1. 348
‫گرمایی‬ ‫تنش‬ ‫تحت‬ ‫گوشتی‬ ‫های‬ ‫جوجه‬ ‫کبدی‬ ‫های‬ ‫آسیب‬ ‫و‬ ‫پراکسیداسیون‬ ‫خونی‬ ‫شاخصهای‬ ‫بر‬ ‫زردچوبه‬ ‫و‬ ‫دارچین‬ ‫پودر‬ ‫تاثیر‬
‫کنعانی‬ ‫باغبان‬ ‫پیام‬1
‫دانشیار‬ ‫محسن‬ ،2*
‫نجفی‬ ‫رامین‬ ،2
1-‫دانشجوی‬‫کارشناسی‬‫ارشد‬‫گروه‬‫علوم‬‫دانشگاه‬ ‫دامی‬‫ارومیه‬
2-‫استادیار‬‫گروه‬‫علوم‬‫دانشگاه‬ ‫دامی‬‫ارومیه‬
m.daneshyar@urmia.ac.irormohsen_daneshyar@yahoo.commail:-E
‫چکیده‬
‫تاثیز‬ ‫تزرعی‬ ‫هٌظَر‬ ِ‫ت‬ ‫تحمیك‬ ‫ایي‬‫عاسی‬ ‫هىول‬‫پزاو‬ ‫صاًَی‬ ‫ّاای‬ ‫ؽااص‬ ‫تز‬ ‫دارچیي‬ ٍ ِ‫سردچَت‬ ‫گیاّاى‬ ‫پَدر‬‫سعایة‬ ٍ ‫غیذاعایَى‬
‫گزفت‬ ‫صَرت‬ ‫گزهایی‬ ‫تٌؼ‬ ‫ؽزایظ‬ ‫تحت‬ ‫گَؽتی‬ ‫ّای‬ ِ‫خَخ‬ ‫وثذی‬ ‫ّای‬.ُ‫پٌدا‬ ٍ ‫دٍیغت‬ُ‫رٍس‬ ‫یاه‬ ‫ًز‬ ِ‫خَخ‬ ِ‫لغؼ‬ِ‫عاَی‬‫در‬ ‫راط‬
‫تا‬ ‫تصادفی‬ ‫واهال‬ ‫عزح‬ ‫لالة‬5ٍ ‫تیوار‬5‫تیوار‬ ‫ّز‬ ‫اسای‬ ِ‫ت‬ ‫تىزار‬10ُ‫خیاز‬ ‫ؽاهل‬ ‫سسهایؾی‬ ‫تیوارّای‬ .‫ؽذ‬ ُ‫اعتفاد‬ ‫تىزار‬ ‫ّز‬ ‫در‬ ِ‫خَخ‬
،‫تٌؼ‬ ‫تحت‬ ،‫ؽاّذ‬5/0،ِ‫سردچَت‬ ‫درصذ‬5/0ٍ ‫دارچیي‬ ‫درصذ‬5/0‫درصذ‬‫دارچیي‬ ٍ ِ‫سردچَت‬ُ‫دٍر‬ ‫در‬ ‫سسهایؾای‬ ‫ّاای‬ ُ‫خیاز‬ .‫تَدًاذ‬
( ‫پایاًی‬24-42‫حزارتی‬ ‫تٌؼ‬ ‫ؽزایظ‬ ‫در‬ ٍ )(32‫ای‬ ُ‫دٍر‬ ‫صَرت‬ ِ‫ت‬ ِ‫درخ‬(8‫تا‬ ‫صثح‬5.‫ؽذ‬ ِ‫اضاف‬ ‫گَؽتی‬ ‫ّای‬ ِ‫خَخ‬ ُ‫خیز‬ ِ‫ت‬ )‫ػصز‬
‫تٌؼ‬ ِ‫و‬ ‫داد‬ ‫ًؾاى‬ ُ‫سهذ‬ ‫دعت‬ ِ‫ت‬ ‫ًتایح‬‫گزهایی‬‫تاػث‬‫واّؼ‬‫هصز‬‫ف‬‫صَران‬ٍ‫افشایؼ‬‫ٍسى‬‫گزدیذ‬ٍ‫هصزف‬ِ‫ّو‬‫تیوارّای‬‫سسهایؾی‬
(،ِ‫سردچَت‬‫دارچیي‬ٍ‫یا‬‫ّز‬ٍ‫د‬‫تاّن‬)‫واّؼ‬‫هصزف‬‫صَران‬ٍ‫افشایؼ‬‫ٍسى‬‫ًاؽی‬‫اس‬‫تٌؼ‬‫گزهایی‬‫را‬‫تا‬‫حذی‬‫تزعازف‬‫وزد‬.‫ًاذ‬ِ‫خَخا‬
‫ّای‬ِ‫تغذی‬ُ‫ؽذ‬‫تا‬‫هخلَط‬ِ‫سردچَت‬ٍ‫دارچیي‬‫هالَى‬‫دی‬‫سلذئیذ‬‫ووتزی‬‫ًغثت‬ِ‫ت‬‫عایز‬‫تیوارّا‬ٌ‫داؽت‬‫ذ‬.‫تٌؼ‬‫گزهایی‬‫تاػث‬‫افاشایؼ‬
‫همذارسالًیي‬‫سهیٌَتزاًغفزاس‬ٍ‫الوتات‬‫دّیذرٍصًاس‬‫هصزف‬ .‫ؽذ‬ِ‫ّو‬ُ‫خیز‬‫ّای‬‫سسهایؾی‬‫تاػث‬‫واّؼ‬‫همادیز‬‫ایي‬‫س‬‫ًشین‬‫ّا‬‫صَى‬ ‫ی‬‫ؽذ‬.
‫کلیدی‬ ‫واژهای‬:‫هالَى‬ ،‫ػولىزد‬ ،‫صًَی‬ ‫ّای‬ ِ‫فزاعٌد‬ ،‫وثذی‬ ‫ّای‬ ‫سًشین‬‫دی‬‫سلذئیذ‬
‫مقدمه‬
‫وا‬ ‫ػَاهل‬ ‫هْوتزیي‬ ‫اس‬ ‫یىی‬ ‫گزهایی‬ ‫تٌؼ‬‫راًذهاى‬ ‫واّؼ‬ ،‫تلفات‬ ‫افشایؼ‬ ‫هَخة‬ ِ‫و‬ ‫اعت‬ ‫صؾه‬ ٍ ‫گزم‬ ‫هٌاعك‬ ‫در‬ ‫عیَر‬ ‫تَلیذات‬ ُ‫ٌّذ‬
( ‫ؽَد‬ ‫هی‬ ‫گَؽتی‬ ‫ّای‬ ِ‫خَخ‬ ‫در‬ ‫ایوٌی‬ ‫عیغتن‬ ‫عزوَب‬ ٍ ‫رؽذ‬ ‫واّؼ‬ ،‫صَران‬Borges et al., 2003; Ciftci et al.,2013‫افشایؼ‬ .)
( ‫گزدد‬ ‫هی‬ ُ‫پزًذ‬ ‫ػولىزد‬ ‫واّؼ‬ ٍ ‫ّوَعتاس‬ ‫تغییز‬ ‫عثة‬ ‫ّوچٌیي‬ ‫تذى‬ ‫دهای‬‫ّاؽوی‬،‫ّوىاراى‬ ٍ1386ِ‫داهٌا‬ ‫اس‬ ‫تاالتز‬ ‫دهاّای‬ ‫در‬ .)
( ‫یاتاذ‬ ‫های‬ ‫افاشایؼ‬ ‫تٌؼ‬ ِ‫ت‬ ‫پاعخ‬ ‫در‬ ‫وَرتیىَاعتزٍئیذی‬ ‫تزؽح‬ ،‫حزارتی‬ ‫سعایؼ‬1‫در‬ ُ‫ؽاذ‬ ‫سساد‬ ‫وَرتیىَاعاتزٍى‬ ‫عاغح‬ ‫افاشایؼ‬ .)
‫تٌؼ‬ .‫ؽَد‬ ‫هی‬ ‫چزب‬ ‫اعیذّای‬ ‫پزاوغیذاعیَى‬ ‫افشایؼ‬ ِ‫ت‬ ‫هٌدز‬ ‫گزهایی‬ ‫تٌؼ‬ ‫ؽزایظ‬،‫حزارتای‬‫رادیىاا‬ ‫تَلیاذ‬‫ّاای‬‫سساد‬‫هؾات‬‫مات‬
‫اوغیضًی‬‫را‬‫افشایؼ‬‫هی‬‫دّذ‬‫اثزات‬ ِ‫و‬‫هٌفی‬‫هختلفی‬‫تز‬‫عیَر‬‫هی‬‫درهحیظ‬ .‫گذارد‬‫ّای‬،َ‫اوغیذاتی‬‫تَلیذ‬‫رادیىاا‬‫سساد‬‫یاه‬‫فزایٌاذ‬
‫هی‬ ‫عثیؼی‬‫تاؽذ‬.‫عزیاك‬ ‫ایاي‬ ‫اس‬ ِ‫ًتیدا‬ ‫در‬ ٍ ‫گزدد‬ ‫هی‬ ‫ّا‬ ‫وَالهیي‬ ِ‫وات‬ ‫سسادعاسی‬ ‫هَخة‬ ‫عوپاتیه‬ ‫اػصاب‬ ‫تز‬ ‫تاثیز‬ ‫تا‬ ‫گزهایی‬ ‫تٌؼ‬
‫ّا‬ ‫رادیىا‬ ‫تَلیذ‬ ِ‫ت‬ ‫هٌدز‬ُ‫داد‬ ‫افاشایؼ‬ ‫علَلْا‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫پزاوغیذاعیَى‬ ،‫سساد‬ ‫رادیىالْای‬ .‫گزدد‬ ‫هی‬ ‫للة‬ ‫تافت‬ ‫علَلْای‬ ٍ ‫صَى‬ ‫در‬ ‫سساد‬ ‫ی‬
(‫یاتذ‬ ‫هی‬ ‫افشایؼ‬ ‫تافت‬ ‫در‬ ‫لیپَپزاوغیذّا‬ ‫غلظت‬ ‫تٌاتزایي‬ ٍCuri et al., 2003)‫رادیىا‬‫ّای‬‫سساد‬ِ‫تا‬‫دلیال‬‫توایال‬‫لاَی‬ِ‫تا‬‫گازفتي‬
،‫الىتزٍى‬‫تاػث‬‫سعیة‬ِ‫ت‬‫دیگز‬َ‫هَلى‬‫ّا‬‫اس‬‫خول‬ِ‫اعیذ‬‫ّای‬‫چزب‬‫غؾاّای‬‫تیَلَصیاه‬ٍ‫اوغیذاعایَى‬‫سًْاا‬‫های‬‫ؽاًَذ‬.‫در‬ِ‫ًتیدا‬
،‫عیالیت‬‫عاصتار‬ٍ‫ػولىزد‬‫غؾاء‬ِ‫ت‬‫صغز‬‫هی‬‫افتذ‬.‫تزویثات‬‫سًتای‬‫اوغایذاًی‬‫لادرًاذ‬‫غؾااّای‬‫عالَلی‬‫را‬‫در‬‫تزاتاز‬‫ایاي‬‫سعایة‬‫ّاا‬
‫هحافظت‬‫در‬ .‫وٌذ‬‫ؽزایظ‬،‫ػادی‬‫رادیىا‬‫ّای‬‫سساد‬‫تَلیذ‬ُ‫ؽذ‬ِ‫ت‬ِ‫ٍعیل‬‫عیغتن‬‫حفاظت‬‫س‬‫ًتای‬‫اوغایذاى‬‫اس‬‫تایي‬‫های‬‫اس‬ ‫تؼضای‬ .‫رٍد‬
‫تاز‬ ‫را‬ ‫سساد‬ ‫رادیىالْاای‬ ‫اس‬ ‫ًاؽای‬ ‫سعایثْای‬ ٍ ‫پزاوغیذاعایَى‬ ‫تَاًٌذ‬ ‫هی‬ ٍ ‫ّغتٌذ‬ ‫لَی‬ ‫اوغیذاًی‬ ‫سًتی‬ ‫صاصیت‬ ‫دارای‬ ‫دارٍیی‬ ‫گیاّاى‬
( ‫وٌٌذ‬ ‫عزف‬‫حغیٌی‬‫ٍاؽاى‬ٍ،‫ّوىاراى‬1391.)ْ‫الت‬ ‫ضذ‬ ٍ ‫اوغیذاًی‬ ‫سًتی‬ ‫تزویثات‬ ‫دارای‬ ‫دارٍیی‬ ‫گیاّاى‬ ‫اس‬ ‫یىی‬ ِ‫سردچَت‬‫هفیاذ‬ ‫اتی‬
‫تاؽاذ‬ ‫های‬ ‫فٌلای‬ ‫اوغایذاى‬ ‫سًتای‬ ‫یاه‬ ِ‫وا‬ ‫اعات‬ )‫هتااى‬ ‫(دیفزٍلَیال‬ ‫وَرواَهیي‬ ِ‫سردچَت‬ ‫اوغیذاًی‬ ‫سًتی‬ ‫اصلی‬ ‫تزویة‬ .‫تاؽذ‬ ‫هی‬
(Hosseinivashan et al., 2012‫تزویاة‬ ‫عایٌاهللذئیذ‬ .‫تاؽذ‬ ‫هی‬ ‫تاال‬ ‫ضذهیىزٍتی‬ ٍ ‫اوغیذاًی‬ ‫سًتی‬ ‫فؼالیت‬ ‫تا‬ ‫دیگز‬ ‫گیاّی‬ ‫دارچیي‬ .)
‫دّذ‬ ‫هی‬ ‫ؽىل‬ ‫را‬ ‫دارچیي‬ ‫غالة‬(Sadeghi et al., 2011‫تیااى‬ ‫هتؼاذدی‬ ‫گشارؽاات‬ ‫در‬ ‫دارچایي‬ ٍ ِ‫سردچَت‬ ‫اوغیذاًی‬ ‫سًتی‬ ‫فؼالیت‬ .)
.‫اعت‬ ُ‫ؽذ‬‫هالَى‬ ‫واّؼ‬ ‫تز‬ ُ‫گیا‬ ٍ‫د‬ ‫ایي‬ ‫تاثیز‬ ‫تزرعی‬ ‫اصیز‬ ‫تحمیك‬ ‫ّذف‬ ‫تٌاتزایي‬‫سًشیوْاای‬ ٍ )‫پزاوغیذاعایَى‬ ‫(ؽااص‬ ‫سلذئیذ‬ ‫دی‬

2. 344
‫سه‬ ‫سالًیي‬ ٍ ‫تزاًغفزاس‬ ٌَ‫سهی‬ ‫سعپارتات‬ ،‫دّیذررٍصًاس‬ ‫الوتات‬ٍ ‫ػولىازد‬ ‫ّوچٌایي‬ .‫تَدًاذ‬ )‫وثاذی‬ ‫سعیثْای‬ ‫(ؽاصصْای‬ ‫تزاًغفزاس‬ ٌَ‫ی‬
.‫گزفت‬ ‫لزار‬ ‫تزرعی‬ ‫هَرد‬ ‫ًیش‬ ‫صًَی‬ ‫ّای‬ ِ‫فزاعٌد‬ ‫اس‬ ‫دیگز‬ ‫تؼذادی‬
‫روشها‬ ‫موادو‬
‫اس‬ ‫سسهایؼ‬ ‫ایي‬ ‫اًدام‬ ‫تزای‬250( ‫راط‬ ُ‫رٍس‬ ‫یه‬ ‫ًز‬ ِ‫خَخ‬ ِ‫لغؼ‬308ِ‫تا‬ ‫عاالي‬ ِ‫تا‬ ‫ٍرٍد‬ ‫اس‬ ‫پظ‬ ‫ّا‬ ِ‫خَخ‬ .‫ؽذ‬ ُ‫اعتفاد‬ )5ٍ ‫تیواار‬5
‫تمغ‬ ‫تىزار‬ٍ ‫ؽذًذ‬ ‫ین‬10‫سسهایؼ‬ ‫ؽزٍع‬ ‫در‬ ‫ّا‬ ِ‫خَخ‬ ‫ٍسًی‬ ‫هیاًگیي‬ .‫گزفت‬ ‫لزار‬ ‫تىزار‬ ‫ّز‬ ‫داصل‬ ِ‫خَخ‬2±38‫در‬ ‫ّاا‬ ِ‫خَخ‬ .‫تَد‬ ‫گزم‬
َ‫ع‬42ِ‫تا‬ ‫ًاَری‬ ِ‫تزًاها‬ .‫داؽتٌذ‬ ‫صَران‬ ٍ ‫سب‬ ِ‫ت‬ ‫سساد‬ ‫دعتزعی‬ ‫سسهایؼ‬ ‫هذت‬ ‫توام‬ ‫در‬ ٍ ‫یافتٌذ‬ ‫پزٍرػ‬ ‫پَؽالی‬ ‫تغتز‬ ‫رٍی‬ ‫تز‬ ‫رٍس‬
‫صَرت‬23‫ت‬ ‫صاهَؽی‬ ‫عاػت‬ ‫یه‬ ٍ ‫رٍؽٌایی‬ ‫عاػت‬‫تاٌؼ‬ .‫ؽاذ‬ ‫رػایات‬ )‫ٍاوغٌاعیَى‬ ٍ ِ‫تَْی‬ ،‫ًَر‬ ،‫(دها‬ ‫عالي‬ ‫اعتاًذارد‬ ‫ؽزایظ‬ ٍ ‫َد‬
‫گزهایی‬1±32( ‫ای‬ ُ‫دٍر‬ ‫صَرت‬ ِ‫ت‬ ‫گزاد‬ ‫عاًتی‬ ِ‫درخ‬8‫عاػت‬ ‫اس‬ ٍ ‫رٍس‬ ًِ‫ؽثا‬ ‫در‬ ‫عاػت‬8‫تا‬ ‫صثح‬5‫عي‬ ‫اس‬ )‫ظْز‬ ‫اس‬ ‫تؼذ‬25‫رٍسگای‬
‫تا‬42‫س‬ ِ‫هؾاات‬ ‫ّاای‬ ُ‫خیاز‬ ‫سسهایؾای‬ ‫هختلاز‬ ‫گزٍّْاای‬ ‫ّاای‬ ِ‫خَخ‬ .‫گزدیذ‬ ‫اػوا‬ ‫رٍسگی‬( ‫غااسیي‬1-10‫رٍسگای‬( ‫رؽاذ‬ ٍ )11-
24‫عاي‬ ‫اس‬ ‫سسهایؾای‬ ‫هختلاز‬ ‫تیوارّاای‬ .‫وزدًذ‬ ‫دریافت‬ )ِ‫سردچَت‬ ٍ ‫(دارچیي‬ ‫افشٍدًی‬ ‫ّیچ‬ ‫تذٍى‬ ‫را‬ )‫رٍسگی‬25ُ‫دٍر‬ ‫در‬ ٍ ‫رٍسگای‬
‫تاٌؼ‬ ‫ؽازایظ‬ ‫تحات‬ ‫(پازٍرػ‬ ‫گزهاایی‬ ‫تٌؼ‬ ،)‫ػادی‬ ‫دهای‬ ‫در‬ ِ‫یافت‬ ‫(پزٍرػ‬ ‫ؽاّذ‬ ‫ؽاهل‬ ‫سسهایؾی‬ ‫تیوارّای‬ .‫گزدیذ‬ ‫هصزف‬ ‫پایاًی‬
‫تح‬ ،)‫گزهایی‬‫تا‬ ُ‫ؽذ‬ ِ‫تغذی‬ ‫گزهایی‬ ‫تٌؼ‬ ‫ت‬5/0،ِ‫سردچَت‬ ‫پَدر‬ ‫درصذ‬5/0ِ‫سردچَت‬ ٍ ‫دارچیي‬ ‫پَدر‬ ‫اس‬ ‫هخلَعی‬ ٍ ‫دارچیي‬ ‫پَدر‬ ‫درصذ‬
(25/0ٍ ِ‫درصذسردچَت‬25/0‫یىغااى‬ ‫هغاذی‬ ‫هاَاد‬ ‫عاایز‬ ٍ ‫پازٍتنیي‬ ،‫اًازصی‬ ‫ًظز‬ ‫اس‬ ‫سسهایؾی‬ ‫ّای‬ ُ‫خیز‬ ‫توام‬ .‫تَدًذ‬ )‫دارچیي‬ ‫درصذ‬
ْ‫ًیاسهٌذی‬ ‫اعاط‬ ‫تز‬ ‫فَق‬ ‫ّای‬ ُ‫خیز‬ ‫ّوچٌیي‬ .‫تَدًذ‬‫تثاذیل‬ ‫ضازیة‬ ٍ ‫ٍسى‬ ‫افاشایؼ‬ ، ‫صاَران‬ ‫هصازف‬ .‫ؽاذًذ‬ ‫تٌظاین‬ ‫راط‬ ِ‫عَی‬ ‫ای‬
( ُ‫دٍر‬ ‫ول‬ ‫در‬ ‫سسهایؾی‬ ‫تیوارّای‬ ‫ّای‬ ِ‫خَخ‬ ‫صَران‬1-42‫(رٍس‬ ‫سسهاایؼ‬ ُ‫دٍر‬ ‫پایااى‬ ‫در‬ .‫ؽاذًذ‬ ِ‫هحاعاث‬ ٍ ‫اًذاسگیزی‬ )‫رٍسگی‬42)
‫ّا‬ ِ‫ًوًَا‬ ٍ ‫گزدیذ‬ ‫وؾتار‬ ‫وؾی‬ ‫ٍسى‬ ‫اس‬ ‫پظ‬ ٍ ‫اًتخاب‬ ‫تصادفی‬ ‫عَر‬ ِ‫ت‬ ‫سسهایؾی‬ ‫ٍاحذ‬ ‫ّز‬ ‫اس‬ ِ‫خَخ‬ ‫یه‬ٍ ‫ؽاذ‬ ‫سٍری‬ ‫خواغ‬ ‫صاًَی‬ ‫ای‬
( ‫اًؼمادی‬ ‫ضذ‬ ‫هَاد‬ ‫حاٍی‬ ‫ّای‬ ِ‫لَل‬ ِ‫ت‬ ‫عزیؼا‬(EDTAُ‫دعاتگا‬ ِ‫ٍعایل‬ ِ‫تا‬ ‫صاًَی‬ ‫ّاای‬ ِ‫ًوًَا‬ ‫ایاي‬ ‫پالعاوای‬ .‫ؽاذًذ‬ ُ‫داد‬ ‫اًتما‬
‫دٍر‬ ‫در‬ ‫عاًتزیَفیَص‬5000‫هذت‬ ِ‫ت‬5‫دهاای‬ ‫در‬ ِ‫هزتَع‬ ‫سًالیشّای‬ ‫اًدام‬ ‫تزای‬ ٍ ‫ؽذ‬ ‫خذا‬ ِ‫دلیم‬20-‫ًگْاذاری‬ ‫گازاد‬ ‫عااًتی‬ ِ‫درخا‬
.‫ؽذًذ‬‫فزاع‬ ‫تزصی‬‫صًَی‬ ‫ّای‬ ِ‫ٌد‬‫هاالَى‬ ،‫اٍریاه‬ ‫اعیذ‬ ،ُ‫اٍر‬ ،‫وزاتیٌیي‬ ‫هاًٌذ‬‫دی‬،‫دّیاذرٍصًاس‬ ‫الوتاات‬ ‫سًشیوْاای‬ ‫فؼالیات‬ ٍ ‫سلذئیاذ‬
‫تا‬ ‫تصادفی‬ ‫واهال‬ ‫عزح‬ ‫لالة‬ ‫در‬ ‫سسهایؼ‬ ‫ایي‬ ‫ّای‬ ُ‫داد‬ .‫ؽذًذ‬ ‫گیزی‬ ُ‫اًذاس‬ ‫تزاًغفزاس‬ ٌَ‫سهی‬ ‫سالًیي‬ ٍ ‫سهیٌَتزاًغفزاس‬ ‫سعپارتات‬5‫تیواار‬
ٍ5ٍ ‫تیوار‬ ‫ّز‬ ‫اسای‬ ِ‫ت‬ ‫تىزار‬10‫خ‬(‫صغی‬ ‫هذ‬ ِ‫رٍی‬ ‫اس‬ ُ‫اعتفاد‬ ‫تا‬ ‫تىزار‬ ‫ّز‬ ‫در‬ ِ‫َخ‬GLM‫افاشار‬ ‫ًازم‬ )) SAS1998)ٍ ‫سًاالیش‬ ‫هاَرد‬
‫عغح‬ ‫در‬ ‫دار‬ ‫هؼٌی‬ ‫اصتالفات‬ ِ‫همایغ‬ .‫گزفتٌذ‬ ‫لزار‬ ‫تزرعی‬5.‫گزفت‬ ‫صَرت‬ ‫داًىي‬ ‫سسهَى‬ ‫اس‬ ُ‫اعتفاد‬ ‫تا‬ ‫درصذ‬
‫وبحث‬ ‫نتایج‬
‫گ‬ ‫ٍسى‬ ‫افشایؼ‬ ٍ ‫صَران‬ ‫هصزف‬ ‫واّؼ‬ ‫تاػث‬ ‫گزهایی‬ ‫تٌؼ‬ ،‫سسهایؾی‬ ُ‫دٍر‬ ‫ول‬ ‫در‬،ِ‫(سردچَت‬ ‫سسهایؾی‬ ‫تیوارّای‬ ِ‫ّو‬ ‫هصزف‬ ٍ ‫زدیذ‬
ِ‫تا‬ ‫سًازا‬ ‫ًتَاًغاتٌذ‬ ‫اها‬ ‫وزد‬ ‫تزعزف‬ ‫حذی‬ ‫تا‬ ‫را‬ ‫گزهایی‬ ‫تٌؼ‬ ‫اس‬ ‫ًاؽی‬ ‫ٍسى‬ ‫افشایؼ‬ ٍ ‫صَران‬ ‫هصزف‬ ‫واّؼ‬ )‫تاّن‬ ٍ‫د‬ ‫ّز‬ ‫یا‬ ٍ ‫دارچیي‬
( ‫تزگزداًٌذ‬ ‫ًزها‬ ‫دهای‬ ‫در‬ ِ‫یافت‬ ‫پزٍرػ‬ ‫ّای‬ ِ‫خَخ‬ ‫عغح‬01/0>Pٍ‫(خذ‬ )1.)‫تایي‬ ‫داری‬ ‫هؼٌای‬ ‫تفااٍت‬ ،‫سسهایؾای‬ ُ‫دٍر‬ ‫ول‬ ‫در‬
( ‫ًذاؽت‬ ‫ٍخَد‬ ‫صَران‬ ‫تثذیل‬ ‫ضزیة‬ ‫تزای‬ ‫سسهایؾی‬ ‫تیوارّای‬05/0<(Pٍ ِ‫سردچَت‬ ‫هخلَط‬ ‫در‬ ‫صَران‬ ‫هصزف‬ ٍ ‫ٍسى‬ ‫افشایؼ‬ ‫تْثَد‬ .
( ‫تاؽاذ‬ ُ‫گیاا‬ ٍ‫د‬ ‫در‬ ‫عایٌاهللذئیذ‬ ٍ ‫وَرواَهیي‬ ‫هثل‬ ‫فؼا‬ ‫هیىزٍتی‬ ‫ضذ‬ ‫تزویثات‬ ‫اس‬ ‫ًاؽی‬ ‫ؽایذ‬ ‫دارچیي‬Ramsewak et al., 2000;
Sangoh et al., 2011‫تیوارّاای‬ ‫ّاای‬ ِ‫خَخا‬ ‫وازاتیٌیي‬ ٍ ُ‫اٍر‬ ،‫تزاًغافزاس‬ َ‫سهیٌا‬ ‫سعاپارتات‬ ‫همادیز‬ ‫تیي‬ ‫داری‬ ‫هؼٌی‬ ‫تفاٍت‬ ‫ّیچ‬ .)
( ‫ًگزدیذ‬ ُ‫هؾاّذ‬ ‫سسهایؾی‬05/0<P‫عایز‬ ِ‫ت‬ ‫ًغثت‬ ‫ووتزی‬ ‫سلذئیذ‬ ‫دی‬ ‫هالَى‬ ‫دارچیي‬ ٍ ِ‫سردچَت‬ ‫هخلَط‬ ‫تا‬ ُ‫ؽذ‬ ِ‫تغذی‬ ‫ّای‬ ِ‫خَخ‬ .)
ِ‫و‬ ‫حالی‬ ‫در‬ ‫داؽتٌذ‬ ‫تیوارّا‬( ‫ؽاذ‬ ُ‫هؾااّذ‬ ‫تٌؼ‬ ‫تحت‬ ‫ّای‬ ِ‫خَخ‬ ‫در‬ ‫سلذئیذ‬ ‫دی‬ ‫هالَى‬ ‫هیشاى‬ ‫تیؾتزیي‬01/0>P‫گزهاایی‬ ‫تاٌؼ‬ .)
‫هالَى‬ ‫غلظت‬ ‫رفتي‬ ‫تاال‬ .‫ؽَد‬ ‫هی‬ ‫سساد‬ ‫رادیىا‬ ‫تَلیذ‬ ‫افشایؼ‬ ‫هتؼالثا‬ ٍ ‫لیپیذ‬ ‫پزاوغیذاعیَى‬ ‫افشایؼ‬ ‫تاػث‬‫دی‬‫سلذئیذ‬‫تازای‬ ‫ؽاصصای‬
( ‫اعت‬ ‫گزهایی‬ ‫تٌؼ‬ ‫تؼییي‬Hosseinivashan et al., 2012‫تاٌؼ‬ .)‫الوتاات‬ ٍ ‫سهیٌَتزاًغافزاس‬ ‫هماذارسالًیي‬ ‫افاشایؼ‬ ‫تاػاث‬ ‫گزهاایی‬
ُ‫خیز‬ ِ‫ّو‬ ‫هصزف‬ .‫تاؽذ‬ ‫هی‬ ‫وثذ‬ ‫تخزیة‬ ‫اس‬ ‫ؽاصصی‬ ‫ػٌَاى‬ ِ‫ت‬ ‫عزم‬ ‫در‬ ‫ّا‬ ‫سًشین‬ ‫ایي‬ ‫رفتي‬ ‫تاال‬ ِ‫و‬ ‫ؽذ‬ ‫دّیذرٍصًاس‬‫تاػث‬ ‫سسهایؾی‬ ‫ّای‬
( ‫ؽذ‬ ‫عزم‬ ‫در‬ ‫ّا‬ ‫اًشین‬ ‫ایي‬ ‫همادیز‬ ‫واّؼ‬01/0>P‫فؼالی‬ ‫واّؼ‬ ‫تاػث‬ ِ‫سردچَت‬ ‫در‬ ‫هَخَد‬ ‫وَروَهیي‬ .)ٍ ‫دّیاذرٍصًاس‬ ‫الوتات‬ ‫سًشین‬ ‫ت‬

3. 348
( ‫ؽَد‬ ‫هی‬ ‫تَدًذ‬ ُ‫وزد‬ ‫تشریك‬ ‫سّي‬ ِ‫و‬ ‫گَؽتی‬ ‫ّای‬ ِ‫خَخ‬ ‫در‬ ‫تزاًغفزاس‬ ٌَ‫سهی‬ ‫سالًیي‬Reddy et al., 1996‫در‬ ‫گزهاایی‬ ‫تاٌؼ‬ ‫اػوا‬ .)
‫ؽذ‬ ‫اٍریه‬ ‫اعیذ‬ ‫افشایؼ‬ ‫تاػث‬ ‫تحمیك‬ ‫ایي‬(01/0>P).‫ؽاَد‬ ‫های‬ ‫صاَى‬ ‫اٍریاه‬ ‫اعایذ‬ ٍ ‫گلاَوش‬ ‫غلظت‬ ‫افشایؼ‬ ‫تاػث‬ ‫گزهایی‬ ‫تٌؼ‬ .
‫تَلیذ‬‫َّرهًَْاای‬ ‫غلظات‬ ‫افاشایؼ‬ ‫تاػاث‬ ‫گزهاایی‬ ‫تاٌؼ‬ .‫اعت‬ ‫اوغیضى‬ ‫هصزف‬ ‫ًیاسهٌذ‬ ٍ ُ‫صَا‬ ‫اًزصی‬ ‫فزایٌذ‬ ‫یه‬ ‫اٍریه‬ ‫اعیذ‬ ‫دفغ‬ ٍ
‫هاَرد‬ ‫اًازصی‬ ‫گلَوًَناَصًش‬ ‫فزایٌذ‬ ‫عزیك‬ ‫اس‬ ‫تا‬ ُ‫ؽذ‬ ‫چزتی‬ ‫تافت‬ ٍ ‫پزٍتنیي‬ ِ‫تدشی‬ ِ‫ت‬ ‫هٌدز‬ ‫اعت‬ ‫هوىي‬ ِ‫و‬ ‫ؽَد‬ ‫هی‬ ‫گلَوَوَرتیىَئیذ‬
(‫ؽَد‬ ‫تاهیي‬ ‫ّا‬ َ‫عل‬ ‫ًیاس‬Freeman et al., 1971‫افشایؼ‬ ‫پزًذگاى‬ ‫صَى‬ ‫اٍریه‬ ‫اعیذ‬ ‫غلظت‬ ‫سسهایؼ‬ ‫ایي‬ ‫در‬ ‫دلیل‬ ‫ّویي‬ ِ‫ت‬ ‫احتواال‬ .)
.‫اعت‬ ِ‫یافت‬
ٍ‫خذ‬1-‫هیاًگیي‬‫افشایؼ‬،‫ٍسى‬‫هصزف‬‫صَران‬ٍ‫ضزیة‬‫تثذیل‬ِ‫خَخ‬‫ّای‬‫گَؽتی‬ِ‫تغذی‬ُ‫ؽذ‬‫تا‬‫پَدر‬،‫دارچیي‬‫پَدر‬،ِ‫سردچَت‬‫پَدر‬‫دارچیي‬ٍِ‫سردچَت‬
‫تحت‬‫تٌؼ‬‫گزهایی‬
‫تیوارّا‬‫ؽاّذ‬‫تٌؼ‬‫گزهایی‬5/0‫پَدر‬ ‫درصذ‬
ِ‫سردچَت‬
5/0‫درصذ‬‫پَدر‬
‫دارچیي‬
ِ‫سردچَت‬ ٍ ‫دارچیي‬
(25/0+25/0)
‫صغای‬
‫اعتاًذارد‬
‫درصذ‬
‫احتوا‬
‫(گزم‬ ‫ٍسى‬ ‫افشایؼ‬)
42-1‫رٍسگی‬a
65/2760c
75/1890b
47/2472b
70/2429b
32/251647/650001/0
‫هصزف‬)‫(گزم‬ ‫صَران‬
42-1‫رٍسگی‬a
1/4785c
2/3591b
9/4432b
1/4260b
3/437505/900001/0
‫صَران‬ ‫تثذیل‬ ‫ضزیة‬
42-1‫رٍسگی‬73/189/180/181/174/102/021/0
a-b
‫هیاًگیي‬‫هؼٌی‬ ‫اصتالف‬ ‫دارای‬ ‫ردیز‬ ‫ّز‬ ‫در‬ ‫هتفاٍت‬ ‫حزٍف‬ ‫تا‬ ‫ّای‬‫سهاری‬ ‫لحاػ‬ ‫اس‬ ‫داری‬( ‫ّغتٌذ‬01/0p<)
ٍ‫خذ‬2‫فؼالیت‬ ٍ ‫غلظت‬ ‫تز‬ ِ‫ٍسردچَت‬ ‫دارچیي‬ ‫پَدر‬ ‫تاثیز‬ .ِ‫فزاعٌد‬ِ‫خَخ‬ ‫صًَی‬ ‫ّای‬‫گزهایی‬ ‫تٌؼ‬ ‫تحت‬ ‫گَؽتی‬ ‫ّای‬
‫هالَى‬‫دی‬
‫سلذئیذ‬
)‫(درصذ‬
‫وزاتیٌیي‬
‫تز‬ ‫(ٍاحذ‬
)‫لیتز‬
ُ‫اٍر‬
‫(ٍاحذ‬
)‫لیتز‬ ‫تز‬
‫دّیذرٍصًاس‬ ‫الوتات‬
‫دعی‬ ‫تز‬ ‫گزم‬ ‫(هیلی‬
)‫لیتز‬
‫اٍریه‬ ‫اعیذ‬
‫گزم‬ ‫(هیلی‬
‫دعی‬ ‫تز‬
)‫لیتز‬
‫سهیٌَتزاًغفزاس‬ ‫سالًیي‬
‫دعی‬ ‫تز‬ ‫گزم‬ ‫(هیلی‬
)‫لیتز‬
ٌَ‫سهی‬ ‫سعپارتات‬
‫ت‬‫گزم‬ ‫(هیلی‬ ‫زاًغفزاس‬
)‫لیتز‬ ‫دعی‬ ‫تز‬
‫تیوار‬
bc
38/3 15/0 4/4 c
7/1416 ab
30/7 b
60/4 291 ‫ؽاّذ‬
a
76/4 13/0 4/4 a
7/2796 a
72/10 a
80/6 20/328 ‫گزهایی‬ ‫تٌؼ‬
bc
57/3 14/0 4/4 c
1300 c
74/4 b
20/4 40/280 ( ِ‫سردچَت‬5/0)
b
85/3 12/0 4 b
2015 c
40/5 ab
5 60/271 ( ‫دارچیي‬5/0)
c
85/2 13/0 6/4 b
1910 bc
98/5 b
4 20/288 ِ‫سردچَت‬ ٍ ‫دارچیي‬
(25/0+25/0)
18/0 01/0 26/0 21/133 62/0 34/0 56/9 ‫اعتاًذارد‬ ‫صغای‬
002/0 96/0 97/0 0001/0 008/0 04/0 41/0 ‫احتوا‬ ‫درصذ‬
‫هیاًگیي‬‫هؼٌی‬ ‫اصتالف‬ ‫عتَى‬ ‫ّز‬ ‫در‬ ‫هتفاٍت‬ ‫التیي‬ ‫حزٍف‬ ‫تا‬ ‫ّای‬‫دارًذ‬ ‫ّن‬ ‫تا‬ ‫داری‬(01/0P<)
‫منابع‬

4. 348
‫حغیٌی‬‫ٍاؽاى‬‫ط‬،‫ج‬‫یؼمَب‬‫فز‬،‫ا‬‫گلیاى‬،‫ا‬‫راخی‬،‫ار‬‫ًصیزی‬‫م‬‫ر‬.‫اعواػیلی‬‫ًغة‬‫ج‬.1391.‫تااثیز‬‫رصیان‬‫غاذایی‬‫پاَدر‬ِ‫سردچَتا‬‫در‬
‫واّؼ‬‫تٌؼ‬َ‫اوغیذاتی‬‫ًاؽی‬‫اس‬‫تٌؼ‬‫حزارتی‬‫در‬‫هذ‬،ِ‫خَخ‬ِ‫هدل‬‫ػلوی‬ُ‫داًؾگا‬‫ػلَم‬‫پشؽىی‬،‫تیزخٌذ‬19:‫صفحات‬157-164.
‫ّاؽوی‬،‫ر‬‫دعتا‬‫ر‬،‫ب‬‫حغٌی‬‫ط‬.‫خؼفزی‬‫سٌّگزی‬‫ی‬.1386.‫تاثیز‬‫هیشاى‬‫پزٍتنیي‬ُ‫خیز‬ٍ‫هحاذٍدیت‬‫غاذایی‬‫تاز‬‫ػولىازد‬ٍ‫دهاای‬
‫تذى‬ِ‫خَخ‬‫ّای‬‫گَؽتی‬‫تحت‬‫تٌؼ‬‫گزهایی‬.‫ػلَم‬‫ٍفٌَى‬‫وؾاٍرسی‬ٍ‫هٌاتغ‬‫عثیؼی‬.‫عا‬‫یاسدّن‬.ُ‫ؽوار‬ٍ‫ا‬(‫ب‬.)
Borges, S. A., Fischer da Silva, A.V., Ariki, J., Hooge, D.M. and Cummings, K.R. 2003. Dietary ‎electrolyte balance
for broiler chickens exposed to thermoneutral or heat-stress environments. ‎Poultry Science. 82: 428–435.
‎Ciftci, M., Simsek, U. G., Azman, M. A., Cerci, I. H. and Tonbak, F. 2013. The effects of dietary ‎rosemary
(Rosmarinus officinalis l.) oil supplementation on performance, carcass traits and ‎some blood parameters of
japanese quail under heat stressed condition. Kafkas Univercity ‎Veterinary Fak Derg. 19: 595-599.
Curi, R., Newsholme, P., Lima, M. M. R., Pithon-curi , T. C. and Procopio, J. 2003. Glutamine and glutamate-their
central role in cell metabolism and function. Cell Biochemistry and Function. 21:1-9.
Du, R., Lin, H. and Zhang, Z. Y. 2000. Peroxide status in tissues of heat-stressed broilers. Animal Science. 10:1373-
1376.
Freeman, B. M., 1971. Stress and the domestic fowl: A physiological‎appraisal.‎World’s‎Poultry‎Science‎Journal.
27:263-275.
Hosseinivashan S. J., Golian, A., Yaghobfar, A., Zarban, A., Afzali, N. and Esmaeilinasab, P. 2012. ‎Antioxidant
status, immune system, blood metabolites and carcass characteristic of broiler ‎chickens fed turmeric rhizome
powder under heat stress. African Journal of Biotechnology. ‎11: 16118-16125.‎
Reddy, A. P., Lokesh, B. D. 1996. Effect of curcumin and eugenol on iron induced in rats. Toxicology. 107:39-45.
Rarnsewak, R. S., De Witt, D. L. and Nair, M. G. 2000. Cytotoxicity, antioxidant and anti-‎‎inflammatory activities of
Curcumins I-III from Curcuma longa. Phytom edicin. 7:303-308.
Sadeghi, G. H., Karimi, A., Padidar Jahromi, S. H., Azizi, T., Daneshmand, A. 2011. Effects of Cinnamon, Thyme
and Turmeric Infusions on the Performance and Immune Response in of 1 to 21-Day-Old Male Broilers. Brazilian
Journal of Poultry Science.‎
Sangoh, P., ChaeMin, R., ByungSung, P. and Jong, H. 2011. The Meat quality and growth ‎performance in broiler
chickens fed diet with cinnamon powder. Journal of Environmental ‎Biology. 34: 127-133.‎
‎‎‎‎