Quinten

1. Arteveldehogeschool – Educatieve bacheloropleiding voor lager onderwijs
Nieuwe bruggen leggen
1. Plaats - adres
Sint-Annabrug (Vaartstraat, 9300 Aalst)
2. Geolocatie / geolokalisatie
Geef de correcte coördinaten! Exact te bepalen via GoogleMaps (instructiefilmpje te bekijken via Canvas).
50.94092274724951, 4.043055523289367
3. Korte omschrijving
De leerlingen zullen een uitstap doen naar de Sint-Annabrug te Aalst. Eenmaal aangekomen bij de brug
kunnen de leerlingen werken aan de werkbundel die ze gekregen hebben. Ze komen aan de hand van diverse
opdrachten meer te weten over de Sint-Annabrug (observatie, de werking, de voor- en nadelen, de uitzetvoeg
en de verschillen met vroeger).
4. Doelgroep
Leerlingen uit de derde graad
5. Tijdsduur
100 minuten (2 lesuren van 50 minuten)
De reisweg heen en terug van onze school (DVM - Basis) naar de Sint-Annabrug bedraagt 12 minuten te voet.
Rekening houdend met het tempo van de leerlingen voorzien we hier 20 minuten voor.
Daarnaast hebben we 5 opdrachten in de werkbundel die elk ongeveer 10 minuten duren. Voor de
opdrachten worden dus 50 minuten gerekend.
Voor de instructie voorafgaand aan de opdrachten en de reflectie op het einde van de opdrachten reken ik 10
minuten elk, wat uitkomt op 20 minuten.
We komen dan aan een les van 90 minuten, met 10 minuten speling voor als er ongeplande dingen gebeuren.
6. Eindtermen
Sociale vaardigheden – Relatiewijzen
1.4: De leerlingen kunnen hulp vragen en zich laten helpen.
Sociale vaardigheden – Domein samenwerken
3: De leerlingen kunnen samenwerken met anderen, zonder onderscheid van sociale achtergrond, geslacht of
etnische origine.
Mens en maatschappij – Historische tijd
3.8: De leerlingen kunnen aan de hand van een voorbeeld illustreren dat een actuele toestand, die voor
kinderen herkenbaar is, en die door de geschiedenis beïnvloed werd, vroeger anders was en in de loop der
tijden evolueert.
Mens en maatschappij – algemene vaardigheden ruimte

2. Arteveldehogeschool – Educatieve bacheloropleiding voor lager onderwijs
4.12: De leerlingen kunnen in een landschap gericht waarnemen en ze kunnen op een eenvoudige wijze
onderzoeken waarom het er zo uitziet.
Mens en maatschappij – Verkeer en mobiliteit
4.16: De leerlingen tonen zich in hun gedrag bereid rekening te houden met andere weggebruikers.
Wetenschappen en techniek – Kerncomponenten van techniek
2.6: De leerlingen kunnen illustreren hoe technische systemen onder meer gebaseerd zijn op kennis over
eigenschappen van materialen of over natuurlijke verschijnselen.
7. Leerinhoud
Soorten bruggen:
Vakwerkbrug: Een meestal stalen constructie, waarbij vaak driehoeken aan beide zijkanten van de brug
zitten. Deze driehoeken zorgen voor extra stevigheid en vormvastheid.
Tuibrug: Ook wel een kabelbrug genoemd. Je kan ze herkennen aan de dikke kabels die bevestigd zijn aan de
pylonen (grote palen). Deze komen vooral voor wanneer grote afstanden moeten worden overbrugd.
Hangbrug: De kabels lopen hier niet direct naar de pylonen. We zien een boogvormige kabel die van de ene
pyloon naar de andere loopt. Aan deze dikke kabel hangen allemaal kleinere kabels die aan het wegdek
vastgemaakt zitten.
Boogbrug: Dit is één van de oudste bruggensoorten. Ze gebruiken meestal stenen als materialen.
Tegenwoordig zijn er ook boogbruggen van beton, staal enz. Je kan ze herkennen aan de (stenen) pilaren die
boven uitkomen op een boog.
Kantelbrug: Een kantelbrug is een beweegbare brug die zoals je wel zou verwachten kan kantelen. Er bestaan
maar 2 kantelbruggen in België. De brug draait zo dat de boten er makkelijk onder kunnen varen. Hij draait
altijd in de lengte van de brug.
Rolbasculebrug: Dit is een brug die opengaat door een rolbeweging te maken. Het draaipunt ligt buiten de
constructie en rolt daar. Zo zal de brug een beweging maken, zodat het grondvlak naar omhoog beweegt.
De uitzetvoeg:
In bruggen kunnen we vaak een smalle spleet terugvinden. Deze spleet wordt ook wel de uitzetvoeg
genoemd. Deze voeg is er met een reden namelijk omdat naargelang de temperatuur een brug kan groeien en
kan krimpen. De grootte van onze brug kan dus veranderen. Wanneer we geen uitzetvoeg zouden hebben,
heeft de brug geen ruimte om te groeien of te krimpen en zal hij stuk gaan. Deze uitzetvoegen zijn niet alleen
in bruggen te vinden, we vinden ze ook in huizen spoorwegen enz.
De Sint-Annabrug , vroeger en nu:
De wereld en de technieken rondom ons blijven maar evolueren. Zo ontstaan er nieuwe manieren om
bruggen te bouwen, gebruiken we andere grondstoffen enz. Het is belangrijk om te weten dat de wereld en
onze technieken steeds verder ontwikkelen en dat we niet blijven stilstaan.
Voor- en nadelen van een kantelbrug:
+ De brug is voor iedereen toegankelijk. Zowel auto’s als fietsers als voetgangers als boten hebben hier baat
bij. De boten kunnen onder deze brug door passeren en de brug hindert het bootverkeer niet.

3. Arteveldehogeschool – Educatieve bacheloropleiding voor lager onderwijs
- Doordat de brug moet kantelen kan het een lange tijd duren vooraleer deze terug naar beneden gaat. Zo kan
je lang stilstaan achter een kantelbrug.
Multi-sensorieel waarnemen:
Zoveel mogelijk zintuigen gebruiken bij het waarnemen (luisteren, proeven, zien, voelen, ruiken)
Je verplaatsen in het verkeer:
Wanneer je je verplaatst in het verkeer moet je rekening houden met alle andere weggebruikers. Je bent niet
alleen en moet aandachtig zijn. Je zorgt ervoor dat je het andere verkeer niet hindert of lastigvalt. Wanneer je
in grote groep bent, loop je per 2. Zo vermijden we dat mensen op straat gaan lopen.
Samenwerkingsvaardigheden:
Ik kan hulp vragen en bieden wanneer nodig zonder een onderscheid te maken in relatie, geslacht, etniciteit,
… Dit doe ik door me te gedragen als wanneer ik een persoon zou zijn die hulp nodig heeft. Ik plaats me in het
perspectief van de andere.
8. Lesdoelen
De leerlingen kunnen …
1) Samenwerken om een gemeenschappelijk doel te bereiken (SErv3)
2) Hun verantwoordelijkheid in de groep opnemen door hun gekregen rol correct uit te voeren (SErv3)
3) Elkaar helpen bij opdrachten, ongeacht de relatie die die personen met elkaar hebben (SErv4)
4) De verschillen van de Sint-Annabrug, vroeger en nu, opsommen. (OWti5)
5) Uitleggen wat de voor- en nadelen zijn van een kantelbrug (OWte9)
6) De Sint-Annabrug gericht waarnemen (OWru5)
7) De keuze van een kantelbrug, in deze specifieke omgeving, beargumenteren (OWru5)
8) Zich, op een veilige manier, van de ene naar de andere plek verplaatsen (OWru7)
9) Uitleggen wat de functie is van een uitzetvoeg (OWte2)
10) Uitleggen hoe een kantelbrug werkt (OWte3)
9. Materiaal
Materiaal waar de leerkracht voor zorgt:
Extra schrijfplankjes (indien leerlingen geen mee hebben)
Fluohesjes (23)
Fototoestel/tablet (één per groep, dus 5)
Fluitje
Materiaal waar de leerlingen voor zorgen:
Een schrijfpotlood
Een schrijfplankje (indien ze er thuis één hebben (als ze er meerdere hebben brengen ze deze mee voor hun
klasgenoten))
10.Organisatie
Alles begint met het overlopen van de afspraken nog voor we aan de wandeling beginnen. De leerkracht
overloopt deze samen met de leerlingen en laat hen weten dat ze hier op het einde een zelfevaluatie zullen
moeten maken. De leerlingen worden verdeeld in groepjes van 4 en krijgen allemaal een rol (tijdsbewaker:

4. Arteveldehogeschool – Educatieve bacheloropleiding voor lager onderwijs
controleert hoe lang ze nog hebben, verkeersbewaker: controleert of ze nog veilig bezig zijn, groepsbewaker:
let er op dat iedereen actief meedoet, opdrachtbewaker: let er op dat alle opdrachten steeds volledig zijn
uitgevoerd).
We vertrekken net na de eerste speeltijd in de voormiddag. Ik kies dit moment omdat dit (normaalgezien) een
rustig moment moet zijn op de openbare weg. Ik deel de leerlingen in hun groepen voor de speeltijd begint
zodat ze al hun spullen al kunnen klaarleggen op hun bank (één rugzak per groep, schrijfgerei (potlood)). Ik
spreek af met de 6 leerlingen (5 van de rugzakken & 1 om de schrijfplankjes te helpen dragen) dat wanneer
ze mij naar buiten zien komen tijdens de speeltijd, dat ze mee moeten komen. (De fluohesjes heb ik in één
rugzak gestoken zodat we deze makkelijk mee kunnen nemen naar de speelplaats) Zo zal wanneer de bel gaat
de klas direct klaar zijn voor vertrek. De schrijfbordjes met de werkbundels worden verdeelt en de fluohesjes
worden aangetrokken.
Tijdens het stappen naar de Sint-Annabrug lopen de leerlingen per 2. Indien het mogelijk is ondersteunt een
extra leerkracht bij deze omgevingsactiviteit. Zo kan er iemand vooraan de groep lopen en iemand achteraan.
Indien dit niet zo is, loopt de leerkracht achteraan en zegt hij telkens waar de leerlingen moeten stoppen met
wandelen.
Aangekomen bij de Sint-Annabrug, beginnen alle groepen met een andere opdracht. Zo begint groep 1 bij
opdracht A, groep 2 bij B enzovoort. Er wordt duidelijk gemaakt dat wanneer ze een fluitsignaal horen, ze
moeten beginnen met de volgende opdracht, ongeacht of hij af is geraakt of niet.
Op de locatie zelf is er veel ruimte om veilig de opdrachten te kunnen maken, zo is er een groot plein waar de
leerlingen kunnen zitten. Wanneer ze naar de brug moeten voor een opdracht doen ze dit wanneer er geen
andere groep staat. De brug is een drukke plek en zo vermijden we elk gevaar.
Bij het fluitsignaal dat het einde afkondigt verzamelen we allemaal op het plein en vult iedereen zijn
zelfevaluatie individueel in.
De terugweg naar school gebeurt op dezelfde manier als de heenweg.
11.Werkbladen – instructiebladen – richtlijnen…
https://www.slideshare.net/QuintenPoppe/nieuwe-bruggen-leggen-werkbundel-246959756
12.Oplossingen - sleutel
https://www.slideshare.net/QuintenPoppe/nieuwe-bruggen-leggen-verbetersleutel-246959755
13.Bronnen
Boulez, S., Hulsen, K., Mennes, F., Merckx, B., & Pools, K. (2018). De basis - Wetenschappen en techniek voor
de basisschool (1ste ed.). Leuven, België: Acco.
Wikipedia-bijdragers. (2019, 25 januari). Kantelbrug. Geraadpleegd van
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kantelbrug
Wikipedia-bijdragers. (2020, 8 mei). Sint-Annabrug (Aalst). Geraadpleegd van
https://nl.wikipedia.org/wiki/Sint-Annabrug_(Aalst)brug
Impe, K. (2019, 26 maart). Sint Annabrug 2011. Geraadpleegd van
https://www.youtube.com/watch?v=ZZPGK-_n-MY&feature=youtu.be

5. Arteveldehogeschool – Educatieve bacheloropleiding voor lager onderwijs
14.Achtergrondinformatie voor de leerkracht
De Sint-Annabrug in Aalst heeft een grote evolutie meegemaakt. Zo was deze brug oorspronkelijk een
hefbrug, die tegenwoordig een kantelbrug is. De brug is van 2009 – 2011 vernieuwd naar een kantelbrug
omdat de vorige brug heel wat problemen ondervond.
Er zijn maar twee kantelbruggen in België namelijk in Scheepsdalebrug in Brugge en de Sint-Annabrug in Aalst.
Deze brug loopt over het kanaal Brugge-Oostende. Kantelbruggen zijn dus zeldzaam in ons land.
15.(optioneel) Extra mogelijkheden tot naverwerking
Er zit al een zelfevaluatie aangeboden in de les. Deze is natuurlijk vrijblijvend.
De leerlingen kunnen eventueel ook doen aan peerevaluatie en elkaar beoordelen op de rol die ze gekregen
hebben. Hierbij kunnen ze dan letten op het correct geven van feedback.
Daarnaast kan de leerkracht achteraf ook met de leerlingen de opdrachten overlopen en samen eens
nadenken over waarom bepaalde groepen, bepaalde antwoorden hebben gegeven.