Takaful - Pengajian Perniagaan

1. Bab 4 :
Kewangan
4.5 Pengurusan Risiko & Insurans
[Takaful]

2. 1. Menurut Kamus Dewan, takaful merupakan insurans
yang mengikut asas dan hukum-hukum agama Islam.
2. Takaful berasal daripada perkataan Arab yang
bermaksud 'saling menjamin' dan 'saling memelihara'.
3. Menurut Akta Takaful 1984, takaful bermaksud skim
yang berasaskan persaudaraan, perpaduan dan saling
membantu dalam menyediakan bantuan dari segi
kewangan dan pertolongan sekiranya perlu di kalangan
peserta dan mereka bersetuju menyumbang untuk
tujuan tersebut.
4.5.6 Takaful

3. 4. Insurans takaful merupakan skim insurans secara
Islam berlandaskan prinsip al-mudarabah
(perjanjian perkongsian).
5. Caruman setiap ahli akan dimasukkan ke dalam 2
akaun :
i. Akaun peserta (95%)
i. Akaun khas (5%)

4. a) Akaun peserta
i. Akaun ini meliputi 95% daripada jumlah caruman ahli dan akan
digunakan untuk tujuan pelaburan
ii. Pembahagian keuntungan pelaburan anatara ahli (pencarum)
dengan syarikat takaful (pengusaha) berdasarkan prinsip al-
mudarabah.
• Nisbah pembahagian untung atau rugi lazimnya ditetapkan pada
6:4 (pencarum mendapat 60%, pengusaha mendapat 40%).
b) Akaun khas
i. Akaun ini meliputi baki 5% daripada jumlah caruman ahli dan
digunakan untuk membantu peserta lain yang mengalami
kesusahan dan penderitaan.
ii. Pemberian ini dikenali sebagai Tabarru'.

5. 7. Pada peringkat awal, hanya terdapat 2 bentuk perlindungan
takaful yang ditawarkan :
a) Takaful keluarga
i. Skim ini dikenali sebagai al-Iunan yang bertujuan untuk
memberikan perlindungan kepada ahli keluarga yang mengalami
kecederaan atau kematian berdasarkan hukum syarak.
ii. Penginsurans dikenali sebagai al-Mudharib, manakala si
diinsurans dikenali sebagai Sahibul-mal.
b) Takaful am
i. Takaful am menyediakan perlindungan terhadap harta benda
milik pencarum.
ii. Tempoh matang polisi takaful ini ialah setahun dan perlu
diperbaharui dari semasa ke semasa selaras dengan perubahan
nilai harta yang diinsuranskan.

6. 8. Terdapat beberapa prinsip takaful :
i. Kepatuhan syariah
• gharar
• maisir
• riba
• akad jual beli
i. Tabarru'
ii. Menanggung risiko bersama
iii. Simpanan atau pelaburan

7. i. Kepatuhan syariah
a) Prinsip takaful berbeza dengan prinsip insurans
konvensional kerana prinsip takaful mematuhi
syariah.
b) Operasi insurans konvensional yang bercanggah
dengan prinsip Islam dilarang sama sekali untuk
diaplikasikan dalam operasi takaful.
c) Antara prinsip yang bercanggah dengan prinsip
insurans konvensional ialah gharar, maisir dan riba
yang tidak dibenarkan dalam operasi prinsip takaful.

8. 1) Gharar
a) Maksud gharar ialah ketidakjelasan dalam perjanjian untuk
sesuatu urus niaga.
Takaful Insurans Konvensional
• Takaful sangat mementingkan
kepada penjelasan dalam semua
aspek urusan seperti butiran
perjanjian antara syarikat
insurans dengan peserta
(pencarum), kaedah
membayar ganti rugi dan
bagaimana wang peserta
diuruskan serta tiada unsur
penipuan.
• Pembeli polisi insurans tidak dihuraikan
dengan terperinci bagaimana dan ke mana
wang yang dicarumkan itu dilaburkan.
• Sebarang ganti rugi yang dibayar kepada
pemegang saham adalah tidak jelas dan
tidak pasti dari mana sumber wang
tersebut.
• Pelaburan yang dibuat dalam tidak jelas
pematuhannya terhadap kehendak syariat
seperti jenis perniagaan yang diusahakan.

9. 2) Maisir
a) Istilah maisir bermaksud perjudian, dengan merujuk takaful
pengurusan insurans yang terhindar daripada unsur-unsur
spekulasi, perjudian dan pertaruhan.
Takaful Insurans Konvensional
• Wang yang dicarum oleh peserta
akan diuruskan berdasarkan konsep
bantu-membantu, iaitu wang
tersebut akan digunakan untuk
membantu peserta yang menghadapi
bencana.
• Jika wang tersebut tidak digunakan
untuk membantu (membayar ganti
rugi), wang tersebut akan dilaburkan
dan agihan keuntungan diberi kepada
peserta.
• Unsur perjudian berlaku, iaitu
jika pencarum tidak mengalami
musibah, wang yang dicarum akan
dianggap hangus kerana peserta
tidak mendapat sebarang pulangan.
• Situasi tersebut menyamai
konsep perjudian.

10. 3) Riba
a) Riba merupakan faedah yang diberi atau dikenakan kepada
seseorang yang terlibat dalam urus niaga perkhidmatan
kewangan.
b) Kaedah ini lazim diamalkan oleh institusi kewangan dengan
mengenakan satu kadar bayaran yang telah ditetapkan.
Takaful Insurans Konvensional
• Pengurusan takaful mengamalkan
konsep pembahagian keuntungan
(al-mudarabah), iaitu peserta akan
diberi jumlah keuntungan
berdasarkan jumlah keuntungan
yang diperoleh dan jumlah
keuntungan tersebut tidak sama
pada setiap tempoh pembahagian.
• Pencarum telah dijanjikan satu
kadar faedah yang akan diberikan
kepada mereka. Pencarum akan
menerima pulangan dengan kadar
tetap tanpa mengambil kira sama
ada syarikat insurans mengalami
keuntungan atau kerugian.

11. 4. Akad jual beli
a) Peserta akan melanggan produk takaful daripada syarikat
takaful (pihak yang menyediakan produk tersebut).
b) Setiap pihak akan memeterai akad jual beli.
c) Akad tersebut merupakan persetujuan bersama antara
peserta dengan syarikat takaful.
d) Wang sumbangan dibayar oleh peserta dengan tujuan untuk
menabung dan mendapat untung sambil berniat untuk membantu
rakan peserta yang memerlukan bantuan ketika ditimpa
musibah, maka operasi takaful lebih berbentuk satu usaha
pelaburan.
e) Wang sumbangan peserta tidak menjadi hak syarikat.
f) Peserta berhak mendapat untung daripada bahagian tabungan
atas pulangan pelaburan yang dijalankan oleh syarikat takaful.
g) Peserta juga bersetuju menyumbang sebagai tabarru'
(bersedekah) sebahagian daripada untung yang diperoleh bagi
tujuan membantu rakan peserta yang menghadapi musibah.

12. ii. Tabarru'
a) Maksud tabarru' ialah peserta dalam insurans akan
menyumbangkan dengan ikhlas kepada tabung dengan
jumlah tertentu untuk membantu peserta lain yang
mengalami bencana, kemalangan atau risiko.
b) Semua peserta yang menyertai takaful bersetuju
membantu antara satu sama lain jika dalam kalangan
peserta mengalami kerugian disebabkan sesuatu risiko.
c) Melalui prinsip tabarru', semua peserta amat
mementingkan konsep kerjasama secara ikhlas dan
mengutamakan kesejahteraan ummah/masyarakat
berbanding kepentingan individu.

13. iii. Menanggung risiko bersama
a) Pelan takaful berteraskan konsep kerjasama,
tanggungjawab, jaminan, perlindungan dan saling
membantu dalam kalang peserta takaful.
b) Konsep asas takaful menggalakkan sikap tolong-
menolong dan perpaduan dalam kalangan peserta
selari dengan konsep kerjasama.
c) Peserta dalam takaful bermuafakat dan bersetuju
untuk menanggung kerugian ekoran daripada risiko
kematian, kemalangan dan sebagainya yang menimpa
peserta takaful yang lain.

14. iv. Simpanan atau pelaburan
a) Pengusaha takaful nerdasarkan konsep perdagangan (takjiri).
b) Segala amalan perdangan yang dilarang oleh syariah tidak boleh
diceburi oleh pengusaha takaful.
c) Semua modal yang dicarum oleh peserta takaful tidak boleh
dilaburkan ke dalam institusi perniagaan yang berasaskan riba.
d) Kaedah pengurusan yang sistematik dan pelaburan yang
berhati-hati boleh mengurangkan risiko kerugian dan akan
memberi manfaat keuntungan kepada pihak pengusaha dan peserta
takaful.
e) Pengusaha akan bertindak sebagai mudarib atau pengusaha yang
dilantik oleh peserta-peserta takaful.

15. f) Para peserta takaful akan bertindak sebagai Sahibul-mal, iaitu
pelabur atau penyumbang dana.
g) Peserta akan melantik pengendali takaful untuk mengusahakan
dana peserta dalam perniagaan yang tidak dilarang oleh syariah
dan keuntungan yang diperoleh akan dikongsi bersama
berdasarkan kadar perkongsian keuntungan.
h) Melalui konsep wakalah, wakil pengusaha kepada sistem takaful
brtindak sebagai pengurus yang akan mengendalikan keseluruhan
perjalanan sistem tersebut. Pengurus ini hanya boleh mengambil
bayaran perkhidmatan menggunakan prinsip al-ujr dan tidak
berhak menerima keuntungan daripada dana yang diusahakan dan
semua keuntungan mesti dikembalikan kepada peserta takaful.