This presentation tells about styles of parental control over children

1. Wpływ rodziny na
rozwój emocjonalny –
STYLE KONTROLI RODZICIELSKIEJ
Opracował:
Damian Skawiński

2. Młody człowiek a rodzina
 Rodzina ma największy i podstawowy wpływ na
rozwój młodego człowieka.
 Psychospołeczne oddziaływania rodziców na swoje
dzieci mają rozległy zasięg i wpływ na poszczególne
sfery, takie jak: motoryka, rozwój funkcji
poznawczych, społecznych, osiągnięcia szkolne,
samoocena

3. Postawy rodzicielskie
 mają różnoraki wpływ na dzieci. Wyróżniamy
postawy prawidłowe – „zdrowe” oraz negatywne –
„chorobotwórcze”. Pierwsze postawy mają
pozytywny wpływ na psychospołeczny rozwój
dziecka, jednak te drugie wpływają ujemnie, a nawet
mogą być przyczyną nerwic;
 nie ma jednoznacznej definicji postaw
rodzicielskich - autorzy precyzują to pojęcie z
różnych punktów widzenia.

4. Definicja postawy rodzicielskiej wg
Marii Ziemskiej
„występującą u rodziców tendencja do
odczuwania dziecka, myślenia o nim i
zachowania się - werbalnego lub
niewerbalnego - w pewien określony sposób,
wobec niego”
([za:] Ziemska M., Postawy rodzicielskie i ich wpływ na osobowość dziecka, [w:] Rodzina i
dziecko, red. Ziemska M., Warszawa PWN 1968)

5. ISTNIEJE WIELE TYPOLOGII
POSTAW RODZICIELSKICH

6. Koncepcja Makaroviča
 typ monarchiczny - gdzie władza rodzicielska znajduje się w
"rękach" matki, ale zarówno jest to władza życzliwa,
 typ demokratyczny - dziecko ma prawo do dużej
niezależności, ale w sytuacji trudnej, może liczyć na pomoc
matki,
 typ tyraniczny - matka ma dużą władzę, przez co dziecko nie
może spełniać swoich pragnień; matka wykorzystuje dziecko
jako narzędzie dzięki, któremu może osiągać własne cele,
 typ anarchiczny - matka nie przejmuje się sytuacją swojego
dziecka, dlatego zezwala mu na dużą niezależność; dziecko
nie może liczyć na pomoc w sytuacji trudnej.
( Typy postępowania macierzystego według Makaroviča (źródło: Ziemska M.: Rodzina i dziecko,
Warszawa 1986, s. 175)

7. Typy postępowania macierzystego wg Makaroviča

8. Koncepcja Anny Roe
 postawa kochająca
 postawa ochraniająca
 postawa wymagająca
 postawa odrzucająca
 postawa zaniedbująca
 postawa obojętna

9. Charakterystyka koncepcji Roe
 postawa kochająca - odznacza się czułym, serdecznym, ale
racjonalnym stosunkiem rodziców do dziecka i udzielaniem mu
pomocy w planach i zamierzeniach;
 postawa ochraniająca - charakteryzuje się przedkładaniem dobra
dziecka ponad wszystko inne oraz dawaniem mu szczególnych
przywilejów, pobłażaniem, osłanianiem przed ujemnymi wpływami
otoczenia;
 postawa wymagająca - polega na stawianiu dziecku wygórowanych
żądań oraz ścisłym kontrolowaniu dokładnie ustalonego planu, który
rzadko może być przez nie wykonany;
 postawa odrzucająca - objawia się pozostawieniem dziecka w
samotności, bez opieki oraz nieliczeniem się z jego uwagami;
 postawa zaniedbująca - wyraża się w braku troski o dziecko,
niezaspokajaniu jego potrzeb fizycznych i psychicznych;
 postawa obojętna - cechuje się zwracaniem uwagi na dziecko tylko
wtedy, gdy jest ono blisko fizycznie i oddaleniem się od niego, gdy jest
daleko; także brakiem dbałości o przyszłość dziecka.

10. Koncepcja Marii Ziemskiej
Jest to podział dualistyczny:
- postawy właściwe
- postawy niewłaściwe

11. Postawy właściwe
 akceptacja
 uznanie praw dziecka w rodzinie
jako równych
 współdziałanie z dzieckiem
 rozumna swoboda

12. Postawy niewłaściwe
 postawa nadmiernie wymagająca
 postawa unikająca
 postawa nadmiernie chroniąca
 postawa odtrącająca

13. Koncepcja Baumrind (i Maccoby’ego)
Style:
 permisywny
 autorytarny
 autorytatywny
 zaniedbujący
Baumrind
Maccoby

14. Style rodzicielskie oraz wynikające
z nich zachowania dzieci i
rodziców
- opracowanie autorstwa Ewy Filipiak

18. Trzy tendencje stylów wychowawczych
 Obojętność – nie zaspokaja się podstawowych
potrzeb uczuciowych i zdrowotnych dziecka.
Źródłem skrajna bieda połączona z alkoholizmem.
 Wrażliwość – dostrzeganie reakcji dziecka,
kojarzeniu ich powodów, dostosowanie własnego
postępowania. Źródłem rozwój edukacji.
 Ambicje rodzicielskie – przygotowanie do życia w
konkurencji, brak bliskości z rodzicami i ich
obecności. Źródłem nasilające starania rodziców o
wysoki status społ. i pieniądze.

19. „Trudna miłość” jako forma
kontroli rodzicielskiej
 kontrowersyjna metoda rodzicielskiej kontroli,
 organizacja założona przez Davida i Phyllis York jest
przeznaczona dla rodziców mających ogromne problemy ze
swymi nastoletnimi dziećmi,
 należy pozwolić, by dorastający poniósł konsekwencje swoich
czynów. Rodzice mogą cofać wsparcie finansowe,
 ostateczną sankcją jest przeniesienie nastolatka w inne
otoczenie, często do domów innych rodziców, stowarzyszonych
w „Trudnej miłości” – osoby te nazywa się doradcami i
adwokatami. Pomagają oni nastolatkom i ich rodzicom w
negocjowaniu umowy ustalającej warunki powrotu
dorastającego do domu.

20. Bibliografia
 Harwas – Nagierała B., Trempała J., Psychologia rozwoju
człowieka, Warszawa 2000.
 Obuchowska I., „Drogi dorastania” - psychologia rozwojowa
okresu dorastania dla rodziców i wychowawców, Warszawa
1996.
 Plopa M., Psychologia rodziny: teoria i badania, Kraków 2005.
 Przetacznik-Gierowska M., Włodarski Z., Psychologia
wychowawcza, Warszawa 2002
 Ziemska M.: Postawy rodzicielskie i ich wpływ na osobowość
dziecka [w:] Rodzina i dziecko, red. Ziemska M., Warszawa
1968.
 Ziemska M., Postawy rodzicielskie, Warszawa 2009.
 Ziemska M., Rodzina i dziecko, Warszawa 1986.