![Even voorstellen…
Chiel Mensink
Adviseur Beleid & Organisatie
Deventer
Achtergrond
Bachelor in Planologie [Saxion Hogeschool]
Master in Bestuurskunde [Universiteit Twente]
Wat is en doet Antea Group?
Veelzijdig advies- en ingenieursbureau leefomgeving
Projecten voor burgers, bedrijven en overheid
Mijn projecten: overheid gerelateerd
Omgevingswet
VTH-beleidsvraagstukken
Organisatievraagstukken
Risicomanagement]()
Recommended
More Related Content
Similar to Gastcollege Omgevingswet (Avans Hogeschool)
Similar to Gastcollege Omgevingswet (Avans Hogeschool) (20)
Gastcollege Omgevingswet (Avans Hogeschool)
- 1. ESSET (Environmental Science for Sustainable Energy and Technology) Chiel Mensink ǁ 8 juni 2017
- 2. Even voorstellen… Chiel Mensink Adviseur Beleid & Organisatie Deventer Achtergrond Bachelor in Planologie [Saxion Hogeschool] Master in Bestuurskunde [Universiteit Twente] Wat is en doet Antea Group? Veelzijdig advies- en ingenieursbureau leefomgeving Projecten voor burgers, bedrijven en overheid Mijn projecten: overheid gerelateerd Omgevingswet VTH-beleidsvraagstukken Organisatievraagstukken Risicomanagement
- 3. Programma DEEL 1 • Op weg naar de Omgevingswet o Ontwikkelingen in de maatschappij o Omgevingswet, een nieuwe benadering o ESSET in relatie tot de Omgevingswet PAUZE DEEL 2 • Spelen Omgevingswetspel • Plenaire afsluiting
- 4. Op weg naar de Omgevingswet Ontwikkelingen in de maatschappij Nachtwakerstaat (19de eeuw) Welvaartstaat (20de eeuw) Sociale ongelijkheid werd maatschappelijk probleem Industrialisatie resulteert in transitie naar Welvaartstaat Interventionisme (sociaal beleid en sociale wet- en regelgeving) Enorme groei landbouweconomie en industriële economie
- 5. Op weg naar de Omgevingswet Ontwikkelingen in de maatschappij Economische groei leidde tot grootschalige milieubelasting en volksgezondheid Jaren 60 nam belangstelling voor milieuverontreiniging toe Wens tot planmatig regelen ruimtelijke ontwikkelingen 1971 > Ministerie van Volksgezondheid en Milieuhygiëne Vanaf jaren 70 werd milieubeleid taak van de Rijksoverheid Steeds meer belangstelling milieu en duurzaamheid Brundtland-rapport ‘Our common future’ 1987
- 6. Op weg naar de Omgevingswet Ontwikkelingen in de maatschappij Wetsontwikkeling milieu van 1970 tot 1980 1970 > Wet verontreiniging oppervlaktewateren 1970 > Wet inzake luchtverontreiniging 1979 > Wet geluidhinder Wetsontwikkeling milieu van 1980 tot 1990 1983 > Interimwet bodemsanering 1985 > Wet milieugevaarlijke stoffen 1986 > Meststoffenwet 1986 > Wet bodembescherming Wetsontwikkeling milieu van 1990 tot 2000 1993 > Wet milieubeheer 1994 > Wet bodembescherming (gewijzigd) 1994 > Wet belastingen op milieugrondslag 1998 > Natuurbeschermingswet 1998 > Flora- en faunawet
- 7. Op weg naar de Omgevingswet Ontwikkelingen in de maatschappij Ontwikkeling in ruimtelijke ordening en planologie 1962 > Wet op de ruimtelijke ordening 1966 > Nota op ruimtelijke ordening 1992 > Technische bouwvoorschriften (Bouwbesluit 1992) 2003 > Bouwbesluit 2003 (later Bouwbesluit 2012) 2006 > Wet ruimtelijke ordening 2010 > Wet algemene bepalingen omgevingsrecht Samenbundeling (niet sectoraal, maar integraal) Zowel ruimtelijk als milieutechnisch Gericht op omgeving
- 8. Op weg naar de Omgevingswet Omgevingswet, een nieuwe benadering Ontwikkelingen in de samenleving Verbeterdoelen Omgevingswet Knelpunten in het omgevingsrecht Groeiende samenhang tussen opgaven Transitie naar duurzame samenleving Regionale verschillen Behoefte aan ruimte voor initiatieven Vergroten inzichtelijkheid, voorspelbaarheid en gebruiksgemak Complexe en versnipperde regelgeving Bewerkstelligen samenhangende benadering leefomgeving Onbalans tussen zekerheid en dynamiek Bestuurscultuur en kwaliteit van uitvoering Vergroten bestuurlijke afwegingsruimte door actieve en flexibele aanpak Versnellen en verbeteren besluitvorming over projecten
- 9. Op weg naar de Omgevingswet Omgevingswet, een nieuwe benadering 120 AMvB’s 26 wetten 4.700 artikelen 120 ministeriële regelingen 1 wet 349 artikelen 4 AMvB’s 10 ministeriële regelingen VAN NAAR
- 10. Op weg naar de Omgevingswet Instrumentarium Omgevingswet (6 kerninstrumenten) Omgevingsvisie Omgevingsplan Programma AMvB’s Omgevingsvergunning Projectbesluit Centrale begrippen in Omgevingswet (2 kernbegrippen) Omgevingswaarden Instructieregels Omgevingswet, een nieuwe benadering
- 11. Op weg naar de Omgevingswet OMGEVINGSVISIE Integrale langetermijnvisie (gemeen- schappelijke kernwaarden en –doelen) fysieke leefomgeving Enkel bindend voor het orgaan dat het vaststelt Instrument voor Rijk, provincie en gemeente Krijgt (juridische) doorwerking in omgevingsplan Verplicht om op te stellen op basis van participatie Omgevingswet, een nieuwe benadering
- 12. Op weg naar de Omgevingswet OMGEVINGSPLAN Opvolger bestemmingsplan (bredere zin) Juridisch bindend document Evenwichtige toedeling van functies (globale functies) Gericht op gehele grondgebied (enkel instrument gemeente) Bevat omgevingswaarden (verplichte en eventueel autonome) (lucht, geluid, bodem, geur, fijnstof, energie, duurzaamheid, groen, verkeer, etc.) Omgevingswet, een nieuwe benadering
- 13. Op weg naar de Omgevingswet Omgevingswet, een nieuwe benadering
- 14. Op weg naar de Omgevingswet PROGRAMMA Bedoeld om doelen van Omgevingswet concreet te maken (programmatische aanpak) Verplichte programma’s (vanuit Rijk en Europese Unie) Bij overschrijden omgevingswaarde, programma verplicht Enige sectorale instrument van de Omgevingswet Omgevingswet, een nieuwe benadering
- 15. Op weg naar de Omgevingswet AMVB’S Omgevingswet, een nieuwe benadering
- 16. Internationaal Decentraal Nationaal Bezien vanuit wet- en regelgeving Vormt de basis in regels voor Directe bindende doorwerking (wettelijk kader) Internationale/EU verdragen en richtlijnen Omgevingswet BAL BBL BKL Omgevingsplan Omgevings- verordening Waterschaps- verordening AMvB ‘s Rijksoverheid Provincie/Waterschap Vindt haar vertaling in Vindt haar doorwerking in Geen mogelijkheid tot afwijken, mits in verdrag/rich tlijn bepaald Mogelijkhed en tot afwijken, beslissing door bevoegd gezag Omgevingsvergunning Toetsingskader voor Algemenezorgplicht Omgevingsbesluit (procedurelebep.) Omgevingsvisie Projectbesluit Programma Gemeente Voorgenomen ontwikkeling
- 17. Op weg naar de Omgevingswet Waarom is de Omgevingswet voor ons (ESSET-studenten) van belang? ESSET in relatie tot de Omgevingswet Weten waar je in het wetstelsel invloed kunt uitoefenen Kennis van instrumentarium en verhouding tussen de instrumenten Filosofie van de wet begrijpen Kansen en mogelijkheden ontdekken en gebruiken Zie jij een (directe) relatie tussen de Omgevingswet en je studie? Zo ja, waar dan? Biedt de Omgevingswet mogelijkheden voor duurzaamheid, klimaatadaptatie, energie(transitie) en het tegengaan van verontreinigingen?
- 18. Op weg naar de Omgevingswet ESSET in relatie tot de Omgevingswet Uitdaging 1 > Doel van de gemeente is om in 2030 CO2 neutraal te zijn! Uitdaging 2 > De fijnstofnormering wordt overschreden (op de woningen alsmede op het natuurgebied).
- 19. PAUZE! 10 minuten Na de pauze: Omgevingswetspel
Editor's Notes
- Persoonlijk voorstellen en uitleg wat Antea Group is en wat het doet.
- Programma. Tot de pauze (deel 1) voornamelijk introductie Omgevingswet (inclusief aanloop en relatie met ESSET). Deel 2 bestaat uit het spelen van het spel en een plenaire afsluiting waarbij we terugblikken op de wet en waar de studenten kansen, gevaren en vooral relaties zien met de studie en de carrière die daaruit voort vloeit.
- In de 19de eeuw kenmerkte de Nederlandse staat zich als ‘staatsonthouding’. Dit betekent dat de staat zich weinig bemoeide met de maatschappij en dus ook weinig wetten, regels en beleid kende. Dit noemt men de Nachtwakerstaat. De staat waakt enkel over haar inwoners door grondwetten en het instellen van politie en leger. Tijdens de industrialisatie kwam hier verandering in. De industrialisatie leidde tot grote sociale ongelijkheid in de maatschappij. Als reactie daarop werden sociale wetten geïntroduceerd en gingen overheden steeds meer ‘regelen’ (interventionisme). Dit wordt ervaren als de transitie van nachtwakerstaat naar welvaarstaat. Naast de sociale ongelijkheid, resulteerde de industrialisatie wel tot enorme groei in de landbouweconomie alsmede in de industriële economie; de wereld was in groei.
- Na de tweede wereldoorlog groeide de economie verder door. Dit leidde tot veel milieuvervuiling, watervervuiling en slechte volksgezondheid. De maatschappij reageerde hier op door steeds meer belangstelling te uiten ten aanzien van het milieu. In 1971 werd in Nederland voor het eerst een ministerie in het leven geroepen die zich ook ontfermt over milieu. In jaren 70 wordt dan ook voor het eerst milieubeleid als taak van de overheid gezien. Vele nieuwe beleidsvelden werden bij de overheid geïntroduceerd. In 1987 werd hier internationaal ook veel aandacht aan gegeven door het Brundtland-rapport ‘Our Common Future’ op te stellen waar Millennium Goals werden geformuleerd.
- Milieu wet- en regelgeving wordt steeds meer beleidsmatig geregeld en genormeerd.
- Maar naast milieuwetgeving werden ook steeds meer regels gebonden aan het bouwen en gebruiken van gebouwen. Planologie en ruimtelijke ordening vormt dus een belangrijk onderdeel van de wijze waarop gronden worden gebruiken. Dit geheel is het ‘omgevingsrecht’ welke zich specifiek richt op de ‘fysieke leefomgeving’. Kortom, er zijn verscheidene wetten en een groot scala aan regelgeving omtrent milieu en ruimtelijke ordening. In 2010 is de eerste stap gemaakt om veel wetten en regels samen te bundelen en niet sectoraal naar zaken te kijken, maar integraal. Het is een bundeling van ruimtelijk en milieutechnische issues en is daarmee gericht op de omgeving > omgevingsrecht.
- Het verbinden van de ontwikkelingen in het verleden naar de behoeften van vandaag (wegnemen knelpunten) en totstandkoming verbeterdoelen Omgevingswet.
- Overzicht toelichten op basis van samenbundeling wet- en regelgeving.
- Uitleg kerninstrumenten Omgevingswet (in dit college worden enkel stilgestaan bij de onderstreepte instrumenten (omgevingsvisie, omgevingsplan, programma en AMvB’s). Omgevingsvergunning en projectbesluit worden in uitleg achterwege gelaten vanwege het feit dat deze minder interessant zijn. Daarnaast zijn er twee kernbegrippen die een belangrijke rol spelen in het instrumentarium: omgevingswaarden (opgenomen in omgevingsplan en bindend voor gemeentelijke organisatie en verplichting tot monitoring) en instructieregels (regels waaraan lagere overheden moeten voldoen, maar bijvoorbeeld ook de zorgplicht waar een ieder aan dient te voldoen (ook particulieren en bedrijven).
- Uitleg aan de hand van de opsomming. Kenbaar maken dat in eerste instantie omgevingsvisie niet verplicht was voor een gemeente, maar dat dat later in een motie wel ‘doorgedrukt’ is. Reden hiervoor is dat enkel een integraal omgevingsplan kan worden opgesteld als het bovenliggende beleid ook samenhangend en integraal is neergezet. De omgevingsvisie is dus nodig voor het correct kunnen opstellen van een omgevingsplan. Een gemeente kent één omgevingsvisie. Naast een gemeente dienen provincies en het Rijk ook een omgevingsvisie vast te stellen, een waterschap niet.
- Voorheen was vele milieuwetgeving gericht op een inrichting, onder de Omgevingswet kijkt men niet naar de regels die verbonden zouden moeten worden aan inrichtingen, maar aan de activiteiten die uitgevoerd worden (andere benadering). Van toelatingsplanologie (onder bestemmingsplan) naar uitnodigingsplanologie (onder omgevingsplan).
- Uitleg werking omgevingswaarden. Omgevingswaarden waarbij een maximale waarden kan worden opgelegd door de Rijksoverheid in het BKL of een streefwaarde eveneens opgenomen in het BKL. Daartussen heeft een gemeente zelf ‘vrije regelruimte’ om (autonome) omgevingswaarden vast te stellen met een eigen normering. Monitoring van de omgevingswaarden blijft een verplichting, ook voor de autonome omgevingswaarden. Uitleg geven aan de hand van voorbeeld gerelateerd aan studie.
- Meer algemene regels met oog op maatwerk en flexibiliteit lagere overheden. Minder vergunningsplichten, meldingsplichten en onderzoekslasten.
- Toelichting model (verhouding instrumentarium).
- Deze situatie aan de hand van twee ‘uitdagingen’ toelichten. Het is aan de studenten om te bedenken hoe zij deze problemen kunnen oplossen kijken naar de Omgevingswet en de kansen daarin. Uitdaging 1: doel van de gemeente is om in 2030 CO2 neutraal te zijn, hoe kan de gemeente dat bewerkstelligen? Antwoord: omgevingsplan aanpassen (gemeentelijke taak), jij kunt hier als adviseur/specialist invloed op uitoefenen door te participeren in het opstellen van de omgevingsvisie (welke doorvertaald wordt in het omgevingsplan). Uitdaging 2: de fijnstofnormering wordt overschreden (op de woningen alsmede op het natuurgebied). Antwoord: we praten hier dus over een omgevingswaarde en indien deze overschreden wordt, dient een programma opgesteld te worden waarin de gemeente op basis van een programmatische aanpak (tijd, geld en acties) binnen tien jaar aangeeft hoe zij gaat voldoen aan de waarde. Als adviseur kunnen jullie advisering over het effect van te vele fijnstof op mens en natuur in het kader van duurzaamheid (ecologie, gezondheid). Vertellen dat onlangs (vorige week) duidelijk is geworden dat senator uit de Eerste Kamer (Groen Links) een motie heeft ingediend met het verzoek aan de regering om ook broeikasgassen en energiebesparing op te nemen als verplichte omgevingswaarde.