1. สวนที่ 3 Chapter 8
System Analysis Logic of Processes / Logic
Modeling
การวิเคราะหระบบ
คําอธิบายขันตอนการทํางาน
้
ของระบบ
Learning Objectives System Development Life Cycle : SDLC
สามารถใชภาษาอังกฤษแบบโครงสรางเปนเครื่องมืออธิบาย กิจกรรมในขั้นตอนนี้ไดแก
ขั้นตอนตางๆ ของกรรมวิธการทํางานในเชิงตรรกะในแผนภาพกระแส
ี 1. การกําหนดความตองการของระบบ
ขอมูลได (DFD) 2. การวิเคราะหความตองการของระบบใหม
2.1 แบบจําลองขั้นตอนการทํางานของระบบ
สามารถใชตารางการตัดสินใจ และตนไมการตัดสินใจ เพื่ออธิบาย
2.2 คําอธิบายขั้นตอนการทํางาน
เงื่อนไขของทางเลือกได 2.3 แบบจําลองขอมูล
สามารถเปรียบเทียบเทคนิคในการเขียนคําอธิบาย Process แตละ
ชนิดได
8.2 8.3

2. Topics แนะนํา Logic of Process
แนะนํา Logic of Processes คําอธิบายขั้นตอนการทํางานของระบบ (Logic of Process) หรือ
เทคนิคที่ใชในการอธิบาย Logic of Processes เรียกอีกอยางหนึ่งวา Logic Modeling เปนการแสดงใหเห็นถึง
ขอเปรียบเทียบเทคนิคในการเขียนคําอธิบาย Process แตละชนิด โครงสราง หนาที่ และลักษณะการทํางานของ Process ทีปรากฎอยู
่
บนแผนภาพกระแสขอมูล (DFD)
คําอธิบาย Process ชวยใหนักออกแบบระบบและโปรแกรมเมอร
สามารถเขาใจการทํางานภายใน Process ไดโดยงาย โดยใชดู
ประกอบกับแผนภาพชนิดตางๆ ที่ไดจากขั้นตอนการวิเคราะหระบบ
เพื่อนําไปออกแบบ และเขียนโปรแกรมไดสะดวกยิ่งขึ้น อีกทั้ง
สามารถชวยใหการกําหนดตัวแปรทีจะใชในโปรแกรมนันงายขึ้นอีก
่ ้
ดวย
8.4 8.5
แนะนํา Logic of Process แนะนํา Logic of Process
ในบทนี้จะนําเสนอเทคนิคที่ใชในการอธิบาย Process ซึ่งมีเทคนิค
ดังตอไปนี้
ภาษาอังกฤษแบบโครงสราง (Structured English)
ตารางการตัดสินใจ (Decision Table)
การตัดสินใจแบบตนไม (Decision Tree)
8.6 8.7

3. แนะนํา Logic of Process ภาษาอังกฤษแบบโครงสราง
Structured English คือ การนําภาษาอังกฤษมาเขียนเพื่อบงบอก
รายละเอียดการทํางานของ Process ทีปรากฏอยูบน DFD โดยมี
่
คําอธิบาย
1. เปนเดือนสุดทายของปหรือไม รูปแบบการเขียนใกลเคียงกับไวยากรณที่ใชในการเขียนโปรแกรม
2. ไดรับเงินโบนัสหรือไม
ใชอธิบายการทํางานของแตละ process ใน DFDs โดยใช 3 logical
structures ตอไปนี้
แบบตามลําดับ (Sequence)
แบบมีเงื่อนไข (Conditional หรือ Decision Structure)
แบบการทําซ้ํา (Iteration หรือ Repetition)
8.8 8.9
ภาษาอังกฤษแบบโครงสราง ภาษาอังกฤษแบบโครงสราง
แบบตามลําดับ (Sequence) มีลกษณะการทํางานเปนไปตามลําดับ
ั แบบมีเงื่อนไข (Conditional/Decision/Selection) เปนการทํางานที่
ขั้นตอน ไมมีการกระโดดขามขั้นตอน มีการกําหนดการกระทําการทํางานแตกตางกันไปตามแตละเงื่อนไข
โดยรูปแบบการเขียนคําอธิบาย Process แบบมีเงื่อนไข แบงออกได
ตัวอยางเชน 2 ลักษณะคือ
Read Record
Calculate Gross Pay = Hours work * Hour wage If-then-else
Print Gross Pay Case
8.10 8.11

4. ภาษาอังกฤษแบบโครงสราง ภาษาอังกฤษแบบโครงสราง
If-then-else Case
If Accept_Applicant then Select Case Item
Print Accepted Letters Case 1 : if Grade <= 2.00 then
Record Applicant_Data in Applicant_File Reject Applicant
Else Case 2 : if Grade > 2.00 and Grade <= 3.50 then
Print Reject Letters
Print Interview Letters
End If
Case 3 : If Grade > 3.50 then
Print Interview Letters
Record Application_Data
End Select
8.12 8.13
ภาษาอังกฤษแบบโครงสราง ภาษาอังกฤษแบบโครงสราง
แบบการทําซ้ํา (Iteration/Repetition) เปนโครงสรางของการเขียน
ทีมลกษณะการกระทํากิจกรรมซ้าไปเรื่อยๆ ภายใตเงื่อนไขที่กาหนด
่ ี ั ํ ํ
ลักษณะการทําซ้ําสามารถอธิบาย Process ดวย Structure English
ไดคือ
Do-While
Do-Until
For Loop
8.14 8.15

5. ภาษาอังกฤษแบบโครงสราง ภาษาอังกฤษแบบโครงสราง
1.Do-While 2. Do-Until For Loop
ตัวอยางเชน ตัวอยางเชน
Do
Read Employee Record Read Employee Record
While not End-of-File do Print Employee Record
Print Employee Record Until End –of File
End Do
8.16 8.17
ภาษาอังกฤษแบบโครงสราง ภาษาอังกฤษแบบโครงสราง
นอกจากนีสิ่งทีควรคํานึงถึงเมื่อมีการจัดทํา Structured English
้ ่
ไดแก
ชื่อของขอมูลทีแสดงอยูใน Structured English จะเปนชื่อของ
่
ขอมูลทีปรากฏอยูบนแผนภาพกระแสขอมูลเทานัน
่ ้
ประโยคที่เปนสูตรคํานวณทางคณิตศาสตร ควรจะเขียนให
กระทัดรัด และตัวกระทําทางคณิตศาสตร (Operand) ควรจะเปน
ขอมูลทีมอยูภายในระบบหรือเปนคาคงทีทไดกําหนดไว
่ ี ่ ี่
หากเปน Structured English ทีมีโครงสรางการทํางานแบบมี
่
เงื่อนไขหรือการทําซ้าควรมีการเชื่อมโยงเสน (Blocking) หรือใช
ํ
คําทีแสดงใหเห็นถึงจุดสิ้นสุดการทํางานของแตละสวน
่
8.18 8.19

6. ตารางการตัดสินใจ ตารางการตัดสินใจ
Decision Table คือ แผนภาพที่ใชในการอธิบายการทํางานของ The four quadrants
Process ทีมีเงื่อนไขการตัดสินใจทีซับซอน โดยแสดงเงื่อนไข
่ ่
(Conditions) การกระทํา (Actions) และกิจกรรมที่เปนไปไดตาม
กฎเกณฑ (Rules) ของเงื่อนไขนันอยูในรูปของตาราง ซึ่งภายใน
้ Conditions Rules
ตารางการตัดสินใจ มีสวนประกอบตอไปนี้ เงื่อนไข กฎ
Conditions คือ เงื่อนไขตางๆ ที่กําหนดขึ้น
Action คือ ผลของเงื่อนไข ซึ่งไดจากเงื่อนไขตางๆ มาประมวล Actions Action entries
จนไดผลลัพธ กิจกรรม การกระทํา
Rule คือ กฎเกณฑ เปนการรวมกันของเงื่อนไขและการกระทําอัน
ใดอันหนึ่งทีระบุวากิจกรรมใดทีจะตองกระทําตามเงื่อนไขใด
่ ่
8.20 8.21
ตารางการตัดสินใจ การตัดสินใจแบบตนไม
Decision Tree คือ แผนภาพที่ใชในการอธิบายการทํางาน
Conditions/Causes of Action Rules
ของ Process ทีมีเงื่อนไขการตัดสินใจแสดงอยูในรูปของโหนด
่
1 2 3 4 5 6
(Nodes) เชื่อมตอกับเงื่อนไขการตัดสินใจอีกเงื่อนไขหนึงดวย
่
Condition Employee type S H S H S H เสนตรง โดยเสนทางการตัดสินใจในแตละเงื่อนไขจะสิ้นสุดลงที่
Hours worked <4 <40 40 40 >4 >4 กิจกรรมซึ่งแสดงอยูในรูปวงรี
0 0 0
Pay base salary X X X
Calculate Hourly wage X X X
Action Calculate overtime X
Produce Absence Report X
8.22 8.23

7. การตัดสินใจแบบตนไม ขอเปรียบเทียบเทคนิคในการเขียน
คําอธิบาย
คําอธิบาย Process
1 = รุงเชาหรือไม
2 = เปนวันอะไร
สถานการณ Structured Decision Decision
วันอาทิตย
นอนตออีก 2 English Tables Trees
ชั่วโมง
จันทร-ศุกร ออกไปทํางาน การแยกแยะเงื่อนไขการตัดสินใจ ดี พอใช ดีมาก
2
ใช และการกระทํา
1 วันเสาร
นอนตออีก 1
ชั่วโมง การตรวจสอบเงื่อนไขและการ ดีมาก พอใช ดีมาก
ไมใช กระทําอยางเปนลําดับขั้นตอน
กลับไปนอนตอ การตรวจสอบความสมบูรณและ พอใช ดีมาก ดีมาก
ความสอดคลอง
8.24 8.25
เทคนิคในการเลือกวิธีการอธิบายการ Reference Book and Text Book
ประมวลผล ตําราอางอิง
จะเลือกวิธีโครงสรางภาษา (Structure Language) เมื่อ
- การประมวลผลนั้นเปนกรณีที่เกิดเหตุการณที่มีการกระทําซ้า
ํ คัมภีรการวิเคราะหและออกแบบระบบ กิตติ ภักดีวฒนกุล และ
 ั
พนิดา พานิชกุล
จะเลือกวิธีใชตารางการตัดสินใจ (Decision Table) เมื่อ Modern Systems Analysis & Design : Jeffrey A. Hoffer,
- เงื่อนไขกิจกรรมที่จะกระทําและกฎในการประมวลผลมีความ Joey F.George, Joseph S. Valacich
ซับซอนมาก
- เมื่อการประมวลผลนันมีกฎตาง ๆ ที่ขัดแยงและเกิดกรณี
้
ฟุมเฟอยได
จะเลือกวิธีผงตนไม (Decision Tree) เมือ
ั ่
- การเกิดเงื่อนไขตาง ๆ และการกระทํากิจกรรมเปนไปตามลําดับ
กอนหลัง
- กรณีทมีเงื่อนไขหลากหลายแบบ ในการแตกกิ่งที่แตกตางกัน
่ี
ไปโดยเงื่อนไขไมจํากัด
8.26 8.27

8. Q&A
8.28