Gjykata e Strasburgut

1. Kampusi Gjakovë
T E M A:
SI PROCEDOHET ANKESA NE GJYKATEN E
EVROPIANE PER TE DREJTAT E NJERIUT
(GJYKATA E STRASBURGUT)
Mentor: Valon Murati Punoi: Driton Sh.Dobruna
Gjakovë,10.01.2014

2. GJYKATA EVROPIANE PER TE DREJTAT E NJERIUT - GJYKATA E
STRASBURGUT
SI PROCEDOHET ANKESA NE GJYKATEN E STRASBURGUT
Konventa Evropiane
Konventa përMbrojtjene të Drejtave të Njeriutdhe Lirive Themelore,umiratuame 4 nentor1950. Ajo
ka hyrë në fuqi me 3 shtator 1953, pasi që e kanë ratifikuar10 shtete anëtare të KëshillitEvropian.
KonventaEvropiane e të Drejtave të Njeriutështë një traktatndërkombëtari cili mundtë nënshkruhet
vetëmngaShtetetanëtare të Këshillittë Evropës.Konventa,e cilathemelongjykatëndhe përcakton
mënyrënse si duhettëfunksionojëajo,përmbannjë listëme te drejtatdhe garancitë të cilatShtetet
kanë marrë përsipërt`i respektojnë.
Me Konventë çdokujtbrendajuridiksionittë këtyre shteteve i garantohet:
- Siguriapërsonale
- Liria nga skllavërimi
- Liria nga burgimi arbitrar
- Paraburgimi ose përjashtimi
- Liria nga perzierjaarbitrare në jetënprivate dhe në familje
- Banesë dhe korrespondecë
- Liria e mendimit,fjalësdhe shprehjes
- Liria e tubimit
- Liria e bashkimit

3. - Liria e martesësdhe e themelimittë familjes.
Me Konventë është paraparë krijimii dyorganeve që duhettë sigurojnë respektimine obligimevenga
Konventa. Këtojanë:
- Komisioni Evropianpërtë Drejtate Njeriut
- GjykataEvropiane përtë Drejtat e Njeriut. (Prof.Dr.ZejnullahGruda– “Mbrojtjandërkombëtare
e të Drejtave të Njeriut” fq.52)
Gjykata Evropiane për të Drejtat e Njeriut
GjykataEvropiane përtë Drejtat e Njeriutështë një gjykatëndërkombëtare me seline Strasburg.Ajo
përbëhetnganjë numërgjyqtarëshi barabartë me numrine Shteteve anëtaretë Këshillittë Evropëstë
cilëtkanë ratifikuarKonventenpërMbrojtjene të Drejtave dhe Lirive Themelore te Njeriut.
(www.wikipedia.com)
Cfarëbën GjykataEvropianee të Drejtavetë Njeriut?
Gjykatazbaton KonventënEvropiane të të Drejtave të Njeriut.Detyrae saj është të siguroj që Shtetettë
respektojnë të drejtatdhe garancitë e përcaktuaranë Konventë.Ajoe realizonkëtë duke shqyrtuar
ankesat(te njohurasi “kërkesa”) e depozituarangaindividetdhe,ndonjëherë,ngaShtetet.Kurzbulon
që një Shtetanëtarka shkelurnjë ose me shumë ngakëtotë drejtadhe garanci,Gjykatanxjerrnjë
vendim. Vendimetjanë detyruese:vendetqë kanë të bëjnë me vendiminjanë të detyruara të pajtohen
me të. (www.echr.coe.int)
Kur mund tëparaqesnjëkërkesënë Gjykatën EvropianetëDrejtavetë Njeriut?
Ju mundtë paraqitni një kërkesë në Gjykatë nësekonsideroni se keniqenë personalishtdhe
drejtpërdrejtë viktimëe shkeljessë të drejtave dhe garancive të përcaktuaranë Konventë apome
Protokollete saj.Shkeljaduhettë jetë kryerngaShtetetqë kanë nënshkruarKonventën.
(www.echr.coe.int)
Cilat të drejtambrohen nga KonventadheProtokolletesaj?

4. Konventambron,në vecanti :
- Të drejtënpërjetën;
- Të drejtënpërnjë procestë drejtë gjyqesornë çështjetcivile dhe penale;
- Të drejtënpërrespektimine jetësprivatedhe familjare;
- Lirinë e shprehjes;
- Lirinë e mendimit,ndërgjegjjesdhe e fesë;
- Të drejtënpërnjë zgjidhje efektive;
- Të drejtënpërtë gëzuarpasurinë dhe
- Të drejtënpërtë votuardhe për të kandiduarnë zgjedhje. (www.echr.coe.int)
ÇfarëndalojnëKonventa dheProtokolletesaj?
Konventandalon,në vecanti :
- Torturëndhe trajtiminapodëniminçnjerezordhe poshtërsues;
- Dëniminarbitrardhe të paligjshëm;
- Diskriminiminnë gëzimine të drejtave dhe lirive të përcaktuarangaKonventa;
- Dëbimine shtetasve ose refuzimine hyrjessë tyre,nganjë Shtet,
- Dëniminme vdekjedhe
- Dëbiminkolektivte te huajve. (www.echr.coe.int)

5. Çfarëkushtesh duhettëplotësoj përtë paraqiturnjëankesënëGjykatë?Cilat janëkushtetqëlidhen
përsonalishtmeju?
- Nukështë nevojatë jeni qytetari njëritprej Shteteveanëtare të Këshillittë Evropës.Shkeljapër
të cilinjuankoheni thjeshtduhettjetë kryernganjë prej Shteteveqë kanë nënshkruar
Konventënbrendajuridiksionittë saj,që zakonishtnënkuptonbrendaterritoritte saj;
- Ju mundtë jeni individaposubjektligjor,si një kompani aposhoqatë;
- Ju,përsonalishtduhettë jeni viktimë e drejtpërdrejtëe shkeljespërtë cilënparashtroninjë
ankesë;
- Ju nukmundtë bëni ankesë të përgjitheshmepërnjë ligj apomasë,sepse,përshembull,nukju
duketi drejtë dhe
- Nukmund të ankoheni në emërtë personave tjerë(vetëmnëseatajanë të identifikuarqartë
dhe ju jeni përfaqesuesi tyre). (www.ks.yihr.org)
A ka ndonjëkushtqëduhetplotësuarparaprakishtnë gjykatatkombëtare?
- Po.Ju duhettë keni përdorurtë gjithatshkallëtgjyqësorenë shtetinpërkatësqë mundtë kishin
zgjidhurçështjenpërtë cilënparashtroni ankesë (zakonisht,kjonënkuptonankiminnë gjykatën
e duhur,e ndjekurngaapeli, atyku aplikohet,madje edhenjë apel të mëtejshëmnë një gjykatë
më të lartë sic mundë të jetë gjykatae lartë (Supreme),nësenjë e tillë ekziston);
- Por nuk është e mjaftueshme vetëmpërdorimi i këtyre shkallëve gjyqësore.Përkëtë juduhettë
keni ngriturakuzattuaja(që dotë thotë,shkeljete konventësmbi bazëne secilëspoparashtroni
një ankesë);
- Ju keni vetëmgjashtë muaj ngadatae vendimitpërfundimtarnë nivel kombëtar (në përgjithësi
vendimi i gjykatësme të lartë) përtë paraqiturkërkesën.Paskësaj periudhe kërkesajuajanuk
mundtë pranohetngaGjykata. (www.echr.coe.int)
Kundërkujtmund tëparashtroj njëkërkesë?
- Kundërnjë ose më shumë Shteteshtë lidhurangaKonventatë cilët,sipasjush,ka/kanë
(nëpërmjetnjë ose më shumë veprimeshaposhkeljeshqë juprekindirekt) dhunuarKonventën
Evropiane të të Drejtave të Njeriut;
- Masa apomasat, përtë cilatankoheni,duhettë jenë marrë nganjë ose më shumë autoritete
publike në Shtetin(et) përkatës/e (përshembullnjë gjykatë ose një autoritetadministrativ);
- Gjykatanuk shqyrtonankesatkundërindividëve apoinstitucioneve private,si kompanitë
tregtare. (www.echr.coe.int)

6. Për cfarëmund të ankoheni?
Ankesajuaj duhettë lidhetme një ngatë drejtate përcaktuaranë KonventënEvropiane të të Drejtave të
Njeriut. Shkeljete parashtruaramundtë përfshijnënjë gamë të gjerë çështjeshsi:
- Tortura dhe keqtrajtimi i të burgosurve;
- Ligjshmëriae dënimit;
- Gjykimete shkurtuaranë gjyqetcivile dhe penale;
- Diskriminimi në ushtrimine një të drejte;
- Të drejtate prindërve të fëmijeve të birësuar;
- Respekti përadresëndhe korrespondencën;
- Kufizimetnë shprehjene opinionitapodhëniendhe marrjene informacionit;
- Lirinë përtë marrë pjesë në një tubimapodemonstratë;
- Dëbiminjashtë venditdhe ekstradimin;
- Konfiskimine pronësdhe
- Shpronësimin.
Ju nukmundtë aplikoni përshkeljetë ndonjë instrumenti tjeterligjorsi:
DeklarataUniversale e të Drejtave të NjeriutapoKartae të Drejtave Themelore,përveç
KonventësEvropiane të të Drejtave të Njeriut..(www.echr.coe.int)
Si duhettë paraqesnjëkërkesënë Gjykatënëse e konsideroj veten viktimëtë një shkeljejetëKonventës?
Duke dërguar një letërnë Gjykatë me hollësi të qartatë ankimittuaj ose duke plotësuarformëne
aplikimitdhe duke e dërguaratë në adresene mëposhtme:
The Registrar
EuropeanCourtof Human Rights
Council of Euope
F-67075 StrasbourgCedex
- Ju mundtë shkruani në një nga gjuhëtzyrtare të Gjykatës(anglishtdhe frëngjisht),ose në një
nga gjuhëte Shteteve të cilëtkanë ratifikuarKonventën.
- Nëse dërgoni kërkesënme faks,duhettë dërgoni gjithashtuedhekonfirmimine shkruarme anë
të postës.
- Mos shkoni përsonalishtnë Strasburgpërtë deklaruarçështjentuaj.Çështjajuaj nukdotë
shqyrtohetmë shpejtdhe nukdotë merrni ndonjë këshille ligjore.

7. - Sekretariamundt`jukërkojë dokumente shtesë,informacionose sqarime ne lidhje me ankesat
tuaja;
- Sapo të merrni formene aplikimit,duhettaplotësoni me kujdesdhe në menyrë të kuptueshme
dhe ta dërgoni sa me shpejt që të jetë e mundur.Ajoduhettë përmbajë :
® Një përmbledhjetë shkurtërtë fakteve dhe ankimeve tuaja;
® Një treguespërtë drejtate Konventësqë mendonise janë shkelur;
® Shkallëtgjyqësore të cilatkeni ndjekur;
® Kopje të vendimeve të dhëna,në rastintuaj,ngatë gjithaautoritetetpublike
përkatese (këtodokumetenukkthehenmë,ndaj duhettë dërgoni vetëmkopjet) dhe
® Nënshkrimintuaj si kërkues,aponënshkrimine përfaqësuesittuaj.
- Nëse nukdëshironi që identiteti juaj të zbulohet,duhettë njoftoni gjykatënmenjëherë,duke
dhënë arsyet.Kryetari i Gjykatësdotë përcaktojë nëse kërkesajuaj ështëe justifikuar.
- Në këtë fazë të procedurësnuk është nevojatë përfaqesoheni nganjë avokat.Megjithatë,nëse
dëshironi të parashtroni një kërkesënë Gjykatë me anë të një përfaqësuesi,duhettë dërgoni me
formularine kërkesësedhe autoriziminpërtë vepruarnë emrintuaj. (www.echr.coe.int)
Cilat janëfazatkryesoretë procedurave?
- Çështjae juaj do të shqyrtohetpapagesë.
- Ju duhettë përballoni vetë shpenzimettuaja(si pagesae avokatitaposhpenzimetqë lidhenme
hetimindhe korrespondencën)
- Pasi të jetë dërguarkërkesa,jumundtë aplikonipërndihmë ligjore.Ndihmaligjore nukjepet
automatikishtdhe dhëniae saj nukbëhetmenjëherë,pornë një fazë të mevonshme të
procedurave.
- Proceduratzhvillohenme shkrim.Si pasojë,nukkaseancë dëgjimore dhe judotë njoftohenime
shkrimpërçdo vendimtë marrë nga Gjykata. (www.ks.yihr.org)
Si kryhen procedurat?
- Gjykata,në radhë të parë,duhettë shqyrtoj nëse kërkesajuaj është e pranueshme.Kjo
nënkuptonsë çështjaduhettë përputhetme kërkesatë përcaktuarangaKonventa(shih“Çfarë
kushteshduhettë plotësojpërtë paraqiturnjë ankesë në Gjykate?”).Nësenuk plotësohen
kushtetkërkesëssuaj nukdotë pranohet.Nëse bëni disaankime,Gjykatamundtë shpallë një
ose më shumë prej tyre si të pranueshme dhe të hedhë poshtë të tjerat.
- Nëse kërkesajuaj ose një ngakërkesattuajashpallete papranueshme,kyvendim është
përfundimtardhe nukmundtë kthehet.

8. - Nëse kërkesajuaj ose një ngakerkesattuajashpallete pranueshmeGjykatadotë përkrahë palët
(juve dhe Shtetinpërkatës)të arrijnë një marrëveshje miqësore.Të dypalëtdotë ftohenpërtë
arritur një marrëveshjepërzgjidhjene çështjes.Nëse nukarrihetasnjë zgjidhje miqësore
Gjykatado të shqyrtojë themeline çështjes–që do të thotë se ajo dotë përcaktojë nëse ka
pasur ose joshkelje të Konventës. (www.ks.yihr.org)
Sa kohë duhettë prisni?
Duke pasur parasyshgrumbullimin aktual të çështjeve,juduhettë prisni një vitpërparase gjykatatë
procedojë me shqyrtiminfillestartë kërkesëssuaj.Disakërkesamundtë trajtohensi urgjente dhe të
trajtohenme përparësi,veçanërishtkurkërkuesideklarohetse është në rreziktë mundshëmpërjetën.
(www.ks.yihr.org)
Çfarëmund të përfitojënga kërkesa e paraqiturnëGjykatë?
Nëse Gjykatakonstatonse kapasur shkelje,mundt`jujapë “vetëmshpërblimtë drejtë”,një shumë
parash si kompenzimpërformatë ndryshme të dëmit.Gjykatamundetgjithashtut`i kërkojeShtetit
përkatëstë dëmshpërblejëpërformate ndryshme të dëmit.Gjykatamundetgjithashtut`i kerkoj Shtetit
perkatëstë dëmshperblejëshpenzimetqë keni kryernë paraqitjene çështjessuaj.NëseGjykata
konstatonse nukka pasur shkelje,junukduhettë paguani shpenzime shtesë (si atotë kryeranga Shteti
përgjegjes).
Shënime të rëndësishme:
- Gjykatanuk ka fuqi mbi vendimetnë nivelkombëtarapotë anulojë ligjetkombëtare;
- Gjykatanuk është përgjegjese përekzekutimine vendimeve te saj.Sapotë ketë dhënë
vendimin,përgjegjesiakalonte Komititetii Ministrave i Këshillittë Evropës, i cili kapërdetyrë të
mbikqyrë ekzekutimindhe të sigurojë që çdokompenzim ështëpaguar. (www.ks.yihr.org)

9. Çfarënukmund të bëjëpër ju Gjykata?
- Gjykatanuk vepronsi Gjykatë Apeli vis-a-visGjykatave kombetare;ajonukrishqyrtonçështjet,
ajo nukmundtë kthej mbrapsht,ndyshojë,aporishikojëvendimete tyre;
- Gjykatanuk do të ndërhyjë drejtpërdrejtënë emrintuaj në autoritetinndaj të cilitjuankoheni;
- Gjykatanuk do t`jundimojë të gjeni apopaguani një avokatpërtë përgatiturkërkesëntuaj;
- Ju nukmundtë ankoheni përshkelje të ndonjëinstrumenti ligjorpërveq KonventesEvropiane
të të Drejtave të Njeriut,si DeklarataUniversale përtë Drejtate NjeriutapoKartapërtë Drejtat
Themelore.Junukduhettë ngatërroni,përshembull,GjykatënEvropianetë të drejtave të
njeriutme Gjykatene Drejtesisë të Komuniteteve Evropiane, e cilae kaselinë në Luksemburg;
- Gjykatanuk mundt`ju japë informacionembi dispozitatligjore në fuqi në Shtetinndaj të cilitju
ankoheni. (www.ks.yihr.org)
Cilat janëproblemetkryesoretë identifikuara?
Problemi kryesori përgjithshëmdhe thelbësorduhetgjeturnë nivel kombëtar:kyështë zbatimi i
papërshtatshëmi garancive të Konventëssë bashkume një mungesë zgjidhjeshefektive në shumë
vende.
Gjykatae Strasburgutballafaqohetme tri vështirësi kryesore:
- Sasinë e rasteve ”pashprese”,të cilatllogaritentë jenë mbi 80% të kërkesave të depozituara;
- Të ashtuquajturat“raste të përsëritura”që janë seritë e kërkesave që rrjedhinngai njëjti defekt
strukturornë nivel kombëtar;
- Si rezultati dytë parave,grumbulliminnë rritje i rasteve thelbesore që trajtojnë ç2ështje të
rëndaose të reja;
Së fundmi,lindpyetjase saefektive janë ekzekutimete vendimeve të Gjykatës,me fjalë të tjerase sa
shpejtShtetetmarrinmasanë nivel kombëtarpërtë korrigjuarnjë problemtë indentifikuarnga
vendimete Gjykates. Mosarritjae kësaj rezultonme rritjene numrittë çështjeve që vijne në Strasburg.
(www.echr.coe.int)
Cilat janëzgjidhjetkryesoreqëpropozohen?
Përzbatimmë efektivnë nivel kombëtarështëpropozuarqë Komitietii Ministrave të miratojë tre
rekomandime përtrajtimindhe arsiminuniversitarnë lidhjeme verifikimine përputhshmërisëme
Konvetëntë legjislacionitdhe praktikësmbi përmirsimine zgjidhjevenë nivelkombetar.

10. Përnjë funksionimmë efikastë Gjykatëssë Strasburgut,projektProtokolli nr. 14, i cili hyri në fuqi me 1
qershor2010 bënndryshimetkryesore të mëposhtme:
- Çështjetqartësishttë papranueshme:vendimete papranueshmërisënë këtoçeshtje,të cilat
tani merrennga një komitetprej tre gjyqtarësh, dotë mundtë merrennganjë gjyqtar,i asistuar
nga referenti jo- gjyqësor.Ideaështëtë rrisë kapacitetinfiltruestë Gjykatës.
- Çështjete përsëritura:kurçeshtjaështë në seritë që rrjedhinngai njejti defektnë nivel
kombetar- propozimi është që ajotë mundtë shpallete pranueshme dhe vendimi përtë merret
nga një komitetprej tre gjyqtarësh,në vendtë dhomësprej shtatë gjyqtarësh,siçështë
aktualisht,sipasnjë procedurepërmbledhëse të thjeshtuar.
- Kriteri i ri i pranueshmërisëme qëllimqë t`i japGjykatësnjë shkallëmë të lartë fleksibiliteti,
është propozuarnjë kushti ri përpranueshmërinë .Sipaskëtij kushti,Gjykatamundtë shpallëtë
papranueshme kërkesatkurkërkuesi nuki është nënshtruarndonjë disfavoritë
konsiderueshëm,duke qenë se respekti përtë drejtate njeriutnukkërkonqë Gjykatatë futet
plotësishtnë çështjedhe të shqyrtojëcilësitëe saj.
SipasprojektProtokollit,Komiteti i Ministrave dotë fuqizohet. Komitetii Ministrave dotë ketë
gjithashtunjë kompetencë të re përt’i kërkuarGjykatësinterpretimtë një vendimi.Kjobëhetpërtë
ndihmuarkomitetin e ministravenë detyrene tij përmbikqyrjene ekzekutimittë vendimeve dhe
veçanërishtnë përcaktimine masave të nevojshme përpërmbushjene një vendimi.
Masat e tjeranë projektPortokoll përfshijnë ndryshimine mandatittë gjyqëtarvengagjashtë vjet,
me mundësi rinovimiqë është aktualisht,në një periudhe të vetmenëntë vjeçare dhe një kërkesë
me synimnjë pranimtë mundshëmtë KonventësngaBashkimi Evropian.
Datate rëndësishme:
- Me 1950 miratohetKonventaEvropianee të Drejtave të Njeriut.
- Me 1953 Konventahynnë fuqi.
- Me 1954 ngrihetKomisioniEvropianpërtë Drejtate Njeriut.
- Me 1959 themelohetGjykataEvropiane e tDrejtave të Njeriut
- Me 1998 ngrihetKomisionime kohë te pjesëshmedhe Gjykatashkrihenduke formuarnjë
Gjykatë me kohë të plotë .
- Me 2000 KonferencaMinistrore në Romë përcaktonplanine veprimittë reformës.
- Me 2004 ProjektProtokollii ndryshuari paraqiturpërmiratimnë sesioninMinistrornë Maj.
- Me 2010 hyn në fuqi projektProtokolli numër14.(www.wikipedia.org)

11. Rëndësia e Gjykatëssë StrasburgutpërRepublikën eKosovë.
Kosovanuk është antare e Këshillittë Evropësmirëponuk është nëvojatë jeni qytetari njëritprej
Shteteve anëtare të Këshillittë Evropëspër të paraqiturankesë përndonjë shkelje.Shkeljapërtë
cilënjuankoheni thjeshtë duhettë jetë kryernganjë prej shteteveqë kanë nënshkruarKonventen
brendajuridiksionittë saj,që zakonishtnënkuptonbrendaterritorittë saj.
Këtë të drejtë e kërkoi një qytetari yni në rastine njohursi BEHRAMI vs. FRANCE,kundërushtarëve
të KFOR-it.Ajoankesë uhodhposhtë ngaGjykata.(www.hudoc.echr.ceo.int)
Llogaritetqë kurKosovatë pranohetnë Këshilline Evropës,dhe t’i ratifikojëProtokollete
Konventës,dotë vërshojnë rastete shkeljeve të të Drejtave të Njeriut,çkadot’i sjell humbje të
mëdhaQeverisë së Kosovës,pordotë perfitojë populli i Kosovës.
Ju falemderit!
10.01.2014, Gjakovë DritonSh. Dobruna

12. Bibliografia:
Prof. Dr. Zejnullah GRUDA, “Mrojtja Ndëkombëtare e
të Drejtave të Njeriut”
Internet:
www.echr.coe.int
www.ks.yihr.org
www.hudoc.echr.coe.int