Frymarrja qelizore

1. Pune ne dosje
Frymëmarrja qelizore
Gjatë frymëmarrjes qelizore ndodh oksidimi i molekulave ushqimore. Gjatë këtij procesi
çlirohet energji. Të gjitha molekulat ushqimore përmbajnë karbon, hidrogjen dhe oksigjen.
Oksidimi i plotë i shndërron këto lënde në dioksid karboni edhe ujë.Oksidimi i plote mund të
ndodhë vetëm nëse oksigjeni është i pranishëm.
Kështu për shembull: glukoze + oksigjen->energji+dioksid
karboni+ujë
Frymëmarrja qelizore, që ndodhnë të gjitha qelizat e gjalla, është procesii çlirimit të
energjisë nga lëndët ushqimore. Gjatë frymëmarrjes çlirohet shumë energji. Nëse kjo energji
do të çlirohej në mënyrë të menjëhershme, qeliza do të dëmtohej.Ne fakt, energjia çlirohet në
formë "paketash", te cilat shfrytëzohen për zhvillimin e reaksioneve që mbajnë qelizat
gjallë.Këto paketa energjetike sillen si rezervuese afatshkurtra të energjise, Një nder paketat
me të zakonshme për qelizën është adenozinë trefosfatit ose shkurt ATP. Reaksioni mund te
permblidhej ne formen e mëposhtme.
Kështu për shembull:
glukoze + oksigjen - ATP "pune" ne qelize dioksid karboni+ujë
Procesiqë çliron energii në prani të oksigienit quhet frymëmarrje aerobe ("aerobe" do të
thotë "në ajer"). Frymemarrja aerobe zhvillohet në mitokondri. Reaksionet kryhen në prani të
enzimave. Nje pjesë e energjisë së çliruar gjatë frymemarrjes qelizore "humbet" në formën e
nxehtesisë.