paridis

1. Μνήμες ζωής ενός ήρωα…
Μια έκθεση μέσα από τα μάτια των παιδιών και το αρχείο
της οικογένειας του ήρωα.
Περιεχόμενο Έκθεσης
Μνήμες ζωής ενός ήρωα….......................................................................................................................1
Μια έκθεση μέσα από τα μάτια των παιδιών και το αρχείο της οικογένειας του ήρωα. ...................................1
Εισαγωγικό Σημείωμα Έκθεσης............................................................................................................2
Μιχαλάκης Παρίδης ................................................................................................................................2
Μακέτα Δημοτικού Σχολείου Δροσιάς ΚΒ «Μιχαλάκης Παριδης» - Σημαίες
.................................................................................................................................................................4
Ημερολόγιο «Μιχαλάκης Παρίδης» .....................................................................................4
Πάνελ 1.................................................................................................................................................5
Ο Μιχαλάκης Παρίδης μαθητής στο Δημοτικό Σχολείο Αναφωτίας...........................................................5
Η αγάπη του Μιχαλάκη Παρίδη για τη φύση ............................................................................................6
Πάνελ 2...............................................................................................................................................7
Ο Θεατρικός Όμιλος του Μιχαλάκη Παρίδη...............................................................................................7
Ο Μιχαλάκης Παρίδης και η Αλυκή Λάρακας ...........................................................................................7
Πάνελ 3...............................................................................................................................................8
Ο ποιητής Μιχαλάκης Παρίδης ................................................................................................................8
Η σύλληψη του Μιχαλάκη Παρίδη ............................................................................................................8
Πάνελ 4...............................................................................................................................................9
Ο Μιχαλάκης Παρίδης στις Κεντρικές Φυλακές.......................................................................................9

2. Ταινία Ιστορικής Τεκμηρίωσης «Μιχαλάκης Παρίδης: Ο αγωνιστής της
λευτεριάς»........................................................................................................................................10
Πάνελ 5.............................................................................................................................................11
Το σπίτι όπου έπεσε μαχόμενος ο ήρωας Μιχαλάκης Παρίδης για το ύψιστο αγαθό της Λευτεριάς .......11
Η προτομή του Μιχαλάκη Παρίδη έξω από το μουσείο στη Βάβλα, τόπος θυσίας του ήρωα ....................12
Πάνελ 6.............................................................................................................................................13
Η Αυτοθυσία του ήρωα Μιχαλάκη Παρίδη για τη Λευτεριά ...................................................................13
Πάνελ 7.............................................................................................................................................13
Η πλατεία «Μιχαλάκη Παρίδη» στη Λάρνακα ........................................................................................13
Μνημείο «Μιχαλάκη Παρίδη» στην Αναφωτία, γενέτειρά του ήρωα.....................................................14
Πάνελ 8.............................................................................................................................................15
Ο Μιχαλάκης Παρίδης στη γειτονιά των ηρώων αγγέλων .....................................................................15
Αίθουσα πολλαπλής χρήσης .................................................................................................15
Αναπαράσταση του δωματίου στο Κρησφύγετο του Μιχαλάκη Παρίδη στη Βάβλα ...................................15
Εισαγωγικό Σημείωμα Έκθεσης
Πρόκειται για μια εικαστική σκιαγράφηση του προσώπου και της
δράσης του ήρωα Μιχαλάκη Παρίδη, ένας φόρος τιμής στο πρόσωπο
του ήρωα, ο οποίος αφιέρωσε τη ζωή του για το πολυπόθητο και
υπέρτατο αγαθό της ελευθερίας.
Τα παιδιά του σχολείου μας, μέσα από τις ζωγραφιές τους,
σκιαγράφησαν, με το δικό τους μοναδικό τρόπο, τη ζωή και το έργο
του ήρωα. Η έκθεση πλαισιώνεται και από πλούσιο υλικό από το
αρχείο της οικογένειας του ήρωα Μιχαλάκη Παρίδη, την ταινία
ιστορικής τεκμηρίωσης, «Μιχαλάκης Παρίδης: Ο αγωνιστής της
λευτεριάς», την οποία δημιούργησαν παιδιά του σχολείου μας και
για την οποία απέσπασαν πρώτο βραβείο στον 6ο Πανελλήνιο
Διαγωνισμό «Κύπρος, Ελλάδα, Ομογένεια: Εκπαιδευτικές Γέφυρες»,
καθώς και την αναπαράσταση του δωματίου του ήρωα στο
κρησφύγετό του στη Βάβλα.
Μιχαλάκης Παρίδης
Ο Μιχαλάκης Παρίδης γεννήθηκε το 1933 στην Αναφωτία, ένα χωριό
στην επαρχία Λάρνακας, και έπεσε μαχόμενος κατά των Άγγλων στο
χωριό Βάβλα στις 27 Αυγούστου του 1958. Οι γονείς του ήταν ο
Γεώργιος και η Παναγιώτα Παρίδη. Είχε πέντε αδέλφια, τον αείμνηστο
Κυριάκο, τον Χρίστο, τον Ανδρέα, τη Λούλλα και το Γιαννάκη.

3. Ο Μιχαλάκης Παρίδης τελείωσε το δημοτικό σχολείο του χωριού του
και το Εμπορικό Λύκειο Λάρνακας. Στη συνέχεια φοίτησε για δύο
χρόνια στην Αμερικανική Ακαδημία. Έπειτα, εργαζόταν στην Τράπεζα
Κύπρου και αργότερα ως δάσκαλος στην Τέρρα Σάντα. Τόσο στην
τράπεζα όσο και στο σχολείο δεν εργάστηκε για πολύ. Η έντονη
πατριωτική του δράση δεν του άφηνε περιθώριο να αφοσιωθεί στην
εργασία του, για αυτό σε σύντομο χρονικό διάστημα τον απέλυσαν
από την τράπεζα.
Ήταν μέλος της ΟΧΕΝ και της ΠΕΟΝ, δυο οργανώσεων, από τις οποίες
είχαν στρατολογηθεί οι πρώτοι πυρήνες της ΕΟΚΑ. Διετέλεσε
τομεάρχης της επαρχίας Λάρνακας, εκτός από την πόλη, και αρχηγός
ανταρτικής ομάδας της περιοχής Λάρνακας.
Την 1η Απριλίου 1955 έδρασε επικεφαλής της ομάδας «Άρης», η
οποία με τα μέλη της ομάδας «Κρόνος» έκαμαν βομβιστική επίθεση
εναντίον της αίθουσας συνεδριάσεων του Δικαστηρίου Λάρνακας.
Συνελήφθη την ίδια νύκτα με άλλους τέσσερις συναγωνιστές του και
καταδικάστηκε σε επταετή φυλάκιση.
Στις 12 Δεκεμβρίου 1957 δραπέτευσε από το Γενικό Νοσοκομείο
Λευκωσίας όπου είχε υποβληθεί σε εγχείρηση. Η δραπέτευση
επιτεύχθηκε με τη βοήθεια της νοσοκόμας του, η οποία τον
προμήθευσε με σχοινί και γάντια, παρά τα πολύ αυστηρά μέτρα
φρούρησής του. Μετά τη δραπέτευσή του κατέφυγε στην περιοχή της
Αγλαντζιάς για λίγες μέρες, προτού προωθηθεί στην περιοχή της
Λάρνακας, όπου ο Διγενής του ανέθεσε την ευθύνη τού εκτός πόλης
τομέα. Σε λίγο χρονικό διάστημα κατόρθωσε να ανασυντάξει τις
ομάδες των χωριών του τομέα του και να αποσπάσει τα
συγχαρητήρια του Διγενή για την πλούσια δράση την οποία
ανέπτυξε.
Είχε εγκαταστήσει το αρχηγείο του αρχικά στο σπίτι του Ανδρέα
Σουρουκλή στους Τρούλλους, το οποίο κρατούσε μυστικό ακόμα και
από τους αντάρτες του.
Αρχές του Απρίλη του 1958 μετακινήθηκε στις Αγγλισίδες. Στις 15
Ιουλίου 1958 πήγε στη Σκαρίνου και μέσω της Μονής Αγίου Μηνά
έφθασε στο κρησφύγετο "Φλόγα", όπου ήταν εγκαταστημένη
τετραμελής ανταρτική ομάδα. Τον ίδιο μήνα εγκατέστησε το αρχηγείο
του στη Βάβλα. Εκεί, στις 27 Αυγούστου, κυκλωμένος από Άγγλους
στρατιώτες, υπέγραψε με το αίμα του τη δική του διακήρυξη πως :
"Οι αγωνιστές της ελευθερίας δεν παραδίδονται. Νικούν ή Πεθαίνουν".

4. Τον Απρίλιο του 2015 το σχολείο μας μετονομάστηκε σε «Δημοτικό
Σχολείο Δροσιάς (Κ.Β΄) – «Μιχαλάκης Παρίδης», αποδίδοντας με αυτό
τον τρόπο ελάχιστο φόρο τιμής στον ήρωα που πολέμησε και
θυσιάστηκε για την ελευθερία της Πατρίδας μας!
Το Δημοτικό Σχολείο Δροσιάς Κ.Β. «Μιχαλάκη Παρίδης», θα είναι
πάντα εδώ για να διατηρεί την ιστορία και τη μνήμη του άσβεστη,
αλλά και τη δική μας, όλων εμάς, παιδιών, εκπαιδευτικών και
γονιών, ζωντανή!!
Μακέτα Δημοτικού Σχολείου Δροσιάς ΚΒ
«Μιχαλάκης Παριδης» - Σημαίες
Τη μακέτα του Δημοτικού Σχολείου
Δροσιάς ΚΒ «Μιχαλάκης Παρίδης»
έφτιαξαν τα παιδιά της Ειδικής Μονάδας
του σχολείου μας. Στη μακέτα
συμπεριλαμβάνεται και η προτομή του
ήρωα, αποκαλυπτήρια της οποία πραγματοποιήθηκαν σήμερα, 12
Απριλίου 2022, από τον έντιμο Υπουργό Παιδείας, Πολιτισμού,
Αθλητισμού και Νεολαίας κ. Πρόδρομο Προδρόμου, εκ μέρους του
προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, κ. Νίκο Αναστασιάδη.
Τη μακέτα του σχολείου πλαισιώνουν
ελληνικές και κυπριακές σημαίες,
κατασκευές σε πέτρα των παιδιών της
ειδικής εκπαίδευσης του σχολείου μας.
Ημερολόγιο «Μιχαλάκης Παρίδης»
Τα παιδιά και οι εκπαιδευτικοί, θέλοντας
να τιμήσουν τον ήρωα του Σχολείου,
Μιχαλάκη Παρίδη, αποφάσισαν όπως το
Ημερολόγιο του Σχολείου για τη χρονιά
2022, διανθίζεται από σχέδια που
σχετίζονται με τη ζωή και τη δράση του
ήρωα.

5. Τα δεκατρία τμήματα του Σχολείου, η Ειδική Μονάδα και τα παιδιά
της Ειδικής Εκπαίδευσης, στο μάθημα της Τέχνης, αφού μελέτησαν τη
ζωή και τη δράση του ήρωα Μιχαλάκη Παρίδη, ετοίμασαν από ένα
ομαδικό έργο, τηρώντας όλα τα υγειονομικά πρωτόκολλα.
Χάρη στις ευγενικές χορηγίες των χορηγών του Σχολικού
Ημερολογίου Γραφείου του 2022 «Μιχαλάκης Παρίδης», το
ημερολόγιο τυπώθηκε και δόθηκε ΔΩΡΕΑΝ σε όλα τα παιδιά, ως
Χριστουγεννιάτικο δώρο! Ευχαριστούμε θερμά τους χορηγούς μας:
Πάνελ 1
Ο Μιχαλάκης Παρίδης μαθητής στο Δημοτικό Σχολείο Αναφωτίας
Η ξενάγηση στην έκθεση ξεκινά από τα
μαθητικά χρόνια του ήρωα όπου ήταν
μαθητής στο Δημοτικό Σχολείο
Αναφωτίας, ζωγραφιά των μαθητών της
Στ΄1 τάξης.
Η χρονική συγκυρία της πρώτης επαφής
του ήρωα με το σχολείο το 1940 συνέπεσε με τη μεγάλη αλλαγή στην
πολιτική της Βρετανίας. Κάποια από τα απαγορευτικά μέτρα που
είχαν επιβληθεί μετά την εξέγερση του 1931 αίρονται, με αποτέλεσμα
να επανέλθει η διδασκαλία της ελληνικής ιστορίας και γλώσσας στα
σχολεία. Η ευνοϊκή αυτή συγκυρία βοήθησε τον νεοφώτιστο μαθητή
να βιώσει στην πράξη, στο σχολικό θρανίο, τις βασικές αρχές
πατριδογνωσίας. Σύμφωνα με τον καθηγητή Χαράλαμπο Πατσίδη «Η
πρώτη επαφή του με το σχολείο εξύπνησε μέσα εις την ψυχήν του την
φιλομάθειαν και την αγάπην προς τα βιβλία και την μόρφωσιν, που
ως τότε ήτο κρυμμένη εις τα βάθη του είναι του». Τα κοσμοϊστορικά
γεγονότα της εποχής συντάραξαν την τρυφερή ψυχή του μικρού
μαθητή, κατακλύζοντάς την με έναν πρωτόγνωρο πατριωτικό
ενθουσιασμό που δεν έπαψε ποτέ να τον συγκινεί μέχρι το τέλος της
σύντομης ζωής του.

6. Η αγάπη του Μιχαλάκη Παρίδη για τη φύση
Η ξενάγηση συνεχίζεται με το έργο των
παιδιών της Ε΄1 τάξης, τα οποία
φιλοτέχνησαν τον Μιχαλάκη Παρίδη μέσα
στους αμπελώνες της οικογένειας στη
γενέτειρά του Αναφωτία, ένα αγροτικό
χωριό της επαρχίας Λάρνακας (Πάνελ 1).
Ο Μιχαλάκης Παρίδης, που γεννήθηκε το 1933, εζησε όμορφα και
ήρεμα παιδικά χρόνια με την οικογένειά του κοντά στη φύση, μιας και
η οικογένειά του ήταν μια κλασσική κυπριακή οικογένεια με κύρια
ασχολία της τη γεωργία. Από μικρός έβλεπε καθημερινά γύρω του
απλωμένα στους κάμπους και στα χωράφια του χωριού του κάθε
λογής καλλιέργειες και κυρίως αμπέλια, αφού στην Αναφωτία
καλλιεργούνται πολλοί αμπελώνες. Από μικρός έμαθε να βοηθά στις
αγροτικές εργασίες τόσο την οικογένειά του, όσο και τους χωριανούς
του. Έμαθε να περιποιείται, να φροντίζει, να αγαπά και να σέβεται
όλη τη φύση. Όπως αναφέρουν φίλοι και συγγενείς του, ο Μιχαλάκης,
μόλις αντίκρυζε τους καταπράσινους αγρούς, τα δέντρα, τα πουλιά,
άφηνε τα συναισθήματά του να ξεδιπλωθούν και σχολίαζε με άπειρο
θαυμασμό την κάθε λεπτομέρεια δείχνοντας έτσι ότι μέσα στη φύση
βρισκόταν στο στοιχείο του. Σε ένα από τα ποιήματα του γράφει:
«Μες της ζωής την απονιά και την οδύνη
και στου καιρού την άγρια ανεμοζάλη
χωριό μου, εσύ μου δίνεις τη γαλήνη.»
Μιχαλάκης Παρίδης
Τα σχέδια των παιδιών πλαισιώνουν οικογενειακές φωτογραφίες από
χαρούμενες στιγμές καθώς και το πιστοποιητικό γέννησης του
Μιχαλάκη Παρίδη

7. Πάνελ 2
Ο Θεατρικός Όμιλος του Μιχαλάκη Παρίδη
Ο Μιχαλάκης Παρίδης δεν εφησυχαζόταν
ποτέ. Ανήσυχο πνεύμα, στοχαστής,
ιδεαλιστής, διανοούμενος και
δημιουργικός καθώς ήταν, τα καλοκαίρια
που γυρνούσε στη γενέτειρά του, μάζευε τα
παιδιά του σχολείου και τους μιλούσε για θρησκευτικά και ιστορικά
θέματα. Ακόμα, έχοντας στο μυαλό του τη σπουδαιότητα και τα
οφέλη της θεατρικής αγωγής για τα παιδιά του χωριού του,
δημιούργησε Θεατρικό Όμιλο και διοργάνωνε ερασιτεχνικές
παραστάσεις, τις εισπράξεις των οποίων διέθετε για να συμμετέχουν
τα παιδιά του χωριού του σε εκδρομές. Τα παιδιά της Στ΄5 τάξης
σχεδίασαν τον Μιχαλάκη Παρίδη ως «Παπαφλέσσα», σε μια
παράσταση που ανέβασε ο ίδιος στη γιορτή της Αγίας Φωτεινής στον
προαύλιο χώρο της εκκλησίας στην Αναφωτία .
Ο Μιχαλάκης Παρίδης και η Αλυκή Λάρακας
Ο Μιχαλάκης Παρίδης, φυσιολάτρης,
ρομαντικός και λυρικός καθώς ήταν, έκανε
συχνά εξορμήσεις και περιπάτους στη
φύση. Αγαπημένο του μέρος ήταν η
Αλυκή Λάρνακας, την οποία επισκεπτόταν
συχνά, απολαμβάνοντας από εκεί το όμορφο τοπίο και το μοναδικό
ηλιοβασίλεμα. Η ομορφιά και η μαγεία της φύσης υπήρξε πηγή
έμπνευσης για τα ποιήματά του με τα οποία υμνούσε την ελευθερία.
Ο ίδιος, πιστός ακόλουθος της ελευθερίας, θυσίασε στον βωμό της
την ίδια του τη ζωή, περνώντας στην αιωνιότητα και την αθανασία.
Τον Μιχαλάκη Παρίδη στην Αλυκή της Λάρνακας σχεδίασαν τα παιδιά
της Στ΄2 τάξης.

8. Πάνελ 3
Ο ποιητής Μιχαλάκης Παρίδης
Ο Μιχαλάκης Παρίδης από τα μαθητικά
του χρόνια επέδειξε μεγάλη αγάπη για τα
φιλολογικά μαθήματα και την ποίηση. Ο
ίδιος υπήρξε ένας ανερχόμενος ποιητής,
αφού έγραψε πολλά ποιήματα. Θεματικοί
άξονες της ποίησής του ήταν η φύση, η
πατρίδα και οι άνθρωποί της. Ιδιαίτερα τον ενέπνευσε ο
απελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ, αφού μέσα από τα ποιήματά του
εξέφραζε τον πόθο του για απελευθέρωση της Κύπρου από τους
Άγγλους αποικιοκράτες και ένωσή της με την Ελλάδα. Ως μέλος της
ΟΧΕΝ (Ορθόδοξης Χριστιανικής Ένωσης Νέων) συχνά μιλούσε με
πύρινους λόγους σε συγκεντρώσεις ή απάγγελε ποιήματα. Τα παιδιά
της Στ΄4 τάξης σχεδίασαν τον ήρωα Μιχαλάκη Παρίδη να απαγγέλει
ένα δικό του ποίημα σε φιλολογικό μνημόσυνο για τον ποιητή Γ.
Δροσίνη, στην αίθουσα «Παλλάς» (που βρισκόταν στη σημερινή
πλατεία «Παλλάς») σε θέατρο της ΟΧΕΝ.
Η σύλληψη του Μιχαλάκη Παρίδη
Σταθμός στη ζωή του ήρωα Μιχαλάκη
Παρίδη υπήρξε η στιγμή της σύλληψής
του, σκηνή που φιλοτέχνησαν τα παιδιά
της Ε’2 τάξης. Κατά την 1η Απριλίου 1955,
ο Μιχαλάκης Παρίδης, μαζί με άλλους
τέσσερις Λαρνακείς (Σ. Ποσκώτης, Ι,
Καϊσερλίδης, Γ. Λυκούργος, Ξ. Ιακωβίδης), χρησιμοποιώντας
αυτοσχέδιες βόμβες, προκάλεσαν καταστροφές σε κυβερνητικά
κτίρια στη Λάρνακα. Η πράξη αυτή οδήγησε στη σύλληψή τους και
στην οδήγησή τους στον αστυνομικό σταθμό της πόλης. Την επομένη,
οι πέντε κρατούμενοι οδηγήθηκαν στο δικαστήριο, όπου τους
επιβλήθηκε οκταήμερη κράτηση. Η προανάκριση και η δίκη τους
κράτησαν τρεις περίπου μήνες λόγω έλλειψης ουσιωδών μαρτυριών.
Στις 23 Ιουνίου 1955 ο δικαστής καταδίκασε τους πέντε αγωνιστές σε
φυλάκιση. Ο αγωνιστής Μιχαλάκης Παρίδης καταδικάστηκε σε

9. φυλάκιση 7 χρόνων. Εκ μέρους και των πέντε καταδικασθέντων
μίλησε στο δικαστήριο ο Σ. Ποσκώτης αναφέροντας:
«… έχοντας άκαμπτο το φρόνημά μας και αλύγιστες τις ελληνικές
ψυχές μας θα περάσομεν όλοι μαζί σαν αδέλφια τα χρόνια της
φυλάκισης. Καλήν αντάμωσι ελεύθεροι, αδέρφια!»
Πάνελ 4
Ο Μιχαλάκης Παρίδης στις Κεντρικές Φυλακές
Στις 23 Ιουνίου 1955 ο Μιχαλάκης Παρίδης
οδηγήθηκε στις Κεντρικές Φυλακές για να
εκτίσει επταετή ποινή φυλάκισης. Η
διαδικασία «υποδοχής» στις Κεντρικές
Φυλακές ήταν αυστηρή. Ο κατάδικος
περνούσε τη μικρή πόρτα των φυλακών
και έμπαινε στο «καρακόλι». Εκεί, σε ένα ξεχωριστό μέρος της
υποδοχής, κατέγραφαν, φωτογράφιζαν, έπαιρναν δαχτυλικά
αποτυπώματα, αφαιρούσαν τα προσωπικά αντικείμενα και τα ρούχα
του κρατούμενου και του έδιναν ένα αριθμό με τον οποίο θα ήταν
γνωστός από εκείνο το διάστημα και έπειτα. Στον Μιχαλάκη Παρίδη
δόθηκε το νούμερο L.S:8380 κάτι που υποδήλωνε ότι ο φυλακισμένος
ήταν βαρυποινίτης (Long Sentence). Οι μαθητές της Ε΄3 τάξης
φιλοτέχνησαν τη φωτογραφία που τράβηξαν στον βαρυποινίτη
Μιχαλάκη Παρίδη την ημέρα που οδηγήθηκε στις Κεντρικές Φυλακές.
Οι συνθήκες κράτησης των αγωνιστών ήταν άθλιες. Η μονοτονία των
ωρών, ο αναγκαστικός περιορισμός, η επανάληψη με μαθηματική
ακρίβεια των ίδιων και των ίδιων έδιναν την ευκαιρία να δοκιμαστεί
και να φανεί ο χαρακτήρας του κάθε ανθρώπου. Σύμφωνα με τον
πρόεδρο των συνδέσμων αγωνιστών Ε.Ο.Κ.Α. Θάσο Σοφοκλέους, ο
οποίος αποτέλεσε συγκρατούμενος του Παρίδη, ο Μιχαλάκης
Παρίδης ήταν ένας σεμνός ιδεολόγος, μειλίχιος, γλυκός και
λιγομίλητος άνθρωπος. Η επιθυμία του να δραπετεύσει ήταν πολύ
μεγάλη και στο τέλος τα κατάφερε.

10. Ο εγκλεισμός του Παρίδη στη φυλακή δεν έκαμψε το αγωνιστικό του
φρόνημα. Αξιοποίησε τον χρόνο που είχε μελετώντας λογοτεχνικά
βιβλία και γράφοντας ποιήματα. Πέτυχε μέσω αλληλογραφίας να
πάρει μαθήματα ανώτερης λογιστικής από αγγλικό πανεπιστήμιο.
Ορίστηκε βιβλιοθηκάριος και δημιούργησε μικρή βιβλιοθήκη στις
φυλακές. Στον Μιχαλάκη Παρίδη οφείλεται ο «Ύμνος των
φυλακισμένων». Τον έγραψε τον Δεκέμβρη του 1955. Οι πολιτικοί
κατάδικοι τον τραγουδούσαν, όποτε μπορούσαν, στον ρυθμό της
εποχής:
Να συντρίψουμε τις αλυσίδες
που μας κρατάν δεμένους στα κελιά.
Στον Αγώνα να ριχτούμε και πάλι
για να βρούμε θάνατο ή λευτεριά.
Το σχέδιο των παιδιών της Ε΄3 τάξης πλαισιώνουν επιστολές που ο
ήρωας έστελνε στην αδερφή του Λούλλα Παρίδου , αλληλογραφία με
το κολλέγιο στο οποίο παρακολουθούσε εξ’ αποστάσεως μαθήματα
Λογιστικής ενώ βρισκόταν στη φυλακή, την πλαστή ταυτότητά του ως
Στέλιος Ιωάννου με την οποία δραπέτευσε από το νοσοκομείο, μια
χριστουγεννιάτικη ευχετήρια κάρτα την οποία ο ίδιος φιλοτέχνησε και
έστειλε στους γονείς του ενώ ήταν στη φυλακή.
Ταινία Ιστορικής Τεκμηρίωσης «Μιχαλάκης
Παρίδης: Ο αγωνιστής της λευτεριάς»
Το Δημοτικό Σχολείο Δροσιάς Κ.Β' – «Μιχαλάκης Παρίδης», τη σχολική
χρονιά 2019-20, συμμετείχε στον 6ο Πανελλήνιο Διαγωνισμό
«Κύπρος, Ελλάδα, Ομογένεια: Εκπαιδευτικές Γέφυρες» και απέσπασε
πρώτο βραβείο με την ταινία ιστορικής τεκμηρίωσης, «Μιχαλάκης
Παρίδης: Ο αγωνιστής της λευτεριάς». Την ταινία ιστορικής
τεκμηρίωσης δημιούργησαν τα παιδιά της Στ´1 τάξης μαζί με τη
δασκάλα τους, Άννα Μωυσέως. Βοήθησαν επίσης οι εκπαιδευτικοί,
Ελεάνα Κυριάκου, Κώστας Πουργούρης και Αδάμος Χριστοφή.

11. «Τους ήρωες δεν τους βρίσκεις ποτέ στο σκοτάδι».
Ακολουθώντας πιστά τη ρήση του Αριστοφάνη, τα παιδιά
ακολούθησαν τους φωτεινούς δρόμους του ηρωισμού και της
αυτοθυσίας, έχοντας ως συνοδοιπόρους τα αδέλφια του ήρωα.
Αναφωτία- Λάρνακα- Βάβλα: μια πορεία - ένα μάθημα ζωής με
μέγιστο ιστορικό δίδαγμα ότι:
«Οι αγωνιστές της ελευθερίας δεν παραδίνονται. Νικούν ή πεθαίνουν».
«Μιχαλάκης Παρίδης: Ο αγωνιστής της λευτεριάς»
https://www.youtube.com/watch?v=eWEIvALWTwQ
Πάνελ 5
Το σπίτι όπου έπεσε μαχόμενος ο ήρωας Μιχαλάκης Παρίδης για το ύψιστο
αγαθό της Λευτεριάς
Στις 27 Αυγούστου, έπειτα από
εξονυχιστικές έρευνες, οι Άγγλοι
ανακάλυψαν το κρησφύγετο του ήρωα και
έφτασαν στη Βάβλα. Μόλις έγιναν
αντιληπτοί από τους χωριανούς και
έφτασε η είδηση στα αυτιά του Παρίδη και
των συντρόφων του, αυτός αρνήθηκε να εγκαταλείψει το σπίτι του
δασκάλου στο οποίο βρισκόταν. Καταφθάνοντας, οι Άγγλοι
στρατιώτες έξω από το σπίτι, αφού πρώτα του φωνάζουν να βγει έξω,
επιχειρούν να παραβιάσουν την εξώπορτα. Ένας στρατιώτης παίρνει
θέση πίσω από μια ροδιά που απέχει περίπου 200 μέτρα από το σπίτι
του δασκάλου, όπου βρισκόταν ο Παρίδης. Καθώς η πόρτα
παραβιάστηκε, ο Παρίδης βγήκε με το όπλο στη βεράντα φωνάζοντας:
“Οι αγωνιστές της Ελευθερίας δεν παραδίδονται. Νικούν ή
πεθαίνουν” κι ετοιμάζεται να πυροβολήσει.
Ο στρατιώτης όμως, ο οποίος βρισκόταν πίσω από τη ροδιά
σημάδεψε και πυροβόλησε τον Παρίδη στην καρδιά. Ο Παρίδης

12. Ταλαντεύτηκε λίγο και έπεσε νεκρός τη σκάλα της οικίας. Το στήθος
του είχε βαφεί κόκκινο από το τραύμα, το οποίο του είχε ανοίξει η
σφαίρα του στρατιωτικού όπλου.
Η εφημερίδα “Εθνος” έγραψε σχετικά την επομένη:
«Ζήτω η Ελευθερία” κατόρθωσε να ψιθυρίση ο γενναίος αγωνιστής
και έκλεισε δια πάντα τους οφθαλμούς. Και εις το πρόσωπον του είχεν
αποτυπωθή το γλυκύτερον μειδίαμα, ένα μειδίαμα υψίστης
ικανοποιήσεως διά την υπερτάτην θυσίαν του. Αυτή ήτο εξάλλου η
πλέον διακαής του επιΘυμία: Να αγωνισθή ως ανέφερεν εις τους
φίλους του και να πέση υπέρ πατρίδος».
Το σπίτι του δασκάλου Χριστάκη Καραγιώργου στη Βάβλα,
κρησφύγετο και τόπος θυσίας του ηρώα Μιχαλάκη Παρίδη,
σχεδίασαν οι μαθητές της Ε΄4 τάξης. Στο σημείο αυτό έπεσε
μαχόμενος ο Μιχαλάκης Παρίδης για το ύψιστο ιδανικό της
Λευτεριάς. Ένα νέο χάνι της Γραβιάς αναγεννιόταν στη μαρτυρική
μεγαλόνησο.
Η προτομή του Μιχαλάκη Παρίδη έξω από το μουσείο στη Βάβλα, τόπος
θυσίας του ήρωα
Ο Μιχαλάκης Παρίδης υπήρξε από τους
πρώτους που μυήθηκε στην Ε.Ο.Κ.Α. Σε μια
από τις επιχειρήσεις της οργάνωσης,
συνελήφθη με τους συναγωνιστές του και
καταδικάστηκε σε επταετή φυλάκιση.
Κατάφερε να αποδράσει τον Δεκέμβριο του 1957 από το Γενικό
Νοσοκομείο Λευκωσίας, όπου νοσηλευόταν. Μετά την απόδρασή του
ορίστηκε ως Τομεάρχης στην επαρχία Λάρνακας, όπου και συνέχισε
τη δράση του. Ο Μιχαλάκης μετακινείτο σε διάφορα χωριά της
Λάρνακας, για να καταλήξει στη Βάβλα, στο σπίτι του δασκάλου του
χωριού, Χριστάκη Καραγιώργη, όπου έστησε το κρησφύγετό του.
Η κατοικία στη Βάβλα, όπου σκοτώθηκε ο τομεάρχης της ΕΟΚΑ,
Μιχαλάκης Παρίδης έχει μετατραπεί σε μουσείο. Σ’ αυτό εκτίθενται
ποιήματα του ήρωα, καθώς και διάφορα εργαλεία και αντικείμενα
του Αγώνα της ΕΟΚΑ. Στην είσοδο του Μουσείου, στην οικία όπου είχε
στήσει το τελευταίο του κρησφύγετο και είχε βρει ηρωικό θάνατο,

13. βρίσκεται το μνημείο – προτομή του ήρωα. Την είσοδο του μουσείου,
όπου βρίσκεται η προτομή του ήρωα, έφτιαξαν τα παιδιά της Δ΄1
τάξης.
Το σχέδιο των παιδιών πλαισιώνουν αποκόμματα εφημερίδων της
εποχής όπου αναφέρεται η θυσία του ήρωα καθώς και φωτογραφία
των χαροκαμένων και μαυροντυμένων γονιών του ήρωα.
Πάνελ 6
Η Αυτοθυσία του ήρωα Μιχαλάκη Παρίδη για τη Λευτεριά
Ο Μιχαλάκης Παρίδης ήταν ένας ήρωας-
ποιητής που έγραφε πολλά ποιήματα για
την ελευθερία. Αξέχαστα μένουν τα λόγια
του: "Οι αγωνιστές της ελευθερίας δεν
παραδίνονται. Νικούν ή πεθαίνουν", τα
οποία φιλοτέχνησαν τα παιδιά της Δ΄4
τάξης. Το σχέδιο των παιδιών πλαισιώνει πλούσιο υλικό από το
αρχείο της οικογένειας συμπεριλαμβανομένου εφημερίδων εποχής
με πρώτο θέμα την απόδραση του ήρωα Μιχαλάκη Παρίδη από το
νοσοκομείο και την αναγγελία της αυτοθυσίας του.
Πάνελ 7
Η πλατεία «Μιχαλάκη Παρίδη» στη Λάρνακα
Τον ανδριάντα του ήρωα της Ε.Ο.Κ.Α.
Μιχαλάκη Παρίδη που κοσμεί την
ομώνυμη πλατεία στη Λάρνακα,
έφτιαξαν τα παιδιά της Δ’3 τάξης. Η
πλατεία «Μιχαλάκη Παρίδη» βρίσκεται
απέναντι από το Αρχαιολογικό Μουσείο
Λάρνακας και δίπλα από τη Μονή των Καλογραιών «Αγίου Ιωσήφ». Ο
ανδριάντας παρουσιάζει τον ήρωα σε φυσικό μέγεθος και είναι έργο
του γλύπτη Γιώργου Κυριάκου. Τα αποκαλυπτήρια του αγάλματος
τελέστηκαν στις 26 Ιανουαρίου του 1967, από τον πρόεδρο της
Κυπριακής Δημοκρατίας Αρχιεπίσκοπο Μακάριο Γ', ο οποίος

14. εκφώνησε ομιλία προς τιμήν του ήρωα, παρουσία μεγάλου πλήθους.
Πρόσφατα, ολοκληρώθηκε η ανάπλαση της πλατείας, η οποία
περιλαμβάνει διαδρόμους, δεντροφύτευση και φωταγώγηση.
Κάτω από το άγαλμα είναι γραμμένο απόσπασμα από το ποίημα του
Μιχαλάκη Παρίδη :
"Ποθητό 'ναι να βρης
στων αγώνων το τέρμα
μιας πιστής Πηνελόπης
αγκαλιές αμόλυντες.
Μ' αν αφήσης στη μάχη
την πνοή σου την ύστατη
πιο χρηστά δεν μπορούσες
τη ζωή να προσφέρης."
Μνημείο «Μιχαλάκη Παρίδη» στην Αναφωτία, γενέτειρά του ήρωα
Στην κεντρική πλατεία της Αναφωτίας
βρίσκεται Μνημείο Ηρώων αφιερωμένο
στους Μιχαλάκη Παρίδη και Τάσο
Κωνσταντίνου. Το μνημείο αυτό
ζωγράφισαν τα παιδιά της Δ’2 τάξης.
Πρόκειται για ένα Μνημείο, το οποίο
φιλοτεχνήθηκε από τον γλύπτη Γεώργιο Κυριάκου και αποτελείται
από μαρμάρινες πλάκες και μπρούτζινες προτομές.
Το Μνημείο ανεγέρθηκε το 1987 από την Επιτροπή Ανεγέρσεως
Μνημείου και τον Οκτώβριο της ίδιας χρονιάς έγιναν τα
αποκαλυπτήρια του από τον τότε πρέσβη της Ελλάδας, κύριο Ευθύμιο
Στοφορόπουλο.
Το σχέδιο των παιδιών πλαισιώνει ανακοίνωση για το πρώτο ετήσιο
μνημόσυνο του Μιχαλάκη Παρίδη στην Αναφωτία από το αρχείο της
οικογένειας του ήρωα.

15. Πάνελ 8
Ο Μιχαλάκης Παρίδης στη γειτονιά των ηρώων αγγέλων
Ο Μιχαλάκης Παρίδης, όπως και όλοι οι
αγωνιστές της ΕΟΚΑ, είχαν ως πρότυπο
τους ήρωες της Ελληνικής Επανάστασης
του 1821, οι οποίοι πότισαν με το αίμα
τους το άνυδρο δέντρο της λευτεριάς
θεριεύοντάς το, όπως λέει και ο ποιητής
Κωστής Παλαμάς. Οι σωστοί αγωνιστές απαρνιούνται τα υλικά
αγαθά, τις ανέσεις της ζωής, την οικογενειακή θαλπωρή και πολεμούν
για τις πανανθρώπινες αξίες, φυλακίζονται, βασανίζονται,
εκτοπίζονται, θυσιάζονται, δίνοντας μαθήματα ελευθερίας και
αξιοπρέπειας. Σαν άγγελοι της λευτεριάς υψώνουν τον ήλιο της
δικαιοσύνης πάνω από τον κόσμο και μας δείχνουν πώς να
υπερασπιζόμαστε τα ιδανικά της φυλής μας! Τον Μιχαλάκη Παρίιδη
ανάμεσα στους άλλους ήρωες έφτιαξαν τα παιδιά της Στ’3 τάξης.
Αίθουσα πολλαπλής χρήσης
Αναπαράσταση του δωματίου στο Κρησφύγετο του Μιχαλάκη Παρίδη στη
Βάβλα
Το τελευταίο κρησφύγετο του ήρωα πριν
τη θυσία του υπήρξε το σπίτι του δασκάλου
Χριστάκη Καραγιώργη στη Βάβλα, χώρος
όπου σήμερα αποτελεί μουσείο. Στο
σημείο αυτό αναπαρίσταται το δωμάτιο
του ήρωα, όπου πέρασε τους τελευταίους
μήνες της ζωής του.
Στο δωμάτιο αυτό ο ήρωας βρισκόταν λίγο καιρό πριν τη θυσία του.
Εκεί ετοίμαζε στη γραφομηχανή τις διαταγές, δακτυλογραφούσε τις
μεμβράνες για τον πολυγράφο, διάβαζε την αλληλογραφία που
έπαιρνε, μαγείρευε-του άρεσε πολύ να μαγειρεύει- και εργαζόταν
εντατικά μέχρι το βράδυ.

16. Φωτογραφίες του δωματίου του Μιχαλάκη Παρίδη στο τελευταίο κρησφύγετό του στη
Βάβλα, όπως βρίσκεται σήμερα στο μουσείο στη Βάβλα.
Πηγές:
Αντωνιάδης, Σ. (2013). Μιχαλάκης Παρίδης· Ο Αγωνιστής-Ποιητής της Ελευθερίας. Εκδ.
Βιβλιοεκδοτική , Λάρνακα
http://anafotia.org/ksenagisi/mnimeia-iroon/#toggle-id-1
http://www.vavlavillage.com/portfolio-item/mouseia/
http://www.eoka.org.cy/?page_id=832