3. ÍNDICE
1.DOUS MODELOS DE MONARQUÍA
2.A ILUSTRACIÓN
3.RELACIÓNS INTERNACIONAIS
4.SOCIEDADE ESTAMENTAL
5.ECONOMÍA
6.ESPAÑA NO SÉCULO XVIII
7.GALICIA NO SÉCULO XVIII
8.ARTE NO SÉCULO XVIII
4. CRONOLOXÍA
1661-1715 Reinado de Luís XIV de Francia.
1688 Inicio da monarquía parlamentaria en Inglaterra.
1700 Finalizan as obras do Palacio de Versalles.
1700-1714 Guerra de Sucesión española.
1700-1746 Reinado de Filipe V
1714 Tratado de Utrech
1748 Publicación de O ESPIRITO DAS LEIS, de Montesquieu.
1751 Publicación do primeiro tomo da Enciclopedia francesa.
1756-1763 Guerra dos Sete Anos.
1759-1788 Reinado de Carlos III.
1762 Publicación de O CONTRATO SOCIAL, de Rousseau.
1764 Publicación do DICCIONARIO FILOSÓFICO, de Voltaire.
18. VOCABULARIO
Antigo Réxime: forma de organización social (estamental), política
(gobernos autoritarios e absolutistas) e económica (agricultura de
autoabastecemento e produción artesanal) dos países europeos
desde finais o século XV ata principios do século XIX.
Estamento: grupo definido por un común estilo de vida e análoga
función social. Grupo pechado ao que se accede por nacemento.
Mercantilismo: conxunto de ideas ou doutrinas económicas
desenvolvidas durante os séculos XVII e XVIII que consideraba que a
prosperidade dun Estado residía no capital que podía acumular a
través do comercio. (Intervención estatal).
Librecambismo: Práctica económica que fomenta os intercambios
comerciais entre países, eliminando calquera tipo de trabas
aduaneiras. (Avoga pola non intervención do estado).
19. 1.DOUS MODELOS DE MONARQUÍA
MONARQUÍA ABSOLUTA MONARQUÍA PARLAMENTARIA
FRANCIA
(LUÍS XIV, LUÍS XV, LUÍS XVI)
O monarca concentra todos os poderes
(lexislativo, executivo e xudicial)- con
limitacións- baseándose no:
1) Poder divino
2) No gran centralismo
3) Na burocracia que el mesmo
nomeaba
INGLATERRA
1688: GLORIOSA REVOLUCIÓN
(Guillerme de Orange + María)
O poder do rei está controlado polo
Parlamento. O Monarca comprometese a
respectar a Declaración de Dereitos (Bill of
Rights) que confirma legalmente:
1) A supremacía do parlamento sobre o
rei
2) A separación de poderes
3) Dereitos individuais
20.
21.
22. 2. A ILUSTRACIÓN
DEFINICIÓN: movemento cultural que se estendeu por Europa ao longo do século
XVIII e que cuestionaba os valores e a sociedade tradicionais (relixión, sistema de
goberno).
BASES: Razón, Progreso, Natureza e Felicidade.
IDEAS PRINCIPAIS:
Dereitos naturais: Liberdade individual e Igualdade.
Principios Políticos: División de poderes e Soberanía nacional.
Organización social: Contrato social, Organización en clases e Fe no progreso.
PRINCIPAIS ILUSTRADOS: Voltaire, Montesquieu, Rousseau, Diderot e D’Alembert
VÍAS DE DIFUSIÓN DAS NOVAS IDEAS ILUSTRADAS: Salóns; Clubs e Cafés; e Libros,
especialmente: A Enciclopedia.
23.
24. PRINCIPAIS ILUSTRADOS
Principais Ilustrados Ideas que defenden Libro
MONTESQUIEU Modelo de estado baseado na
división de poderes.
O ESPÍRITU DAS LEIS.
1748
DIDEROT Crítica ao sistema político e a
relixión.
A ENCICLOPEDIA.
(1751-1772)
VOLTAIRE Liberdade de pensamento e
tolerancia relixiosa.
DICCIONARIO
FILOSÓFICO. 1764
ROUSSEAU Concepto de soberanía
nacional e de Contrato social.
O CONTRATO SOCIAL.
1762
25. Pensamento Tradicional Pensamento Ilustrado
Superstición Razón
Sociedade estamental Sociedade de clases
Desigualdade Igualdade
Sometemento Liberdade individual
Poder absoluto do rei /Carácter
sagrado dos monarcas
División de poderes/Soberanía nacional
Relixión Ciencia (método científico)
Tradición Progreso
Ignorancia, Incultura Coñecemento
26. O DEPOTISMO ILUSTRADO
DEFINICIÓN: Forma de goberno xurdida do intento dalgúns monarcas
europeos por conciliar o absolutismo coa filosofía da Ilustración.
Estes monarcas promoveron algunhas reformas modernizadoras,
pero non se chegou a cambiar a estrutura política e social.
FRASE QUE CARACTERIZA ESTE SISTEMA DE GOBERNO: “todo para o
pobo pero sen o pobo”.
MONARCAS ILUSTRADOS: Catarina II de Rusia, Federico II de Prusia,
Xosé II de Austria e Carlos III de España.
27. 3. AS RELACIÓNS INTERNACIONAIS
Guerras sucesorias Disputas coloniais
Guerra de sucesión española
(1700-1714)
Guerra de sucesión de Polonia
(1733-1738)
Guerra de sucesión de Austria
(1740-1748)
Guerra dos sete anos
(1756-1763)
28. GUERRA DE SUCESIÓN ESPAÑOLA
1700-1714
CARLOS II
FELIPE D´ANJOUARCHIDUQUE CARLOS DE AUSTRIA
29.
30. CRONOLOXÍA 1700-1714
BANDOS
ENFRONTADOS
(PAÍSES)
A Gran Alianza
Gran Bretaña, Holanda, Portugal e Austria
España e Francia
CANDIDATOS AO
TRONO
Carlos de Austria Filipe de Borbón, duque de Anjou
DESENLACE
TRATADO DE UTRECH
(1914)
Territorios europeos da monarquía
española (Milanesado, Napolés, Flandes e
Sardeña) pasan a Austria.
Inglaterra obtén Xibraltar e illa de Menorca,
ocupada ata 1802, recibe autorización para
enviar anualmente un navío de permiso de
quiñentas toneladas par comerciar coa
América española e obtén o monopolio da
trata de negros.
O Tratado de Utrech recoñece a
Felipe V como rei de España e
das Indias.
CONSECUENCIAS (Aplicación dos Decretos de Nova Planta en España)
Inglaterra se converte na nova potencia hexemónica europea.
31. A GUERRA DOS SETE ANOS
1756-1763
F
R
A
N
C
I
A
I
N
G
L
A
T
E
R
R
A
32. CRONOLOXÍA 1756-1763
BANDOS
ENFRONTADOS
(APOIOS)
Francia (Austria, Rusia, Suecia e España)
Inglaterra (Prusia e Portugal)
COLONIAS
DISPUTADAS
América do Norte
Zonas do Caribe
India
TRATADO QUE LLE
PON FIN
Tratado de París
PAÍS BENEFICIADO Inglaterra(obtén territorios franceses de
Canadá, da India e algúns das Antillas,
ademais da Florida española)
34. Nobreza
Posuía a terra, non pagaba impostos e
ocupaba os cargos e dignidades públicas.
5% da poboación española
Clero
Atesouraba cuantiosos bens e case a metade
da propiedade territorial.
2% da poboación española.
Terceiro estamento
Campesiños, burgueses, artesáns,..
Non gozan de dereitos nin de privilexios.
90-95% da poboación
35. 5. ECONOMÍA
O mercantilismo
conxunto de ideas ou doutrinas económicas
desenvolvidas durante os séculos XVII e XVIII
que consideraba que a prosperidade dun
Estado residía no capital que podía acumular a
través do comercio
Librecambismo
Práctica económica que fomenta os
intercambios comerciais entre
países, eliminando calquera tipo de trabas
aduaneiras.
Novas teorías económicas librecambistas:
O mercantilismo tiña como obxectivo aumentar
a riqueza da nación e baseándose na
acumulación de metais preciosos (ouro e prata)
e na priorización do comercio exterior .
Principais medidas da política mercantilista:
Proteccionismo do comercio interior
(impoñendo altas taxas aduaneiras aos
produtos estranxeiros).
Fomento das manufacturas e da produción de
mercadorías destinadas para o comercio.
Explotación colonial (materias primas e
metais) e o seu monopolio.
A fisiocracia (Quesnay) sostiña que a
agricultura era a fonte de toda a riqueza
para a riqueza dun país e apoiaba a
propiedade privada e a liberdade de
comercio.
O librecambismo ou liberalismo
económico (Adam Smith) rexeitaba a
intervención do estado na economía e
defendía a teoría do valor do traballo.
37. 6. O SÉCULO XVIII EN ESPAÑA
Filipe V
1701-1746
Luís I
1724-1724
Fernando VI
1746-1759
Carlos III
1759-1788
Carlos IV
1788-1808
38. FELIPE V
ESTADO ABSOLUTISTA E UNIFORMISMO TERRITORIAL
OS DECRETOS DE NOVA PLANTA
Aplicáronse en Valencia (1707), Aragón (1711), Mallorca (1715) e Cataluña (1716)
Eran leis que lle outorgaban un poder absoluto ao rei e impoñían a organización político-
administrativa de Castela no resto dos territorios hispánicos.
Os foros navarros e vascos, en cambio, foron respectados, polo seu apoio á causa
borbónica.
“Considerando que perderon os reinos de Aragón e
Valencia e todos os seus habitantes, pola rebelión que
cometeron, todos os foros e privilexios que gozaban [...], e
estando os devanditos reinos de Aragón e Valencia
comprendidos no conxunto dos que posúo con poder
absoluto, ao que se engade agora o dereito de conquista
que deles fixeron as miñas armas con motivo da súa
rebelión, e considerando ademais que é un dos principais
atributos da soberanía impoñer e derrogar as leis, xulguei
conveniente reducir todos os meus reinos de España a
uniformidade das leis de Gástela, e abolir e derrogar todos
os foros e privilexios, prácticas e costumes ata aquí
observados nos referidos reinos de Aragón e Valencia”.
39. CARLOS III
O PROGRAMA REFORMISTA
Entre as medidas reformistas máis importantes, que
significaron a aplicación no noso país do Depotismo
Ilustrado, están:
a) Impoñer a autoridade real sobre a Igrexa, ata chegar
a expulsar os xesuítas de España (1767)
b) Crear novas escolas dedicadas ao ensino primario,
realizar unha reforma sobre os estudos universitarios
e impulsar as Reais academias (Lingua, Historia ou
Belas Artes).
c) Impulsar e protexer as Sociedades Económicas de
Amigos do País, dedicadas a fomentar a agricultura, a
industria e o comercio (en Galicia destacaron a
Sociedades Económicas de Amigos do País de
Santiago e Lugo).
d) Limitar os privilexios da Mesta e impulsar a
colonización de zonas deshabitadas (Serra Morena).
e) Decretar a liberdade de comercio con América para
todos os portos españois (1778). A Coruña puido
participar deste comercio que ata o de agora estaba
monopolizado polos portos de Sevilla e de Cádiz.
“Usando de la suprema autoridad
económica que el Todopoderoso ha
depositado en mis manos, para la
protección de mis vasallos y respeto de mi
corona, he venido en mandar extrañar de
mis dominios de España, Indias, e islas
Filipinas, y demás adyacentes, a los
regulares de la Compañía, así sacerdotes
como coadjutores o legos, que hayan
hecho la primera profesión, y a los novicios
que quisieran seguirles; y que se ocupen
todas las temporalidades de la Compañía
en mis dominios; y para su ejecución
uniforme en todos ellos, he dado plena y
privativa comisión y autoridad al conde de
Aranda, presidente de Consejo, con
facultad de proceder desde luego a tomar
las facultades correspondientes."
40. A ilustración chegou tardiamente a España.
Careceu da vertente revolucionaria e da oposición política que caracterizou á
francesa.
Só incidiu nunha minoría culta da poboación e repectou a tradición católica.
Algúns dos ilustrados españois foron ministros que confiaban en que a
monarquía absoluta realizaría as reformas necesarias para modernizar o país.
Principais ilustrados españois:
Feijoo
Campomanes
Ensenada
Jovellanos
Aranda
Floridablanca
A ILUSTRACIÓN EN ESPAÑA
despotismo ilustrado
41. 7. O SÉCULO XVIII EN GALICIA
O REFORMISMO BORBÓNICO
• Medidas que promoveu o reformismo borbónico: expansión
comercial, mellora da rede viaria, fomento da industria rural,
reforzo da mariña e fomento do espírito empresarial.
• Resultados escasos: débil crecemento comercial e pequeno
rexurdir do sector industrial. Desenvolvemento do sector
pesqueiro (industria conserveira).
A ILUSTRACIÓN
• Sociedade Económica de Amigos do País de Lugo e Sociedade
Económica de Amigos do País de Santiago.
• Proxectos das sociedades: creación de escolas, mellora da
industria popular e dos oficios, posta en cultivo de novas
terras,…
• Principais representantes da ilustración en Galicia: Lucas
Labrada, padre Feijoo e padre Sarmiento.
42. “Quen persuadirá os labregos galegos de que lles ha de ser útil
unha Academia de Agricultura no lugar máis areoso e estéril de
Galicia, como é A Coruña; e onde os máis dos habitantes son
homes de preitos e de pluma; ou son de espada e milicia; ou son
de bolsa e comercio; ou son unha tropa de estranxeiros intrusos,
que nin saben unha palabra nin un verbo da lingua galega; tan
precisa para falar cos labregos galegos?”
Foi un home adiantado ao seu tempo e loitador pola súa terra. Céntrase na análise da
lingua galega, a máis desprestixiada da nación naqueles tempos en que o centralismo
afogaba as manifestacións populares localistas. De gran importancia foron as súas
viaxes a Galicia, a de 1745 (que durou 8 meses) e a de 1754. Trátanse de verdadeiras
expedicións científicas programadas e pensadas polo miudo no que descobre unha
Galicia e un pobo cunha grande riqueza natural, cultural e patrimonial. (Wikipedia)
VER VIDEO EN YOU TUBE: O Padre Sarmiento (Historias de Galicia) - TVG
PADRE SARMIENTO (DÍA DAS LETRAS GALEGAS 2002)
43. 7. ARTE NO SÉCULO XVIII
BARROCO ROCOCÓ NEOCLASICISMO
44. BARROCO
• SÉCULO XVII E 1ª ½ DO XVIII (1600- 1750)Cronoloxía
•ITALIAOrixe (país)
•ARQUITECTURA: IGREXAS, PALACIOS E PRAZAS
•ARTES PLÁSTICAS: NATUREZA ,RETRATO, MITOLOXÍA E
RELIXIÓN
Temas
• DECORATIVO, SUNTUOSO
• ESCÉNICO, TEATRAL, ILUSIÓN DE MOVEMENTO
• PROPAGANDÍSTICO
Trazos Característicos
•LITERATURA, ESCULTURA, PINTURA, ARQUITECTURA, DANZA
E MÚSICA
Artes nas que se
desenvolve
•PALACIO DE VERSALLES
•CASAS E NOVOA: FACHADA DO OBRADOIRO DA CATEDRAL
DE SANTIAGO
Artistas e obras
destacadas
49. ROCOCÓ
• PRIMEIRA METADE DO SÉCULO XVIIICronoloxía
•FRANCIA
•INFLUXO DO BARROCO E DO ABSOLUTISMO
Orixe (país)
•ARQUITECTURA: IGREXAS E PALACIOS .
•ARTES PLÁSTICAS: NATUREZA ,MITOLOXÍA, AMOR.
Temas
•DECORATIVO, SOBRECARGADO, EXUBERANTE
•SUPERFICIAL E MUNDANO
•CORES VIVAS
Trazos Característicos
•PINTURA, ARQUITECTURA E ESCULTURA
Artes nas que se
desenvolve
•FELIPE JUVARRA: PALACIO STUPINIGI, 1729 (TURÍN)
•FRAGONARD: O COLUMPIO, 1767
Artistas e obras
destacadas
52. NEOCLASICISMO
• SEGUNDA METADE DO SÉCULO XVIII, PRIMEIROS
ANOS DO SÉCULO XIXCronoloxía
•FRANCIA
•EXPANSIÓN DAS IDEAS ILUSTRADAS, ACONTECEMENTOS
REVOLUCIONARIOS, DESCUBRIMENTOS DA ANTIGÜIDADE
Orixe (país)
•ARQUITECTURA: MONUMENTOS CONMEMORATIVOS,
IGREXAS, PANTEÓNS.
•ARTES PLÁSTICAS: MITOLOXÍA, LENDAS DA ANTIGÜIDADE.
Temas
•RACIONAL, SOLEMNE, AUSTERO
•PUREZA DAS FORMAS E EQUILIBRIO
•RETOMA OS MODELOS DA ARTE DA ANTIGÜIDADE CLÁSICA E DO
RENACEMENTO
Trazos Característicos
•PINTURA, ARQUITECTURA E ESCULTURA
Artes nas que se
desenvolve
•B. VIGNON: IGREXA DE SANTA MADALENA, 1764-1842
•J.L. DAVID: O XURAMENTO DOS HORACIOS, 1784
Artistas e obras
destacadas
