Management zorgt er voor dat actie op de best mogelijke manier georganiseerd wordt. Leiderschap zorgt er voor dat actie met de juiste attitude gevoerd wordt.

1. Het Karaf model en de 7 voorwaarden voor continue verbetering.
ATTITUDE & LEIDERSCHAP
Verbeteren houdt verandering in. Dikwijls gaan verbeteringen gepaard met het invoeren van nieuwe
concepten, procedures, software, e.d. waarvoor nieuw gedrag moet aangeleerd worden. In zijn boek
“DOEN!” beschrijft onafhankelijk onderzoeker, trainer en publicist Ben Tiggelaar zijn inzichten over
verandering en groei. Het is interessant om zijn inzichten op dat vlak te bekijken. Hij schrijft: “Nieuw
gewoontegedrag stimuleren vergt management van intenties en situaties.” Over management en het
creëren van een verbeterde situatie schrijf ik in mijn artikel “Actie en Management”. Daarom wil ik het nu
hebben over het creëren van de juiste intenties of om in het jargon van mijn model te blijven: “Hoe bekom
ik de juiste attitude?”.
Wat is leiderschap? Op Wikipedia vindt je volgende definitie: “Leiderschap is het gedrag van een persoon
die een positie van leider heeft in een groep. De activiteiten van deze groep zijn onder zijn
verantwoordelijkheid gericht op het realiseren van een bepaald doel”. Dit sluit enigszins aan bij mijn eigen
mening over de inhoud die je aan dit begrip kunt geven. Voor mij bestaat leiderschap uit een aantal
essentiële elementen, die ik kort wens te belichten.
Een eerste element is Visie. Visie staat hier voor het duidelijk beeld dat de “leider” heeft van waar hij zijn
groep naar toe wil brengen. Zonder deze visie is een “leider” gedoemd om een “dwaler” te worden.
Leiderschap is dus het gidsen van een groep naar een bepaald doel.
Een tweede element is Communicatie. De leider moet immers op heldere en ondubbelzinnige wijze kunnen
uitleggen wat het doel is en hoe hij dit wenst te bereiken. Deze communicatie moet ook coherent zijn.
“Walk the talk” en “Leading by example” zijn niet voor niets uitspraken die naar boven komen als het om
echt leiderschap gaat. Communicatie moet hier voor de volle 100% gevoerd worden. Verbaal en ook non-
verbaal!
Tenslotte is er het aspect Motivatie en Bezieling. Een leider moet kunnen inspireren. Hij doet dit enerzijds
door zijn meesterschap over de te volgen weg te tonen en een voorbeeld te zijn. Maar ook heeft hij
medeleven voor de mensen die hij leidt. Hij toont begrip voor zijn volgers en is toegewijd aan de missie en
de mensen. Waar mogelijk stimuleert hij het ontwikkelen van zelfleiderschap en expertise bij zijn
groepsleden. Hij geeft vertrouwen en respect. Dit creëert geloof in de juistheid van het doel en de te volgen
weg.
In zijn boek “De weg van de minste weerstand voor managers” heeft componist, filmregisseur en auteur
Robert Fritz het over de kracht van een gedeelde visie. Hij schrijft hierover het volgende: “Een gedeelde
visie kan net als een geweldig doel een grote kracht zijn in een organisatie. Een visie waar iedereen zich
iets bij kan voorstellen, is in staat mensen tot grote dingen te brengen. De beste visies zetten ons het
meest in beweging”.
Echt leiderschap is volgens mij dan ook de sleutel tot de juiste intenties en gewenste attitudes om continu
te verbeteren. Voor het individu is dit zelfleiderschap. Voor bedrijven en organisaties geldt dit voor het
geheel van het management, van de top tot in de laagste regionen. “Yes we can!”
Peter Blokland
Zaakvoerder BYAZ bvba