regime of government

1. Regime of Government
Asst.prof.Katawut Phonkhot,Ph.D
Dr.Piyanan Songsoontorawat
Bachelor of Political Science Program
NRRU

2. วัตถุประสงค์เชิงพฤติกรรม
• อธิบายความหมายและหลักการของระบอบประชาธิปไตยได้
• เข้าใจและอธิบายประเภทระบอบประชาธิปไตยได้
• เข้าใจและอธิบายหลักการใช้อํานาจในการปกครองในระบอบประชาธิปไตยและข้อดีและข้อเสียของระบอบประชาธิปไตยได้
• เข้าใจและอธิบายระบอบเผด็จการได้
• อธิบายข้อดีและข้อเสียของการปกครองแบบเผด็จการ
• อธิบายและวิเคราะห์จุดมุ่งหมายและหน้าทีของรัฐได้

3. การปกครองของระบอบประชาธิปไตย
ประชาธิปไตย หมายถึง การปกครองทีเป็นของประชาชน โดยประชาชน และเพือ
ประชาชนตลอดจนเป็นหลักในการดําเนินชีวิตของคนในการอยู่ร่วมกันโดยสันติภายใต้ความเชือ
ทีว่า คนเราเกิดมาเท่าเทียมกันคือ ได้รับการคุ้มครองจากรัฐตามกฎหมายและโอกาสทีจะได้รับ
การบริการต่างๆ โดยเสมอหน้ากัน มีสิทธิเสรีภาพในการดําเนินชีวิตภายใต้ขอบเขตของกฎหมาย
ซึงจะกําหนดไว้แน่นอนในกฎหมายรัฐธรรมนูญ (คู่มือประชาธิปไตยสําหรับประชาชน. 2541:
33)

4. หลักการของระบอบประชาธิปไตย
• popular sovereignty
• liberty
• equality
• rule of law
• majority rule

5. ประเภทระบอบประชาธิปไตย
• ระบอบประชาธิปไตยแบบรัฐสภา
• ระบบการปกครองแบบระบบประธานาธิบดี
• ระบบการปกครองแบบระบบกึงประธานาธิบดีและกึงรัฐสภา

6. ระบอบประชาธิปไตยแบบรัฐสภา
(Parliamentary System)
• หลักการสําคัญของการปกครองระบอบรัฐสภา
• ตําแหน่งประมุขของประเทศแยกออกจาก
ตําแหน่งบริหาร
• ตัวแทนของประชาชนทําหน้าทีนิติบัญญัติ
• คณะรัฐบาลมาจากรัฐสภา
• การคงอยู่ของรัฐบาลขึนอยู่กับความไว้วางใจ
ของรัฐสภา

7. ระบอบประชาธิปไตยแบบรัฐสภา
(Parliamentary System)
ข้อดีของระบบรัฐสภา ข้อเสียของระบบรัฐสภา
ฝ่ายบริหารและฝ่ายนิติบัญญัติมาจากแหล่ง
เดียวกัน
รัฐบาลผสมแต่ละพรรคจึงพยายามทีจะรักษา
ผลประโยชน์ของตัวเอง นําไปสู่การยุบสภาครัง
แล้วครังเล่า

8. ระบบการปกครองแบบระบบประธานาธิบดี
(Presidential System)
• รูปแบบรัฐบาลระบบประธานาธิบดี
• มีการแบ่งแยกอํานาจ
• ประมุขของรัฐและประมุขของฝ่ายบริหารเป็นคนๆ เดียวกัน
• ฝ่ายบริหารเป็นอิสระต่อการควบคุมต่อรัฐสภา
• รัฐมนตรีต้องรับผิดชอบโดยตรงต่อประธานาธิบดี
• ใช้หลักการคานอํานาจ
• บทบาทของวุฒิสภา (Senate) มีอํานาจในการให้ความเห็นชอบการแต่งตังเจ้าหน้าที
ฝ่ายบริหาร
• อํานาจในการแต่งตังเป็นของประธานาธิบดีโดยต้องได้รับความเห็นชอบจากรัฐสภาก่อน

9. ระบบการปกครองแบบระบบประธานาธิบดี
(Presidential System)
ข้อดีของระบบรัฐสภา ข้อเสียของระบบรัฐสภา
ประธานาธิบดีมีสิทธิเด็ดขาดในการเลือก
คณะรัฐมนตรี
หากประธานาธิบดีสังกัดพรรคการเมืองทีเป็น
คนละพรรคกับพรรคการเมืองทีมีเสียงข้างมาก
ในรัฐสภา ประธานาธิบดีอาจจะไม่สามารถ
บริหารประเทศอย่างราบลืนได้โดยเฉพาะเมือ
ต้องการทีจะออกกฎหมายบางฉบับ
รัฐมนตรีมีเวลาเต็มทีในการปฏิบัติภารกิจ
ประธานาธิบดีมีอํานาจอย่างเต็มทีในการปฏิบัติ

10. การปกครองแบบกึงประธานาธิบดีกึงรัฐสภา
(Semi-presidential and SemiParliamentary System)
• หลักการสําคัญของระบบกึงประธานาธิบดีและกึงรัฐสภา
• ประธานาธิบดียังคงมีอํานาจสูงสุด
• อํานาจของรัฐสภาในระบอบนีอยู่กึงกลางระหว่าง
ระบอบรัฐสภาและระบอบประธานาธิบดี
• นายกรัฐมนตรีต้องรับผิดชอบต่อทังประธานาธิบดี
และรัฐสภา

11. การปกครองแบบกึงประธานาธิบดีกึงรัฐสภา
(Semi-presidential and SemiParliamentary System)
ข้อดีของระบบรัฐสภา ข้อเสียของระบบรัฐสภา
แยกอํานาจทางการเมืองและอํานาจบริหาร ความไม่เท่าเทียมของอํานาจรัฐ นายกรัฐมนตรี
ต้องรับผิดชอบต่อทังประธานาธิบดีและรัฐสภา

13. ระบอบเผด็จการ
ระบอบเผด็จการเป็นการปกครองทีมีลักษณะเด่นอยู่ทีการรวมอํานาจการเมืองการ
ปกครองไว้ทีบุคคลเพียงคนเดียวหรือคณะเดียวหรือพรรคเดียว โดยบุคคลหรือคณะบุคคล
ดังกล่าวสามารถใช้อํานาจนันควบคุมบังคับประชาชนได้โดยเด็ดขาด หากประชาชนคนใด
คัดค้านผู้นําหรือคณะผู้นําก็จะถูกลงโทษให้ทํางานหนักหรือถูกจําคุก

14. ระบอบเผด็จการ
ระบอบเผด็จการทหาร
ใช้กฎอัยการศึกหรือ
รัฐธรรมนูญทีคณะของตน
สร้างขึนเป็นเครืองมือในการ
ปกครอง
ระบอบเผด็จการฟาสซิสต์
มุ่งทีจะใช้อํานาจเผด็จการ
ปกครองประเทศเป็นการ
ถาวร
ระบอบเผด็จการคอมมิวนิสต์
เป็นระบอบเผด็จการทีพรรค
คอมมิวนิสต์เพียงพรรคเดียว
ได้รับการยอมรับ

15. ระบอบเผด็จการ
ข้อดีของการปกครองแบบเผด็จการ ข้อจํากัดของการปกครองแบบเผด็จการ
รัฐบาลสามารถดําเนินการแก้ปัญหาทีเกิดขึน
ภายใน หรือภายนอกประเทศได้อย่างรวดเร็ว
ทันเหตุการณ์
อาจเกิดความผิดพลาดจากการบริหาร
ประเทศชาติ
รัฐบาลสามารถแก้ปัญหาความเดือดร้อนของ
ประชาชนได้รวดเร็ว
ประชาชนไม่มีสิทธิ เสรีภาพ ในการดําเนิน
กิจกรรมต่างๆ
ทําให้ประชากรในประเทศเกิดวินัยในสังคม
มากขึน
การดําเนินกิจกรรมต่างๆ จะเป็นไปตาม
นโยบายของพรรคการเมือง

16. ความสัมพันธ์ระหว่างรัฐกับประชาชน
รัฐเป็นชุมชนทางการเมือง ทีประชาชนอาศัยอยู่รวมกัน ในดินแดนทีมีอาณาเขตแน่นอน
มีการปกครองทีเป็นระเบียบ และมีอิสระในการปกครองตนเอง และรัฐต้องมีหน้าทีในการดูแล
ปกป้องคนในรัฐ

17. แนวคิดสิทธิและเสรีภาพ
สิทธิ เสรีภาพ
สิทธิในแง่ของความเป็นเจ้าของและการ
ครอบครองสิทธิในทรัพย์สินทีอยู่ตามธรรมชาติ
เสรีภาพตามธรรมชาติ (Natural Liberty)
สิทธิในชีวิตของปัจเจกชน เสรีภาพแห่งชาติ (National Liberty)
สิทธิในการทีจะได้รับความคุ้มครองจากรัฐ เสรีภาพทางการเมือง (Political Liberty)
เสรีภาพทางแพ่ง (Civil Liberty)

18. จุดมุ่งหมายของรัฐ
• ทรรศนะของอาริสโตเติล
• ทรรศนะของจอห์น ล้อค
• ทรรศนะของม็องเตสกิเออ
• ทรรศนะของแจคอบเส็นและลิปแมน

19. จุดมุ่งหมายของรัฐ
• ทรรศนะของอาริสโตเติล
• “จุดประสงค์ของรัฐไม่ใช่เพียงเพือมีชีวิตอยู่ แต่จะต้องเป็ นไปเพือชีวิตซึงมีคุณภาพดี”
(Andrew Hacker. 1961: 81)

20. จุดมุ่งหมายของรัฐ
• ทรรศนะของจอห์น ล้อค
• “จุดมุ่งหมายทียิงใหญ่และสําคัญทีสุดทางการรวมตัวขึนเป็นรัฐ และอยู่ภายใต้รัฐบาลได้แก่ การ
รักษาไว้ซึงทรัพย์สิน” (Andrew Hacker. 1961: 250)

21. จุดมุ่งหมายของรัฐ
• ทรรศนะของม็องเตสกิเออ
• รัฐมีหน้าทีต่อราษฎร คือ 1) คุ้มครองชีวิต 2) ให้มีอาหารทีเหมาะสม 3) มีเสือผ้า 4) ครองชีวิต
ทีเป็นปกติสุข (Robert Stewart. 1984 : 116)

22. จุดมุ่งหมายของรัฐ
•ทรรศนะของแจคอบเส็นและลิปแมน
•จัดการให้สังคมมีความสงบสุข
•ส่งเสริมความผาสุกส่วนบุคคล
•ส่งเสริมความผาสุกส่วนรวม
•ส่งเสริมคุณธรรม

23. หน้าทีของรัฐ
รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560
• 1. หน้าทีพืนฐานของรัฐ
• รัฐต้องพิทักษ์รักษาไว้ซึงสถาบันพระมหากษัตริย์เอกราช อธิปไตย
บูรณภาพแห่งอาณาเขตและเขตทีประเทศไทยมีสิทธิอธิปไตย
• รัฐต้องดูแลให้มีการปฏิบัติตามและบังคับใช้กฎหมายอย่างเคร่งครัด

24. หน้าทีของรัฐ
รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560
• เด็กทุกคนได้รับการศึกษาเป็นเวลาสิบสองปี
• ประชาชนได้รับบริการสาธารณสุขทีมีประสิทธิภาพอย่างทัวถึง
• จัดหรือดําเนินการให้มีสาธารณูปโภคขันพืนฐานทีจําเป็นต่อการดํารงชีวิต
• อนุรักษ์ฟืนฟูและส่งเสริมภูมิปัญญาท้องถิน ศิลปะ วัฒนธรรม
• คุ้มครอง บํารุงรักษา ฟืนฟู บริหารจัดการ และใช้หรือจัดให้มีการใช้ประโยชน์จากทรัพยากรธรรมชาติสิงแวดล้อม
• ดําเนินการให้มีการศึกษาและประเมินผลกระทบต่อคุณภาพสิงแวดล้อมและสุขภาพของประชาชนหรือชุมชนและจัด
ให้มีการรับฟังความคิดเห็นของผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย

25. หน้าทีของรัฐ
รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560
• เปิดเผยข้อมูลหรือข่าวสารสาธารณะในครอบครองของหน่วยงานของรัฐ
• ดูแลรักษาคลืนความถีและสิทธิในการเข้าใช้วงโคจรดาวเทียม
• มีมาตรการหรือกลไกทีมีประสิทธิภาพในการคุ้มครองและพิทักษ์สิทธิของผู้บริโภคด้านต่างๆ
• รักษาวินัยการเงินการคลังอย่างเคร่งครัด
• ส่งเสริม สนับสนุน และให้ความรู้แก่ประชาชนถึงอันตรายทีเกิดจากการทุจริตและประพฤติมิชอบทังในภาครัฐและ
ภาคเอกชน