1. Làm vi c nhóm
Trình bày: Lâm Quang Vũ
BM CNPM, Khoa CNTT, H KHTN
TPHCM 2/2006
N i dung
Gi i thi u
Các lo i vai trò trong nhóm
Ho t ng
Quy t c làm vi c nhóm
1
2. Gi i thi u
Áp d ng tính uy n chuy n / năng ng
tăng hi u qu làm vi c nhóm
Vai trò trong nhóm: ó là m t trong nh ng
v trí mà m t ngư i gi trong nhóm
Các vai trò không tĩnh – chúng luôn thay i
tùy vào hi n tr ng
M t ngư i thư ng th c hi n m t vai trò nào ó
d a trên s mong i c a nh ng thành viên
khác.
Các lo i vai trò
Vai trò theo công vi c (task roles)
Vai trò b o dư ng (Maintenance roles)
Vai trò t p trung vào tính cách cá nhân
(self-centered roles)
2
3. Vai trò theo công vi c (task roles)
Initiator: ngư i ưa ra nh ng ý tư ng
m i, nh ng m c tiêu, gi i pháp, phương
th c m i…
Câu h i:
theo b n, hi n nay, n u mu n kinh doanh trên
Internet thì kinh doanh cái gì ? Lý do ?
c i ti n h th ng KHP, b n có nh ng ý
tư ng nào, lý do ?
Vai trò theo công vi c (task roles)
Information seeker: tìm hi u các s ki n, làm rõ
và cung c p thông tin cho các thành viên khác
trong nhóm, ngh nh ng thông tin nào là c n
thi t trư c khi ưa ra quy t nh nào ó.
Information giver: ưa ra các s ki n, thông tin,
nh ng kinh nghi m cá nhân và các d n ch ng
(lưu ý nh ng th ng tin này ch h u d ng khi nó
thích h p và úng giúp hoàn thành m t công vi c
nào ó).
3
4. Vai trò theo công vi c (task roles)
Opinion seeker: phác th o nh ng ý ki n
c a nh ng ngư i khác nhau trong nhóm,
làm rõ quan i m và nh ng v n liên
quan.
Opinion giver: ưa ra ý ki n, quan i m
cá nhân, bày t quan i m c a mình.
Vai trò theo công vi c (task roles)
Clarifier: chi ti t hóa, làm cho rõ, d hi u
nh ng ý ki n c a nh ng ngư i trong nhóm
b ng cách ưa ra các ví d , mô ph ng
ho c s gi i thích.
Coordinator: i u ph i viên, làm rõ m i
quan h gi a các s ki n, ý ki n, ngh
ho c ưa ra hư ng th o lu n cho nhóm.
4
5. Vai trò theo công vi c (task roles)
Director: ngư i qu n lý, giúp nhóm luôn i
úng hư ng, hư ng d n th o lu n, nh c
nh m c tiêu c a nhóm, i u ch nh các
ho t ng c a nhóm.
Devil’s Advocate: ngư i bi n h cho
nh ng ý ki n ph n i, ưa ra nh ng lu n
i m thách th c nh m t o s tranh lu n
ki m tra, ánh giá m c hi u qu c a
nh ng ý ki n, gi i pháp ư c ngh .
Vai trò theo công vi c (task roles)
Energizer: thúc gi c nhóm làm vi c t t hơn, thúc
gi c nhóm ra quy t nh, kích thích các ho t
ng ho c làm nóng b u không khí yên ng trong
nhóm.
Procedure Developer: ưa ra nh ng ngh
giúp th c hi n các ý tư ng c a các thành viên
trong nhóm, qu n lý trình t công vi c, ngh
quy trình công vi c…
Recoder: ghi nh n l i t t c các ho t ng c a
nhóm, vai trò như thư ký.
5
6. Vai trò b o dư ng (Maintenance roles)
T p trung vào khía c nh xã h i c a nhóm,
ch c năng chính c a nhóm vai trò này là:
t o d ng
duy trì tính k t dính c a nhóm
Vai trò b o dư ng (Maintenance roles)
Supporter: ngư i tr giúp, nâng , ng
ý v i các ý ki n c a ngư i khác, t o s
kh ng khít, oàn k t trong nhóm
Harmonizer: ngư i hòa gi i, óng vai trò
trung gian hòa gi i nh ng b t ng gi a
các thành viên trong nhóm.
6
7. Vai trò b o dư ng (Maintenance roles)
Tension Reliever: ngư i ch u trách nhi m làm
d u b u không khí căng th ng, k chuy n cư i
ho c ưa ra nh ng tình hu ng hài hư c, gi m
tính hình th c, gi i t a căng th ng giúp m i ngư i
trong nhóm khuây kh a.
Gatekeeper: m ra nh ng kênh thông tin, giúp
nh ng ngư i ít nói ho c không nói trong nhóm
óng góp ý ki n, m b o m i ngư i u ư c
óng góp và ư c nghe ý ki n.
Vai trò t p trung vào tính cách cá nhân
(self-centered roles)
Nh ng vai trò này ph c v cho nh ng nhu
c u, m c ích cá nhân, do ó s làm gi m
hi u qu làm vi c nhóm, phá v tính k t
dính c a nhóm.
7
8. Vai trò t p trung vào tính cách cá nhân
(self-centered roles)
Blocker: luôn gây tr ng i, ph n i, luôn yêu
c u nh ng th không th làm, luôn l p i l p l i,
nh c t i m t ch nào ó khi nhóm ã quy t
nh b qua nó.
Aggressor: k gây h n, làm gi m nhi t huy t c a
ngư i khác, bày t quan i m b t ng, gây cư i
trong khi ngư i khác trình bày, luôn ghen t , k
ngư i khác.
Recognition Seeker: luôn c g ng thu hút s
chú ý c a ngư i khác, luôn nói nh ng v n
không liên quan.
Vai trò t p trung vào tính cách cá nhân
(self-centered roles)
Confessor: ngư i luôn thú t i, luôn dùng nhóm
như thính gi c a mình gi i bày nh ng l i l m,
c m xúc ho c nh ng v n không liên quan n
công vi c c a nhóm.
Playboy/Playgirl: bày t s thi u quan tâm n
công vi c chung c a nhóm b ng cách ưa ra các
ý ki n d u c t, nháo báng, nói xiên, nói xéo
ngư i khác.
Dominator: luôn th hi n quan i m th ng tr ,
luôn c g ng i u khi n nhóm theo hư ng riêng
c a mình.
8
9. Vai trò t p trung vào tính cách cá nhân
(self-centered roles)
Special-Interest Pleader: luôn nói v nh ng v n
quan tâm c a m t nhóm khác, gi ng như là
i di n c a nhóm ó.
Isolate: ngư i cô l p, không tham gia các ho t
ng nhóm, luôn ho t ng khác ngư i khác,
tách bi t, luôn t ch i các n l c giúp anh ta có
ti ng nói trong các quy t nh c a nhóm.
Cynic: ngư i hay d u c t, ch trích, nh o báng,
luôn tìm ki m l i c a ngư i khác, ch quan tâm
n nh ng v n tiêu c c, luôn mong nhóm s
th t b i.
Ho t ng cá nhân:
D a vào danh sách các vai trò nêu trên,
hãy nêu tên nh ng vai trò mà b n nghĩ
b n ã ho c s óng trong nhóm ho c
trong 1 t ch c mà b n tham gia. Xin vui
lòng thành th t và h p lý.
9
10. Câu h i:
Suy nghĩ th t k làm th nào vi c th hi n
c a nh ng vai trò b n gi trong nhóm s
giúp ích cho nhóm. Cho nh ng ví d c
th .
Câu h i:
Suy nghĩ th t k làm th nào vi c th hi n
c a nh ng vai trò b n gi trong nhóm s
làm gi m hi u qu c a nhóm. Cho nh ng
ví d c th
10
11. Câu h i:
Trong m t t ch c, nhóm mà b n ã tham
gia, th ánh giá t 1-10 (1-th p nh t, 10-
cao nh t), ây là ánh giá mà b n nghĩ là
nh ng ngư i khác trong nhóm s ánh giá
b n.
Câu h i:
Li t kê nh ng lý do và gi i thích t i sao b n
tr l i câu h i s 4 như v y.
11
12. Câu h i:
N u cho b n m t cơ h i khác, b n mu n
óng vai trò nào nhi u nh t và ít nh t
Câu h i:
Gi i thích t i sao vi c thay i này s giúp
ích hơn cho nhóm c a b n.
12
13. Câu h i:
Li t kê m t s bư c t bi t và th c t
giúp b n có th th c hi n t t vai trò trong
nhóm
Quy t c làm vi c nhóm
Nh ng quy t c trong nhóm: các nhóm thi t l p
các quy t c và chu n giúp nhóm t ư c m c
tiêu cu i cùng. Nh ng quy t c này giúp i u ch nh
nh ng hành vi c a nhóm trong m t s tình hu ng
c bi t. Chúng qui nh nh ng i u mà m t
ngư i trong nhóm:
Ph i làm (b t bu c)
Nên làm (thích làm)
Không ư c làm ( i u c m)
13
14. Gi i thi u qui t c nhóm
Xác nh rõ ràng nh ng quy t c làm vi c trong
nhóm:
chìa khóa c a vi c tăng hi u su t làm vi c nhóm,
ây là phương pháp r t hi u qu , b i vì nó s giúp các
v n “m ra” (hi v ng trư c khi chúng tr thành v n
th c s ).
Ngay c khi chúng ta ã làm vi c v i nhau trong
m t th i gian trư c ây, t t nh t là nên xác nh
rõ ràng nh ng quy t c làm vi c c a nhóm.
Vài ý tư ng giúp l p quy t c nhóm
Th i gian b t u làm vi c khi nào ?
Chính sách k lu t nh ng ngư i n tr ?
Th i gian k t thúc bu i h p ?
Làm th nào chia s trách nhi m, công vi c?
Chính sách v vi c “công vi c ư c giao” n p tr
h n?
Nh ng tiêu chí, tính cách, hành vi ư c mong i
trong nhóm ? (trung th c, thân thi n, h p tác …)
Quy t c chia s thông tin trong nhóm ?
14
15. Vài ý tư ng giúp l p quy t c nhóm
Xác nh ưu tiên khi ra quy t nh ?
Cách ánh giá k t qu ?
15