2. Ρήματα: είναι οι λέξεις που φανερώνουν ότι ένα πρόσωπο, ζώο ή πράγμα κάνει κάτι ή παθαίνει κάτι ή βρίσκεται σε
μια κατάσταση.
πχ. Ο Πέτρος τρέχει.
Το δέντρο ξεριζώθηκε.
Η γάτα κοιμάται.
Τα ρήματα χωρίζονται σε:
Ενεργητική φωνή Παθητική φωνή
παίζω κάθομαι
Χρόνοι του ρήματος
Παρόν Παρελθόν Μέλλον
Ενεστώτας (τώρα) Παρατατικός (χθες συνέχεια) Εξακολουθητικός μέλλοντας
διαβάζω, πλένομαι διάβαζα, πλενόμουν (κάτι θα γίνεται συνέχεια)
Παρακείμενος Αόριστος (χθες για λίγο) θα διαβάζω, θα πλένομαι
(κάτι γινόταν πριν αλλά τώρα έχει τελειώσει) διάβασα, πλύθηκα Συνοπτικός μέλλοντας
έχω διαβάσει, έχω πλυθεί Υπερσυντέλικος (κάτι θα γίνει για λίγο)
(κάτι είχε τελειώσει στο παρελθόν πριν γίνει κάτι άλλο) θα διαβάσω, θα πλυθώ
είχα διαβάσει, είχα πλυθεί Συντελεσμένος μέλλοντας
(κάτι θα έχει τελειώσει αφού πρώτα γίνει κάτι άλλο)
θα έχω διαβάσει, θα έχω πλυθεί
Νικολαΐδου Ελευθερία
3. Βοηθητικά ρήματα
• Τα βοηθητικά ρήματα είναι τα: είμαι και έχω
Ενεστώτας
είμαι
είσαι
είναι
είμαστε
είσαστε/είστε
είναι
Παρατατικός
ήμουν
ήσουν
ήταν
ήμασταν/ ήμαστε
ήσασταν/ ήσαστε
ήταν
Ενεστώτας
έχω
έχεις
έχει
έχουμε
έχετε
έχουν
Παρατατικός
είχα
είχες
είχε
είχαμε
είχατε
είχαν
Νικολαΐδου Ελευθερία
4. Εγκλίσεις ρημάτων
Οριστική (δείχνει κάτι το βέβαιο, το πραγματικό)
π.χ. Εγώ σπουδάζω γιατρός.
Στην οριστική έχουμε όλους τους χρόνους των ρημάτων.
Υποτακτική (τη χρησιμοποιούμε όταν θέλουμε να δείξουμε κάτι που επιθυμούμε ή περιμένουμε να γίνει)
π.χ. Από μικρή ήθελα να σπουδάσω γιατρός.
Η υποτακτική σχηματίζεται βάζοντας πριν το ρήμα το μόριο να.
Στην υποτακτική έχουμε ενεστώτα, αόριστο και παρακείμενο.
Προστακτική (τη χρησιμοποιούμε όταν θέλουμε να παρακαλέσουμε, να δώσουμε διαταγή, να προτρέψουμε)
π.χ. Όταν μεγαλώσεις, σπούδασε γιατρός.
Στην προστακτική έχουμε ενεστώτα και αόριστο.
Η προστακτική σχηματίζεται μόνο στο β΄ενικό (εσύ) και β΄ πληθυντικό πρόσωπο (εσείς).
Νικολαΐδου Ελευθερία
5. Υποτακτική
Ενεστώτας
Ενεργητική φωνή Παθητική φωνή
να διαβάζω να κοιμάμαι
να διαβάζεις να κοιμάσαι
να διαβάζει να κοιμάται
να διαβάζουμε να κοιμόμαστε
να διαβάζετε να κοιμάστε
να διαβάζουν να κοιμούνται
Αόριστος
Ενεργητική φωνή Παθητική φωνή
να διαβάσω να κοιμηθώ
να διαβάσεις να κοιμηθείς
να διαβάσει να κοιμηθεί
να διαβάσουμε να κοιμηθούμε
να διαβάσετε να κοιμηθείτε
να διαβάσουν να κοιμηθούν
Παρακείμενος
Ενεργητική φωνή Παθητική φωνή
να έχω διαβάσει να έχω κοιμηθεί
να έχεις διαβάσει να έχεις κοιμηθεί
να έχει διαβάσει να έχει κοιμηθεί
να έχουμε διαβάσει να έχουμε κοιμηθεί
να έχετε διαβάσει να έχετε κοιμηθεί
να έχουν διαβάσει να έχουν κοιμηθεί
Προστακτική
Ενεστώτας
Ενεργητική φωνή Παθητική φωνή
διάβαζε δεν έχει
διαβάζετε
Αόριστος
Ενεργητική φωνή Παθητική φωνή
διάβασε κοιμήσου
διαβάστε κοιμηθείτε
Νικολαΐδου Ελευθερία
7. Ορθογραφικοί κανόνες ρημάτων
1. σε –εύω και –εύομαι: γράφονται με ευ, π.χ.
κλαδεύω, κουρεύομαι κ.ά.
Εξαιρούνται: κλέβω, σέβομαι.
2. σε –άβω και –άβομαι: γράφονται με β, π.χ. ανάβω,
ράβομαι κ.ά.
Εξαιρούνται: παύω, αναπαύομαι.
3. σε –αίνω και –αίνομαι: γράφονται με αι, π.χ.
ανεβαίνω, φαίνομαι κ.ά.
Εξαιρούνται: μένω, δένω, πλένω
4. σε –έρνω και –έρνομαι: γράφονται με ε, π.χ.
φέρνω, σέρνομαι κ.ά.
Εξαιρούνται: παίρνω.
5. σε –ώνω και –ώνομαι: γράφονται με ω, π.χ.
απλώνω, μειώνομαι κ.ά.
6. σε –ίζω και –ίζομαι: γράφονται με ι, π.χ. ποτίζω,
συλλογίζομαι κ.ά.
Εξαιρούνται: δανείζω, αθροίζω, δακρύζω, κατακλύζω,
κελαρύζω, συγχύζω, αναβλύζω, σφύζω, πήζω, πρήζω.
Νικολαΐδου Ελευθερία
