3. Định giá là quá trình ước tính giá trị
Có 2 cách tiếp cận phổ biến đến giá trị của khoản đầu tư t:
•Thứ nhất: Dựa trên giá trị tài sản hiện có
•Thứ hai: Dựa trên cơ sở dòng tiền thu nhập trong tương
lai mà khoản đầu tư t mang lại.
3.1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ ĐỊNH GIÁ
4. - Đặc điểm trái phiếu:
• Chứng khoán nợ
• Lãi suất cố định
• Có thời gian đáo hạn
• Bắt buộc phải thanh toán lãi và nợ khi đến hạn
- Định giá trái phiếu: Là xác định giá trị lý thuyết của trái
phiếu
- Cơ sở định giá: Căn cứ trên dòng thu nhập do trái phiếu
mang lại
3.2 ĐỊNH GIÁ TRÁI PHIẾU
5. Nguyên lý: Giá trị trái phiếu là tổng giá trị hiện tại
dòng thu nhập do trái phiếu mang lại trên cơ sở
tỷ suất sinh lời đòi hỏi của nhà đầu tư.
Gọi: -I là tiền lãi mỗi năm của trái phiếu
-Pd: Giá hợp lý (giá lý thuyết) của trái phiếu tại
thời điểm định giá
-rd: Tỷ suất sinh lời đòi hỏi của nhà đầu tư
-n: Kỳ hạn của trái phiếu
-M: mệnh giá trái phiếu
3.2 ĐỊNH GIÁ TRÁI PHIẾU
6. + Trường hợp 1: Trái phiếu vĩnh cữu
d
t
t
d
d
d
d
d
r
I
r
I
r
I
r
I
r
I
P
1
2
1
)
1
(
)
1
(
......
)
1
(
)
1
(
0’ 0 1 2 3 n → ∞
Ngày phát hành Ngày định giá
I I I I
→
rd
Pd
3.2 ĐỊNH GIÁ TRÁI PHIẾU
7. Công ty cổ phần X phát hành một loại trái phiếu với
mệnh giá 100.000 đồng, lãi suất ghi trên trái phiếu là
10%. Thời hạn là vĩnh viễn.
• Giả sử trái phiếu này đã lưu hành 2 năm và hiện đang
được bán với giá là 95.000 đồng. Nếu là nhà đầu tư,
anh chị có mua trái phiếu này không? Vì sao? Biết rằng
tỷ suất sinh lời đòi hỏi là 11%.
BÀI TẬP MINH HỌA 1
8. + Trường hợp 2: Trái phiếu đáo hạn
0’ 0 1 2 3 n
Ngày phát hành Ngày định giá
I I I I, M
→
rd
Pd
n
d
d
n
d
d
r
M
r
r
I
P
)
1
(
)
1
(
1
Ngày đáo hạn
3.2 ĐỊNH GIÁ TRÁI PHIẾU
9. Công ty cổ phần Y phát hành một loại trái phiếu, có
thông tin sau:
Mệnh giá là 200.000 đồng
Lãi suất là 10%/năm, tiền lãi trả một lần vào cuối mỗi
năm.
Thời hạn: 5 năm
Tình huống:
BÀI TẬP MINH HỌA 2
10. 1.Nếu tại thời điểm đầu năm thứ 2, một nhà đầu tư muốn
mua trái phiếu này thì ông ta nên mua với giá bao
nhiêu? Biết rằng tỷ suất sinh lời đòi hỏi của nhà đầu tư
là 10%/năm.
2.Nếu tại thời điểm đầu năm thứ 3, giá mua trái phiếu
này trên thị trường là 195.000 đồng; do lãi suất trên thị
trường có xu hướng tăng lên, nên một nhà đầu tư đòi
hỏi tỷ suất sinh lời là 12%/năm. Vậy, nhà đầu tư có nên
đầu tư vào loại trái phiếu này hay không?
BÀI TẬP MINH HỌA 3
11. + Trường hợp 3: Trái phiếu kỳ hạn
0’ 0 1 2 3 n
Ngày phát hành Ngày định giá
I I I
→
rd
Pd
m
d
m
d
m
d
d
r
P
r
r
I
P
)
1
(
)
1
(
1
Ngày kỳ hạn
I, Pm
Ngày đáo hạn
m
3.2 ĐỊNH GIÁ TRÁI PHIẾU
12. Công ty cổ phần X đã phát hành một loại trái phiếu có
mệnh giá là 1.000.000 đồng, lãi suất trái phiếu là
10%/năm, mỗi năm trả lãi một lần vào cuối năm với thời
hạn 10 năm. Loại trái phiếu đó lưu hành 2 năm và trả lãi
2 lần. Hiện trái phiếu đang được rao bán với giá là
1.100.000 đồng
Có các tình huống sau:
BÀI TẬP MINH HỌA 4
13. 1. Một nhà đầu tư dự tính nếu đầu tư vào trái phiếu trên
thì tỷ suất sinh lời đòi hỏi là 9%/năm và nắm giữ cho
đến khi đáo hạn. Vậy, người đó có nên mua trái phiếu
với giá rao bán trên không?
2. Nếu công ty muốn mua lại trái phiếu vào cuối năm thứ
7 với giá mua ước tính là 1.150.000 đồng. Với tỷ suất
sinh lời đòi hỏi là 9% thì nhà đầu tư nên mua trái
phiếu này với giá tối đa là bao nhiêu?
BÀI TẬP MINH HỌA 4(tt)
14. + Trường hợp 4: Trái phiếu không hưởng lãi
0’ 0 1 2 3 n
Ngày phát hành Ngày định giá
→
rd
Pd
M
Ngày đáo hạn
4
n
d
d
r
M
P
)
1
(
3.2 ĐỊNH GIÁ TRÁI PHIẾU
15. Công ty X phát hành trái phiếu với thời hạn 5 năm, mệnh
giá là 1.000.000 đồng, giá phát hành là 567.427 đồng.
Bạn hãy tư vấn ông A có nên mua loại trái phiếu này
không, nếu tỷ suất sinh lời đòi hỏi của ông A là 13%?
BÀI TẬP MINH HỌA 5
16. Hãy giải thích: Vì sao khi lãi suất thị trường (hay tỷ suất
sinh lời đòi hỏi) tăng lên thì giá trái phiếu giảm và ngược
lại?
CÂU HỎI THẢO LUẬN
17. a.Định giá cổ phiếu ưu đãi
Đặc điểm cổ phiếu ưu đãi:
• Chứng khoán vốn
• Cổ tức xác định trước, cố định
• Không được hưởng quyền biểu quyết, bầu cử, ứng cử
• Được phân phối cổ tức trước cổ đông thường
Định giá cổ phiếu ưu đãi là xác định giá trị lý thuyết của cổ
phiếu ưu đãi.
Cơ sở định giá: Dòng thu nhập do cổ phiếu mang lại
3.3 ĐỊNH GIÁ CỔ PHIẾU
18. a.Định giá cổ phiếu ưu đãi
Nguyên lý: Giá trị cổ phiếu ưu đãi là tổng giá trị hiện tại
dòng thu nhập do cổ phiếu ưu đãi mang lại trên cơ sở tỷ
suất sinh lời đòi hỏi của nhà đầu tư.
Gọi: - P0 là giá hợp lý của cổ phiếu ưu đãi tại ngày định
giá
- Iu là cổ tức của cổ phiếu ưu đãi
- ru là tỷ suất sinh lời đòi hỏi của nhà đầu tư
3.3 ĐỊNH GIÁ CỔ PHIẾU
19. a/ Cổ phiếu ưu đãi
0’ 0 1 2 3 n->∞
Ngày phát hành Ngày định giá
Iu Iu Iu Iu
→
ru
P0
0
1 (1 )
( )
n
u u
u
u u
r I
P I do n
r r
3.3 ĐỊNH GIÁ CỔ PHIẾU
20. Cổ phiếu ưu đãi của công ty HAP hiện đang được
bán với giá 110.000 đồng/cổ phần.
Cổ tức mà công ty này trả cho cổ đông với tỷ lệ cổ
tức 10% trên mệnh giá (mệnh giá của cổ phiếu là
100.000 đồng)
Với tỷ suất sinh lời đòi hỏi là 9%, bạn có mua cổ
phần ưu đãi của công ty này không? Vì sao?
BÀI TẬP MINH HỌA 6
21. b. Định giá cổ phiếu thường
Đặc điểm:
Chứng khoán vốn
Cổ tức phụ thuộc vào kết quả hoạt động SXKD
Có quyền biểu quyết, bầu cử, ứng cử vào HĐQT
Chịu trách nhiệm đối với khoản nợ công ty trên phần vốn
góp.
Định giá cổ phiếu thường là xác định giá trị lý thuyết của cổ
phiếu thường.
Cơ sở định giá: Dòng thu nhập do cổ phiếu thường mang lại.
3.3 ĐỊNH GIÁ CỔ PHIẾU
23. b/ Định giá Cổ phiếu thường
0’ 0 1 2 3 n
Ngày phát hành Ngày định giá
I1 I2 I3 In,
→
re
P0
1
2
2
1
1
0
)
1
(
)
1
(
......
)
1
(
)
1
( t
t
e
t
n
e
n
e
e r
I
r
I
r
I
r
I
P
3.3 ĐỊNH GIÁ CỔ PHIẾU
24. b/ Định giá cổ phiếu thường
Trường hợp 1: không tăng trưởng cổ tức (g = 0%)
e
r
I
P 1
0
Thời gian
Cổ tức
0
g = 0%
3.3 ĐỊNH GIÁ CỔ PHIẾU
25. Công ty cổ phần BBC vừa công bố trả cổ tức cho
cổ đông thường là 1.000 đ/cổ phần.
Đại hội cổ đông vừa thông qua định hướng dài
hạn: dành toàn bộ lãi sau thuế chia cổ tức cho các cổ
đông.
Hãy ước lượng giá một cổ phần tại thời điểm hiện
hành, biết rằng tỷ suất sinh lời đòi hỏi của nhà đầu tư
là 15%/năm.
BÀI TẬP MINH HỌA 7
26. + Trường hợp 2: Cổ tức tăng trưởng ổn định và có tốc độ tăng trưởng là g
g
r
I
r
g
I
r
g
I
r
I
P n
e
n
e
e
1
1
1
2
1
1
1
1
0
)
1
(
)
1
(
......
)
1
(
)
1
(
)
1
(
Thời gian
Cổ tức
0
g ≠ 0
3.3 ĐỊNH GIÁ CỔ PHIẾU
27. Công ty cổ phần XYZ vừa công bố trả cổ tức cho cổ
đông thường là 5.000 đ/cổ phần.
Đại hội cổ đông vừa thông qua định hướng phân phối
cổ tức tăng trưởng ổn định hàng năm là 6%.
Hãy ước lượng giá một cổ phần tại thời điểm hiện
hành, biết rằng tỷ suất sinh lời đòi hỏi của nhà đầu tư
là 18%/năm.
BÀI TẬP MINH HỌA 8
28. + Trường hợp 3: Tốc độ tăng trưởng cổ tức khác nhau:
giả sử tốc độ tăng trưởng năm đầu là g1, năm thứ 2 là
g2, năm thứ 3 là g3, sau đó ổn định là g.
Thời gian
Cổ tức
0
g1
g2
g3
g
Giai đoạn 1 Giai đoạn 2
3.3 ĐỊNH GIÁ CỔ PHIẾU
30. Đầu năm N, nhà đầu tư Y có ý định đầu tư vào cổ phiếu
của công ty cổ phần X, giá thị trường hiện hành của loại
cổ phiếu này là 25.000 đồng/cổ phần; nhà đầu tư Y có
thêm tài liệu đáng tin cậy như sau:
Mức trả cổ tức mà công ty đã trả cho cổ đông thường ở
đầu năm N là 1.500 đồng/cổ phần.
BÀI TẬP MINH HỌA 9
31. Chính sách cổ tức của công ty dự kiến như sau:
•Trong 3 năm tới (N, N+1, N+2) mức cổ tức tăng hàng
năm là 5%, 6%, 7%.
•Những năm tiếp theo duy trì mức tăng cổ tức hàng năm
là 6%.
Theo bạn, nhà đầu tư Y có nên đầu tư vào cổ phiếu của
công ty này không?
Biết rằng: Tỷ suất sinh lời đòi hỏi là 15%/năm
BÀI TẬP MINH HỌA 9(tt)
32. Cổ phiếu X đang được bán trên thị trường với giá
26.000đồng/cổ phần. Nhà đầu tư X dự định đầu tư vào loại cổ
phiếu này và ông ta thấy nếu đầu tư thì sau 3 năm ông ta có
thể bán được với giá tối thiểu là 37.000 đồng. Theo anh chị thì
ông X có nên đầu tư hay không trong các trường hợp:
Trường hợp 1: Theo dự tính của ông X , 3 năm tới cổ tức tăng
ổn định ở mức 9%/năm .
Trường hợp 2: Dự tính 2 năm tới mức tăng cổ tức là 9%, các
năm sau đó là 6%.
Biết rằng: Cổ tức năm trước là 2.000đ/cổ phần, tỷ suất sinh
lời đòi hỏi của nhà đầu tư là 16%.
BÀI TẬP MINH HỌA 10
33. Vì sao khi tỷ lệ tang trưởng cổ tức khác nhau trong tương
lai, người ta lại thường giả định về mô hình tăng trưởng 2
giai đoạn?
CÂU HỎI THẢO LUẬN
34. • Định giá theo hệ số P/ER
Giá cổ phần
• P/ER = --------------------
Thu nhập 1 cổ phần
Giá cổ phần = LN sau thuế kỳ vọng một cổ
phần x P/ER trung bình ngành
3.3 ĐỊNH GIÁ CỔ PHIẾU
35. Công ty Trâm Anh có thông tin tài chính như sau:
Lợi nhuận ròng bình quân trong nhiều năm là 200
triệu đồng.
Số lượng cổ phiếu 100.000 cổ phiếu, giá cổ phiếu:
60.000đ/cổ phiếu
Hãy tính P/ER của công ty và nêu ý nghĩa?
BÀI TẬP MINH HỌA 11
36. Theo bạn, chỉ số P/E được đánh giá là tốt khi chỉ số này
tăng hay giảm? Vì sao?
CÂU HỎI THẢO LUẬN