Wekelijkse update van ING Economisch Bureau

1. Markten in Beweging
5 mei 2017 | Afgesloten om 14:32 uur
Economisch Bureau
Macron-economische voorspoed
De Europese economie groeide het eerste kwartaal sterk door en de eerste cijfers over
het tweede kwartaal zijn verrassend goed. Als Emmanuel Macron zondag de nieuwe
Franse president wordt, nemen ook de zorgen over politieke stabiliteit flink af.
Als we het afgelopen jaar een ding geleerd hebben, dan is het dat politieke risico’s
minder effect op de economie hebben dan aanvankelijk gedacht wordt. De impact van
de brexit-stem in het VK viel aanvankelijk mee, ook is de impact van de verkiezing van
Trump, het Italiaanse referendum en de aanloop naar de Nederlandse en Franse
verkiezingen op de groei te verwaarlozen gebleken. De Eurozone groei was met 0,5% in
het eerste kwartaal sterk te noemen, sterker zelfs dan in het VK en de VS, waar de groei
respectievelijk 0.3 en 0.2% bedroeg. Sterkere investeringen hebben de groei
waarschijnlijk hoog gehouden, aangezien consumptiegroei wat vertraagd kan zijn door
de hogere inflatie.
In het VK lijkt de onzekerheid meer toe dan af te nemen. De brexit -onderhandelingen
worden momenteel hard ingezet. Zo heeft de EU deze week, als een taxironselaar op
weg van Schiphol naar Amsterdam, ineens de brexit-rekening van 60 naar 100 miljard
verhoogd. De Britse premier May heeft op haar beurt aangegeven dat de EU zich niet
met de Britse verkiezingen dient te bemoeien. Deze harde taal lijkt een positieve deal te
bemoeilijken. Desalniettemin blijven Britse bedrijven optimistisch, de PMI voor april
suggereerde een sterke start van het tweede kwartaal, al voelen de Britse consumenten
de impact van het gedevalueerde pond meer en meer.
De VS is het jaar volgens traditie slecht begonnen. Het eerste kwartaal valt de laatste
jaren altijd tegen en ook dit jaar zijn de verwachtingen dat de groei in de komende
kwartalen bijtrekt. Dankzij twijfels over de groei en over de haalbaarheid van de nieuwe
zorgwet presteerde de Amerikaanse beurs slechter dan de Europese evenknie deze
week. De Federal Reserve besloot naar verwachting om de rente gelijk te houden deze
week, maar gaf wel aan dat het verwacht dat de groei snel zal herstellen. De sterke
banengroei van 211 duizend in april bevestigt dit beeld. Dit wijst op een volgende
rentestap in juni, hetgeen financiële markten inmiddels ingeprijsd hebben. Over een
mogelijke tweede stap in 2017 blijven investeerders vooralsnog verdeeld, alhoewel de
Fed volhoudt dat er nog een stap aankomt.
Waar de onzekerheid over het beleid in de VS en het VK wat toe lijkt te nemen, neemt ze
in Europa hoogstwaarschijnlijk verder af. In de periode sinds de eerste ronde van de
Franse verkiezingen is er geen grote verandering in de voorsprong van Emmanuel
Macron gekomen, hetgeen de kans op een overwinning voor de pro-Europese kandidaat
erg groot maakt. De peilingen hebben er natuurlijk vaker naast gezeten, maar een
voorsprong van 20 procentpunten is veel groter dan die van het remain-kamp in het VK
en Hillary Clinton in de VS eerder. Markten nemen alvast een voorschot op de
overwinning, want ook deze week is de Frans-Duitse spread op de 10-jaars rente weer
verder afgenomen.
Bert Colijn
Focus: het spaaroverschot van Nederland is gedaald, maar het blijft hoog.
Geld- en kapitaalmarktrente
-0,4
0,1
0,6
1,1
jul-16 okt-16 jan-17 apr-17
10jaars swaprente
3maands euribor
Wisselkoersen
0,80
0,85
0,90
0,95
1,00
1,10
1,20
jul-16 okt-16 jan-17 apr-17
EUR/USD, l.as
EUR/GBP, r.as
Aandelenmarkten
Bron: Macrobond
2000
2200
2400
425
475
525
jul-16 okt-16 jan-17 apr-17
AEX, l.as
S&P500, r.as
Bert Colijn
Senior econoom
Amsterdam 06-30656223
Bert.Colijn@ing.nl
Dimitry Fleming
Senior Econoom
Amsterdam 06-22954875
Dimitry.Fleming@ing.nl
Dimitry Fleming
Senior Econoom
Amsterdam 06-22954875
Dimitry.Fleming@ing.nl
Dimitry Fleming
Volg ons op Twitter
INGnl_Economie

2. ING • Markten in Beweging | 5 mei 2017 2
Focus: saldo op lopende rekening daalt, maar spaaroverschot blijft hoog
Handel zorgt voor spaaroverschot, vooral bij bedrijven
Bron: CBS, DNB, berekeningen ING Economisch Bureau
 Het overschot op de Nederlandse lopende rekening is voor
het vierde jaar op rij afgenomen. Vanaf een piek van ruim
10% in 2012 is het saldo gedaald naar zo’n 8% in 2016
(linker grafiek). De lopende rekening omvat alle transacties
van een land met het buitenland. Denk vooral aan handel,
maar ook aan internationale ontwikkelingshulp en winsten
op buitenlandse beleggingen. Een overschot betekent dat
de ingezetenen van een land – alle bedrijven, huishoudens
en de overheid – meer verdienen dan ze besteden. Er is
dan automatisch een nationaal spaaroverschot.
 In Nederland zijn bedrijven al jaren de grootste spaarders,
hoewel dat recent wel minder is geworden (rechter
grafiek). De afname komt vooral door minder rendement
op (buitenlands) vermogen. Het spaaroverschot van
huishoudens is ook de afgelopen jaren gedaald. Tijdens de
crisis zakten de uitgaven in en liepen de besparingen op tot
3% bbp. Nu rolt het geld weer en daalt het spaaroverschot.
De overheid is juist meer gaan sparen. Daar is het grote
begrotingstekort uit 2009 inmiddels omgeslagen in een
overschot.
 Ondanks de daling spaart Nederland internationaal gezien
nog altijd veel. Dat zal niet snel veranderen. Ook al staat
Nederland handelsland voor enkele uitdagingen, ons land
blijft voorlopig nog veel verdienen aan de handel. Mede
vanwege de unieke ligging komen veel goederen bestemd
voor Europa eerst aan in Nederland. Alleen al met deze
wederuitvoer – het invoeren en na een (kleine) bewerking
weer exporten van goederen – verdiende Nederland in
2016 €20 mrd, of 3% van het bbp. Dat is een derde van het
handelsoverschot, zo blijkt uit een CBS-analyse. Hier
komen de verdiensten van de export van eigen makelij (bv
hoogwaardige voeding en hightech) nog bij.
Dimitry Fleming
Rente- en valutavooruitzichten
Noot: kwartaalultimo’s tenzij anders aangegeven
1) 5 mei om 14:20 uur
2) Impliciete renteverwachting en wisselkoers zoals kan worden afgeleid uit forward-contracten
3) Basisverwachting ING, d.d. 31 maart
4) Voor de 3-maandsrente is gebruik gemaakt van de volgende Forward Rate Agreements 2x5, 5x8, 8x11 en 11x14 met als spotdatum 5 mei
Disclaimer
Huidig1
Forward1,2,4
ING3
Forward1,2,4
ING3
Forward1,2,4
ING3
Forward1,2,4
ING3
Rentes %
ECB refi-rente 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
3-maands euribor -0,33 -0,33 -0,33 -0,31 -0,32 -0,28 -0,31 -0,23 -0,31
2-jaars swap euro -0,13 -0,11 -0,10 -0,06 -0,10 -0,01 -0,10 0,05 -0,10
5-jaars swap euro 0,23 0,26 0,20 0,32 0,25 0,38 0,33 0,45 0,33
10-jaars swap euro 0,84 0,87 0,75 0,92 0,95 0,98 1,05 1,03 1,00
Wisselkoersen Aantal vreemde valuta per 1 euro
EUR/USD 1,10 1,10 1,05 1,10 1,10 1,11 1,12 1,12 1,13
EUR/JPY 123 123 124 123 130 123 134 123 133
EUR/GBP 0,85 0,85 0,88 0,85 0,90 0,85 0,88 0,85 0,87
EUR/CHF 1,08 1,08 1,05 1,08 1,05 1,08 1,07 1,08 1,10
Q2 2017 Q3 2017 Q4 2017 Q1 2018

3. ING • Markten in Beweging | 5 mei 2017 3
Copyright 2017 ING Bank N.V.
Alle rechten zijn uitdrukkelijk voorbehouden.
Dit materiaal is opgesteld door ING Bank N.V. Het wordt uitsluitend ter informatie beschikbaar gesteld en is op
geen enkele wijze een aanbod, uitnodiging of advies tot het kopen of verkopen van enig effect of tot het
aangaan van enige andere transactie. Hoewel ING binnen redelijke grenzen alle stappen heeft ondernomen om
de betrouwbaarheid van de gepubliceerde informatie te waarborgen, aanvaarden ING Bank N.V. en/of enigerlei
dochtermaatschappij, gelieerde maatschappij of branche van ING Bank N.V. (waaronder begrepen ING Groep
N.V, tezamen als ieder afzonderlijk te noemen: "ING") echter geen enkele aansprakelijkheid voor de juistheid,
nauwkeurigheid, actualiteit, volledigheid of betrouwbaarheid van de hier gepubliceerde informatie. De in dit
materiaal opgenomen opinies, prognoses, aannames, schattingen, afgeleide waarderingen en koersdoel(en)
gelden per de aangegeven datum en zijn te allen tijde onderhevig aan wijziging, zonder voorafgaande
kennisgeving.
De beleggingen waarnaar in dit materiaal wordt verwezen, zijn mogelijk niet geschikt voor de specifieke
beleggingsdoelstellingen, financiële positie, kennis, ervaring en/of individuele behoeften van de verkrijgers van
dit materiaal en de informatie in dit materiaal dient niet te worden gebruikt in plaats van een onafhankelijk
oordeel. Tevens kunnen beleggingen waarnaar wordt verwezen significant risico inhouden, niet
noodzakelijkerwijze mogelijk zijn alle jurisdicties of wellicht illiquide zijn. De waarde van, of inkomsten uit, enige
belegging waarnaar wordt verwezen kunnen fluctueren en/of kunnen zijn ontstaan door veranderingen in
enigerlei wisselkoers. Resultaten behaald in het verleden bieden geen garantie voor de toekomst.
ING of haar functionarissen, directeuren, of medewerkers, waaronder tevens begrepen personen die zijn
betrokken bij het opstellen of de uitgifte van dit materiaal, kunnen van tijd tot tijd een long- of shortpositie
aanhouden in effecten, warrants, futures, opties, derivaten of andere financiële waarden waarnaar in dit
materiaal wordt verwezen. ING kan te allen tijde investment banking-, commercial banking-, krediet-, advies- en
andere diensten aanbieden en verlenen aan de emittent van effecten waarnaar in dit materiaal wordt
verwezen. Uit hoofde van het aanbieden en verlenen van dergelijke diensten kan ING in het bezit komen van
informatie die niet is opgenomen in dit materiaal. ING kan voorafgaand aan of direct na de publicatie hiervan
hebben gehandeld of handelen op basis van dergelijke informatie. Noch ING noch andere personen kunnen
aansprakelijk worden gehouden voor directe, indirecte of incidentele schade, gevolgschade of punitieve of
exemplarische schade, met inbegrip van gederfde winst die op enigerlei wijze het gevolg is van de in dit
materiaal opgenomen informatie. Dit materiaal is uitsluitend bedoeld voor gebruik door de beoogde verkrijgers
hiervan en de inhoud mag noch geheel noch gedeeltelijk voor enig doel worden vermenigvuldigd, opnieuw
worden verspreid of worden gekopieerd zonder de uitdrukkelijke voorafgaande toestemming van ING. Dit
materiaal of kopieën hiervan mogen niet worden verspreid in de Verenigde Staten van Amerika, het Verenigd
Koninkrijk, Canada of aan ingezetenen in de Verenigde Staten van Amerika, het Verenigd Koninkrijk en Canada.
Ook in andere jurisdicties kunnen beperkingen gelden. U wordt verzocht zich aan deze beperkingen te houden.
ING Bank N.V., haar branches en/of haar dochtermaatschappijen zijn allen geregistreerd en staan onder toezicht
bij de betrokken nationale toezichthouders. ING Bank N.V. heeft een vergunning van De Nederlandsche Bank
(DNB) en staat onder toezicht van de Autoriteit Financiële Markten (AFM). ING Bank N.V. is statutair gevestigd te
Amsterdam, houdt kantoor aan Bijlmerplein 888, 1102 MG Amsterdam, Nederland en is onder nummer
33031431 ingeschreven in het handelsregister van de Kamer van Koophandel van Amsterdam.
Auteursrecht en rechten ter bescherming van gegevensbestanden zijn van toepassing op deze publicatie. Niets
in deze publicatie mag worden gereproduceerd, verspreid of gepubliceerd door wie dan ook voor welke reden
dan ook zonder de voorafgaande uitdrukkelijke toestemming van de ING. Alle rechten zijn voorbehouden.
Mededelingen aangaande persoonlijke betrokkenheid
De informatie in dit rapport geeft de persoonlijke mening weer van de analist(en) over de onderliggende
financiële waarde(n) en/of over de uitgevende instantie(s) en geen enkel deel van de beloning van de analist(en)
was, is, of zal direct of indirect gerelateerd zijn aan het opnemen van specifieke aanbevelingen of meningen in
dit rapport. De analisten die aan deze publicatie hebben bijgedragen voldoen allen aan de vereisten zoals
gesteld door hun nationale toezichthouders aan de uitoefening van hun vak.