R2R to Transformative Learning บรรยายโดย ศ.นพ.วิจารณ์ พานิช ในงาน MOPH R2R Forum ประจำปี 2561 ที่เชียงใหม่ วันที่ ๑๓ กันยายน ๒๕๖

1. R2R to Transformative Learning
วิจารณ์ พานิช
ที่ปรึกษาโครงการสนับสนุนการพัฒนางานประจาสู่งานวิจัยระดับประทท
บรรยายใน การประชุมวิชาการการพัฒนางานประจาสู่งานวิจัย (MOPH R2R Forum) ประจาปี ๒๕๖๑ : R2R to Future Health Care 2018
ณ โรงแรมโลตัสปางสวนแก้ว จังหวัดเชียงใหม่ วันที่ ๑๓ กันยายน ๒๕๖๑

2. ประเด็นนำเสนอ
• การเรียนรู้คืออะไร
• การเรียนรู้เกิดขึ้นอย่างไร
• การเรียนรู้สู่การเปลี่ยนแปลงคืออะไร
• การเรียนรู้สู่การเปลี่ยนแปลงเกิดขึ้นอย่างไร
• R2R นาไปสู่การเรียนรู้สู่การเปลี่ยนแปลงได้
อย่างไร

3. การเรียนรู้เป็นการเตรียมคน
ไปใช้ชีวิตในอนาคต
ที่ไม่รู้ว่าจะเป็นอย่างไร

4. การเรียนรู้ที่สาคัญ
การปรับตัว (Agility)
การเปลี่ยนแปลงตนเอง (Transformation)

5. กำรเรียนรู้ที่ครบด้ำน(21st Century
Learning)
• มีความรู้ (Literacy) : อ่านออกทขียนได้, คิดทลขทป็น,
รู้ธรรมชาติ, รู้ ICT, รู้การทงิน, รู้วัฒนธรรมและความทป็น
พลทมือง, รู้ทรื่องสุขภาพ
• มีสมรรถนะ (Competency) : วิจารณญาณ, สร้างสรรค์,
สื่อสาร, ร่วมมือ
• มีบุคลิก/คุณลักษณะ (Character) : ใคร่รู้ ริทริ่ม มานะ
อดทน ปรับตัว ภาวะผู้นา สังคมวัฒนธรรม ทห็นแก่
ส่วนรวม
• เรียนรู้ตลอดชีวิต (Learning Skils / Affinity)
โลกประจาวัน
โลกซับซ้อน
โลกเปลี่ยนแปลง

6. รู้
เข้าใจ
นาไปใช้
วิเคราะห์
สังเคราะห์
ประเมิน/เปรียบเทียบ
เปลี่ยนวิธีเรียนรู้
เปลี่ยนกระบวนทัศน์/ตัวตนTransformative Learning
กำรเรียนรู้ที่ลึกและเชื่อมโยง
Modified Bloom’s Taxonomy of Learning

7. ประเด็นนำเสนอ
• การเรียนรู้คืออะไร
• การเรียนรู้เกิดขึ้นอย่างไร
• การเรียนรู้สู่การเปลี่ยนแปลงคืออะไร
• การเรียนรู้สู่การเปลี่ยนแปลงเกิดขึ้นอย่างไร
• R2R นาไปสู่การเรียนรู้สู่การเปลี่ยนแปลงได้
อย่างไร

8. การเรียนรู้
• การเรียนรู้เป็นผลของการกระทาและการคิดของ
ตนเอง
• เกิดจากการกระทาและการคิดของตนเองเท่านั้น
• ผู้อื่นช่วยทาให้เกิดการเรียนรู้ได้โดยเข้าไป
จัดการสิ่งที่ตัวเราทา (ปฏิบัติ และคิด) เพื่อการ
เรียนรู้
Herbert A. Simon
https://www.scbfoundation.com/publishing.php?project_id=292#publishing/292/5462

9. Adult Learning
Observation &
Reflection
Forming Abstract
Concepts
Testing in New
Situations
Concrete
Experience
1
2
3
4
Student Learning = AL + Scaffolding

10. ประเด็นนำเสนอ
• การเรียนรู้คืออะไร
• การเรียนรู้เกิดขึ้นอย่างไร
• การเรียนรู้สู่การเปลี่ยนแปลงคืออะไร
• การเรียนรู้สู่การเปลี่ยนแปลงเกิดขึ้นอย่างไร
• R2R นาไปสู่การเรียนรู้สู่การเปลี่ยนแปลงได้
อย่างไร

11. Level Objectives Outcome
Informative •Information
•Skills
Experts
Formative •Socialization
•Values
Professionals
Transformative •Leadership
attributes
Change agents
Table III-1. Levels of learning
2. เรียนรู้งอกงามจากภายใน
3. เปลี่ยนสมอง

12. นิยาม Transformative Education
• การเรียนรู้แบบเปลี่ยนแปลงจากภายใน
เปลี่ยนแปลงทั้งเนื้อทั้งตัว
• การเรียนรู้แบบที่เกิดมิติภาวะผู้นา เป็นผู้นาการ
เปลี่ยนแปลง - Change Agent
http://www.ted.com/talks/sugata_mitra_build_a_school_in_the_cloud.html

13. การเรียนรู้เป็นการสั่งสม
TL เป็นการสั่งสม
ต้องการ Growth Mindset

14. Transformative Learning
เป็น
Life Skills

15. ทฤษฎีกำรเรียนรู้เพื่อกำรเปลี่ยนแปลง
• สานักคิดที่ 1 สายเหตุผล ผู้นาคือ Jack Mezirow
• สานักคิดที่ 2 สายจิตวิทยาเชิงลึก ผู้นาคือ Robert Boyle
• สานักคิดที่ 3 กลุ่มเคลื่อนประเด็นสังคม ผู้นาคือ Paulo Freire
• สานักคิดที่ 4 กลุ่มประกอบสร้าง ผู้นาคือ Robert Kegan
• สานักคิดที่ 5 กลุ่มความเป็นองค์รวม
ดร. อดิ ร จันทรสุข
https://www.gotoknow.org/posts/tags/TL-อดิ ร จันทรสุข

16. ประเด็นนำเสนอ
• การเรียนรู้คืออะไร
• การเรียนรู้เกิดขึ้นอย่างไร
• การเรียนรู้สู่การเปลี่ยนแปลงคืออะไร
• การเรียนรู้สู่การเปลี่ยนแปลงเกิดขึ้นอย่างไร
• R2R นาไปสู่การเรียนรู้สู่การเปลี่ยนแปลงได้
อย่างไร

17. เรียนรู้สู่การเปลี่ยนแปลง
https://www.gotoknow.org/posts/tags/Mezirow
https://cdn.gotoknow.org/assets/media/files/001/118/349/original_8a511172e210f2942a79c400363f4033.jpg
การท้าทายระบบโลกทัศน์
เปลี่ยนระบบคุณค่าและโลกทัศน์
ประสบการณ์ตรง + ไตร่ตรองสะท้อนคิด
+ อารมณ์

18. เรียนรู้สู่การเปลี่ยนแปลง
https://www.gotoknow.org/posts/tags/Mezirow
https://cdn.gotoknow.org/assets/media/files/001/118/349/original_8a511172e210f2942a79c400363f4033.jpg
การท้าทายระบบโลกทัศน์
เปลี่ยนทั้งเนื้อทั้งตัว
ประสบการณ์ตรง + ไตร่ตรองสะท้อนคิด
ใจ คิด พฤติกรรม
+ อารมณ์
พลังทั้งหก

19. พลังทั้งหก
• ประสบการณ์ของปัจเจก (Experience)
• การสะท้อนคิดอย่างจริงจัง (Critical Reflection)
• สุนทรียสนทนา (Dialogue)
• มุมมอง/วิธีการที่ครบด้าน (holistic)
• บริบท (Conext)
• ความสัมพันธ์ที่จริงใจ (Mutual Trust)

20. กำรเรียนรู้สู่กำรเปลี่ยนแปลง
• Individual Learning + Social Learning
• Action Learning + Reflection Learning
• Integrated Learning

21. Acting  Sensing  Reflecting  Learning
Telling / Reading / Observing
Sharing
Coaching

22. Reflecting
• Questioning
• Theorizing
• Reasoning
• Interpreting
• Analyzing
• Synthesizing
• Lateralizing (Lateral Thinking)
• Intuitioning
• Etc

23. ปัจจัยทั้งหก
• การปฏิบัติ เป็นทั้งเป้าหมายและวิธีการ
• เผชิญอานาจ และยอมรับความแตกต่าง
• ใช้/ยอมรับ พลังจินตนาการ
• นาการเรียนรู้สู่ชายขอบ/ดินแดนไม่ชัดเจน/สับสน
• Reflection เป็นทั้งเครื่องมือและเป้าหมายการฝึกฝน
• Modeling

24. Transformative Learning
• เป็นการเรียนรู้ที่พึงประสงค์ของทุกคน ทุกฐานะ ทุกวัย
• เน้น experiential learning
• ให้ความสาคัญต่อความรู้สึกของปัจเจก แต่ ลปรร. กัน
• บรรยากาศไว้วางใจกัน
• ใช้พลังของความอึดอัด ไม่ชัดเจน
• ใช้พลังของความมุ่งมั่น ทาเพื่อผู้อื่น (altruism)
• ฟังหลายๆ ความคิด/ตีความ
• นากลับไปทดลองปฏิบัติใหม่ เป็นวัฏจักร

25. ประเด็นนำเสนอ
• การเรียนรู้คืออะไร
• การเรียนรู้เกิดขึ้นอย่างไร
• การเรียนรู้สู่การเปลี่ยนแปลงคืออะไร
• การเรียนรู้สู่การเปลี่ยนแปลงเกิดขึ้นอย่างไร
• R2R นาไปสู่การเรียนรู้สู่การเปลี่ยนแปลงได้
อย่างไร

26. งำนประจำคือพื้นที่แห่งกำรเรียนรู้
• ความอึดอัดขัดข้อง ต้องการบริการให้ดีกว่า
• ต้องการลดความทุกข์ยากของผู้มาใช้บริการ
• มีโอกาสทดลองทางานในแนวใหม่ แตกต่างไปจากเดิม
• แล้วใคร่ครวญสะท้อนคิดอย่างจริงจัง (critical reflection)
• ใคร่ครวญสะท้อนคิดร่วมกันในหมู่เพื่อนร่วมงาน (group
reflection)
• มี “คุณอานวย” ช่วยตั้งคาถาม

27. พื้นที่แห่งกำรเรียนรู้สองเด้ง
• เรียนรู้เชิงเทคนิค วิธีการปฏิบัติงาน ... ทาเป็น
งานวิจัยเล็กๆ - R2R
• เรียนรู้ตัวเอง ใจตัวเอง ... เปลี่ยนความเชื่อ นิสัย
บุคลิก mindset - Transformative Learning
อยู่ที่กำรตั้งคำถำม

28. Transformation สองเด้ง
• Transform ความรู้/ความเชื่อ เชิงเทคนิค วิธีการ
ปฏิบัติงาน - R2R
• Transform ตัวเอง ใจตัวเอง ... เปลี่ยนความเชื่อ
นิสัย บุคลิก mindset - Personal Development
อยู่ที่กำรตั้งคำถำม

29. วิจัยชั้นเรียนเปลี่ยนครู
https://www.gotoknow.org/posts/tags/วิจัยชั้นเรียนเปลี่ยนครู
R2R ของครู

30. เครื่องมืออย่ำงง่ำย
• Reflective Journal - Personal
• BAR
• AAR
- Collective
Dialogue
Appreciative Inquiry (AI)
Storytelling

31. บทบำทของหน่วยงำน
• ให้เวลา
• ท้าทายเป้าหมายงาน
• จัด “คุณอานวย”
• ให้รางวัล ความชื่นชม
• ผู้บริหารทา storytelling ใส่ AI อยู่ภายใน

32. Transformative Learning 4 มิติ
• บุคคล ทีม Individual / Team Transformation
• หน่วยงาน องค์กร Organization Transformation …
MOPH 4.0
• ระบบ Systems Transformation … Health 4.0
• สังคม ประเทศ Society / Nation Transformation …
Thailand 4.0

33. สรุป R2R & TL
• เป็น Experiential learning เหมือนกัน
• เป็นเหตุและผลต่อกันและกัน
• เป็นเครื่องมือของ Happy Workplace
• เป็นเครื่องมือพัฒนาคน พัฒนาตัวตน พัฒนาปฏิสัมพันธ์
ระหว่างคน พัฒนางาน พัฒนาหน่วยงาน
• เป็นการพัฒนาทั้งมิติด้านนอก(เทคนิค) และมิติด้านใน(ตัวตน)
• เพื่อการทาประโยชน์แก่ผู้อื่น แก่ส่วนรวม