก แตยามีผลลดการสรางน้ํานม จึงไมควรใช
Furosemide ในระยะใหนมบุตร
Gemfibrozil - ...ไมมีขอมูล...
Glibenclamide - ยาอาจมีผลทําใหเกิดภาวะน้ําตาลต่ํา (Hyperglycemia) ในทารก จึงไมควรใช Glibenclamide ในระยะใหนมบุตร
Glipizide - ยาอาจมีผลทําใหเกิดภาวะน้ําตาลต่ํา (Hyperglycemia) ในทารกจึง ไมควรใช Glipizide ในระยะใหนมบุตร
Griseofulvin - ...ไมมีขอมูล...
Haloperidol - ยาขับออกทางน้ํานมได และยังไมมีขอมูลแนชัดวาทําใหเกิดอันตรายตอทารกหรือไม หากจําเปน สามารถใหนม
บุตรในระหวางที่ใช Haloperidol ได แตควรเฝาระวังอาการไมพึงประสงคที่อาจเกิดขึ้น เชน งวงซึม และหยุดใหนม
บุตรทันทีที่พบอาการดังกลาว
Hydrochlorothiazide
(HCTZ)
L2 ยาขับออกทางน้ํานมได และไมพบวาทําใหเกิดอันตรายตอทารก แตเนื่องจากยาอาจมีผลลดการสรางน้ํานม จึงไม
ควรใช Hydrochlorothiazide ในระยะ ใหนมบุตร
Hydroxyzine - ไมมีผลการศึกษาเกี่ยวกับการใชยานี้ในระยะใหนมบุตร แตเนื่องจากยามีโมเลกุลขนาดเล็ก จึงนาจะขับผานทาง
น้ํานมได และเพราะยังไมทราบผลที่ จะเกิดขึ้นกับทารก จึงไมควรใช Hydroxyzine ในระยะใหนมบุตร
Hyoscine-N-butylbromide - ยังไมพบวายานี้ทําใหเกิดอันตรายตอทารก จึงสามารถใหนมบุตรในระหวาง ที่ใช Hyoscine ได
Ibuprofen L1 ยาขับออกทางน้ํานมได แตมีปริมาณนอยมากจนไมทําใหเกิดอันตรายตอทารก จึงสามารถใหนมบุตรในระหวางที่
ใช Ibuprofen ได

6. Indinavir - ไมควรใหนมบุตรขณะที่ใช Indinavir เนื่องจากไมแนะนําใหมีการใหนมบุตรในผูปวยภูมิคุมกันบกพรอง เพราะอาจ
ทําใหมีการแพรเชื้อจากแมสูลูก (แตหากจําเปน / ไมสามารถใหนมผงแทนได จึงใหนมบุตรภายใน 6 เดือน
แรกหลังคลอด)
Indomethacin L3 ยาขับออกทางน้ํานมได และเคยพบรายงานการเกิดการชักในทารก แตยังไมมีขอสรุปที่แนชัดวาเกิดจากยานี้ หาก
จําเปน จึงสามารถใหนมบุตรในระหวางที่ใช Indomethacin ได แตใหเฝาระวังอาการอันไมพึงประสงคดังกลาวที่
อาจเกิดขึ้น (การใช Diclofenac หรือ Ibuprofen นาจะปลอดภัยกวา)
Isoniazid L3 สามารถใหนมบุตรในระหวางที่ใช Isoniazid ได แตควรเฝาระวังอาการอันไมพึงประสงคที่อาจเกิดขึ้น เชน การชัก,
อาการทางระบบประสาทสวนปลาย (Nueropathy) และ ความเปนพิษตอตับ และควรแนะนําใหมารดาเขาใจ
เกี่ยวกับการปองกันการขาดวิตามินบี 6 (Pyridoxine)
Isosorbide dinitrate - ...ไมมีขอมูล...
Ketoconazole L2 เมื่อพิจารณายาที่อยูในกลุมโครงสรางเดียวกัน คาดวายานี้ขับออกทางน้ํานมได และยังไมทราบผลที่จะเกิดขึ้นตอ
ทารก จึงควรหลีกเลี่ยงการใหนมบุตร ในระหวางที่ใช Ketoconazole
Lamivudine (3TC) - ไมควรใหนมบุตรขณะที่ใช Lamivudine เนื่องจากไมแนะนําใหมีการใหนมบุตรในผูปวยภูมิคุมกันบกพรอง เพราะ
อาจทําใหมีการแพรเชื้อจากแมสูลูก (แตหากจําเปน / ไมสามารถใหนมผงแทนได จึงใหนมบุตรภายใน 6 เดือน
แรก หลังคลอด)
Lamivudine + Nevirapine
+ Stavudine (GPO Vir)
- มารดาไมควรใหนมบุตรขณะที่ใช GPO-vir (Nevirapine + Lamivudine + Stavudine) เนื่องจากไมแนะนําใหมี
การใหนมบุตรในผูปวยภูมิคุมกันบกพรอง เพราะอาจทําใหมีการแพรเชื้อจากแมสูลูก (แตหากจําเปน / ไมสามารถ
ให นมผงแทนได จึงใหนมบุตรภายใน 6 เดือนแรกหลังคลอด)
Loratadine L1 ยาขับออกทางน้ํานมได แตการใชขนาด 10 มิลลิกรัม / วันของมารดาในระยะใหนมบุตร พบวามีความปลอดภัยตอ
ทารก จึงสามารถใหนมบุตรในระหวาง ที่ใช Loratadine ได
Magnesium hydroxide - ...ไมมีขอมูล...
Mebendazole - เนื่องจากยาถูกดูดซึมไดนอย จึงอาจพบยาขับออกทางน้ํานมในปริมาณต่ํามากๆ แตอยางไรก็ตาม ไมควรใช
Mebendazole ในระหวางที่ใหนมบุตร เนื่องจากยาอาจมีผลยับยั้งการหลั่งน้ํานม
Medroxyprogesterone +
Conjugated estrogen
(Premelle)
- ควรหลีกเลี่ยงการใช Medroxyprogesterone + Conjugated estrogen (Premelle) ในระยะใหนมบุตร เพราะยามี
ผลกดการหลั่งน้ํานม และเปลี่ยนแปลงคุณสมบัติของน้ํานม

7. Mefenamic acid - สามารถใช Mefenamic acid ในระหวางใหนมบุตรได อยางไรก็ตาม ยาอาจทําใหเกิดอาการอันไมพึงประสงค
ได NSAIDs ตัวอื่น ๆ เชน Diclofenac หรือ Ibuprofen จึงเปนทางเลือกที่ปลอดภัยกวา
Metformin - ไมมีผลการศึกษาเกี่ยวกับการใชยานี้ในระยะใหนมบุตร แตเนื่องจากยามีโมเลกุลขนาดเล็ก จึงนาจะขับผานทาง
น้ํานมได และเพราะยังไมทราบผลที่จะเกิดขึ้นกับทารก จึงไมควรใช Metformin ในระยะใหนมบุตร
Methyldopa L2 ยาขับออกทางน้ํานมได แตมีปริมาณนอยมากจนไมทําใหเกิดอันตรายตอทารก จึงสามารถใหนมบุตรในระหวางที่
ใช Methyldopa ได
Metronidazole - ยาอาจทําใหเกิดอาการทองเสีย หรือภาวะ Lactose intolerance อีกทั้งพบวายานี้มีผลเปนสารกอมะเร็งหรือทําให
เกิดการกลายพันธุในสัตวทดลองบางสายพันธุ จึงควรหลีกเลี่ยงการใหนมบุตรระหวางที่ใช Metronidazole (กรณี
ใชเพื่อรักษาการติดเชื้อ Trichomoniasis ในระยะที่ตองใหนมบุตร แนะนําใหรับประทาน 2 กรัม ครั้งเดียว และหยุด
ใหนมบุตรหลังรับประทานยาอยางนอย 12 – 24 ชั่วโมง)
Morphine sulfate L3 มารดาสามารถใหนมบุตรในระหวางที่ใช Morphine ได แตควรหลีกเลี่ยงการใชเกินขนาดหรือใชตอเนื่องกันเปน
เวลานาน เพราะยาอาจสะสมและทําใหเกิดอาการอันไมพึงประสงคตอ Neurobehavior และพัฒนาการของทารก
Multivitamin (MTV) - สามารถใหนมบุตรระหวางที่ใช Multivitamin (MTV) ได (แตไมควรใชเกินกวาขนาดที่ RDA กําหนด ซึ่งหากไดรับ
เพียงพอจากอาหาร ก็ไมจําเปนตองไดรับเสริมอีก) แตการที่มารดาไดรับวิตามินดีในขนาดสูงเปนเวลานาน อาจทํา
ใหเกิดภาวะ Hypercalemia ในทารก จึงควรเฝาระวังระดับแคลเซียมในเลือดของทารกดวย
Nelfinavir - ไมควรใหนมบุตรขณะที่ใช Nelfinavir เนื่องจากไมแนะนําใหมีการใหนมบุตรในผูปวยภูมิคุมกันบกพรอง เพราะ
อาจทําใหมีการแพรเชื้อจากแมสูลูก (แตหากจําเปน / ไมสามารถใหนมผงแทนได จึงใหนมบุตรภายใน 6 เดือน
แรกหลังคลอด)
Nevirapine - ไมควรใหนมบุตรขณะที่ใช Nevirapine เนื่องจากไมแนะนําใหมีการใหนมบุตรในผูปวยภูมิคุมกันบกพรอง เพราะ
อาจทําใหมีการแพรเชื้อจากแมสูลูก (แตหากจําเปน / ไมสามารถใหนมผงแทนได จึงใหนมบุตรภายใน 6
เดือนแรก หลังคลอด)

8. Nifedipine L2 ยาขับออกทางน้ํานมได แตพบในปริมาณที่นอยมาก จึงมีความเสี่ยงนอยที่จะทําใหเกิดอันตรายตอทารก ดังนั้น
สามารถใหนมบุตรในระหวางที่ใช Nifedipine ได (หากเวนระยะหางหลังรับประทานยา 3 – 4 ชั่วโมง แลวจึงให
นมบุตร ก็จะลดขนาดยาที่ทารกไดรับผานทางน้ํานมลงไดอีก)
Norethisterone
(Primolut-N)
- ควรหลีกเลี่ยงการใช Norethisterone ในระยะใหนมบุตร เพราะยามีผลกดการหลั่งน้ํานม และอาจทําใหทารกมี
น้ําหนักลดลง
Norfloxacin - ยังไมมีผลการศึกษาวายาขับออกทางน้ํานมไดหรือไม แตเนื่องจากยามีน้ําหนักโมเลกุลนอย และยาในกลุมเดียวกัน
เชน Ofloxacin และ Ciprofloxacin ขับออกทางน้ํานมได จึงคาดวายานี้นาจะขับออกทางน้ํานมได เชนกัน ยาอาจ
ทําใหเกิดพิษกับขอตอของทารก อีกทั้งยากลุมนี้มักทําใหเกิดภาวะไวแสง ซึ่งพบวายาบางตัวในกลุมทําใหเกิด
มะเร็งผิวหนังในสัตวทดลองได จึงไมแนะนําใหผูปวยใหนมบุตรในระหวางที่ใช Norfloxacin
Omeprazole - ยังไมมีการศึกษารองรับ แตเนื่องจากยามีน้ําหนักโมเลกุลคอนขางต่ํา จึงคาดวายานาจะขับออกทางน้ํานมได และ
เพราะยามีผลยับยั้งการหลั่งกรดแกสตริคแบบถาวร ซึ่งอาจเปนอันตรายตอทารก จึงควรหลีกเลี่ยงการใหนมบุตรใน
ระหวางที่ใช Omeprazole หรือหลีกเลี่ยงการใชยาในระยะนี้
Orphenadrine +
Paracetamol (Norgesic)
- ...ไมมีขอมูล...
Oseltamivir (Tamiflu) - ยาขับออกทางน้ํานมได แตขอมูลเกี่ยวกับผลที่เกิดกับทารกยังมีจํากัด จึงควรใช Oseltamivir เฉพาะเมื่อเล็งเห็นวา
จะเกิดประโยชนตอมารดามากกวาความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นกับทารก หรือหลีกเลี่ยงการใหนมบุตรในชวงที่ใชยา
Paracetamol L1 ยาขับออกทางน้ํานมในปริมาณนอย นอกจากรายงานวาพบทารกหนึ่งรายที่เกิดผื่นแบบ Maculo-papular rash
แลว ยังไมพบรายงานอื่น ๆ วาเกิดอาการไมพึงประสงคใด ๆ ในทารกอีก จึงแนะนําวาสามารถใหนมบุตรในระหวาง
ที่ใช Paracetamol ได

9. Penicillin V L1 สามารถใหนมบุตรในระหวางที่ใช Penicillin v ได แตควรเฝาระวังผลกระทบบางอยางในทารก เชน ทองเสีย, การ
ติดเชื้อรา, การเกิดผื่น หรือการแพยา
Phenobabital - ยาขับออกทางน้ํานมและทําใหเกิดอาการอันไมพึงประสงคในทารกได อีกทั้งการขับยาออกอยางชา ๆ ยังอาจเปน
เหตุใหมีการสะสมในรางกายจนเปนพิษ และการใชยาอยางตอเนื่อง เมื่อหยุดใหนมบุตรก็อาจทําใหเกิดอาการขาด
ยาในทารกได อยางไรก็ตาม ผูปวยสามารถใหนมบุตรในระหวางที่ใช Phenobarbital หากจําเปน / ไมสามารถให
นมผงแทนได แตควรเฝาระวังอาการอันไม พึงประสงค เชน งวงซึม, การดูดนมลดลง, น้ําหนักลด และ
ติดตามระดับยา ในเลือดของทารก
Phenytoin L2 สามารถใหนมบุตรในระหวางที่ใช Phenytoin ได จากการติดตามผลการใชยาขณะใหนมบุตรหลาย ๆ ราย พบวา
การใชภายในขนาดรักษาจะมีความปลอดภัยตอทารก แตเนื่องจากเคยพบทารกรายหนึ่งเกิดอาการอันไมพึง
ประสงค จึงควรเฝาระวังการเกิดอาการงวงซึม, การดูดนมลดลง, Methemoglobinemia และ Cyanosis
Prazosin - ...ไมมีขอมูล...
Prednisolone L2 สามารถใหนมบุตรในระหวางที่ใช Prednisolone ได แตหากมีความจําเปนตองใชในขนาดสูงมากกวา 40 มิลลิกรัม
/ วัน ควรติดตามภาวะการทํางานของตอมหมวกไตของทารก หรืองดใหนมบุตรหลังรับประทานยาไปแลวอยาง
นอย 4 ชั่วโมง
Primaquine - หากมีความจําเปน ผูปวยสามารถใหนมบุตรในระหวางที่ใช Primaquine ได อยางไรก็ตาม ควรเฝาระวังการเกิด
อาการอันไมพึงประสงค เชน ภาวะเลือดออก และ ดีซาน โดยเฉพาะในทารกที่คลอดกอนกําหนดและทารกที่มีอายุ
นอยกวา 1 เดือน และหามใชในทารกที่มีภาวะพรองเอนไซม G-6-PD
Proctosedyl - ...ไมมีขอมูล...
Propranolol L2 ยาขับออกทางน้ํานม แตไมพบวาทําใหเกิดอันตรายตอทารก จึงสามารถใหนมบุตรในระหวางที่ใช Propranolol ได
อยางไรก็ตาม ควรเฝาระวังการเกิดอาการอันไมพึงประสงคจากการอุดกั้นตัวรับเบตา(Beta-Blokade) ไดแก การกด
การหายใจ, ภาวะหัวใจเตนชาผิดปกติ และ ภาวะน้ําตาลต่ํา

10. Propylthiouracil L2 ยาขับออกทางน้ํานมไดในปริมาณนอย แมไมพบวาทําใหเกิดอันตรายตอทารก แตอาจมีผลกระทบตอการทํางาน
ของตอมไทรอยด โดยเฉพาะเมื่อใชในปริมาณสูง ผูปวยสามารถใหนมบุตรในระหวางที่ใช Propylthiouracil ได
แตควรติดตามดูการทํางานของตอมไทรอยดในทารกดวย
Pseudoephedine L3 (Acute use),
L4 (Chronic use)
ยาขับออกทางน้ํานมได หากจําเปน สามารถใหนมบุตรในระหวางที่ใช Pseudoephedrine แตไมควรใชตอเนื่องกัน
เปนระยะเวลานาน
Pyrazinamide - ยาขับออกทางน้ํานมได หากจําเปน สามารถใหนมบุตรในระหวางที่ใช Pyrazinamide แตควรเฝาระวังอาการอันไม
พึงประสงคที่อาจเกิดขึ้นในทารก
Quinine L2 ยาขับออกทางน้ํานมได แตไมพบวาทําใหเกิดอันตรายตอทารก จึงสามารถใหนมบุตรในระหวางที่ใช Quinine ได
แตควรเฝาระวังภาวะเลือดออกหรือดีซานในทารก โดยเฉพาะในเด็กที่คลอดกอนกําหนดหรือมีอายุนอยกวา 1
เดือน และหามใชในทารกที่มีภาวะพรองเอนไซม G-6-PD
Ranitidine - ยาขับออกทางน้ํานมได แตยังไมมีขอมูลวามีอันตรายตอทารกหรือไม อยางไรก็ตาม เนื่องจากยาในกลุมเดียวกัน
เชน Cimetidine จัดวาปลอดภัยในการใชขณะใหนมบุตร จึงแนะนําวาสามารถใหนมบุตรในระหวางที่ใช Ranitidine
ได
Rifampicin L2 ยาขับออกทางน้ํานมไดในปริมาณนอย มารดาสามารถใหนมบุตรในระหวางที่ใช Rifampicin ได แตควรเฝาระวัง
อาการไมพึงประสงค เชน ดีซาน
Roxithromycin - ...ไมมีขอมูล...
Salbutamol - แมจะยังไมมีผลการศึกษาที่แนชัดเกี่ยวกับการขับยาทางน้ํานม หรืออันตรายตอทารก แตเนื่องจากยาในกลุม
เดียวกัน เชน Terbutaline จัดวามีความปลอดภัยเมื่อใชขณะใหนมบุตร จึงแนะนําวาสามารถใหนมบุตรในระหวางที่
ใช Salbutamol ได
Serratiopeptidase
(Danzen)
- ...ไมมีขอมูล...
Simvastatin - จากยาตัวอื่น ๆ ที่คลายคลึงกัน เชน Fluvastatin และ Pravastatin จึงคาดวายานี้นาจะมีการขับออกทางน้ํานมได
และอาจมีความเสี่ยงที่จะเกิดอันตรายตอทารก จึงไมควรใช Simvastatin ในระยะใหนมบุตร
Sodium bicarbonate
(Sodamint)
- ...ไมมีขอมูล...

11. Spironolactone L2 ยาขับออกทางน้ํานมไดในปริมาณนอย สวนขอมูลเกี่ยวกับผลที่เกิดตอทารกยังไมเปนที่ทราบแนชัด แนะนําวา
สามารถใหนมบุตรในระหวางที่ใช Spironolactone ได
Sulfamethoxazole +
Trimethoprim (Bactrim)
L3 ยาขับออกทางน้ํานมในปริมาณนอย มารดาสามารถใหนมบุตรในระหวางที่ใช Co-trimoxazole ได แตควรเฝาระวัง
การเกิดดีซาน และหลีกเลี่ยงการใชในเด็ก ที่มีภาวะพรองเอนไซม G-6-PD และเด็กที่คลอดกอนกําหนดหรือมี
อายุ นอยกวา 1 เดือน
Tetracycline L2 ยาขับออกทางน้ํานมในปริมาณนอย และเคยมีการศึกษาที่พบวาแคลเซียมในนมจะจับกับยาและลดความเสี่ยงของ
การเปลี่ยนแปลงสีของฟนในทารกได หากจําเปน จึงสามารถใหนมบุตรในระหวางที่ใช Tetracycline ได แตหาก
เปนไปได ควรเลือกใชยาอื่นที่ปลอดภัยกวา เพราะยาอาจทําใหเกิดอันตรายตอทารกได เชน การเปลี่ยนสีของฟน
อยางถาวร, การยับยั้งการเจริญของกระดูก การเกิดเชื้อราในชองปากหรือชองคลอด, การไวตอแสงผิดปกติ
Theophylline L3 ยาขับออกทางน้ํานมในปริมาณนอย และยังไมพบวาทําใหเกิดอาการอันไมพึงประสงคตอทารก จึงสามารถใหนม
บุตรในระหวางที่ใช Theophylline ได แตควรเลือกใชรูปแบบที่มีการออกฤทธิ์เนิ่นหรือคอย ๆ ปลดปลอยตัวยา
เพราะพบวาการดูดซึมอยางรวดเร็วของยารูปแบบปกติอาจทําใหทารกเกิดอาการฉุนเฉียวงาย หรือไวตอการถูก
กระตุน (Irritability)
Tramadol - ยาขับออกทางน้ํานมได และยังไมมีผลการศึกษาถึงผลที่เกิดขึ้นกับทารก จึง ควรหลีกเลี่ยงการใช Tramadol ใน
ระยะใหนมบุตร
Trihexyphenidyl
(Benzhexol)
- ขอมูลยังมีจํากัด แตพบวายาอาจมีผลยับยั้งการหลั่งน้ํานม จึงไมควรใช Trihexyphenidyl (Benzhexol) ในระยะที่มี
การใหนมบุตร
Vitamin B complex - สามารถใหนมบุตรระหวางที่ใช Vitamin B complex ได (แตไมควรใชเกินกวาขนาดที่ RDA กําหนด ซึ่งหาก
ไดรับเพียงพอจากอาหาร ก็ไมจําเปนตองไดรับเสริมอีก) แตการไดรับวิตามินบี 6 มากเกินไปอาจมีผลยับยั้งการ
หลั่งน้ํานมได
Vitamin B1 - สามารถใหนมบุตรระหวางที่ใช Vitamin B1 ได (อยางไรก็ตาม ระดับวิตามินบี 1 ที่ RDA แนะนําในระยะใหนมบุตร
คือ 1.6 มิลลิกรัม / วัน ซึ่งหากไดรับเพียงพอจากอาหาร ก็ไมจําเปนตองไดรับเสริมอีก) มารดาที่มีภาวะขาดวิตามิน
บี 1 ไมควรใหนมบุตร เพราะอาจทําใหเกิด “Shoshin beriberi” และทําใหเกิดภาวะความดันโลหิตต่ํา, เลือดเปน
กรด (Metabolic acidosis) อยางรุนแรง, ชัก (Atypical grandmal seizure) และ หัวใจลมเหลวจากการหด
ตัวอยางรุนแรง ของหลอดเลือด
Vitamin B1-6-12 - สามารถใหนมบุตรระหวางที่ใช Vitamin B1-6-12 ได (อยางไรก็ตาม ระดับวิตามินบี 1, 6 และ 12 ที่ RDA แนะนํา
ในระยะใหนมบุตรคือ 1.6, 2.1 มิลลิกรัม และ 2.6 ไมโครกรัม / วัน ตามลําดับ ซึ่งหากไดรับเพียงพอจากอาหาร ก็
ไมจําเปนตองไดรับเสริมอีก) แตการไดรับวิตามินบี 6 มากเกินไปอาจมีผลยับยั้งการหลั่งน้ํานมได

12. Vitamin C - สามารถใหนมบุตรระหวางที่ใช Vitamin C ได (ไมควรใชเกินกวาขนาดที่ RDA กําหนด 95 มิลลิกรัม / วัน ซึ่งหาก
ไดรับเพียงพอจากอาหาร ก็ไมจําเปนตองไดรับเสริมอีก)แตหากไดรับวิตามินซีในขนาดสูง ควรเฝาระวังอาการอัน
ไมพึงประสงค เชน เลือดออก หรือ ดีซาน โดยเฉพาะในทารกที่คลอดกอนกําหนด
Zidovudine (AZT) - มีผลการศึกษาชิ้นหนึ่งชี้วาระดับของยาที่ขับออกทางน้ํานม มีปริมาณสูงพอที่จะลดการแพรเชื้อจากแมสูลูกได แต
เนื่องจากยังมีขอมูลจํากัดที่จะสนับสนุนแนวคิดดังกลาว หากหลีกเลี่ยง / ใชนมผงแทนได ก็ไมควรให นม
บุตรขณะที่ใชยา Zidovudine (AZT)
Zidovudine + Lamivudine
(Combid)
- มารดาไมควรใหนมบุตรขณะที่ใช Combid (Lamivudine + Zidovudine) เนื่องจากไมแนะนําใหมีการใหนมบุตรใน
ผูปวยภูมิคุมกันบกพรอง เพราะอาจทําใหมีการแพรเชื้อจากแมสูลูก (แตหากจําเปน / ไมสามารถใหนมผงแทนได
จึงใหนมบุตรภายใน 6 เดือนแรกหลังคลอด)
นิยามศัพท
L1 มีความปลอดภัยมากที่สุด (safest)
L2 มีความปลอดภัยมาก (safer)
L3 มีความปลอดภัยปานกลาง (moderately safe)
L4 อาจทําใหเกิดอันตรายได (possibly hazardous)
L5 หามใชโดยเด็ดขาด (contraindicated)