1. Arteveldehogeschool – Educatieve bacheloropleiding voor lager onderwijs
Werelderfgoed in eigen stad!
1. Plaats - adres
8700 Tielt, Markt
2. Geolocatie / geolokalisatie
Geef de correcte coördinaten! Exact te bepalen via GoogleMaps (instructiefilmpje te bekijken via Canvas).
Breedtegraad, Lengtegraad
51°00'01.4"N 3°19'37.3"E
3. Korte omschrijving
De Hallentoren of ook wel het Belfort van Tielt genoemd staat op de Markt van Tielt. Het gebouw staat op de
vroegere Lakenhalle en kreeg daarom de naam Hallentoren. Het staat symbool voor de onafhankelijkheid. Sinds
2000 kwam het op de Werelderfgoedlijst te staan!
Met deze opdracht proberen we wat in te zoomen op de kenmerken van een belfort, wat een belfort nu precies
is en wat werelderfgoed eigenlijk is.
4. Doelgroep
Deze opdracht is voornamelijk ontworpen voor de derde graad, maar kan ook eventueel toepasselijk zijn voor
de tweede graad.
5. Tijdsduur
Verplaatsing: het wandelen heen en terug in groep zou een 20-tal minuten in beslag nemen.
Activiteit: de activiteit kunnen de leerlingen in kleine heterogene groepjes of alleen doen. De activiteit zou zelf
een 30-tal minuten in beslag nemen. Ik zou een kwartier extra rekenen voor onverwachte omstandigheden
(bijvoorbeeld: tragere lezers, passant die iets interessants weet te vertellen over het Belfort,…).
2. Arteveldehogeschool – Educatieve bacheloropleiding voor lager onderwijs
Totale tijdsduur: 50 minuten = 1 lesuur (ruim gerekend 60-70 minuten)
6. Eindtermen
Mens en Maatschappij
Tijd: Historische tijd
3.7 De leerlingen kennen de grote periodes uit de geschiedenis en ze kunnen duidelijke historische elementen
in hun omgeving en belangrijke historische figuren en gebeurtenissen waarmee ze kennis maken, situeren in
de juiste tijdsperiode aan de hand van een tijdband.
Wetenschappen en techniek
Natuur: Algemene vaardigheden
1.1 De leerlingen kunnen gericht waarnemen met alle zintuigen en kunnen waarnemingen op een
systematische wijze noteren.
Nederlands
Nederlands – Lezen
3.1 De leerlingen kunnen (verwerkingsniveau = beschrijven) de informatie achterhalen in: voor hen bestemde
instructies voor handelingen van gevarieerde aard.
ICT
Informatie- en communicatietechnologie
1. De leerlingen hebben een positieve houding tegenover ICT en zijn bereid ICT te gebruiken om hen te
ondersteunen bij het leren.
7. Leerinhoud
• Wat is een belfort?
Een middeleeuws torengebouw met stadsklokken.
• Wat is Werelderfgoed? Unesco?
Unesco is een organisatie voor Onderwijs, Wetenschap en Cultuur. Deze organisatie heeft een
Werelderfgoedprogramma dat resulteerde in Werelderfgoedlijst. Op die lijst staan monumenten die een
uitzonderlijke status hebben vanwege cultuur, historische of wetenschappelijke betekenis. Het monument wordt
beschouwd als onvervangbaar uniek en eigendom van de hele wereld. Niet alles wordt zomaar erfgoed.Een
commissie beslist hierover.
• Waar op de tijdslijn hoort het belfort? De Middeleeuwen
3. Arteveldehogeschool – Educatieve bacheloropleiding voor lager onderwijs
• Waarnemen:
- Zien: met de ogen kijken naar het Belfort van Tielt. Rond het Belfort wandelen en goed kijken van boven
naar onder wat er te zien is.
- Horen: met de oren. Eventueel de stadklokken horen luiden.
• Kenmerken van een belfort:
- Meestal vierkanten toren
- Bovenste deel van de toren valt op
- Stadsklokken
- Dicht bij een stadshuis
- Klok (uurwerk)
• Belangrijke informatie uit een informatiefiche halen door:
- De titels bekijken.
- Woorden zoeken die onderlijnd of in het vet staan.
- De informatiefiche lezen.
8. Lesdoelen
De leerlingen kunnen …
• Verwoorden wat een belfort is.
• De kenmerken van een belfort opsommen.
• Verwoorden wat Werelderfgoed is.
• Verwoorden wat Unesco is.
• Het Belfort lokaliseren op de tijdlijn.
• De kenmerken van het Belfort van Tielt die ze waarnemen (met de ogen en oren) fotograferen.
• De foto’s van het Belfort van Tielt uploaden op een padlet.
• Belangrijke informatie uit een informatiefiche halen.
9. Materiaal
Materiaal dat de leerkracht moet meenemen:
• Fluohesjes
• De werkbladen
• De informatiefiche (Deze moet zeker meer dan één keer afgedrukt worden. Indien de leerlingen alleen
werken voorzie je best voor elke leerling één informatiefiche.)
• Extra tablet of telefoon voorzien indien een leerling deze zou vergeten.
Materiaal dat de leerlingen moeten meenemen:
• Opgeladen telefoon
• Schrijfgerei
• Een map of hard boek kan handig zijn om onder je werkblad te leggen voor antwoorden te noteren.
10.Organisatie
Voor we vertrekken naar het Belfort van Tielt maken we afspraken met de leerlingen:
• Op weg naar het Belfort van Tielt wandelt iedereen per 2.
4. Arteveldehogeschool – Educatieve bacheloropleiding voor lager onderwijs
• Iedereen doet een fluohesje aan op weg naar het Belfort.
• De leerlingen nemen hun eigen opgeladen gsm mee en schrijfgerei.
Tips voor de leerkracht + praktische informatie:
• Voorzie voor iedere leerling één fluohesje. Je kan de leerlingen ook zelf eentje laten meenemen van thuis
als er op school onvoldoende zijn.
• Voorzie een tablet, extra telefoon voor het geval dat een leerling zijn/haar telefoon niet is opgeladen of als
een leerling deze vergeten is.
• Als je kan gaan rond een uur (bv. 10u, 12u,…) kunnen de leerlingen de stadsklokken horen luiden. Zo kunnen
ze ook waarnemen met hun oren.
• Neem de weg via het Paterbos, dan langs de Patersdreef, Kortrijkstraat, Ieperstraat en dan kom je aan de
Markt. Dit is de veiligste route. Het grootste deel van de route zal je langs een weg lopen waar er weinig
auto’s passeren. Het Belfort zelf ligt op de Markt van Tielt. Er is voldoende ruimte om de leerlingen veilig
aan het werk te zetten.
11.Richtlijnen - werkbladen – informatiefiche
Richtlijnen opdracht:
1. De leerlingen krijgen het werkblad van de leerkracht. Daar lezen ze de uitleg. Daarna gaan ze op zoek naar
het bord van het Belfort van Tielt waar extra informatie staat. Deze informatie lezen de leerlingen.
2. De leerlingen lezen opdracht 1. Ze moeten de kenmerken van een belfort achterhalen door de
informatiefiche te lezen. Deze fiche moeten ze gaan halen bij hun leerkracht.
3. Nadat de leerlingen de kenmerken hebben genoteerd, mogen ze het Belfort van Tielt waarnemen. De
kenmerken die ze terugvinden mogen ze fotograferen en uploaden via een QR-code op de padlet.
4. Aan de hand van de informatie die de leerlingen al hebben verworven, mogen ze het Belfort van Tielt op
de tijdslijn plaatsen.
5. Bij de laatste opdracht moeten de leerlingen nog een 4-tal vragen oplossen. Ze kunnen gebruik maken van
de informatiefiche en hun werkblad om deze vragen te beantwoorden.
12. Arteveldehogeschool – Educatieve bacheloropleiding voor lager onderwijs
13.Bronnen
Euroreizen (z.d.). Lees meer over Tielt. Geraadpleegd op 5 april 2021 via
https://www.euroreizen.be/vakanties/brugse-ommeland/tielt
Agentschap Onroerend Erfgoed. (2021). Belfort en halle. Geraadpleegd op 5 april 2021 via
https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/86767
MediaWiki. (2019, 28 februari). Werelderfgoedlijst - Wikikids. Geraadpleegd op 5 april 2021 via
https://wikikids.nl/Werelderfgoedlijst
Westtoer. (z.d.). Hallentoren en Belfort. Geraadpleegd op 5 april 2021 via
https://www.westtoer.be/nl/doen/hallentoren-en-belfort
Wikipedia. (2021, 25 maart). Belfort van Tielt. Geraadpleegd op 5 april 2021 via
https://nl.wikipedia.org/wiki/Belfort_van_Tielt
Comsa. (z.d.). Werelderfgoed – Unesco Vlaanderen. Geraadpleegd op 5 april 2021 via https://www.unesco-
vlaanderen.be/unesco-in-vlaanderen/werelderfgoed
die Keure. (2021). Nieuwe tijdsbanden betekent aangepast materiaal [Foto]. Nieuws - die Keure.
Geraadpleegd op 5 april 2021 via https://www.diekeure.be/nl-be/educatief/lager-
onderwijs/mundo/nieuws/bronnenboeken-met-zill-tijdsindeling
Agentschap voor Hoger Onderwijs, Volwassenenonderwijs, Kwalificaties en Studietoelagen (AHOVOKS). (z.d.).
Onderwijsdoelen. Geraadpleegd op 5 april 2021 via https://onderwijsdoelen.be/
Gaspard, P. (z.d.). Prentbriefkaart - Tielt [Foto]. Geneanet. Geraadpleegd op 5 arpil 2021 via
https://nl.geneanet.org/prentbriefkaarten/view/6550335#0
Romeinse Limes Nederland. (2021). Wat is UNESCO Werelderfgoed. Geraadpleegd op 5 april 2021 via
https://www.romeinen.nl/romeinse-limes/unesco-werelderfgoed/wat-is-unesco-
werelderfgoed#:%7E:text=UNESCO%2C%20de%20in%201945%20opgerichte,ontwikkeling%20en%20s
timuleert%20interculturele%20dialoog
13. Arteveldehogeschool – Educatieve bacheloropleiding voor lager onderwijs
Van Nerum, A., Verbeeck, M., & Dierick, G. (1996). Standaard verklarend schoolwoordenboek (3de
herziene
dr.). Antwerpen: Standaard Uitgeverij.
14.Achtergrondinformatie voor de leerkracht
Binnen in het Belfort van Tielt:
Op de eerste verdieping van het Belfort van Tielt werd een “koppenmuseum” gebouwd. Daar vind je een 80-
tal polyesterafbeeldingen van de hoofden van belangrijke Europese naoorlogse politici. Vroeger was er in Tielt
een jaarlijkse Europastoet tijdens het eerste weekend van juli. Dat bestaat nu niet meer, maar is omgetoverd
tot de ‘Tieltse Feesten’. Deze koppen werden op het hoofd gezet van figuranten in de stoet. Nu kan je ze nog
bezichtigen met een gids. Dit zou je eventueel kunnen doen met de leerlingen als verrijking.
Mini Belfort:
Op de Markt van Tielt vind je naast het Belfort van Tielt ook een miniatuurversie van het Belfort. Dit kan
eventueel verrijkend zijn voor de leerlingen om de kenmerken te zoeken.
15.(optioneel) Extra mogelijkheden tot naverwerking
Na de opdracht kan je in de klas je leerlingen via de computer andere belforten in België laten opzoeken. Ze
mogen foto’s opzoeken en zo kunnen de leerlingen andere belforten met elkaar vergelijken. Ze kunnen
verschillen, gelijkenissen en de kenmerken zoeken op basis van foto’s.