SlideShare a Scribd company logo
1 of 8
Download to read offline
๑
พระธรรมเทศนาสมณกถา
พระเทพกวี (มนตรี คณิสฺสโร) วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม
แสดงในการทรงบาเพ็ญพระราชกุศลบรมราชานุเคราะห์
สตมวารศพพระภาวนาวิศาลเถร (บุญมี โชติปาโล)
อดีตเจ้าอาวาสวัดสระประสานสุข
ตาบลไร่น้อย อาเภอเมือง จังหวัดอุบลราชธานี
ณ ศาลาบาเพ็ญกุศล วัดสระประสานสุข วันอาทิตย์ที่ ๑๒ กันยายน พ.ศ.๒๕๔๗
พระพรหมวิสุทธาจารย์ (มนตรี คณิสฺสโร)
๒
ขอถวายพระพรเจริญพระราชสิริสวัสดิ์พิพัฒนมงคล พระชนม์สุขทุกประการ จงมีแด่
สมเด็จบรมบพิตร พระราชสมภารเจ้า ผู้ทรงพระคุณอันประเสริฐ บัดนี้ จักรับพระราชทาน
ถวายพระธรรมเทศนาสนองพระเดชพระคุณประดับพระปัญญาบารมี ถ้ารับพระราชทาน
ถวายวิสัชชนาไป มิได้ถูกต้องตามโวหารอรรถาธิบายในพระธรรมเทศนา ณ บทใดบทหนึ่งก็
ดี ขอเดชะ พระเมตตาคุณ พระกรุณาคุณ พระขันติคุณ ทรงพระกรุณาโปรดพระราชทาน
อภัยแก่อาตมะผู้มีสติปัญญาน้อย ขอถวายพระพร
นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส
โย จ สเมติ ปาปานิ อณฺถฺสานิ สพฺพโส
มิตตฺตา หิ ปาปาน สมโณติ ปวุจฺจติ
บัดนี้ จักรับพระราชทานถวายพระธรรมเทศนา ในสมณกถา สนองพระเดชพระคุณ
ประดับพระปัญญาบารมีอนุรูปแก่พระราชกุศลราศีทักษิณานุประทานกิจ ที่สมเด็จบรม
บพิตรพระราชสมภารเจ้า ผู้ทรงพระคุณอันประเสริฐ ได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ทรง
บาเพ็ญพระราชกุศลบรมราชานุเคราะห์อุทิศศพ พระภาวนาวิศาลเถร (บุญมี โชติปาโล)
อดีตเจ้าอาวาสวัดสระประสานสุข ตาบลไร่น้อย อาเภอเมือง จังหวัดอุบลราชธานี ซึ่งได้ถึง
แก่มรณภาพครบ ๑๐๐ วัน ในวันนี้
การพระราชกุศลบรมราชานุเคราะห์ ที่ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทาน เป็น
พระมหากรุณาธิคุณโปรดเกล้าฯ พระราชสุขประโยชน์เกียรติคุณอันแผ่ไพศาลแก่พสกนิกร
ทุกถ้วนหน้า เป็นพระราชกุศลธรรมจริยาอาจิณปฏิบัติ ที่ทรงปฏิบัติบาเพ็ญเสมอมา เป็น
พระมหากรุณาธิคุณ ล้นเกล้าล้นกระหม่อมหาที่สุดมิได้
นับแต่กาลถึงมรณภาพของพระภาวนาวิศาลเถร (บุญมี โชติปาโล) สมเด็จบรมบพิตร
พระราชสมภารเจ้าทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานน้าหลวงสรงศพ พระราชทาน
หีบทองทึบประดิษฐานศพ พระราชทานพวงมาลาหน้าศพ ทรงรับศพพระภาวนาวิศาลเถร
(บุญมี โชติปาโล) ไว้ในพระบรมราชานุเคราะห์โดยตลอดเป็นพระมหากรุณาธิคุณโปรดเกล้า
ฯ หาที่สุดมิได้ เป็นเกียรติยศอันสูงยิ่งที่ทรงพระกรุณาโปรดพระราชทานแด่พระภาวนา
วิศาลเถร (บุญมี โชติปาโล) เป็นอย่างยิ่ง
๓
พระภาวนาวิศาลเถร (บุญมี โชติปาโล) นามเดิม บุญมี นามสกุล กุศลคุณ เกิด ณ
วันที่ ๒๔ กุมภาพันธ์ พุทธศักราช ๒๔๕๒ ตรงกับวันพฤหัสบดี ขึ้น ๑๕ ค่า เดือน ๓ ปีระกา
ซึ่งตรงกับวันสาคัญในทางพุทธศาสนา คือ วันมาฆบูชา ณ บ้านเลขที่ ๑๓๖ หมู่ ๒ ตาบลไร่
น้อย อาเภอเมือง จังหวัดอุบลราชธานี โยมบิดาชื่อ นายกุ โยมมารดา ชื่อ นางเลื่อน กุศล
คุณ
ปฐมวัย ท่านได้รับการศึกษาจบชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ จากโรงเรียนบ้านนาเมือง
ตาบลไร่น้อย อาเภอเมือง จังหวัดอุบลราชธานี ต่อมาโยมมารดาได้นาไปฝากหลวงปู่สีทา ชย
เสโน ซึ่งเป็นญาติ เพื่อเป็นศิษย์ปฏิบัติและศึกษาปฏิบัติธรรม ท่านจึงได้มีโอกาสพบเห็นและ
กราบนมัสการหลวงปู่เสาร์ กนฺตสีโล และพระอาจารย์มั่น ภูริทตฺโต ซึ่งท่านอาจารย์ทั้งสอง
ได้แวะเวียนมากราบนมัสการหลวงปู่สีทา ชยเสโน ซึ่งเป็นพระอุปัชฌาย์ และ อาจารย์ใหญ่
ฝ่ายวิปัสสนา ในสมัยนั้น
เมื่อหลวงปู่สีทา ชยเสโน ได้ถึงแก่มรณภาพลง โยมมารดาได้พาท่านไปถวายตัวบวช
เป็นสามเณร ที่วัดศรีทอง (วัดศรีอุบลรัตนาราม) ตาบลในเมือง อาเภอเมือง จังหวัด
อุบลราชธานี เพื่อศึกษาปริยัติธรรมและสามารถสอบนักธรรม ตรี โท เอก ได้ที่สานักเรียน
วัดศรีทอง (วัดศรีอุบลรัตนาราม)
นอกจากนั้น ท่านยังมีความสามารถพิเศษ ได้ศึกษาอักษรขอมสามารถอ่านออกเขียน
ได้ และยังมีความชานาญในการอ่านหนังสือขอมสมัยโบราณ และมีความสามารถทางด้าน
การใช้ภาษาผญาภาษิตอีสานเป็นอย่างดีสามารถนามาใช้ในการเทศนาสั่งสอน เป็นคาสอน
เป็นที่ประทับใจและเกิดศรัทธาแก่ผู้ได้ฟังพระธรรมเทศนาคาสอนของท่านเป็นอย่างมาก
ในระหว่างที่เป็นสามเณร ท่านได้รับความเมตตาจากพระอาจารย์มั่น ภูริทตฺโต ได้
เมตตานาท่านไปอยู่จาพรรษากับท่านที่จังหวัดสกลนคร จึงเป็นเหตุให้ท่านได้ใกล้ชิด ได้
ปฏิบัติวัตรถวายอุปฐากและศึกษาปฏิบัติธรรมอย่างใกล้ชิดกับพระอาจารย์มั่น ภูริทตฺโต เป็น
อย่างมาก เมื่ออายุครบ ๒๐ ปี ท่านได้การอุปสมบทเป็นพระภิกษุ ณ พันธสีมา วัดศรีทอง
เมื่อวันศุกร์ ขึ้น ๑๕ ค่า เดือน ๖ ปีมะแม ซึ่งตรงกับวันที่ ๑๕ พฤษภาคม พุทธศักราช
๒๔๗๕ ซึ่งตรงกับวันสาคัญทางพระพุทธศาสนา คือ วันวิสาขบูชา โดยมีพระศาสนดิลก
๔
(เสน ชยเสโน) เป็นพระอุปัชฌาย์ พระมหาสว่าง เป็นพระกรรมวาจาจารย์ พระอาจารย์เพ็ง
เป็นพระอนุสาวนาจารย์ ได้รับฉายา ว่า โชติปาโล
หลังจากอุปสมบทแล้ว ท่านได้มีโอกาสพบและกราบนมัสการพระอุบาลีคุณูปมา
จารย์ (จันทร์ สิริจนฺโท) ซึ่งเป็นพระเถรผู้ใหญ่ในวงการคณะสงฆ์ ท่านได้รับความเมตตา ให้
ตามท่านไปอยู่จาพรรษาที่วัดบรมนิวาสและที่วัดเขาพระงาม (วัดสิริจันทรนิมิต) อีกด้วย
หลังจากนั้นท่านได้ออกจาริกธุดงค์ไปตามสถานที่ต่างๆ เพื่อแสวงหาความสงบ ความ
หลุดพ้นแห่งจิตใจท่านได้ออกจาริกไปพร้อมกับพระอาจารย์พระมหาสว่าง ซึ่งเป็นพระ
อาจารย์ของท่าน โดยจาริกไปประเทศพม่า ลาว เขมร เวียดนาม และจีน
เมื่อเดินทางกลับมายังประเทศไทยแล้ว ท่านได้เดินทางไปช่วยพระอาจารย์สิงห์
ขนฺตยาคโม (พระญาณวิศิษฎ์) สร้างวัดป่าสาลวัน อาเภอเมือง จังหวัดนครราชสีมา ซึ่งแต่
เดิมเป็นป่าช้าสาลวัน ที่ปฏิบัติบาเพ็ญธรรมของพระอาจารย์ทั้งหลาย
ต่อมาได้ร่วมกับ หลวงพ่อลี ธมฺมธโร (พระวิสุทธิธรรมรังสีคัมภีร์เมธาจารย์) สร้างวัดอ
โศการาม จังหวัดสมุทรปราการ เพื่อเป็นศูนย์วิปัสสนากัมฐาน และได้ร่วมกับพระอาจารย์
ฝั้น อาจาโร สร้างวัดป่าสุทธาวาส จังหวัดสกลนคร เพื่อเป็นอนุสรณ์แก่ พระอาจารย์มั่น
ภูริทตฺโต ทั้งได้ร่วมกับพระอาจารย์ดี ฉนฺโน สร้างวัดภูเขาแก้ว อาเภอพิบูลมังสาหาร จังหวัด
อุบลราชธานี อีกวัดหนึ่งด้วย
ในปีพุทธศักราช ๒๔๘๐ ท่านได้กลับมายังจังหวัดอุบลราชธานี ได้รับการแต่งตั้งให้
ดารงตาแหน่งเจ้าอาวาสวัดสระประสานสุขสืบต่อจากพระศาสนดิลก ซึ่งเป็นพระอุปัชฌาย์
ท่านได้เริ่มพัฒนาวัดสระประสานสุข (วัดบ้านนาเมือง) ซึ่งเป็นวัดบ้านเกิดของท่าน จนมี
ความมั่นคงเจริญรุ่งเรืองเป็นที่ศรัทธาและเลื่อมใสแก่ศรัทธาสาธุชน ประชาชนในจังหวัด
อุบลราชธานีและจังหวัดใกล้เคียงทั่วไป โดยที่วัดมีอาณาเขตติดกับเขตทหารอากาศ กองบิน
ที่ ๒๑ จึงเป็นเหตุให้ข้าราชการทหารอากาศได้เข้าวัดทาบุญ ตลอดทั้งมีศรัทธาอุปสมบทจา
พรรษา ณ วัดสระประสานสุขนี้ตลอดมา
๕
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานสมณศักดิ์ใน
ปีพุทธศักราช ๒๕๒๔ เป็นพระครูสัญญาบัตรเจ้าอาวาสวัดราษฎ์ ที่พระครูไพโรจน์ รัต
โนบล
ปีพุทธศักราช ๒๕๓๐ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ เลื่อนสมณศักดิ์เป็นพระครูสัญญา
บัตรเทียบผู้ช่วยเจ้าอาวาสพระอารามหลวงชั้นพิเศษในราชทินนามเดิม
ปีพุทธศักราช ๒๕๔๔ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ตั้งสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะที่
พระภาวนาวิศาลเถร ฝ่ายวิปัสสนา เป็นเกียรติคุณตลอดไป
พระภาวนาวิศาลเถร (บุญมี โชติปาโล) ได้เจริญในธรรมและพรรษายุกาลด้วยดีตลอด
มา ถึง ๙๕ ปี ได้อาพาธด้วยโรคชรา ปอดอักเสบ และมีโรคแทรกซ้อนมาตั้งแต่วันที่ ๑๖
พฤษภาคม ๒๕๔๖ ท่านได้รับการดูแลรักษาจากคณะแพทย์พยาบาล ข้าราชการชั้นผู้ใหญ่
และศรัทธาสาธุชน ศิษยานุศิษย์ เป็นอย่างดียิ่งตลอดมา โดยได้พักรักษาอาคารอาพาธอยู่ที่
วัดภายในกุฏิ
วันที่ ๔ มิถุนายน ๒๕๔๗ เวลา ๐๙.๐๐ น. พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี
พระวรราชา ทินัดดามาตุ เสด็จเป็นการส่วนพระองค์เยี่ยมอาการอาพาธของหลวงปู่บุญมี
โชติปาโล ทรงมีพระราชปฏิสันฐานสอบถามอาการอาพาธกับหลวงปู่เป็นระยะ แม้หลวงปู่
บุญมีจะทูลตอบถวายพระองค์ไม่ได้ แต่ก็ได้แสดงออกถึงความปิติ กับตอบทางสีหน้า พร้อม
ยกแขนถึงการรับรู้ถึงเรื่องที่ทรงพระกรุณารับสั่งถาม เวลา ๑๑.๑๕ น. พระภาวนาวิศาลเถร
(บุญมี โชติปาโล) ได้ถึงแก่การมรณภาพละสังขารลงด้วยอาการอันสงบ รวมสิริอายุ ๙๕ ปี
๓ เดือน ๙ วัน ๗๔ พรรษา
พระภาวนาวิศาลเถร (บุญมี โชติปาโล) ได้ประกอบกรณียกิจ สมฐานะภาวะของ
สมณะในพระพุทธศาสนาอย่างสมบูรณ์โดยแท้ต้องตามพุทธภาษิตที่ได้ยกเป็น บทอุทเทสว่า
โย จ สเมติ ปาปานิ อณฺถฺสานิ สพฺพโส
มิตตฺตา หิ ปาปาน สมโณติ ปวุจฺจติ
แปลความว่า ผู้ใดระงับบาปน้อยใหญ่ได้โดยประการทั้งปวง ท่านเรียกผู้นั้นว่าสมณะ
เพราะเป็นผู้ระงับ
๖
คาว่าสมณะ แปลว่า ผู้สงบ หมายถึง นักบวชผู้สละการครองเรือนออกบวชถือเพศ
บรรพชิตถือเพศพระหรือสมณะถือศีลวัตรปฏิบัติตนมุ่งสู่ความสงบแห่งจิตใจสงบระงับกิเลส
บาปธรรมอันเป็นของโลกิยวิสัยเสียให้ได้ พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสเรียกสาวกบริษัทว่า
บรรพชิตว่า สมณะเพราะมาละบาป อกุศล ทุจริตและระงับบาปอกุศลต่างๆ เสียได้
บาป ได้แก่ ความชั่ว ความเศร้าหมอง มีสภาพทาให้จิตใจเศร้าหมอง ขุ่นมัว ทาจิตใจ
ให้ตกต่า บาปเมื่อมีอานาจครอบงาจิตใจของบุคคลได้แล้วย่อมชักนาบุคคลให้กระทา พูด
และคิดในทางที่ผิดเสื่อมทราม และเศร้าหมองเป็นไปเพื่อทาลายความสงบสุข ก่อความทุกข์
เดือดร้อนทั้งแก่ตนและผู้อื่น
บาปนั้นเกิดจากการกระทา ทางกาย ทางวาจา และทางใจที่เป็นอกุศลทุจริต เป็น
ความประพฤติผิดก่อความทุกข์ยากเดือดร้อนเวรภัย และเศร้าหมอง ผู้ประพฤติบาปกรรม
เป็นผู้เศร้าหมอง เป็นผู้ประพฤติผิด ไม่ว่าผู้นั้นจะอยู่ในเพศภาวะใดก็ตาม ก็ได้ชื่อว่าเป็นผู้
ประพฤติผิด และจะต้องได้รับผลกรรมของบาปนั้นๆ เมื่อบาปกรรมนั้นเองให้ผล
การทาล้างผลาญหรือการเบียดเบียนทรมานชีวิตจิตใจของบุคคลอื่นสัตว์อื่นด้วย
ศาสตราวุธหรือด้วยกายก็ตาม การถือเอาสิ่งของที่เจ้าของเขาไม่ได้ให้ด้วยอาการอันเป็นโจร
ก็ตาม แม้การประพฤติผิดในทางประเวณี ซึ่งเป็นเหตุให้เกิดความแตกร้าวในหมู่มนุษย์ก็ตาม
การเข้าไปกล่าวร้ายว่าร้ายผู้อื่นด้วยวาจาก็ตาม เหล่านี้ก็จัดว่าเป็นบาปอกุศลทุจริต เป็นการ
ฆ่าการเบียดเบียนทั้งโดยตรงและโดยอ้อม ผู้ประพฤติเช่นนี้ ได้ชื่อว่าเป็นผู้ฆ่าผู้เบียดเบียน ผู้
เข้าไปทาลายล้างผลาญผู้อื่นสัตว์อื่นให้ทุกข์ยากเดือดร้อน ส่วนบุคคลผู้มีเมตตาเป็นวิหาร
ธรรมเป็นปกติอัธยาศัย เป็นความทุกข์ยากเดือดร้อนของบุคคลอื่นสัตว์อื่น เหมือนความทุกข์
ยากเดือดร้อนของตน ด้วยคิดว่าบุคคลอื่นสัตว์อื่นย่อมปรารถนาสุขย่อมรักชีวิต กลัวต่อภัย
ต่างๆ อันจะทาลายชีวิตร่างกายความปลอดภัยของตนๆ คอยระวังหลบหลีกอยู่เสมอ ผู้มี
สัมมาอาชีวะเลี้ยงชีวิตในทางที่ชอบ ประกอบกิจการงานในทางสุจริต ย่อมเห็นคุณค่าของ
ทรัพย์สินเงินทองที่หามาได้โดยสุจริต และรู้สึกหวงแหนไม่ต้องการให้เกิดการสูญหายด้วย
เหตุใดๆ ผู้ไม่ประพฤติผิดในทางประเวณีย่อมยินดีเฉพาะคู่ครองของตน ทาให้เกิดการ
ไว้วางใจซึ่งกันและกัน มีความซื่อสัตย์ต่อกัน ผู้พูดวาจาสัตย์จริงประกอบด้วยอรรถด้วยธรรม
๗
เป็นคาพูดก่อประโยชน์แก่ตนและส่วนรวม เป็นต้นเหล่านี้ ผู้ประพฤติเช่นนี้เป็นผู้ประพฤติ
กาจัดชาระมลทิตใจความเศร้าหมองใจของตนได้ ได้ชื่อว่า บรรพชิต ตามนัยพระพุทธภาษิต
ว่า ปพฺพชยมตฺตโน มล ตสฺมา ปพฺพชิโตติ วุจฺจติ แปลว่า ผู้ละมลทินของตนได้ ท่านเรียกว่า
บรรพชิต
มลทิน เป็นชื่อของกิเลสบาปธรรม ความชั่วความเศร้าหมองต่างๆ ที่เกิดขึ้นกับใจเป็น
มลทินใจ ทาใจให้เศร้าหมองขุ่นมัดเสียปกติภาพไป ทาจิตใจให้ตกต่า มลทินเกิดขึ้นที่ใจต้อง
หมั่นชาระให้หมดไป ใจก็จะสะอาดผ่องใส ต้องป้องกันไม่ให้เกิดขึ้นกับใจ ด้วยละบาปที่มีอยู่
ให้หมดไป ด้วยทาให้เบาบางไปโดยลาดับ ด้วยทาให้หมดสิ้นไป และไม่ให้โอกาสกลับมา
เกิดขึ้นได้อีก ได้ชื่อว่าผู้กาจัดมลทินใจ เป็นบรรพชิตผู้เว้นได้โดยแท้
ส่วนสมณะ ผู้สงบคือสงบจากบาปธรรมทั้งบวง บาเพ็ญตนอยู่ในสิ่งที่เป็นบุญเป็นกุศล
เท่านั้น ดังพระบาลีว่า สมจริยาย สมโณติ วุจฺจติ ได้ชื่อว่าสมณะ เพราะความประพฤติสงบ
เรียบร้อยทั้งกาย วาจา ใจ กล่าวคือ กายก็สงบเรียบร้อยดีไม่ทาร้ายเบียดเบียนใคร วาจาก็
สงบเรียบร้อยดีไม่กล่าวคาเท็จคาหยาบคาย ใจก็สงบเยือกเย็นมั่นคง ไม่หวั่นไหว ไม่ตกเป็น
ทาสของอกุศลมลทิน ใจสมบูรณ์ด้วยสมณะสัญญา ประพฤติประโยชน์เพื่อตนและบุคคลอื่น
ทั้งสองฝ่าย สมดังพระพุทธภาษิตว่า
โย จ สีลญฺจ ปญฺญญฺจ สุตญฺจตฺตนิ ปสฺสติ
อุกินฺนมตฺถ จรติ อตฺตโน จ ปรสฺส จ
แปลความว่า ผู้ใดเห็นศีลปัญญา และสุตะในตน ผู้นั้นย่อมประพฤติประโยชน์เพื่อตนและ
ผู้อื่นทั้ง ๒ ฝ่ายดังนี้
ผู้มีศีล มีธรรม ย่อมประพฤติธรรม กาจัดบาปอกุศลทุจริตมลทิน โทษต่างๆ เสียได้
เว้นการฆ่าการเบียดเบียนการทาลายล้างผลาญ ประหัตประหารกัน สงบจากบาปธรรมได้
อย่างสิ้นเชิง มีกายวาจาใจสงบ สงบกายวาจาใจได้ ได้ชื่อว่าสร้างความสงบสุขให้เกิดขึ้นทั้ง
ตนและผู้อื่น เป็นความสุขอันยิ่งยืนตลอดไปด้วย อานาจเมตตาธรรม อันไม่มีประมาณ ทั้งที่
เป็นเมตตากายกรรม เมตตาวจีกรรม เมตตามโนกรรมทั้งต่อหน้าและลับหลัง เพื่อเสริมสร้าง
ความสงบสุขเป็นไปเพื่อความอนุเคราะห์สงเคราะห์ เพื่อความสามัคคี เพื่อความเป็นอันหนึ่ง
๘
อันเดียวกัน ผู้มีเมตตาแสวงหาความสุขให้แก่ผู้อื่นสัตว์อื่นอยู่เสมอ เว้นขาดจากการฆ่าการ
เบียดเบียนทาลายล้างผลาญไม่ก่อความวุ่นวายความเดือดร้อนโดยประการทั้งปวดเป็นผู้สงบ
ระงับได้โดยสิ้นเชิง
พระภาวนาวิศาลเถร (บุญมี โชติปาโล) สมบูรณ์ด้วยข้อวัตรปฏิบัติ สีลาจารวัตร สม
ฐานะภาวะแห่งสมณะในพระพุทธศาสนาโดยแท้ ตลอดชนม์ชีพของท่านดารงอยู่ในสมณะ
คุณมาโดยตลอด มีชีวิตอยู่ในแวดวงของสมณะผู้ปฏิบัติดีปฏิบัติชอบ ได้รับความเมตตาจาก
พระเถระฝ่ายวิปัสสนา ได้ศึกษาอบรมธรรมปฏิบัติตั้งแต่ได้รับบรรพชาอุปสมบท จึงได้เจริญ
ในธรรมของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ได้ปฏิบัติบาเพ็ญประโยชน์เพื่อพระพุทธศาสนาและ
ประเทศชาติ ประชาชนชาวไทย เขมร ลาว มาโดยตลอด สุดจักพรรณนาได้ จึงเป็นที่เคารพ
ศรัทธาของมหาชนโดยทั่วไป
ขออานาจพระราชกุศลบุญราศี ที่สมเด็จบรมบพิตร พระราชสมภารเจ้าพระคุณอัน
ประเสริฐ ทรงมหากรุณาโปรดเกล้าทรงบาเพ็ญพระราชกุศลอุทิศถวายในครั้งนี้ จงเป็น
บุญนฤธีอานวยสุขประโยชน์สถาพรแก่พระภาวนาวิศาลเถร (บุญมี โชติปาโล) เพื่อสาเร็จ
เป็นปัตตานุโมทนามัยกุศล เป็นสรรพมงคงสิริสวัสดีในทุกที่ทุกสถานตลอดนิตยกาล
รับพระราชทานถวายวิสัชนาพระธรรมเทศนาในสมณกถา ยุติลงด้วยประการฉะนี้
ขอถวายพระพร

More Related Content

What's hot

วันสำคัญทางพระพุทธศาสนา
วันสำคัญทางพระพุทธศาสนาวันสำคัญทางพระพุทธศาสนา
วันสำคัญทางพระพุทธศาสนา
linda471129101
 
รวมพระอรหันต์ที่อยู่ในประเทศไทยเวลานี้
รวมพระอรหันต์ที่อยู่ในประเทศไทยเวลานี้รวมพระอรหันต์ที่อยู่ในประเทศไทยเวลานี้
รวมพระอรหันต์ที่อยู่ในประเทศไทยเวลานี้
Adisorn Tanprasert
 
2 19+พระธัมมปทัฏฐกถาแปล+ภาค+๑
2 19+พระธัมมปทัฏฐกถาแปล+ภาค+๑2 19+พระธัมมปทัฏฐกถาแปล+ภาค+๑
2 19+พระธัมมปทัฏฐกถาแปล+ภาค+๑
Tongsamut vorasan
 
บทสวดพระบรมมหาจักรพรรดิ
บทสวดพระบรมมหาจักรพรรดิบทสวดพระบรมมหาจักรพรรดิ
บทสวดพระบรมมหาจักรพรรดิ
nuom131219
 
บาลี 31 80
บาลี 31 80บาลี 31 80
บาลี 31 80
Rose Banioki
 
2 23คัณฐีพระธัมมปทัฏฐกถา+ยกศัพท์แปล+ภาค๑
2 23คัณฐีพระธัมมปทัฏฐกถา+ยกศัพท์แปล+ภาค๑2 23คัณฐีพระธัมมปทัฏฐกถา+ยกศัพท์แปล+ภาค๑
2 23คัณฐีพระธัมมปทัฏฐกถา+ยกศัพท์แปล+ภาค๑
Tongsamut vorasan
 
ศึกษาพระสูตรสำคัญของมหายาน
ศึกษาพระสูตรสำคัญของมหายานศึกษาพระสูตรสำคัญของมหายาน
ศึกษาพระสูตรสำคัญของมหายาน
Anchalee BuddhaBucha
 
ขบวนการพุทธใหม่ในโลกยุคปัจจุบัน ตอน วัดพระธรรมกาย
ขบวนการพุทธใหม่ในโลกยุคปัจจุบัน ตอน วัดพระธรรมกายขบวนการพุทธใหม่ในโลกยุคปัจจุบัน ตอน วัดพระธรรมกาย
ขบวนการพุทธใหม่ในโลกยุคปัจจุบัน ตอน วัดพระธรรมกาย
Padvee Academy
 
สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช พระพุทธเจ้าสอนอะไร What did the buddha t...
สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช   พระพุทธเจ้าสอนอะไร What did the buddha t...สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช   พระพุทธเจ้าสอนอะไร What did the buddha t...
สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช พระพุทธเจ้าสอนอะไร What did the buddha t...
Tongsamut vorasan
 
บาลี 62 80
บาลี 62 80บาลี 62 80
บาลี 62 80
Rose Banioki
 
Ebook ดาไลลามะ สนทนาธรรมกับคนไทยที่ธรรมศาลา
Ebook ดาไลลามะ สนทนาธรรมกับคนไทยที่ธรรมศาลาEbook ดาไลลามะ สนทนาธรรมกับคนไทยที่ธรรมศาลา
Ebook ดาไลลามะ สนทนาธรรมกับคนไทยที่ธรรมศาลา
Panda Jing
 
1 ปกรายงาน
1 ปกรายงาน1 ปกรายงาน
1 ปกรายงาน
vanchai899
 

What's hot (20)

001
001001
001
 
วันสำคัญทางพระพุทธศาสนา
วันสำคัญทางพระพุทธศาสนาวันสำคัญทางพระพุทธศาสนา
วันสำคัญทางพระพุทธศาสนา
 
รวมพระอรหันต์ที่อยู่ในประเทศไทยเวลานี้
รวมพระอรหันต์ที่อยู่ในประเทศไทยเวลานี้รวมพระอรหันต์ที่อยู่ในประเทศไทยเวลานี้
รวมพระอรหันต์ที่อยู่ในประเทศไทยเวลานี้
 
2 19+พระธัมมปทัฏฐกถาแปล+ภาค+๑
2 19+พระธัมมปทัฏฐกถาแปล+ภาค+๑2 19+พระธัมมปทัฏฐกถาแปล+ภาค+๑
2 19+พระธัมมปทัฏฐกถาแปล+ภาค+๑
 
บทสวดพระบรมมหาจักรพรรดิ
บทสวดพระบรมมหาจักรพรรดิบทสวดพระบรมมหาจักรพรรดิ
บทสวดพระบรมมหาจักรพรรดิ
 
บาลี 31 80
บาลี 31 80บาลี 31 80
บาลี 31 80
 
2 23คัณฐีพระธัมมปทัฏฐกถา+ยกศัพท์แปล+ภาค๑
2 23คัณฐีพระธัมมปทัฏฐกถา+ยกศัพท์แปล+ภาค๑2 23คัณฐีพระธัมมปทัฏฐกถา+ยกศัพท์แปล+ภาค๑
2 23คัณฐีพระธัมมปทัฏฐกถา+ยกศัพท์แปล+ภาค๑
 
บทพระคำข้าว
บทพระคำข้าวบทพระคำข้าว
บทพระคำข้าว
 
ศึกษาพระสูตรสำคัญของมหายาน
ศึกษาพระสูตรสำคัญของมหายานศึกษาพระสูตรสำคัญของมหายาน
ศึกษาพระสูตรสำคัญของมหายาน
 
ขบวนการพุทธใหม่ในโลกยุคปัจจุบัน ตอน วัดพระธรรมกาย
ขบวนการพุทธใหม่ในโลกยุคปัจจุบัน ตอน วัดพระธรรมกายขบวนการพุทธใหม่ในโลกยุคปัจจุบัน ตอน วัดพระธรรมกาย
ขบวนการพุทธใหม่ในโลกยุคปัจจุบัน ตอน วัดพระธรรมกาย
 
สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช พระพุทธเจ้าสอนอะไร What did the buddha t...
สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช   พระพุทธเจ้าสอนอะไร What did the buddha t...สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช   พระพุทธเจ้าสอนอะไร What did the buddha t...
สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช พระพุทธเจ้าสอนอะไร What did the buddha t...
 
บาลี 62 80
บาลี 62 80บาลี 62 80
บาลี 62 80
 
Ebook ดาไลลามะ สนทนาธรรมกับคนไทยที่ธรรมศาลา
Ebook ดาไลลามะ สนทนาธรรมกับคนไทยที่ธรรมศาลาEbook ดาไลลามะ สนทนาธรรมกับคนไทยที่ธรรมศาลา
Ebook ดาไลลามะ สนทนาธรรมกับคนไทยที่ธรรมศาลา
 
เศรษฐศาสตร์แนวพุทธ
เศรษฐศาสตร์แนวพุทธเศรษฐศาสตร์แนวพุทธ
เศรษฐศาสตร์แนวพุทธ
 
1. สุนัขจิ้งจอกจอมยุยง วณฺณาโรหชาตกํ ๓๖๑
1. สุนัขจิ้งจอกจอมยุยง  วณฺณาโรหชาตกํ  ๓๖๑1. สุนัขจิ้งจอกจอมยุยง  วณฺณาโรหชาตกํ  ๓๖๑
1. สุนัขจิ้งจอกจอมยุยง วณฺณาโรหชาตกํ ๓๖๑
 
Bali 2-10
Bali 2-10Bali 2-10
Bali 2-10
 
1 ปกรายงาน
1 ปกรายงาน1 ปกรายงาน
1 ปกรายงาน
 
ใบความรู้ วันสำคัญทางศาสนา วันมาฆบูชา ป.1+414+dltvsocp1+55t2soc p01 f02-1page
ใบความรู้ วันสำคัญทางศาสนา วันมาฆบูชา ป.1+414+dltvsocp1+55t2soc p01 f02-1pageใบความรู้ วันสำคัญทางศาสนา วันมาฆบูชา ป.1+414+dltvsocp1+55t2soc p01 f02-1page
ใบความรู้ วันสำคัญทางศาสนา วันมาฆบูชา ป.1+414+dltvsocp1+55t2soc p01 f02-1page
 
บทวิจารณ์หนังสือลักษณะแห่งพระพุทธศาสนา
บทวิจารณ์หนังสือลักษณะแห่งพระพุทธศาสนา บทวิจารณ์หนังสือลักษณะแห่งพระพุทธศาสนา
บทวิจารณ์หนังสือลักษณะแห่งพระพุทธศาสนา
 
ภาค 2
ภาค 2ภาค 2
ภาค 2
 

Similar to พระธรรมเทศนาสมณกถา

พระภาวนาวิศาลเถร (หลวงปุ่บุญมี โชติปาโล)
พระภาวนาวิศาลเถร (หลวงปุ่บุญมี โชติปาโล)พระภาวนาวิศาลเถร (หลวงปุ่บุญมี โชติปาโล)
พระภาวนาวิศาลเถร (หลวงปุ่บุญมี โชติปาโล)
Thamma Dlife
 
2 23คัณฐีพระธัมมปทัฏฐกถา+ยกศัพท์แปล+ภาค๑
2 23คัณฐีพระธัมมปทัฏฐกถา+ยกศัพท์แปล+ภาค๑2 23คัณฐีพระธัมมปทัฏฐกถา+ยกศัพท์แปล+ภาค๑
2 23คัณฐีพระธัมมปทัฏฐกถา+ยกศัพท์แปล+ภาค๑
Tongsamut vorasan
 
ประวัติพุทธสาวก
ประวัติพุทธสาวกประวัติพุทธสาวก
ประวัติพุทธสาวก
chaichaichaiyoyoyo
 
ประกาศแต่งตั้งคณะกรรมการจัดงานพระราชทานเพลิงศพ
ประกาศแต่งตั้งคณะกรรมการจัดงานพระราชทานเพลิงศพประกาศแต่งตั้งคณะกรรมการจัดงานพระราชทานเพลิงศพ
ประกาศแต่งตั้งคณะกรรมการจัดงานพระราชทานเพลิงศพ
หนุ่มน้อย ดาร์จีลิ่ง
 
วัดในบางกอก ม.๓ห้อง๙ วิชาภูมิปัญญาบางกอก อ.นภัสสรณ์
วัดในบางกอก ม.๓ห้อง๙ วิชาภูมิปัญญาบางกอก อ.นภัสสรณ์วัดในบางกอก ม.๓ห้อง๙ วิชาภูมิปัญญาบางกอก อ.นภัสสรณ์
วัดในบางกอก ม.๓ห้อง๙ วิชาภูมิปัญญาบางกอก อ.นภัสสรณ์
ไนซ์ ไนซ์
 
วัดในบางกอก ม.๓ห้อง๙ วิชาภูมิปัญญาบางกอก อ.นภัสสรณ์
วัดในบางกอก ม.๓ห้อง๙ วิชาภูมิปัญญาบางกอก อ.นภัสสรณ์วัดในบางกอก ม.๓ห้อง๙ วิชาภูมิปัญญาบางกอก อ.นภัสสรณ์
วัดในบางกอก ม.๓ห้อง๙ วิชาภูมิปัญญาบางกอก อ.นภัสสรณ์
ไนซ์ ไนซ์
 

Similar to พระธรรมเทศนาสมณกถา (20)

พระภาวนาวิศาลเถร (หลวงปุ่บุญมี โชติปาโล)
พระภาวนาวิศาลเถร (หลวงปุ่บุญมี โชติปาโล)พระภาวนาวิศาลเถร (หลวงปุ่บุญมี โชติปาโล)
พระภาวนาวิศาลเถร (หลวงปุ่บุญมี โชติปาโล)
 
2 23คัณฐีพระธัมมปทัฏฐกถา+ยกศัพท์แปล+ภาค๑
2 23คัณฐีพระธัมมปทัฏฐกถา+ยกศัพท์แปล+ภาค๑2 23คัณฐีพระธัมมปทัฏฐกถา+ยกศัพท์แปล+ภาค๑
2 23คัณฐีพระธัมมปทัฏฐกถา+ยกศัพท์แปล+ภาค๑
 
แผ่นพับ พระธาตุดอยอ่างกุ้ง
แผ่นพับ พระธาตุดอยอ่างกุ้งแผ่นพับ พระธาตุดอยอ่างกุ้ง
แผ่นพับ พระธาตุดอยอ่างกุ้ง
 
อัตตชีวประวัติพระครูพนมวันจันทสาร
อัตตชีวประวัติพระครูพนมวันจันทสารอัตตชีวประวัติพระครูพนมวันจันทสาร
อัตตชีวประวัติพระครูพนมวันจันทสาร
 
อัตตชีวประวัติพระครูพนมวันจันทสาร
อัตตชีวประวัติพระครูพนมวันจันทสารอัตตชีวประวัติพระครูพนมวันจันทสาร
อัตตชีวประวัติพระครูพนมวันจันทสาร
 
1. กัณฑ์ที่ 1 ทศพร 19 พระคาถา
1. กัณฑ์ที่ 1 ทศพร 19 พระคาถา1. กัณฑ์ที่ 1 ทศพร 19 พระคาถา
1. กัณฑ์ที่ 1 ทศพร 19 พระคาถา
 
วันสำคัญทางพระพุทธศาสนา
วันสำคัญทางพระพุทธศาสนาวันสำคัญทางพระพุทธศาสนา
วันสำคัญทางพระพุทธศาสนา
 
คู่มือทำวัตรเช้า เย็น แปลไทย
คู่มือทำวัตรเช้า เย็น แปลไทยคู่มือทำวัตรเช้า เย็น แปลไทย
คู่มือทำวัตรเช้า เย็น แปลไทย
 
ประวัติพุทธสาวก
ประวัติพุทธสาวกประวัติพุทธสาวก
ประวัติพุทธสาวก
 
Phrakhru2 2554 watpamafai
Phrakhru2 2554 watpamafaiPhrakhru2 2554 watpamafai
Phrakhru2 2554 watpamafai
 
๐๖. ภูริทัตตชาดก.pdf
๐๖. ภูริทัตตชาดก.pdf๐๖. ภูริทัตตชาดก.pdf
๐๖. ภูริทัตตชาดก.pdf
 
๑๗ มหาปทานสูตร มจร.pdf
๑๗ มหาปทานสูตร มจร.pdf๑๗ มหาปทานสูตร มจร.pdf
๑๗ มหาปทานสูตร มจร.pdf
 
Saeng Dhamma Vol. 36 No. 434 June 2011
Saeng Dhamma Vol. 36 No. 434 June 2011 Saeng Dhamma Vol. 36 No. 434 June 2011
Saeng Dhamma Vol. 36 No. 434 June 2011
 
มหาเวสสันดรชาดก
มหาเวสสันดรชาดกมหาเวสสันดรชาดก
มหาเวสสันดรชาดก
 
ประกาศแต่งตั้งคณะกรรมการจัดงานพระราชทานเพลิงศพ
ประกาศแต่งตั้งคณะกรรมการจัดงานพระราชทานเพลิงศพประกาศแต่งตั้งคณะกรรมการจัดงานพระราชทานเพลิงศพ
ประกาศแต่งตั้งคณะกรรมการจัดงานพระราชทานเพลิงศพ
 
วัด
วัดวัด
วัด
 
การเผยแผ่พระพุทธศาสนาเข้าสู่ประเทศเพื่อนบ้าน
การเผยแผ่พระพุทธศาสนาเข้าสู่ประเทศเพื่อนบ้าน การเผยแผ่พระพุทธศาสนาเข้าสู่ประเทศเพื่อนบ้าน
การเผยแผ่พระพุทธศาสนาเข้าสู่ประเทศเพื่อนบ้าน
 
วัดในบางกอก ม.๓ห้อง๙ วิชาภูมิปัญญาบางกอก อ.นภัสสรณ์
วัดในบางกอก ม.๓ห้อง๙ วิชาภูมิปัญญาบางกอก อ.นภัสสรณ์วัดในบางกอก ม.๓ห้อง๙ วิชาภูมิปัญญาบางกอก อ.นภัสสรณ์
วัดในบางกอก ม.๓ห้อง๙ วิชาภูมิปัญญาบางกอก อ.นภัสสรณ์
 
วัดในบางกอก ม.๓ห้อง๙ วิชาภูมิปัญญาบางกอก อ.นภัสสรณ์
วัดในบางกอก ม.๓ห้อง๙ วิชาภูมิปัญญาบางกอก อ.นภัสสรณ์วัดในบางกอก ม.๓ห้อง๙ วิชาภูมิปัญญาบางกอก อ.นภัสสรณ์
วัดในบางกอก ม.๓ห้อง๙ วิชาภูมิปัญญาบางกอก อ.นภัสสรณ์
 
Seangdhamma Vol. 37 No. 438 October, 2011
Seangdhamma Vol. 37 No. 438 October, 2011Seangdhamma Vol. 37 No. 438 October, 2011
Seangdhamma Vol. 37 No. 438 October, 2011
 

พระธรรมเทศนาสมณกถา

  • 1. ๑ พระธรรมเทศนาสมณกถา พระเทพกวี (มนตรี คณิสฺสโร) วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม แสดงในการทรงบาเพ็ญพระราชกุศลบรมราชานุเคราะห์ สตมวารศพพระภาวนาวิศาลเถร (บุญมี โชติปาโล) อดีตเจ้าอาวาสวัดสระประสานสุข ตาบลไร่น้อย อาเภอเมือง จังหวัดอุบลราชธานี ณ ศาลาบาเพ็ญกุศล วัดสระประสานสุข วันอาทิตย์ที่ ๑๒ กันยายน พ.ศ.๒๕๔๗ พระพรหมวิสุทธาจารย์ (มนตรี คณิสฺสโร)
  • 2. ๒ ขอถวายพระพรเจริญพระราชสิริสวัสดิ์พิพัฒนมงคล พระชนม์สุขทุกประการ จงมีแด่ สมเด็จบรมบพิตร พระราชสมภารเจ้า ผู้ทรงพระคุณอันประเสริฐ บัดนี้ จักรับพระราชทาน ถวายพระธรรมเทศนาสนองพระเดชพระคุณประดับพระปัญญาบารมี ถ้ารับพระราชทาน ถวายวิสัชชนาไป มิได้ถูกต้องตามโวหารอรรถาธิบายในพระธรรมเทศนา ณ บทใดบทหนึ่งก็ ดี ขอเดชะ พระเมตตาคุณ พระกรุณาคุณ พระขันติคุณ ทรงพระกรุณาโปรดพระราชทาน อภัยแก่อาตมะผู้มีสติปัญญาน้อย ขอถวายพระพร นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส โย จ สเมติ ปาปานิ อณฺถฺสานิ สพฺพโส มิตตฺตา หิ ปาปาน สมโณติ ปวุจฺจติ บัดนี้ จักรับพระราชทานถวายพระธรรมเทศนา ในสมณกถา สนองพระเดชพระคุณ ประดับพระปัญญาบารมีอนุรูปแก่พระราชกุศลราศีทักษิณานุประทานกิจ ที่สมเด็จบรม บพิตรพระราชสมภารเจ้า ผู้ทรงพระคุณอันประเสริฐ ได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ทรง บาเพ็ญพระราชกุศลบรมราชานุเคราะห์อุทิศศพ พระภาวนาวิศาลเถร (บุญมี โชติปาโล) อดีตเจ้าอาวาสวัดสระประสานสุข ตาบลไร่น้อย อาเภอเมือง จังหวัดอุบลราชธานี ซึ่งได้ถึง แก่มรณภาพครบ ๑๐๐ วัน ในวันนี้ การพระราชกุศลบรมราชานุเคราะห์ ที่ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทาน เป็น พระมหากรุณาธิคุณโปรดเกล้าฯ พระราชสุขประโยชน์เกียรติคุณอันแผ่ไพศาลแก่พสกนิกร ทุกถ้วนหน้า เป็นพระราชกุศลธรรมจริยาอาจิณปฏิบัติ ที่ทรงปฏิบัติบาเพ็ญเสมอมา เป็น พระมหากรุณาธิคุณ ล้นเกล้าล้นกระหม่อมหาที่สุดมิได้ นับแต่กาลถึงมรณภาพของพระภาวนาวิศาลเถร (บุญมี โชติปาโล) สมเด็จบรมบพิตร พระราชสมภารเจ้าทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานน้าหลวงสรงศพ พระราชทาน หีบทองทึบประดิษฐานศพ พระราชทานพวงมาลาหน้าศพ ทรงรับศพพระภาวนาวิศาลเถร (บุญมี โชติปาโล) ไว้ในพระบรมราชานุเคราะห์โดยตลอดเป็นพระมหากรุณาธิคุณโปรดเกล้า ฯ หาที่สุดมิได้ เป็นเกียรติยศอันสูงยิ่งที่ทรงพระกรุณาโปรดพระราชทานแด่พระภาวนา วิศาลเถร (บุญมี โชติปาโล) เป็นอย่างยิ่ง
  • 3. ๓ พระภาวนาวิศาลเถร (บุญมี โชติปาโล) นามเดิม บุญมี นามสกุล กุศลคุณ เกิด ณ วันที่ ๒๔ กุมภาพันธ์ พุทธศักราช ๒๔๕๒ ตรงกับวันพฤหัสบดี ขึ้น ๑๕ ค่า เดือน ๓ ปีระกา ซึ่งตรงกับวันสาคัญในทางพุทธศาสนา คือ วันมาฆบูชา ณ บ้านเลขที่ ๑๓๖ หมู่ ๒ ตาบลไร่ น้อย อาเภอเมือง จังหวัดอุบลราชธานี โยมบิดาชื่อ นายกุ โยมมารดา ชื่อ นางเลื่อน กุศล คุณ ปฐมวัย ท่านได้รับการศึกษาจบชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ จากโรงเรียนบ้านนาเมือง ตาบลไร่น้อย อาเภอเมือง จังหวัดอุบลราชธานี ต่อมาโยมมารดาได้นาไปฝากหลวงปู่สีทา ชย เสโน ซึ่งเป็นญาติ เพื่อเป็นศิษย์ปฏิบัติและศึกษาปฏิบัติธรรม ท่านจึงได้มีโอกาสพบเห็นและ กราบนมัสการหลวงปู่เสาร์ กนฺตสีโล และพระอาจารย์มั่น ภูริทตฺโต ซึ่งท่านอาจารย์ทั้งสอง ได้แวะเวียนมากราบนมัสการหลวงปู่สีทา ชยเสโน ซึ่งเป็นพระอุปัชฌาย์ และ อาจารย์ใหญ่ ฝ่ายวิปัสสนา ในสมัยนั้น เมื่อหลวงปู่สีทา ชยเสโน ได้ถึงแก่มรณภาพลง โยมมารดาได้พาท่านไปถวายตัวบวช เป็นสามเณร ที่วัดศรีทอง (วัดศรีอุบลรัตนาราม) ตาบลในเมือง อาเภอเมือง จังหวัด อุบลราชธานี เพื่อศึกษาปริยัติธรรมและสามารถสอบนักธรรม ตรี โท เอก ได้ที่สานักเรียน วัดศรีทอง (วัดศรีอุบลรัตนาราม) นอกจากนั้น ท่านยังมีความสามารถพิเศษ ได้ศึกษาอักษรขอมสามารถอ่านออกเขียน ได้ และยังมีความชานาญในการอ่านหนังสือขอมสมัยโบราณ และมีความสามารถทางด้าน การใช้ภาษาผญาภาษิตอีสานเป็นอย่างดีสามารถนามาใช้ในการเทศนาสั่งสอน เป็นคาสอน เป็นที่ประทับใจและเกิดศรัทธาแก่ผู้ได้ฟังพระธรรมเทศนาคาสอนของท่านเป็นอย่างมาก ในระหว่างที่เป็นสามเณร ท่านได้รับความเมตตาจากพระอาจารย์มั่น ภูริทตฺโต ได้ เมตตานาท่านไปอยู่จาพรรษากับท่านที่จังหวัดสกลนคร จึงเป็นเหตุให้ท่านได้ใกล้ชิด ได้ ปฏิบัติวัตรถวายอุปฐากและศึกษาปฏิบัติธรรมอย่างใกล้ชิดกับพระอาจารย์มั่น ภูริทตฺโต เป็น อย่างมาก เมื่ออายุครบ ๒๐ ปี ท่านได้การอุปสมบทเป็นพระภิกษุ ณ พันธสีมา วัดศรีทอง เมื่อวันศุกร์ ขึ้น ๑๕ ค่า เดือน ๖ ปีมะแม ซึ่งตรงกับวันที่ ๑๕ พฤษภาคม พุทธศักราช ๒๔๗๕ ซึ่งตรงกับวันสาคัญทางพระพุทธศาสนา คือ วันวิสาขบูชา โดยมีพระศาสนดิลก
  • 4. ๔ (เสน ชยเสโน) เป็นพระอุปัชฌาย์ พระมหาสว่าง เป็นพระกรรมวาจาจารย์ พระอาจารย์เพ็ง เป็นพระอนุสาวนาจารย์ ได้รับฉายา ว่า โชติปาโล หลังจากอุปสมบทแล้ว ท่านได้มีโอกาสพบและกราบนมัสการพระอุบาลีคุณูปมา จารย์ (จันทร์ สิริจนฺโท) ซึ่งเป็นพระเถรผู้ใหญ่ในวงการคณะสงฆ์ ท่านได้รับความเมตตา ให้ ตามท่านไปอยู่จาพรรษาที่วัดบรมนิวาสและที่วัดเขาพระงาม (วัดสิริจันทรนิมิต) อีกด้วย หลังจากนั้นท่านได้ออกจาริกธุดงค์ไปตามสถานที่ต่างๆ เพื่อแสวงหาความสงบ ความ หลุดพ้นแห่งจิตใจท่านได้ออกจาริกไปพร้อมกับพระอาจารย์พระมหาสว่าง ซึ่งเป็นพระ อาจารย์ของท่าน โดยจาริกไปประเทศพม่า ลาว เขมร เวียดนาม และจีน เมื่อเดินทางกลับมายังประเทศไทยแล้ว ท่านได้เดินทางไปช่วยพระอาจารย์สิงห์ ขนฺตยาคโม (พระญาณวิศิษฎ์) สร้างวัดป่าสาลวัน อาเภอเมือง จังหวัดนครราชสีมา ซึ่งแต่ เดิมเป็นป่าช้าสาลวัน ที่ปฏิบัติบาเพ็ญธรรมของพระอาจารย์ทั้งหลาย ต่อมาได้ร่วมกับ หลวงพ่อลี ธมฺมธโร (พระวิสุทธิธรรมรังสีคัมภีร์เมธาจารย์) สร้างวัดอ โศการาม จังหวัดสมุทรปราการ เพื่อเป็นศูนย์วิปัสสนากัมฐาน และได้ร่วมกับพระอาจารย์ ฝั้น อาจาโร สร้างวัดป่าสุทธาวาส จังหวัดสกลนคร เพื่อเป็นอนุสรณ์แก่ พระอาจารย์มั่น ภูริทตฺโต ทั้งได้ร่วมกับพระอาจารย์ดี ฉนฺโน สร้างวัดภูเขาแก้ว อาเภอพิบูลมังสาหาร จังหวัด อุบลราชธานี อีกวัดหนึ่งด้วย ในปีพุทธศักราช ๒๔๘๐ ท่านได้กลับมายังจังหวัดอุบลราชธานี ได้รับการแต่งตั้งให้ ดารงตาแหน่งเจ้าอาวาสวัดสระประสานสุขสืบต่อจากพระศาสนดิลก ซึ่งเป็นพระอุปัชฌาย์ ท่านได้เริ่มพัฒนาวัดสระประสานสุข (วัดบ้านนาเมือง) ซึ่งเป็นวัดบ้านเกิดของท่าน จนมี ความมั่นคงเจริญรุ่งเรืองเป็นที่ศรัทธาและเลื่อมใสแก่ศรัทธาสาธุชน ประชาชนในจังหวัด อุบลราชธานีและจังหวัดใกล้เคียงทั่วไป โดยที่วัดมีอาณาเขตติดกับเขตทหารอากาศ กองบิน ที่ ๒๑ จึงเป็นเหตุให้ข้าราชการทหารอากาศได้เข้าวัดทาบุญ ตลอดทั้งมีศรัทธาอุปสมบทจา พรรษา ณ วัดสระประสานสุขนี้ตลอดมา
  • 5. ๕ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานสมณศักดิ์ใน ปีพุทธศักราช ๒๕๒๔ เป็นพระครูสัญญาบัตรเจ้าอาวาสวัดราษฎ์ ที่พระครูไพโรจน์ รัต โนบล ปีพุทธศักราช ๒๕๓๐ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ เลื่อนสมณศักดิ์เป็นพระครูสัญญา บัตรเทียบผู้ช่วยเจ้าอาวาสพระอารามหลวงชั้นพิเศษในราชทินนามเดิม ปีพุทธศักราช ๒๕๔๔ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ตั้งสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะที่ พระภาวนาวิศาลเถร ฝ่ายวิปัสสนา เป็นเกียรติคุณตลอดไป พระภาวนาวิศาลเถร (บุญมี โชติปาโล) ได้เจริญในธรรมและพรรษายุกาลด้วยดีตลอด มา ถึง ๙๕ ปี ได้อาพาธด้วยโรคชรา ปอดอักเสบ และมีโรคแทรกซ้อนมาตั้งแต่วันที่ ๑๖ พฤษภาคม ๒๕๔๖ ท่านได้รับการดูแลรักษาจากคณะแพทย์พยาบาล ข้าราชการชั้นผู้ใหญ่ และศรัทธาสาธุชน ศิษยานุศิษย์ เป็นอย่างดียิ่งตลอดมา โดยได้พักรักษาอาคารอาพาธอยู่ที่ วัดภายในกุฏิ วันที่ ๔ มิถุนายน ๒๕๔๗ เวลา ๐๙.๐๐ น. พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี พระวรราชา ทินัดดามาตุ เสด็จเป็นการส่วนพระองค์เยี่ยมอาการอาพาธของหลวงปู่บุญมี โชติปาโล ทรงมีพระราชปฏิสันฐานสอบถามอาการอาพาธกับหลวงปู่เป็นระยะ แม้หลวงปู่ บุญมีจะทูลตอบถวายพระองค์ไม่ได้ แต่ก็ได้แสดงออกถึงความปิติ กับตอบทางสีหน้า พร้อม ยกแขนถึงการรับรู้ถึงเรื่องที่ทรงพระกรุณารับสั่งถาม เวลา ๑๑.๑๕ น. พระภาวนาวิศาลเถร (บุญมี โชติปาโล) ได้ถึงแก่การมรณภาพละสังขารลงด้วยอาการอันสงบ รวมสิริอายุ ๙๕ ปี ๓ เดือน ๙ วัน ๗๔ พรรษา พระภาวนาวิศาลเถร (บุญมี โชติปาโล) ได้ประกอบกรณียกิจ สมฐานะภาวะของ สมณะในพระพุทธศาสนาอย่างสมบูรณ์โดยแท้ต้องตามพุทธภาษิตที่ได้ยกเป็น บทอุทเทสว่า โย จ สเมติ ปาปานิ อณฺถฺสานิ สพฺพโส มิตตฺตา หิ ปาปาน สมโณติ ปวุจฺจติ แปลความว่า ผู้ใดระงับบาปน้อยใหญ่ได้โดยประการทั้งปวง ท่านเรียกผู้นั้นว่าสมณะ เพราะเป็นผู้ระงับ
  • 6. ๖ คาว่าสมณะ แปลว่า ผู้สงบ หมายถึง นักบวชผู้สละการครองเรือนออกบวชถือเพศ บรรพชิตถือเพศพระหรือสมณะถือศีลวัตรปฏิบัติตนมุ่งสู่ความสงบแห่งจิตใจสงบระงับกิเลส บาปธรรมอันเป็นของโลกิยวิสัยเสียให้ได้ พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสเรียกสาวกบริษัทว่า บรรพชิตว่า สมณะเพราะมาละบาป อกุศล ทุจริตและระงับบาปอกุศลต่างๆ เสียได้ บาป ได้แก่ ความชั่ว ความเศร้าหมอง มีสภาพทาให้จิตใจเศร้าหมอง ขุ่นมัว ทาจิตใจ ให้ตกต่า บาปเมื่อมีอานาจครอบงาจิตใจของบุคคลได้แล้วย่อมชักนาบุคคลให้กระทา พูด และคิดในทางที่ผิดเสื่อมทราม และเศร้าหมองเป็นไปเพื่อทาลายความสงบสุข ก่อความทุกข์ เดือดร้อนทั้งแก่ตนและผู้อื่น บาปนั้นเกิดจากการกระทา ทางกาย ทางวาจา และทางใจที่เป็นอกุศลทุจริต เป็น ความประพฤติผิดก่อความทุกข์ยากเดือดร้อนเวรภัย และเศร้าหมอง ผู้ประพฤติบาปกรรม เป็นผู้เศร้าหมอง เป็นผู้ประพฤติผิด ไม่ว่าผู้นั้นจะอยู่ในเพศภาวะใดก็ตาม ก็ได้ชื่อว่าเป็นผู้ ประพฤติผิด และจะต้องได้รับผลกรรมของบาปนั้นๆ เมื่อบาปกรรมนั้นเองให้ผล การทาล้างผลาญหรือการเบียดเบียนทรมานชีวิตจิตใจของบุคคลอื่นสัตว์อื่นด้วย ศาสตราวุธหรือด้วยกายก็ตาม การถือเอาสิ่งของที่เจ้าของเขาไม่ได้ให้ด้วยอาการอันเป็นโจร ก็ตาม แม้การประพฤติผิดในทางประเวณี ซึ่งเป็นเหตุให้เกิดความแตกร้าวในหมู่มนุษย์ก็ตาม การเข้าไปกล่าวร้ายว่าร้ายผู้อื่นด้วยวาจาก็ตาม เหล่านี้ก็จัดว่าเป็นบาปอกุศลทุจริต เป็นการ ฆ่าการเบียดเบียนทั้งโดยตรงและโดยอ้อม ผู้ประพฤติเช่นนี้ ได้ชื่อว่าเป็นผู้ฆ่าผู้เบียดเบียน ผู้ เข้าไปทาลายล้างผลาญผู้อื่นสัตว์อื่นให้ทุกข์ยากเดือดร้อน ส่วนบุคคลผู้มีเมตตาเป็นวิหาร ธรรมเป็นปกติอัธยาศัย เป็นความทุกข์ยากเดือดร้อนของบุคคลอื่นสัตว์อื่น เหมือนความทุกข์ ยากเดือดร้อนของตน ด้วยคิดว่าบุคคลอื่นสัตว์อื่นย่อมปรารถนาสุขย่อมรักชีวิต กลัวต่อภัย ต่างๆ อันจะทาลายชีวิตร่างกายความปลอดภัยของตนๆ คอยระวังหลบหลีกอยู่เสมอ ผู้มี สัมมาอาชีวะเลี้ยงชีวิตในทางที่ชอบ ประกอบกิจการงานในทางสุจริต ย่อมเห็นคุณค่าของ ทรัพย์สินเงินทองที่หามาได้โดยสุจริต และรู้สึกหวงแหนไม่ต้องการให้เกิดการสูญหายด้วย เหตุใดๆ ผู้ไม่ประพฤติผิดในทางประเวณีย่อมยินดีเฉพาะคู่ครองของตน ทาให้เกิดการ ไว้วางใจซึ่งกันและกัน มีความซื่อสัตย์ต่อกัน ผู้พูดวาจาสัตย์จริงประกอบด้วยอรรถด้วยธรรม
  • 7. ๗ เป็นคาพูดก่อประโยชน์แก่ตนและส่วนรวม เป็นต้นเหล่านี้ ผู้ประพฤติเช่นนี้เป็นผู้ประพฤติ กาจัดชาระมลทิตใจความเศร้าหมองใจของตนได้ ได้ชื่อว่า บรรพชิต ตามนัยพระพุทธภาษิต ว่า ปพฺพชยมตฺตโน มล ตสฺมา ปพฺพชิโตติ วุจฺจติ แปลว่า ผู้ละมลทินของตนได้ ท่านเรียกว่า บรรพชิต มลทิน เป็นชื่อของกิเลสบาปธรรม ความชั่วความเศร้าหมองต่างๆ ที่เกิดขึ้นกับใจเป็น มลทินใจ ทาใจให้เศร้าหมองขุ่นมัดเสียปกติภาพไป ทาจิตใจให้ตกต่า มลทินเกิดขึ้นที่ใจต้อง หมั่นชาระให้หมดไป ใจก็จะสะอาดผ่องใส ต้องป้องกันไม่ให้เกิดขึ้นกับใจ ด้วยละบาปที่มีอยู่ ให้หมดไป ด้วยทาให้เบาบางไปโดยลาดับ ด้วยทาให้หมดสิ้นไป และไม่ให้โอกาสกลับมา เกิดขึ้นได้อีก ได้ชื่อว่าผู้กาจัดมลทินใจ เป็นบรรพชิตผู้เว้นได้โดยแท้ ส่วนสมณะ ผู้สงบคือสงบจากบาปธรรมทั้งบวง บาเพ็ญตนอยู่ในสิ่งที่เป็นบุญเป็นกุศล เท่านั้น ดังพระบาลีว่า สมจริยาย สมโณติ วุจฺจติ ได้ชื่อว่าสมณะ เพราะความประพฤติสงบ เรียบร้อยทั้งกาย วาจา ใจ กล่าวคือ กายก็สงบเรียบร้อยดีไม่ทาร้ายเบียดเบียนใคร วาจาก็ สงบเรียบร้อยดีไม่กล่าวคาเท็จคาหยาบคาย ใจก็สงบเยือกเย็นมั่นคง ไม่หวั่นไหว ไม่ตกเป็น ทาสของอกุศลมลทิน ใจสมบูรณ์ด้วยสมณะสัญญา ประพฤติประโยชน์เพื่อตนและบุคคลอื่น ทั้งสองฝ่าย สมดังพระพุทธภาษิตว่า โย จ สีลญฺจ ปญฺญญฺจ สุตญฺจตฺตนิ ปสฺสติ อุกินฺนมตฺถ จรติ อตฺตโน จ ปรสฺส จ แปลความว่า ผู้ใดเห็นศีลปัญญา และสุตะในตน ผู้นั้นย่อมประพฤติประโยชน์เพื่อตนและ ผู้อื่นทั้ง ๒ ฝ่ายดังนี้ ผู้มีศีล มีธรรม ย่อมประพฤติธรรม กาจัดบาปอกุศลทุจริตมลทิน โทษต่างๆ เสียได้ เว้นการฆ่าการเบียดเบียนการทาลายล้างผลาญ ประหัตประหารกัน สงบจากบาปธรรมได้ อย่างสิ้นเชิง มีกายวาจาใจสงบ สงบกายวาจาใจได้ ได้ชื่อว่าสร้างความสงบสุขให้เกิดขึ้นทั้ง ตนและผู้อื่น เป็นความสุขอันยิ่งยืนตลอดไปด้วย อานาจเมตตาธรรม อันไม่มีประมาณ ทั้งที่ เป็นเมตตากายกรรม เมตตาวจีกรรม เมตตามโนกรรมทั้งต่อหน้าและลับหลัง เพื่อเสริมสร้าง ความสงบสุขเป็นไปเพื่อความอนุเคราะห์สงเคราะห์ เพื่อความสามัคคี เพื่อความเป็นอันหนึ่ง
  • 8. ๘ อันเดียวกัน ผู้มีเมตตาแสวงหาความสุขให้แก่ผู้อื่นสัตว์อื่นอยู่เสมอ เว้นขาดจากการฆ่าการ เบียดเบียนทาลายล้างผลาญไม่ก่อความวุ่นวายความเดือดร้อนโดยประการทั้งปวดเป็นผู้สงบ ระงับได้โดยสิ้นเชิง พระภาวนาวิศาลเถร (บุญมี โชติปาโล) สมบูรณ์ด้วยข้อวัตรปฏิบัติ สีลาจารวัตร สม ฐานะภาวะแห่งสมณะในพระพุทธศาสนาโดยแท้ ตลอดชนม์ชีพของท่านดารงอยู่ในสมณะ คุณมาโดยตลอด มีชีวิตอยู่ในแวดวงของสมณะผู้ปฏิบัติดีปฏิบัติชอบ ได้รับความเมตตาจาก พระเถระฝ่ายวิปัสสนา ได้ศึกษาอบรมธรรมปฏิบัติตั้งแต่ได้รับบรรพชาอุปสมบท จึงได้เจริญ ในธรรมของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ได้ปฏิบัติบาเพ็ญประโยชน์เพื่อพระพุทธศาสนาและ ประเทศชาติ ประชาชนชาวไทย เขมร ลาว มาโดยตลอด สุดจักพรรณนาได้ จึงเป็นที่เคารพ ศรัทธาของมหาชนโดยทั่วไป ขออานาจพระราชกุศลบุญราศี ที่สมเด็จบรมบพิตร พระราชสมภารเจ้าพระคุณอัน ประเสริฐ ทรงมหากรุณาโปรดเกล้าทรงบาเพ็ญพระราชกุศลอุทิศถวายในครั้งนี้ จงเป็น บุญนฤธีอานวยสุขประโยชน์สถาพรแก่พระภาวนาวิศาลเถร (บุญมี โชติปาโล) เพื่อสาเร็จ เป็นปัตตานุโมทนามัยกุศล เป็นสรรพมงคงสิริสวัสดีในทุกที่ทุกสถานตลอดนิตยกาล รับพระราชทานถวายวิสัชนาพระธรรมเทศนาในสมณกถา ยุติลงด้วยประการฉะนี้ ขอถวายพระพร