Kopje :)

1. Permbledhje e se Drejtes se Bashkimit European
1) Fakte Interesante:Me23 Korrik U krijua komunitetiI qymyrqelikut( ECSC) dheme 1 Janar
1958 u krijua KomunitetiEkonmicEuropean ( EEC).Shtetetqe e themeluanishin6:Italia,
Gjermania,Franca, Hollanda,Luksemburgu dheBelgjika.Duke qenese kybashkpunimrezultoi
nje suksesvende te tjeraubene anetare gjate viteveqe dokalonin. Danimarke,Irlandedhe
Mbreteri e Bashkuarme1 Janar1973, Greqi me 1 Janar1981, PortugalidheSpanjeme1 Janar
1986. Austria,Finlanda dheSuedia me1 Janar1995. Ne 1 Maj 2004 do te antaresoheshin plot10
shtetetjera dukepermendurQipron,Qekin,Hungarine,Letonine,Lituanine,Estonine, Malten,
Polonine,SlloveninedheSllovakine.Me pasme 1 Janar2007 Rumani dheBullgari. Dhe se fundmi
Kroacia me 1 Korrik2013.
Muri I berlinitrane vitin1989 dhe me 3 tetorribashkohetgjermania.
Traktati I Romes1958.
2) Arsyet e krijimit te KomunitetitEuropean ishte perte hedhurbazat pernje bashkimme te
ngushte mespopujve te Europesne funksionte garantimitte paqesdhe lirse.
3) Traktati I Parisit 1951 solli krijimine KEQC (Komunitetine Qymyrqelikut)
4) Me 1957:U nenshkruandy traktate:per krijimine komunitetit Ekonomik
European.
U krijuanjekohesishtme te dhe Asambleja,KeshilliI ministrave,komisionidhegjykata europiane
e drejtesise.Ne 1965 me aktin e bashkimit Komisionidhe Keshillidote ishinte njejte pertu
sherbuertre komuniteteveekzistuese
komuntetit Europeante energjise berthamore(euroatom).
Perqellime civile,kryesishtperkerkimeshkencore,mjeksore,perprodhimine energjise etj
5) Amendimet e traktave:kane ardhurne menyre te vazhdueshme qe kane pasursi synim
thellimine integrimitte brendshem,permbushjene objektivave te traktateve,forcimiI
institucioneve,zvoglimi Ideficititdemokratik,rritjae transparencesetj.
Traktatet e amenduara ose te ndryshuara jane : Traktati I mastrihtit,amsterdamit,nicesdhe
lisbones.
6) Akti Unik European (AUE) 1986
Nenshkruarne vitin1986, kishte objektivkryesor Tregun e Brendshem duke vendosursi kohe
limitderi ne fundte vitit1992.

2. Solli “procedurene bashkpunimit”e cilaforcoi roline ParlamentitEuropeanne procesin
Ligjvenes.
Krijoi “Gjykatene shkalles se pare” e cila domerrej me qeshtjetekonomike dhe “Gjykatene
Llogarive” e cila dote mbikqyrte zbatimine buxhetitne tre komunitetet.
7) Traktati I Mastrihtit 7 Shkurt 1992.
Ishte nje traktatI ri I cili hyri ne fuqi me 1 Nentor 1993 dhe krijoi “BashkiminEuropean”.
3 Kollonate krijuara: 1) Kollanaepare perfshine tre komunitete te cilatkishinpersonalitet
juridic(bashkpunimsupranacional).2) Kollonaedyte ishinPolitikate Perbashketa dhe siguria,
3) Kollonae trete ishte per qeshtjet e drejtesise dhe punet e brendshme.(2 & 3 kishte natyre
nderqeveritare).
Solli risi te shumtane procese te ndryshme si integrimi politikbashkpuniminmeceshtjete
drejtesise e punet e brendshme. Megjithate GjykataGjermane Idhadritenjeshile
perfundimtare perratifikim.Zgjeroi komptenecate PE ne procesine miratimevete disaakteve
ligjore. RealizimittebashkimitEkonomike monetarydhe futjen e Euros si monedhe e
perbashket(kjo krijoi kriteree konvergjencesku borxhi publicsduhet te jete me I madhse 60%
dhe inflacioni jome shumese 3% dhe parashikoi krijimineBashkiminMonetar European,
Rrethin European te Bankave Qendrore dhe Banken Qendrore Europeane cilado merrej me
Politikene vetme monetare). Euro filloi qarkulliminme1 Janar 2000. Futi nocionin e Qytetarise
Europianeper qytetaretEuropean. Krijoi komunitetinEkonomikteRajoneve( detyrae saj ishte
zhvillimi,zgjerimi,ambjenti etj) Rriti dukshemceshtjet qe duhejte miratoheshinngakeshilli I
minsitraveme vote te cilesuardhe jo me unanimitet.
8) Traktati I Amsterdamit 1 MAJ1999
Krijoi nje rend te ri ligjorme te qendrueshemdhe me te integruar. Shumicae ceshtjeve ne
kollonene trete kaluanne kollonene pare per qeshtje si Vizat,Azili dhe Imigracioni dhemori
titulline ri “Bashkpunimi Gjyqsorepolicerne qeshtjet Penale”.Irlanda,Britaniadhe
Danimarkanuk u pajtuanme rregullat e reja mbi kontrollinkufitar.
“Bashkpunimi Ingushte” qe kishtesi qellimqe te krijoheshinformate tjera bashkpunimi nga
vendet anetare.
Ju dhae drejta Keshillitte ministravete merrte masandajshteteve anetare qe cenonte te
drejtat e njeriut.
PE kishtet te drejten per te rrezuar kandidaturene Presidentitte komisionitEuropeante
propuzuarngaKeshilli.
Marrja e masave ligjoreper permiresimine kushteve te punes dhe uljene papunesise.

3. 9) Traktati I Nices ( 2001 )
U vonuaper shkak te referendumitte dyte ne Irlandepas nnjereferendum negativ.
Solli rregullimete reja instituticionalepershkak te 12 vendeve te reja anetare qe priteshinte
beheshinpjese. Dhe kishtesi focuskryesor: Percaktimine perberjes se re institucionale,
Zgjerimi I rrethit te qeshtjeve qe kerkojne votimte cilesuarne keshill dhe procedures se
bashke-vendimmarjesnePE. Bashkpunimi nerritje, Deklarata mbi te ardhmen e europes e cila
u mor si baze per te hartuarproject kushtetuten e bashkimi Europeandhe u nenshkruane
rome tetor 2004 dhe parashikohejte zevendesonte te gjithatraktatet e meparshme(deshtoi
per shkak te referendumeve ne France dhe Hollandedhe u hoq perfundimishtdorene 2007.
10) Traktati I Lisbones 2007 –1 dhjetor 2009
Ratifikimi I vonua perseri nga irlanda dhe disa gjyqeve ne shtete si qekia(2 vendime) dhe
gjermania.
AmendohetTraktati I Bashkimit Europeandhe KomunitetitEuropean i cili do te quhejtraktati
mbi funksionimine bashkimitEuropean (TFEU).Keto dy tractate jane burimi primar I se
drejtesse Bashkimit European dhe dispoziatate ketyre tractateve se bashku me legjislacionin
sekondar (rregulla,direktiva,vendime),marreveshjetnderkombetare te BE-se dhe
jurisprudencese gjykatesEuropean te drejtesise perbejne kuadrine plote ligjorte bashkimit
European.
Kishte ngjashmeri me traktatin kushtetues
Risite:
Ndryshimetinstitucionale:Keshilli ube institucioni kyresorI Be-SE.Krijimine posteve te larta
sit e presidentitte keshillit,perfaqesuesite larte te bashkpunimitper qeshtjete e puneve te
jashtme dhe sigurise.BQE u kthye ne istitucionkryesorte BE-se,percaktimin e deputeteve te
parlamentitEuropean I cili eshte 751, pas daljesse britanise eshte 705.
Ndryshime ne votimin ne keshill: Ne qeshtje te tilla si imigracioni,azili dhe bashkpunimi
lgjyqesorne ceshtjetcivile nuk kerkohejme vote me unanimitetpor me vote shumice te
cilesuar.Perjashtimbejne ceshtjetme taksat, Politikene jashtme,mbrojtjesdhe sigurine
sociale.Ju dha e drejta per amendime te dy traktatet.
Ndryshimne procedure legjislative:Procedurabashke-vendimmarreseKerkoi bashkpunimin
meskomisionit,keshillitdhe PE( levizjae lire),pervecse ne procedurae vecanta si siguria apo
taksat ku kerkohejmendimkonsultativI parlamentit.
Roli I parlamenteve kombetare:Bazohet ne parimin e subsidiaritetitujepte drejten
parlamenteve kombetare per te vleresuar propozimetligjore duke pasur mundesine perte

4. paraqitur mendimete tyre. Nese nje e treta e parlamenteve kombetare e e kundershtojne nje
akt atehere propozimi rivlersohet,nese eshte dye treta duhette argumentohetdhe nese
eshte nga shumica propozimi rrezohet me mbeshtetje poashtu dhe te PE.
Ndarja me e mire e kombetencave:
Traktati qarteson fushat e kompetencesse Bashkimit European te cilat burojne nga keto
tractate, te cilat perfshijne si kompetencafushene bashkimitdoganor dhe ato te
konkurrences.Por se Bashku me qeverite e vendeve kane komptenca ne fusha te tjera si
bujqesia,shendeti publicetj.Ndersashtetetanetare kane ekzluzivitette vecante vetemne
fusha te kufizuarasi turizmi, kultura apo industria.
Nisma qytetare:
Nese 1 millionnjereznga vendetanetare kerkojne te behetnje nisemligjore brenda
komptencave te BE-se,Komisioni duhette hartojne nje nisemligjore
Marredhenietme jashte:
BE-se I jepetmundesiaperte perfunduarmarreveshje nderkombetare apo te bashkpunoje me
organizata nderkombetare.Perfaqesuesi Ilarte per marrdhenietme jashte dhe Politikene
sigurise eshte pergjegjesperkete detyre I cili ndihmohetnga nje grup I sherbimitte veprimit
European me jashte. Perfqaesuesi Ilarte eshte njekohesishtdhe zv PresidentIkomisionitdhe
kryetari I keshillitte ministrave te jashtem.
Hapsira e lirise,sigurise dhe drejtesise.
Me traktatin e lisbones,ceshtjetne kollonene trete per ceshtjete drejtesise dhe puneve te
brendeshme ukaluan ne traktatin e funksionimitte bashkimit European dhe kryehetme vote
shumice te cilesuarne keshill.Edhe gjykata eu e dretesise ka te drejte te gjykoje disa nga
qeshtjetqe prej 2016.
Te drejtat themelore
Traktati I BE I ka dhene kartes se drejtave themelore te njeriutte njejtenvlere si vete
traktatet.
INSTITUCIONET KRYESORE TE BASHKIMIT EUROPIAN.
7 institucione kryesore:PE,KESHILLI EU(me Traktati I lisbones),KESHILLIMINISTRAVE,
KOMISIONI,GJYKATAEU E DREJTESISE, GJYKATAE LLOGARIVEDHE BQE(me Traktati I
lisbones).
3 mekanizma:Komiteti EUROPIAN ekonomike shoqeror, komiteti EuropeanI rajoneve dhe
komiteti I perfaqesuesve te perhershem

5. Gjykata e drejtesise e BE-se perfshine:Gjykatene drejtesise,gjykatene pergjithshme dhe
gjykatat e specializuara.
11) Parlamenti European
Neni 14 I Traktatit te BE-se: PE dhe Keshilli ushtrojnefunksionelegjislativedhebuxhetore.
Ushtronfunnksionete kontrollitpolitikdhe konsultimit.Ai zgjedhPresidentine
Komisionit.Perbehetngaperfaqesueste qyteteareve te Bashkimitdhe eshte ne perpjestim te
zhdrejte me numrine popullsiseporduke mos rene nen 6 anetare per shtet dhe jo me shume
se 96 vende. Keshilli votonunanimishtmenismedhe pelqimte tij.Deputetet zgjidhenper 5
vjet. Presidenti dhe zyrtaret zgjidhenmes deputeteve.
Neni 223 – 234 TrFBE
Kompetencate PE-se:Komptencat e PE-se kane ardhur gjithmone e ne rritje. Tani ai merr pjes
ne tre procedura te ndryshme si : konsultimi,bashkpunimi paraprak dhe bashke-marreveshja.
Ushtron kntroll te gjere ndaj pushtetitekzekutivte BE-se.
Zgjedhpresidentine komisionitI cili propozohetnga keshilli.
Ne baze te nenit218 TrFBE I jepenkompetencane fushene perfundimitte marrrveshjeve
nderkombetare.Sipaspikes 10 te nenit218PE ka te drejte ti drejtohetGjykatesEu per Drejtesi
per te marre mendimine saj nese nje marreveshje perputhetapo jo me traktatet.
12) Keshilli European(Neni 15 I TrBE dhe nenet 235- 236 TrFBE)
Perbehet nga kryeateret e shteteve apo qeverive te shteteve anetare dhe ka si detyre
kryesori ti jape BE-se vrullin per zhvillim duke percaktuar drejtimet e pergjithshme
politike. Por megjithate nukkryen procese legjislative ne BE.
Presidenti I KE-se zgjidhe me shumice te cilesuar per nje mandate 2.5 vjecar dhe ka
per te detyre: 1) te dialogoje e te koordinoje qendrimet e anetareve te KE-se, 2) te
pergadise axhenden dhe dokumentacionin e nevojshem te diskutimeve dhe 3) te
garantoje vazhdimesine e pune se ketij institucioni.
Presdienca e BE-se zgjate rreth 6 muaj dhe Keshilli European duhet te takohet te
pakten dy here brenda kesaj presidence.
Traktati I lisbones ka krijuar edhe perfaqesuesin e larte per ceshtjet e jashtme dhe
sigurine, I cili zgjidhet me vote shumice te cilesuar dhe ka per detyre perpunimin dhe
koordinimin e politikes se jashtme te BE-se.

6. 13) Keshilli I Bashkimit European ( Neni 16 TrBE dhe nenet 237-243 TrFBE)
a) Presidenca ne keshill: Mbahet nga cdo shtet anetar per 6 muaj ku cdo shtet anetar
perpara marrjes se presidences duhet te paraqese programin e punes si dhe
prioritetet gjate presidences.
b) Perberja e Keshillit: Shtetet anetare perfaqesohen ne nivel ministror.Ky institucion
funksionon ne 9 figurime ( psh ; nese diskutohet qeshtje e politikave te bujqesise
mblidhen ministrat e bujqesise ) dhe kryesohet nga ministry respktiv te shtetit qe
ka presidencen pervec se ne rastin e puneve te jashtme ku drejtimin ex officio e
mban perfaqesuesi I larte per ceshtjet e jashtme dhe politkat e sigurise.
c) Kompetenca: luan rolin kryesor ne miratimin e legjislacionit sekondar te BE-se.
Keto kompetenca mund ti ndaje ne raste te vecanta dhe me institucione te tjera si
PE.
d) Votimi: Behet me shumice te Cilesuar, me unanimitet dhe me shumice te thjeshte
ne varesi te ceshtjes. Votimi me unanimitet behet vetem ne ceshtje te tilla si:
politika e jashtme, politikia mbrojtjes, taksave, sigurimet shoqerore, sigurise. Me
shumice te thjeshte jane te rralla ose pothuajse fare. Ndersa me shumice te
cilesuar jane ceshtje te tilla si: tregu brendshem, ceshtjet e bujqesise, ambjentit,
azilit etj. Qe nga viti 2014 vepron I ashtequajturi system “shumices se dyfishte” ku
shumica e cilesuar duhet te kete 55% shteteve anetare dhe te perfaqesoje te
pakten 65% te popullesise te BE.
14) Komisioni European (Neni 17 TrBE dhe nenet 244-250 TrFBE)
a) Sipas nenit 17, detyra kryesore eshte te mbroje interesat e BE-se.
b) Komisioneret duhet te jene krejtesisht te pavarur dhe nuk mund te marrin apo te
kerkojne instruksione nga qeverite e tyre.
c) Zgjedhja e komisionit fillon me zgjedhjen e presidentit te tij e cila eshte komptence e
keshillit European me pelqimin e parlamentit European. Presidenti zgjedh zv dhe
komisioneret bazuar ne sygjerime nga shtetet anetare dhe cdo kandidat duhet te aprovohet
nga kryetaret e shteteve te vendeve anetare.
e) cdo shtet anetar ka nga nje komisioner.
d) Roli I komisionit eshte te veproje si roje e te drejtes se Bashkimit European dhe nese eshte
e nevojshme te paraqese padi ne Gjykaten europiane te djretesise kunder kujdoshteti
anetar, institucioni apoindividi.
f) Harton Politikat e BE-se
g) Propozon aktet Ligjore

7. h)menaxhon buxhetin ne teresi.
15) Gjykata e Drejtesise e Bashkimit European ( Neni 19 TrBE dhe nenet 251 – 257 TrBFE)
Sipas nenit 19 te TrBE Gjykata Drejtesise ndahet ne tre:
A) Gjykata e drejtesise: garanton respektimin e ligjit ne interpretimin e traktateve te BE-
se. Sipas nenit 267 TrFBE ka komptence te jape vendime paragjykimore mbi
interpretiminen e te drejtes se BE. Kontrollon ligjshmerine e akteve legjislative te
keshillit, komisionit apo BQE qe nuk jane rekomandime apo opinione. Kontrollon
ligjshmerine e akteve te miratuara nga PE, Keshilli, organet zyrat apo agjeniste e BE-se
te cilat mund te prodhojne pasoja ligjore ndaj paleve te treta. Gjykatanuk eshte e
detyruar te zbatoje standartet e vendimeve te meparshme.
Ka ne perberje nje gjyqtar per cdo shtet anetar dhe 11 avokate te pergjithshem.
Emerimi behet sipas rregullave dhe verifikohen nga nje apel I posacem me 7 anetare.
Mandati I qendrimit ne detyre eshte 6 vjet.
Gjashte nga 11 anetare zgjidhen ne baze te propozimeve nga 6 shtetet me te medha,
ndersa pjesa tjeter ne baze te nje rotacioni nga pjesa tjeter.
Gjykata gjykon ne dhoma me 3, 5 dhe 15 gjyqtare.
B) Gjykata e pergjithme ose gjykata e shkalles se pare
U krijua me aktin unik European me qellim kryesor te ule numrin e ceshtjeve ne
gjykaten e drejtesise.
Perfshin tashme veprime te drejtperdrejta te cilat jane padite per anullim, padite per
mosveprim apo padite per demshperblim. GJithashtu gjykon ankimimet kunder
vendimeve te gjykatave te specializuara lidhur me ceshtje te zbatimit te ligjit.
Jep vendime paragjykimore.
Nje gjyqtar per cdo shtet anetar ( ne vitin 2016 numri u dyfishua ne 2 per cdo shtet)
Gjykon ne dhoma me 1, 3, 5,7 dhe ne raste te vecanta me te gjithe anetaret.
Nuk ka avokate te pergjithshem pasi per ceshtje te ligjit mund te ankimohet ne
gjykatene e drejtesise.

8. C) Gjykatat e specializuara
Deri tani vetem nje ka qene funksionale e cila ishte Tribunali I sherbimit civil. I cili
shqyrtonte ceshtje qe kishin te bejne me veprimtarine e personelit administrative qe
punojne ne institucionet e BE-se
Qe nga viti 2016, ceshtje te kesaj gjyakte I kane kaluar gjykates se pergjithshme po
ashtu dhe nje pjese e gjyqtareve.
16) Gjykata Europjane e Llogarive ( ECA) 1975 – 1977 luxembourg
Kryen funksione buxhetore dhe audituese.
U krijua per te kontrolluar menaxhimin e burmieve financiare te BE-se
Traktati I mastrihtit I jep statusin si institucion kryesor, duke fituar te drejten per te
ngritur padi para gjykates se drejtes se be.
Traktati I amsterdamit I krijoi mundesine per tu shtrire kudone BE megjithse nuk ka
funksione gjyqsore.
Ka per detyre te paraqese raporte vjetore paraparlamentit ne lidhje me zbatimin e
buxhetit.
Ka nga nje perfaqesues per cdo anetar dhe votohet me unanimitet nga keshilli
European per nje mandate 6 vjecar. Puna e tyre mbeshtetet nga nje staf rreth 800
vetash. Presidenti zgjidhet nga rradhet e perfaqesuesve per nje mandate 3 vjecar me
te drejte rinovimi.
17) BQE
Paraqitet si nje institucion I ri I ardhur me traktatin e Lisbones dhe eshte banka
qendrore e Eurozones. 19/27
Detyra kyresore eshte realizimi I politikave monetare brenda Eurozones duke
garantuar stablitet te cmimeve dhe duke pasur te drejten ekskluzive te emetimit te
monedhes se Perbashket.
4 organet kryesore te BQE jane :

9. a) Bordi Eksluziv: I cili ndjek veprimtarine e perditshme te BQE. Perbehet nga gjashte
anetare : Presidenti dhe zv, 4 anetare te tjere nga vendet anetare te eurozones me
nje mandate 8 vjecar.
b) Keshilli Qeverises: eshte mekanizmi kryesor vendimmarres. Ka ne perberje 25
anetare, ku 6 jane te bordit ekzekutive dhe 19 jane guvernatoret e bankave
qendrore.
c) Keshilli Pergjithshem: Ka per detyre te merret me mbikqyrjen e masave tranzitore
dhe do te ekzistoje deri kur te gjithe shtetet anetare te jene pjese e Eurozones.
d) Bordi Mikqyres: Mblidhet dy here ne muaj per te diskutuar, planifikuar e zbatuar
detyrat qe realizojne ne emer te BQE. Bordi perbehet nga 6 persona: Kryetari(5
vjet),Zv (I cili eshte anetari I bordit ekzekutiv dhe 4 perfaqesues te BQE qe
mbikqyrin politikat monetare te shteteve ne Eurozone.
18) KOMITETI EUROPIAN EKONOMIK DHE SHOQEROR (EESC)
Ka natyre keshellimore dhe synimi I tij eshte te bashkoje sa me shume interesat
ekonomike.
Neperberjen e tij jane Partneret social te cilet perfaqesojne punmarresist,
punedhenesit si dhe grupe te ndryshme interesi.
KEESh mban kontakte te vazhdueshme me 3kendeshin institucional te BE-se I cili
perpiqet te ndikoje ne politikat dhe procesin ligjvenes ne BE.
Mbas traktatit te Mastrihtit, Komptencat e KEESh jane zgjeruardhe me tej duke
perfshire ceshtje te tregut, politikat sociale, kohezionin ekonomik etj.
KEESh ka 329 anetare dhe cdo shtet perfaqesohet ne baze te numrit te popullsise ku
ata qe kane nje numer popullsie deri 60milion e lart, kane 24 perfaqesues, Spanja Dhe
Polonia 21 etj
Anetaret emerohen nga Keshilli me propozim te vendeve anetare. Mbas marrjes se
detyres duhet te jene krejtesisht te pavarur nga qeverite e tyre. Mandati zgjat 5 vite
dhe vete anetaret zgjedhin presidentin ne rradhet e tyre me mandate 2.5 vite.
19) Komiteti European I Rajoneve ( KER) 1994
Eshte nje forum konsultativ I BE-se I cili ka perfqaesues te pushtetit local dhe rajonal
te vendeve anetare.
Synimi kryesore eshte te mbaje kontakte te vazhdueshme me trekendeshin
institucional dhe te paraqese propozimet e tij, lidhur me politikat dhe legjislacionin,

10. mbrojtjen e interesave, garantimin e informimit te qytetareve ne proceset integruese
qe merren nga BE.
Parimet themelore te KER jane 3:
1) Subsidiariteti: Ku BE duhet te marre parasysh interesat dhe kerkesat jo vetem te
pushtetit qendrorpor dhe ne nivel rajonal e lokal.
2) Prane qytetarit: Qe do thote se niveli qeverisjes locale, rajonale e kombetare
duhet te marre vendime ne baze te transparences dhe pjesmarrjes sa me te gjere
te qytetareve.
3) Partneriteti: Nenkupton nevojen per qeverisje te ngushte te institucioneve
Europiane me qeverite locale, rajonale e kombetare. (MULTI-LEVEL
GOVERNANCE).
Perberja e KER eshte e njejte me KEESh 329 anetare dhe 24 anetare per shtete te medha 60
Milino e siper.
Ka gjashte komisione:
1) Qytetaria Europiane, Qeverisjen dhe Ceshtjet Institucionale dhe Punet E jashtme
2) Politicat e kohezionit territorial
3) Politikat ekonomike
4) Ceshtjet e energjise, kilmes dhe ambjentit
5) Burimet natyrore dhe bujqesine.
6) Politikat Sociale, Punesimin, arsmimin, kulturen dhe Kerkimin Shkencor.
Cdo komision Ka rreth 100 anetare.
20) Komiteti I perfaqesuesve te perhershem te Bashkimit European. (COREPER) 1958
Eshte nje mekanizem I veceante me natyre ndihmese.
Neni 240 I TrFBE percakton se eshte pergjegjes per pergaditje pune se Keshillit dhe
Realizimin e detyrave qe ia ngarkon ai.
Perbehet nga kryetare dhe nenkryetaret e misioneve diplomatike respective te
shteteve anetare.
Luan rol kryesor ne pergaditjen e takimeve te rregullta te keshillit.
Eshte I organizuar ne dy formacione kryesorne ne:

11. COREPER 1 :perbehet nga zv kryetaret e misioneve diplomatike te shteteve anetare
dhe trajton ceshtje ekonomike, teknike dhe sociale.
- Keshilli per ceshtjet e punes, politikave sociale shendetesie dhe mbrojtjen e
konsumatorit
- Keshilli per ceshtjet e konkurrences (tregu brendshem, kerkimi shkencor)
- Keshilli per ceshtjet e transportit, telekomunikacionit dhe energjise
- Keshilli per ceshtjet e bujqesise dhe peshkimit
- Keshilli per ceshtjet e Ambjentit
- Keshilli per ceshtjet e Arsimit, Rinise, Kultures dhe Sportit.
COREPER 2: perbehet nga kryetare e misioneve diplomatike te shteteve anetare dhe
trajton ceshtjet me natyre politike, financiare, mardheniet me jashte etj.
-Keshilli per Ceshtjet e pergjithshme
-Keshilli per Politiken e Jashtme(mbrojtjen, sigurise dhe bashkpunimi per zhvillim)
-Keshilli per ceshtjet Ekonomike e Financiare perfshi buxhetin.
-Keshilli per ceshtjet e drejtesie dhe Punet e Brendshme perfshire mbrojtjen civile.
21) Burimet primare
Burimet primare jane traktatet(TrBE dhe TrFBE), protokollet dhe traktatet e lidhura
nga BE me pale te treta jane tractate primare.
22) Burime Sekondare
Burime sekondare jane aktet qe miratojne institucionet e BE-se ne zbatim te
traktateve ne forme si psh:
1) Rregullore: eshte forme rregullimi e plote dhe e detajuar e legjislacionit sekondar
te BE-se, e cila ka natyre te pergjithshme, abstrakte, fuqi detyruse dhe efekt te
drejtperdrejt (vertikale dhe horizontale) qe do te thote se ska nevoje per tu
miratuar nga shtetet anetare.
2) Direktiva: Pershkruhet ne nenin 288 te TrFBE si akt me fuqi detyruese lidhur me
rezultatet qe duhet te arrihen permes zbatimit te saj. Secili shtet percakton
menyren e tij per arritjen e ketyre rezultateve.
3) Vendimet: Jane akte qe I drejtohen shteteve anetare dhe individave lidhurme
ceshtje specifike. Vendimet jane te detyrueshme ndersa per subjektet privat
vendimet kane efekt te drejtperdrejte.
4) Rekomandime
5) Opinione.

12. 23) Jurisprudenca e Gjykates se Drejtesise te BE-se
Vendimet e gjykates se drejtesise se BE jane te detyrueshme per te gjithe shtetet
anetare, institucione apo gjykata kombetare.
GJEDr mbeshtet kryesisht parimet e se drejtes te cilat jane:
-) Respektimi I te drejtave te njeriut: eshte nje nga parimet themelor te rendit ligjorne
BE. Traktati I Lisbones urdheron adermin e konventes europiane te te drejtave te
njeriut e cila si vlere eshte e barabarte me traktatet
-) Parimi I barazise: parashikon te gjithe kuadrin ligjorte BE. Nocioni I barazise eshte I
lidhur ngushte me idene e drejtesise, ndaj si e till ka resonance me te madhe
krahasuar me te gjitha konceptet e tjera ligjore.
-)Parimi I proporcionalitetit: Kerkon ne teresi te gjitha veprimet e masat e marra nga
BE dhe shtetet anetare te jene qartesisht ne proporcion me objektivat qe synohen te
arrihen.
-)Parimi I sigurise Juridike: Kerkon qe dallimi mes veprimeve ligjore e jo ligjore te
behet permes kritereve te qarta e percaktuara mire( DERIVATE TE KETIJ PARIMI
PERFSHIHEN DHE : NDALIMI I FUQISE PRAPAVEPRUESE DHE PARIMI I PRITSHMERIVE
TE LIGJSHME)