ikili kodlama kurami

1. İKİLİ KODLAMA
KURAMI
DOÇ.DR.AĞAH
TUĞRUL KORUCU
ESMA ELBAN
/20317271044

2. Allan Paivio tarafından 1971 yılında geliştirilen İkili
Kodlama Kuramı'na göre algi ve bellek ile davranışsal
beceriler ve bilişsel beceriler arasında bir benzerlik,
paralellik veya süreklilik vardır. Duyusal algılara
paralel olarak gelişen sembolik sistem, kodlama
sırasında duyular aracılığıyla gelen uyarıcıların
biçimsel özelliklerini koruyacak şekilde, sözel ve sözel
olmayan iki alt sisteme ayrılmıştır.
İkili kodlama kuramı

3. İkili Kodlama Kuramı'na göre sözel
sistem beynin sol yarıküresinde yer
alır, mantıksal ve ardışık
matematiksel işlemleri yürütür
(Wilcox, 2002). Sözel olmayan
sistem beynin sağ yarıküresinde yer
alır; görsel imgeler, fiziksel algılar
ve sesler bu yarıkürede depolanır ve
işlenir (Paivio, 1991). Böylece dille
ilgili algılar, sözel sisteme
kodlanırken veya sözel sistemi
etkinleştirirken, sözel olmayan
algılar sözel olmayan sisteme
kodlanır veya sözel olmayan sistemi
etkinleştirir.

4. SİSTEME İLİŞKİN
VARSAYIMLAR
➤ Sözel ve imgesel sistemler işlevsel olarak
birbirinden bağımsız ve birbirine bağımlı olarak
etkinleşebilirler.
➤Sistem-içi ve sistemler arası birimler arasındaki
bağlar kesin değil, olasıdır.
➤Ardışık birimler ve bütünsel (eşzamanlı
algılanan) birimlerin işlevsel özellikleri farklıdır.
➤ Sembolik sistemin işlevsel özellikleri, sembolik
birimlerde yer alan bilgilerin, bilişsel işlemlerde
kullanılmasına ve davranışa rehberlik etmesine
olanak sağlar.

5. BİÇİME İLİŞKİN VARSAYIMLAR
İmgesel birimler
eşzamanda
işlenmeye elverişli
birimlerdir.
01
Birimler algiya
aracılık eden duyu
kanallarının
özelliklerini
sürdürürler.
02
Birimler algısal-
devinsel
benzetimlerdir.
03
Sözel birimler
ardışık
düzenlenmektedir.
04

7. Sembolik işlemler: Alt
sistemlerin işlevsel
bağımsızlıklarının bir
göstergesidir. Uyaran
sadece sözel sistemi, sadece
sözel olmayan sistemi veya
her ikisini birden harekete
geçirebilir.
Sistemler arası işlemler: Alt
sistemlerin üniteleri
arasında işlevsel bağlantıya
işaret eder. İki sistem
arasındaki ilişkiler bire bir
değildir, çünkü bir görsel
imge birden fazla sözel
etiketi/tanımı uyandırabilir.
Logogenler (sözel birimler)
ve imagenler (sözel olmayan
birimler) arasında çift yönlü
ve birden fazla bağlantı
vardır. Köpek resmi
gösterildiğinde köpek
sözcüğünün söylenilmesi
böyle bir bağa örnek olarak
verilebilir.
Sistem içi işlemler: Her bir
alt sistemin kendi içindeki
üniteleri arasındaki
İşlemlerin ve bağlantıların
bir göstergesidir.
Logogenler logogenleri,
imagenler ise imagenleri
harekete geçirecektir. Köpek
sözcüğünün kedi sözcüğünü
çağrıştırması

8. KURAMIN İLKELERI
Çoklu Temsil İlkesi
Özlülük/Tutarlılık İlkesi
Kanal İlkesi
Aşırılık İlkesi
Birliktelik İlkesi

9. KURAMIN İLKELERI
 Çoklu Temsil İlkesi: Bir ifadeyi hem sözcüklerle
hem de resimlerle açıklamak yalnızca
sözcüklerle açıklamaktan iyidir.
 Özlülük/Tutarlılık İlkesi: Konu dışı sözcükler,
resimler, sesler dahil edilmediğinde öğrenci
daha iyi öğrenmektedir. Çoklu ortam sunuları
açık ve özlü olmalıdır. İlgiyi artırmak veya
benzeri amaçlarla, konu ile ilgili olmayan
eklemeler öğrencilerin öğrenmelerini olumsuz
yönde etkilemektedir.
 Kanal İlkesi: Canlandırmanın sözlü anlatımla
desteklendiği durumlar, canlandırmanın yazılı
metinle desteklendiği durumlardan daha
etkilidir.

10. KURAMIN ILKELERI
 Aşırılık İlkesi: Canlandırmanın sadece sözlü
anlatımla desteklendiği durumlar,
canlandırmanın aynı anda, sözlü anlatım ve
yazılı metinle desteklendiği durumlardan daha
etkilidir.
 Birliktelik İlkesi: Bu ilke uzaysal birliktelik
ilkesi ve zamansal birliktelik ilkesi olarak
ikiye ayrılmıştır.

11. İKILI KODLAMA KURAM ÜÇ IŞLEME TÜRÜNÜ TANIMLAR
1. Temsili, sözel ya da sözel olmayan temsiller arasında doğrudan bir etkileşim
2. Referanssal, sözel sistemin sözel olmayan sistem ile etkileşimi veya tersi,
3. Benzerliksel işleme, aynı sözel ya da sözel olmayan sistem içindeki temsillerin etkileşimi. Verilen
görev, işleme için bunlardan birine ya da tümüne gereksinim duyabilir.

12. İkili Kodlama Kuramı'nı takiben, Richard E.
Mayer'ın geliştirdiği Multimedya
Öğrenmelerinde Bilişsel Model, üç önemli
bilişsel süreci tanımlar: bilgileri seçme,
organize etme ve bütünleştirme. Modelin
rehberlik ettiği bir dizi araştırmal sonunda,
Mayer öğrenmeyi destekleyecek önemli
prensipler önermiştir.Kısacası Pavio'nun ikili
kodlama kuramı, bilgilerin hem görsel hem de
sözel formda sunulması hatırlama/tanımayı
geliştirdiğini belirtmektedir

13. İkili kodlama kuramına göre bu iki alt sistemin birlikte kullanımı
öğrenmeyi olumlu yönde etkilemektedir. Diğer bir deyişle hem sözel
hem de görsel bilgi içeren öğretim materyalleri, yalnızca sözel ya da
yalnızca görsel bilgi içeren materyallerden daha etkilidir. Ayrıca
görsel kanal aracılığı ile sunulan içerik, sözel kanal aracılığıyla
sunulan içerikten daha iyi hatırlanmaktadır.

14. KAYNAKLAR
• Aldağ, H. Ve Sezgin, M. E. (2003). Çok Ortamlı Öğrenmede ikili Kodlama Kuramı ve
Bilişsel Model. Çukurova Üniversit esi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(11)
• Sezgin, M. E. (2002). İkili Kodlama Kuramına Dayalı Olarak Hazırlanan Ders
Yazılımının Fen Bilgisi Öğretimindeki Akademik Başarıya, Öğrenme Düzeylerine ve
Kalıcılığa Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler En stitüsü:
Adana.

15. TEŞEKKÜRLER